Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının evrim teorisi ve Kur'an ayetleri arasındaki ilişkiyi anlattığı bilimsel bir eğitim içeriğidir.
- Video, evrimin ne olduğunu, DNA'nın yapısını ve mutasyonların nasıl işlediğini açıklayarak başlıyor, ardından farklı hayvan ve insan ırklarının evrimsel süreçlerini laboratuvar verileri ve fosil buluntuları üzerinden anlatıyor. Son bölümde ise Hz. Adem'in yaratılışının evrim teorisi ile çelişip çelişmediği konusu ele alınıyor ve Kur'an'daki Hz. Adem ve Hz. İsa'nın yaratılış hikayeleri karşılaştırılıyor.
- Video, insanlığın 3600 yıl önce tek bir topluluktan ayrıldığını, zamanla farklı ırklar ve diller oluştuğunu ve bu süreçte fosil buluntuları üzerinden insansıların (hominidler) evrim sürecini detaylı olarak açıklıyor. Ayrıca, modern Müslümanların evrim teorisini inkar etmesinin nedenleri tartışılmakta ve evrim krizinin zamanla aşılacağı görüşü paylaşılıyor.
- 00:01Önceki Video Hakkında
- Önceki videoda Kur'an'ın evrimi yalanlayıp yalanlamadığı konusu işlenmiş ve evrim teorisinin gerçek olup olmamasının Kur'an ve İslam ile bir sorun teşkil etmediği anlatılmıştır.
- Hz. Adem'in yaratılışının bir mucize olduğu, mucizelerin doğanın normal kanunları dışındadır ve doğal yaratılıştan hariçtir.
- Hz. İsa'nın babasız doğması gibi mucizeler, biyoloji kanunlarını inkar etmek yerine Allah'ın doğa kanunlarına bağlı kalmadan yaratması olarak istisnai bir durum olarak kabul edilmelidir.
- 01:14Bu Videonun İçeriği
- Bu videoda evrimin ne olduğu, inkar edilemez bir gerçek olduğu ve Allah'ın suretleri açma ve varlığı halden hale sokma sanatı olduğu anlatılacaktır.
- Evrimin nasıl işlediği örnekleriyle anlatılacak, Adem'den önceki insansı türlerin evrimi incelenecektir.
- Hz. Adem'in bir anda yaratılmasının evrim hakkında bildiklerimizle çelişmeyeceği ve bu konuda belirsizliklerin ne tür senaryolarla açıklanabileceği anlatılacaktır.
- 02:08Evrim Teorisi ve DNA
- İnsan ve diğer biyolojik canlılar hücrelerden oluşur, hücrelerin içinde hücre çekirdeği ve tüm özelliklerimizi belirleyen DNA vardır.
- DNA dört değişik harfin arka arkaya dizilmesiyle oluşur ve hücredeki görevli organeller bu dizilime göre binlerce değişik proteinler yapar.
- DNA dizileri laboratuvarlarda kolayca okunabilmektedir ve bu sayede babalık testleri yapılabilmekte veya suçlunun DNA dizilimi belirlenebilmektedir.
- 02:55Mutasyonlar ve DNA Değişimi
- Bilim insanları DNA diziliminin zaman zaman değiştiğini gözlemliyorlar, bu duruma mutasyon denir.
- Mutasyon sperm ve yumurta gibi cinsiyet hücrelerinde meydana gelirse, bu mutasyon yeni doğan yavrulara kalıtsal olarak aktarılır.
- Mutasyonlar proteinlerde değişime yol açar, örneğin göz renkleri ve kan grupları sadece birkaç farklı mutasyondan kaynaklanır.
- 04:37DNA ve Türler
- İnsan üç milyar tane kod barındıran bir DNA'ya sahiptir ve benzer görüntüye sahip olmamızın nedeni DNA'mızdaki bizi insan yapan kodların %99,9 oranında aynı olmasıdır.
- Bizi görünüş ve karakter olarak birbirimizden ayıran farklılık ise DNA'mızdaki binde bir oranında taşıdığımız farklı kodlardır.
- DNA kodları durağan değildir, zaman zaman mutasyon geçirirler ve nesilden nesile biriken mutasyonlar her yeni nesilde biraz daha artar.
- 05:51İrkların Oluşumu
- At, köpek, eşek, kedi, fare gibi hayvan gruplarına tür denir ve canlılar sürekli mutasyon biriktirdikleri için türlerin kendi içinde de genetik çeşitliliği sürekli artar.
- Türlerin alt dalı olan ırklar oluşur, örneğin köpek türünün bazı ırkları birbirlerinden farklı mutasyonlar taşıdıkları için farklı görünüşlere sahiptir.
- 06:18Hayvan İrklarının Oluşumu
- Laboratuvarda bir köpeğin genetik dizilimi tespit edilebilir ve taşıdığı mutasyonlara bakılarak hangi ırktan olduğu anlaşılabilir.
- Canlıların taşıdığı mutasyonlar değişik ırklar arasında farklıdır, ancak türleri arasında daha fazla mutasyon vardır.
- Farklı bölgelerde yaşayan aynı ırktan popülasyonlar binlerce sene ayrı kalırsa, yaşadığı bölgede işe yarayan mutasyonlar doğal seçilimden dolayı yavrulara aktarılacak ve dış görünüşleri farklılaşacak.
- 07:22Mutasyon ve İrk Oluşumu
- İki ırkın ortak atası binlerce yıl önce yaşamış olacak ve laboratuvarda hangi genlerin mutasyona uğrayarak birbirlerinden farklılaştığı tespit edilebilir.
- Bilim insanları bir popülasyona her yüz senede ortalama olarak kaç mutasyon eklendiğini bildiği için, mutasyon sayısından hareketle ortak atalarının ne zaman yaşadığını tespit edebilir.
- Hayvanlar aynı bölgede yaşarsa atasal ırk değişmeye devam edecek, ancak birkaç farklı ırk oluşmayacak çünkü popülasyon içindeki tüm mutasyonlar birbirleriyle çiftleşmeler sayesinde yaygınlaşacak.
- 08:31Mutasyon Farkları ve Ortak Atalar
- Farklı kurbağa ırkları az sayıda farklı mutasyon taşımaktadır ve iki ırk arasında dış görünüş ne kadar fazla olursa genlerinde taşıdıkları mutasyonlar da o kadar fazladır.
- Sığır türlerinde, veced ve bizonların ortak atalarının nispeten daha erken bir tarihte yaşadığı, yak ise daha çok eski tarihlerde bu iki sığır türü ile ortak atadan farklılaşmıştır.
- Mutasyonlar zamana bağlı olarak arttığı için bunların ortak atalarının ne zaman yaşadığını tespit edebiliyoruz.
- 09:54Genetik Akrabalık Analizleri
- Kedi ve kaplan birbirlerinden gelmemiştir, ikisinin milyonlarca yıl önce yaşamış ortak atası vardır ve bu ortak ata popülasyonu farklı bölgelere ayrılınca bölgesine uygun farklı mutasyonlar birikmeye başlamıştır.
- Genetik akrabalık analizleri, türlerin genetik yapıları tespit edilip, her türün birbirine göre ne kadar farklı mutasyon biriktirdikleri tespit edilerek yapılır.
- Mutasyon farklılığı az olanlar daha yakın akraba olur, mutasyon sayısı farkı arttıkça daha eski tarihlerde bir ortak ataya sahip oldukları anlaşılır ve şemalar bilgisayar programları tarafından hesaplanarak çizilir.
- 10:57Türlerin Oluşumu
- Türler tarihi sürenin çok daha uzaması ile oluşur; bir ırk iki ayrı gruba bölüp binlerce sene boyunca ayırırsak farklı mutasyonlar biriktirecekler ve farklı iki ırk olacak.
- Milyonlarca sene boyunca bu iki popülasyon farklı mutasyonlar biriktirmeye devam ederse çok daha büyük farklılıklar ortaya çıkacak ve bu iki popülasyon artık iki farklı tür olacak.
- Tavuk ve tavus kuşu iki ayrı türdür ve ortak ataları otuzüç milyon yıl önce yaşamıştır, tavuk ve hindinin ortak atası ise otuzyedi milyon yıl önce yaşamıştır.
- 12:04Allah'ın Yaratılış Sanatı
- Allah biyolojik hayatı çok dinamik yaratmıştır, sürekli yeni mutasyonlar oluşturarak hayatı çeşitlendirir, suretler açar, halden hale sokarak sanatını teşhir eder.
- Allah bir ırktan yenisini yaratır, bir türü sonlandırır ama yüzlerce yeni türe dönüştürür.
- Allah, ölmüş kaybolmuş türlerinin torunlarını çok farklı güzelliklerde devam ettirir ve kudreti o kadar büyüktür ki, dünyadaki toprak bazlı yaşamı da ilk bir hücreden başlatarak, tıpkı bing bang patlaması gibi açarak, yayarak, güzelleştirerek, kompleks değiştirerek adeta ilmini ve sanatını dinamik fırça darbeleriyle teşhir eder.
- 13:32İnsanın Evrimi
- İnsanın evrimi bugün insanların da tıpkı organizmalar gibi mutasyonlar geçirdiğini, bu yeni mutasyonları yavrularına aktardıklarını biliyoruz ve laboratuvarlarda DNA dizilimlerini analiz ederek gözlemleyebiliyoruz.
- İnsan ırkları farklı genetik dizilimler gösterirler, örneğin doğası insanlarının dizilimleri Afrika insanlarının gen dizilimlerinden farklıdır ve bu farklılık dış görünüşleri belirler.
- Yapılan hesaplamalara göre Doğu Asya ırkları Afrikalı ırklardan ellibeş bin yıl önce ayrılmış, Avrupalı ırklardan ise kırk bin yıl önce ayrılmış ve Doğu Asya'ya ulaşan insanlar da tek ırk olarak kalmamış, Japon, Koreli, Çinli gibi farklı genetik özellikler taşıyan farklı ırklara dönüşmüşler.
- 14:35İnsanlığın Evrimi ve Kur'an'daki İpuçları
- İnsan ırklarının ortak ataları üçbinaltıyüz yıl öncesine kadar tek bir topluluktu, ancak uzun süre izole kalınca yeni ırklar oluştu.
- Kur'an'da "İnsanlar tek bir ümmet idi" ayeti, başlangıçta insanlığın tek bir topluluk olduğunu ve zamanla birbirinden ayrılmaya başladığını belirtiyor.
- Rum Suresi 22. ayette "Göklerin ve yerin yaratılması, renklerinizin ve dillerinizin farklılaşması da onun alametlerindendir" denilerek, dillerin ve renklerin evriminin Allah'ın işaretleri olduğu vurgulanıyor.
- 16:00Dillerin Evrimi
- Dillerin evrimi, evrimi anlatmak için en kolay benzetme yapılabilecek araçtır.
- Bilimsel çalışma sonuçlarından elde edilen şemada, İtalyanca ve Fransızca'nın sadece birkaç bin sene önceye kadar aynı atasal bir dilden ayrıldıkları görülüyor.
- Türkler bir zamanlar Orta Asya'da aynı ortak dili konuşurken, şimdi Türkmenistan, Kırgızistan ve Türkiye'de farklı yönlerde evrilmiş dillerdir.
- 18:09Biyolojik Evrim ve Dilsel Evrim
- Biyolojik evrim ve dilsel evrim birbirinin aynısıdır, mekanizmalarıyla işler o kadar benzerdir ki, biyolojik evrimi anlatmak için verilebilecek en iyi örnek dillerin evrimidir.
- Eski insansılar (hominidler) modern insan olan Homo sapiens bu şekilde milletlere bölündü ve evrimine devam etti.
- Bugün insanlığın evrimsel olarak en yakın akrabası maymunlardır, maymunlar içinde de şempanze ve bonobolar en yakın genetik dizilim benzerliği gösterirler.
- 19:07Fosiller ve Evrimsel Yolculuk
- Yedi milyon yıl önce maymunlardan bir grup insansıları oluşturacak bir evrim yoluna girdi, bu yolda evrimleşen insansıların beyin hacimleri giderek büyüdü ve yürümeleri de giderek dikleşti.
- Fosillerin karbon tarihi ne kadar eski ise maymunlara o kadar daha çok benziyor, ne kadar yeni ise insanlara daha çok benziyor.
- Karbon tarihlendirmesi yakını gösterdikçe beyin hacimleri büyüyor ve köpek dişi dediğimiz sivri dişler gittikçe küçülüyor.
- 20:29İnsan ve Maymunların İlişkisi
- İnsanlara tarihsel olarak en yakın insansı türler Neandertaller, Denisova insanları ve Homo erectus'tur.
- Eski zamanlarda Afrika'nın tamamı çok yeşillikti, şimdiki Sahra Çölü'nün yeri tamamen ormanlıktı ve her yerde deniz büyüklüğünde dev göller ve ırmaklar vardı.
- Homo erectus türü Afrika'yı terk ederek diğer kıtalara ayak bastı ve insansıların evrimi dış dünyada da devam etti.
- 21:14Maymunların Evrimsel Yolculuğu
- Bugünkü maymunlar insansıların veya insanların atası değil, hepsi ortak atasoy'dan geliyor.
- Şempanzeler neandertallerin ataları değil, ne şempanzeler ne neandertaller ne gorildir.
- Mutasyonlar Allah'ın kelimeleridir, sürekli genleri farklılaştırıyor ve dünyanın birkaç yüz bin sene ömrü varsa yeni yeni türler meydana gelecektir.
- 23:02Hz. Adem'in Yaratılışı ve Evrim
- Hz. Adem'in ilk insan olarak yaratılması evrim ve fosil bulgularıyla çelişmeyecektir.
- Kur'an, Hz. Adem'in yaratılışını Hz. İsa'nın yaratılışına benzetir; Hz. İsa'nın yaratılışı normalin dışında ve kudret-i ilahinin müdahalesiyle gerçekleşmiştir.
- Hz. İsa insan genleri taşır, Allah onun genetik yapısını özel olarak dizayn etmiş ve Meryem'in rahmine mucize ile yerleştirmiştir.
- 24:03Hz. Adem'in Yaratılış Süreci
- Diğer insansılar evrimle belirli bir noktaya kadar gelişimlerini tamamlamışken, Allah yeni bir halife yaratmak istediğini meleklere bildirdi.
- Allah Adem'i ve soyunu bir mucize ile yarattı, böylece evrimsel zincirde bir sıçrama meydana geldi.
- Ali İmran 59. ayette Allah katında İsa'nın durumunun Adem'in durumu gibi olduğu belirtilir.
- 25:04Bilimin Evrim Teorisi ve İnsanlık
- Bilim insanları fosillere ve genetik benzerliklere bakarak hayatın doğal akışına göre türlerin birbirlerinden evrimleştiğini görüyorlar.
- İnsanlık Hz. Adem ile mucize eseri bir sıçramalı evrim geçirmişse, bilimin bu durumu ayırt edebilecek bir verisi henüz yoktur.
- Bilimin elinde Homo sapiens'in başlangıcına dair birkaç kemikten başka insanın başlangıcının nasıl ve ne zaman olduğuna dair bir veri yoktur.
- 26:17Evrimsel Yaratılış Teorisi
- Evrimsel yaratılış teorisine göre Allah eski insansıların genlerini yeni bir düzenlemeye tabi tutup ilk insanlar olan Adem'i ve eşini mucize ile yarattı.
- Bu sayede sıçramalı bir evrim oluşturuldu ve insanlık milyonlarca sene sonra gelebileceği seviyesini bir çift fertle öne almış oldu.
- İnsanlar eski insansıların evrimsel genetik miraslarını da genlerine taşırlar.
- 26:42Bilimsel Yöntem ve Evrim
- Bilim insanları insanın oluşumunu da hayatın normal akışı ile açıklamak isterler çünkü bilimsel yöntem, hayatın normal akışında olan olayları sistemli bir şekilde ölçme üzerine kuruludur.
- Modern insanın nasıl ortaya çıktığı sorusu da doğa kanunlarının normal akışı içinde bakıldığı zaman süregelen bir evrimle olması gerekiyor diye teorize edilmiştir.
- Her şeyin doğal akışı içinde yaratılmış olması düşünülürse, bilimsel kanunlar gözüyle bakılırsa böyle görülmesi doğaldır.
- 27:48Hz. İsa Örneği
- Hz. İsa bizim insanlığın bir üst versiyonu bir türün ilk ferdi olsaydı, evlenseydi ve çocukları zaman içinde çoğalsaydı, bizden üstün ve akıllı bir tür olduğu için bizim türümüzü dünya üzerinden silselerdi.
- Aradan birkaç yüz bin yıl geçseydi ve yeni insan türü tüm bu olanları unutmuşken fosillerimizi bulsalardı, bizlerin fosillerini inceleselerdi ve tüm türlerin birbirinden evrimleşerek geldiğine hükmetselerdi, Hz. İsa diye birinin olmadığını iddia etselerdi yanlış yapmış olmazlar mıydı?
- Bilim gözlüğü ile bakıldığında Hz. İsa diye bir ilk fert olmadığı, kendilerinin bizim evrimsel devamımız olduğunu düşünmeleri kaçınılmazdı.
- 29:44Farklı Yaratılış Teorileri
- Hz. Adem'in yaratılışının evrim teorisi ile çelişmeyeceğini göstermeye yeterli olan bu anlatılar, tek yaratılış teorisi değildir.
- Bir diğer teoriye göre Hz. Adem yaratılırken insanlık da diğer insansılar da yeryüzünde vardı, fakat Allah insanlığın henüz avcı-toplayıcı olduğu birkaç bin sene önce Adem'i özel bir insan olarak yarattı.
- Bu teoriye göre Adem insanlığın başı değildi, yedibin sene önce başlayan neolitik çağın, yani tarım ve hayvancılığın, yerleşim düzeninin, kısaca medeniyetin başlangıcıydı.
- 31:13Evrim ve Din
- Evrimsel teorinin ne anlattığını herkesin anlayabileceği bir sadelikte anlatmaya çalıştık ve evrimin varlığının neden modern insanlığın ilk yaratılışının tek açıklaması olmadığını gösterdik.
- Semavi dinlerin henüz tam olarak anlaşılamamış Hz. Adem öyküsünün neden evrimle çelişmediğini gösterdik.
- İslam'da benzer bir düz dünya krizi geçmişte de yaşanmıştı ama daha sonra bu kriz aşıldı, evrim krizi de zamanla atlatılacak ve her şey zamanla normale dönecektir.