Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Samsun İlâhiyat Fakültesi'nde ders veren bir din akademisyeninin Kur'an-ı Kerim tefsiri dersini sunduğu eğitim içeriğidir. Konuşmacı, sağlık sorunları nedeniyle ara vermiş olduğu dersin devamını sunmaktadır.
- Ders, Buruc suresinin dördüncü ayetinden başlayarak Ashab-ı Uhdud hikâyesinin tefsirini detaylı şekilde ele almaktadır. Konuşmacı, "Aşab-ı Uhdud" ifadesinin dört farklı anlam ihtimalini açıklamakta ve bu hikâyenin Mekke'deki Müslümanlara yönelik bir uyarı olduğunu anlatmaktadır. Ayrıca, bu hikâyenin günümüzdeki zulümlerle (Filistin, Myanmar, Bosna, Çeçenistan, Doğu Türkistan, Irak, Afganistan, Arakan, Suriye gibi bölgelerdeki insanlık dışı olaylar) benzerlikler taşıdığını vurgulamaktadır.
- Videoda ayrıca Kur'an'ın sadece lafzı değil, manası da önemli olduğu, her ayetin doğrudan veya dolaylı olarak herkesi ilgilendirdiği ve ayetlerin serpiştirilerek anlatıldığı vurgulanmaktadır. Konuşmacı, Müslümanların zulme karşı duyarlı olmaları gerektiğini ve kalplerinin önce rahatsız olması gerektiğini anlatarak, dersin sonunda Buruc suresinin kalan ayetlerinin bir sonraki derste anlatılacağını belirtmektedir.
- 01:23Dersin Başlangıcı ve Sağlık Durumu
- Konuşmacı, sağlık sorunları nedeniyle bir ders ara verdiğini ve bu derste devam ettiğini belirtiyor.
- Sağlık bir nimet, hastalık ise başka bir nimet olarak tanımlanıyor ve sağlık kıymetini anladığımız vurgulanıyor.
- Geçen ders Buruç suresinin ilk üç ayetini Kur'an ve yeminler konusu üzerinden detaylandırarak işlemişlerdi.
- 04:33Vefat Eden Arkadaşlar
- Konuşmacı, uzaktan takip eden yoğun sayıda izleyiciye teşekkür ediyor.
- Sivas'ta 80 yaşını aşkın emekli imam Süleyman Hoca'nın vefat ettiğini ve ona Allah'tan rahmet niyaz ettiğini belirtiyor.
- Trabzon'un Hayrat ilçesinde vefat eden Mehmet Kasap ve Ayhan'ın matbaada makineye kendini kaptırarak hayatını kaybettiği 20 yaşında delikanlı hakkında da bilgi veriyor.
- 08:07Buruç Suresi'nin Dördüncü Ayeti
- Buruç suresinin dördüncü ayetinde "Kurt ile ashab-ı uhdud, enna rizatil ve kud ve kud yakıt demektir ve kud yakıt yakıtı bol ateşten oluşan çukur sahipleri" ifadesi yer alıyor.
- Konuşmacı, Mekke dönemi surelerindeki ifadelerin kısası fakat açılımlarının yoğun olduğunu ve bir kelimenin üç-beş çeşit değerlendirme ihtimali olduğunu belirtiyor.
- Meal okumaya başlamak gerektiğini, ancak mealle yetinmemek gerektiğini, farklı mealler karşılaştırılmalı okunmalı ve farklılıklar tefsirle açıklanmalı olduğunu vurguluyor.
- 12:27"Kurt ile Ashab-ı Uhdud" İfadesinin Farklı Anlamları
- "Kurt ile ashab-ı uhdud" ifadesinin normal tercümesi "çukur sahipleri katledildi" olarak veriliyor.
- İlk anlamda, "kurt ile" fiili "öldürüldü" anlamına gelirse, ashab-ı uhdud çukurun içindeki adamlar demektir.
- İkinci ihtimalde, "kurt ile" fiili "öldürüldü" anlamına gelirse, ashab-ı uhdud dönemin yöneticileri tarafından öldürtüldüler anlamına gelir.
- Üçüncü ihtimalde, "kurt ile" fiili "öldürüldü" anlamına gelirse, ashab-ı uhdud çukur kazan adamlar manasına da alınabilir ve dünyada mazlumlara yaptıkları korkunç fiilin cezası burada onlara ödettirildi anlamı da devreye girebilir.
- 18:10Kur'an'da "Kud" Kelimesinin Anlam İhtimalleri
- "Kud" kelimesi Kur'an-ı Kerim'de Velid bin Muğire ile ilgili, Müddessir, Zariyat ve Abese surelerinde geçmektedir.
- Arapçada emir kalıpları (fiil kalıpları) büyük yoğunlukla kullanılır ve bu kalıplar üç farklı anlam ihtimali taşır.
- Yüksek makamda olanın daha düşük durumda olana buyrukta bulunması emirdir, konumları yakın olanların birbirlerine emir kalıplarını kullanması taleptir, daha düşük durumda olanın daha yüksek durumda olandan bir şey istemesi dua demektir.
- 22:04Arapça'da İstek Manası Veren Fiil Kalıpları
- Arapça'da emir manası içeren ancak kullanılan kelime itibariyle emir olmayan kullanımlar da vardır.
- Mazi fiil veya muzari fiil kalıpları istek manasını taşıyacak şekilde kullanılabilir.
- "Affallahu anke" (Allah seni affetsin) ve "Ya firullahu leküm" (Allah sizi affetsin) gibi ifadeler istek manasını taşır.
- 25:15"Kud" Kelimesinin Diğer Anlamları
- "Kud" fiili "kahrolsun, yazıklar olsun" manası verir ve Abdullah İbni Abbas'a göre Kur'an'daki tüm "kud" ile fiilleri kahır manası içerir.
- "Tebbet" veya "ebiyle" de aynı fiil olup manası taleptir.
- "Kud" ile "Aşab-ı Uhdud" üç kelimelik ayet-i kerimenin birbiriyle eşit derecede doğrulanabilir dört tane anlam ihtimali vardır.
- 28:10Uhdud Kelimesinin Anlamı ve Kur'an'ın Üslubu
- Uhdud kelimesi "çukur, yarık, çatlak" anlamına gelir ve had kelimesinden türetilmiştir.
- Uhdud olayının kim tarafından yapıldığı konusunda farklı rivayetler vardır ve bu görüşlerin farklılığı çelişkili değildir.
- Kur'an'ın ifade üsluplarından biri, peygamberlerin aynı prensipleri tebliğ ettiğini ve aynı tepkilerle karşılaştıklarını göstermek için hepsinin ağzından birer cümle söylemesidir.
- 32:20Kur'an'da İsimlerin Zikredilmemesi
- Kur'an'da bu tür anlatımlarda isimler zikredilmez, nitelikler üzerinde durulur.
- Nitelikler üzerinde durulmasının sebebi mesajın evrensele taşınmasıdır.
- Mesajı tarihsel değil, evrensel yapmak için Allah isimleri zikretmez, sadece peygamberlerin isimleri vardır.
- 33:32Kur'an'da İsimlerin Kullanımı
- Kur'an'da mesajlarda isimler üzerinde durulmaz, mesajı evrensele taşımak için tarihsel değil evrensel olduğunu ortaya koymak amaçlanır.
- Ebu Leheb, Firavun, Hama, Karun gibi isimlerin yerine sıfatlar veya künyeler kullanılır.
- Üç istisna vardır: Hz. İbrahim'in babası Azer, Hz. İsa'nın annesi Meryem ve Peygamberimizin azatlı kölesi Hz. Zeyd.
- 34:47Ashab-ı Uhdud Hikayesi
- Ashab-ı Uhdud olayı vahyin indirildiği dönemde yörede bilinen bir olaydı, bu yüzden Allah sadece olayı hatırlatmıştır.
- Olay Hazreti İsa'dan sonra, Hazreti Peygamberden önce yaşanmış olma ihtimali vardır.
- Zuhüvas adlı bir vatandaş dönemin iyi seviyelerini, Hz. İsa'ya tabi olanları cezalandırmış olabilir.
- 36:40Buruc Suresi'nin Amacı
- Buruc Suresi'nin konusu edinilmesinin sebebi, Müslümanların Mekke'de sıkıntı çekmeye başladığı dönemlerdir.
- Allah, Mekke'deki Müslümanlara bir takım sıkıntılarla yüz yüze gelebileceklerini önceden bildirerek hazırlıklı olmalarını sağlamayı amaçlamıştır.
- Kasas Suresi hicretten hemen önce indirilmiştir çünkü Hz. Musa'nın hicreti anlatılarak Hz. Peygamberin de hicretinin yanaştığı zımnen hatırlatılmıştır.
- 38:13Müslümanların Psikolojik Hazırlığı
- Müslümanlara başlarına ne kadar büyük sorunlar gelecek olursa olsun, hiçbiri Ashab-ı Uhdud'un yaşadığı kadar ağır olmayacaktır.
- Allah'ın nihayetinde Müslümanlara yardım edeceği ve zulüm uygulayanların da nihayetinde zulümlerinin cezasını bu dünyada görecekleri belirtilmiştir.
- Ashab-ı Uhdud'un kim olduğu, ateşi yakanların kim olduğu ve ateşte yakılanların kim olduğu ismen bilinmemektedir.
- 41:44Kur'an'ın Söyledikleri ve Söylemek İstedikleri
- Kur'an'ın bir söyledikleri var, bir de söylemek istedikleri vardır.
- Kölelikle, cariyelikle, esirlikle, çok eşlilikle ve miras hukuku ile alakalı konularda Kur'an'ın bir söyledikleri vardır.
- Bu bakış açısını anlamak için çok zeki olmaya gerek yoktur.
- 43:34Kur'an'ın Mesajının Anlamı
- Allah'ın hükmü, sadece O'na kulluk etmek ve ana-babaya iyilik yapmaktır.
- Kur'an'da Peygamber'e hitap edilerek, yaşlılığa ulaşan ana-babaya öf dememek, azarlamamak ve değerli sözler söylemek emredilmektedir.
- Kur'an'ın mesajları, Peygamber'in anası ve babası olmadığı için ümmete mesaj vermektedir.
- 46:43Kur'an'ın Evrensel Mesajı
- Kur'an'ın demek istedikleri, Ashab-ı Uhdud ve Mekkeliler üzerinden mesaj vermektedir.
- Kur'an'ın lafzı ve manası Arapçadır, ancak her ayetin söylemek istediği ile ilgilenmek önemlidir.
- Ayetin demek istediği ile ilgilenmezseniz, ayetin size inmesini sağlamıyorsunuz demektir.
- 50:40Kur'an'ın Üslubu
- Kur'an'da bazı konular defalarca ele alınır ve konular serpiştirerek anlatılır.
- Kur'an'ın önemli bir üslup özelliği, konuları tekrar etmek yerine serpiştirerek anlatmasıdır.
- Bu üslup sayesinde insanlar kanaat sahibi olur ve kendilerine istikamet çizerler.
- 52:14Ashab-ı Uhdud Ayeti
- Ashab-ı Uhdud, ateşi yakanlar veya ateşte yananlar manasına gelebilir.
- Ateşi yakanlar, yaptıkları zulmü bilinçli olarak yapmış ve insanlara ceza reva görmüşlerdir.
- Allah'a inananlara bu veya buna benzer zulümler reva görülebilir, bu da Mekkeli Müslümanlara bir uyarıdır.
- 56:34Kur'an Ayetlerinin Günümüzdeki Anlamı
- Konuşmacı, Kur'an ayetlerini sadece tarihsel olaylar olarak değil, günümüzdeki anlamlarını da düşünmek gerektiğini vurguluyor.
- Uhdud olayının günümüzde ne anlama geldiğini anlamak için, bu olaydan nasıl bir ders çıkarılacağı düşünülmelidir.
- Konuşmacı, Kur'an tefsiriyle uğraşırken, hastalık döneminde bile her gün en az 18 saat çalıştığını belirtiyor.
- 58:08Tefsir Çalışması ve Motivasyon
- Konuşmacı, tefsir çalışmasını 27 cilt olacak şekilde sürdürmeyi planladığını ve bunun özetini de çıkartacağını söylüyor.
- Bu hizmetten para almadığını ve almayacağını, ümmetin anasının ak sütü gibi helal olmasını istediğini belirtiyor.
- Yazdıklarının şahit olması için yazdığını, başka bir amacının olmadığını vurguluyor.
- 59:39Çalışma Düzeni ve Zorluklar
- Konuşmacı, Samsun İlahiyat'ta haftada yaklaşık 30 saate yakın ders verdiğini, iki haftada bir burada sabit üç dersi olduğunu ve ayrıca Ankara'da tefsir dersleri yaptığını anlatıyor.
- Tefsir çalışmasını bitirmek için bir yıl veya iki yıllık bir ara verme kararı alabileceğini, ancak bu durumun kaçınılmaz olabileceğini belirtiyor.
- Tefsirle uğraşmanın büyük bir haysiyet olduğunu ve bu işten aldığını zevki hayatta hiçbir şeyden almadığını söylüyor.
- 1:03:13Uhdud Olayının Günümüzdeki Anlamı
- Konuşmacı, 2008-2009 yılları arasında insanlık tarihinin kara bir leke olarak kaydettiği olayları anlatıyor.
- Ashab-ı Uhdud'un yaptığıyla İsrail'in Filistin'e yaptığı arasında fark olmadığını, daha ileri ve gaddarca davranıp zulümleri yapanların eylemlerine devam ederken yaptıklarını seyrettiğini belirtiyor.
- Myanmar'da, Bosna'da, Doğu Guta'da yaşanan vahşetlerin de aynı olduğunu, bu canavarlıkların yaşanmasın diye hatırlatıldığını vurguluyor.
- 1:05:18Vahşetin Sonuçları ve Uyarılar
- Vahşet yapanların kullandıkları silahların nelerden yapıldığını ve hangi kimyasal maddeleri içerdiğini bilen olmadığı gibi, bunu merak eden de olmadığını söylüyor.
- Bu vahşeti yapanların yüreğinde zerre kadar vicdan olmadığı, tarihte ilk defa gerçekleşmediği, örnek aldıkları ve izinden gittikleri belirtiliyor.
- Zunuvasların, Firavunların ve benzerlerinin bitmediği, sadece isim değiştirdikleri ve bunlara karşı dikkatli olunması gerektiği vurgulanıyor.
- 1:06:35Vahşetin Sonuçları ve İlahi Gazap
- Vahşet yapanların kendi ateşlerini seyrediyorlar, yakarken yandıklarının veya yanacaklarının farkında değiller.
- Filistinli çocukları katledenlerin aslında kendi çocuklarını katlediyor, Gazze'yi değil kendi hayatlarını bombalıyorlar.
- Filistin'i seyredenlerin kendi sonlarının fitilini ateşledikleri, ilahi kayıt asla boşa işlemez ve dökülen gözyaşları ve akıtılan kanlar ilahi gazabın depolanıp felaketine dönüşmesine sebep olacaktır.
- 1:08:30İnsanlık Dışı Olayların Sonuçları
- Bosna, Çeçenistan, Moro, Doğu Türkistan, Irak, Afganistan, Arakan ve Suriye'de yaşanan insanlık dışı olayların sahipleri akıttıkları kanda boğulacaklardır.
- Dünya tarihi için milletlerin hayatında onlu yıllar kısa sayılır ve bu tür olaylar için beş-on yıl çok kısa sürelerdir.
- Zalimler iflah olmayacak, huzur bulamayacak, rahat uyuyamayacak, sokaklarında rahat yürüyemeyecek ve geleceğe güvenle bakamayacaklardır.
- 1:10:09Müslümanların Sorumluluğu
- Filistin'de yaşananların sorumluları, yaptıklarını kendileri seyrettikleri gibi dünyanın seyretmesini de sağlamış görünüyorlar ve bu seyirciler arasına Müslümanları da katmayı başarmaktadırlar.
- Dinimizin bizden istediği, mazlum ve suçsuz insanların kılına bile zarar gelmesini istememek ve meydana gelen olaylara kayıtsız kalmamaya çalışmaktır.
- Kim bir cana kıyarsa bütün insanlığı öldürmüş gibidir, kim de bir hayat kurtarırsa bütün insanlığı kurtarmış gibi olur.
- 1:11:06Müslümanların Duyarlılığı
- Hz. Muhammed, bir insanın başına gelen bir sıkıntı nedeniyle ızdırap duymayana insan da müslüman da denemeyeceğini beyan etmektedir.
- Müslümanlar başkasının başına gelen sıkıntılara bile kayıtsız kalmamak durumunda olmasına rağmen, Filistinli, Suriyeli ve diğer kardeşlerimizin uğradığı insanlık dışı muameleyi maalesef seyretmektedirler.
- Müslümanlar en azından arzu edilen tepkiyi mezhep kaygılarıyla göstermemektedirler, ancak bir şeyler yapanlar oluyor ve bunların yetmediğini bilmek ve uygulamak durumundayız.
- 1:14:41Zulme Karşı Müdahale
- Ashab-ı Uhdud'un yakılmasının tek sebebi Allah'a imanları ve Müslümanca yaşama arzularıydı.
- Bir Müslüman bana dokunmayan yılan bin yaşasın diyemez, felaket yanda bir felaket varsa, yangın varsa o yangına müdahale etmezsen senin emrinde yanar.
- Zalim olmamak, zalimlerden olmamak, zalimlere yardım etmemek, zalimleri sevmemek yetmez, zalimlere zerre kadar meyletmemek gerekir.
- 1:16:32İmanın Zayıf Noktası
- Hz. Peygamber'in hadisi vardır: "İçinizden kim bir kötülük görürse onu eliyle değiştirirsin, buna gücü yetmiyorsa diliyle değiştirsin, buna da gücü yetmiyorsa hiç olmazsa kalbiyle öfke duysun."
- Kalbiyle zulme, kötülüğe öfke duymak imanın en zayıf noktasıdır.
- Yapılanlardan insanın yüreğinin önce burkulması, zihnen yürek seferberliği başlatması gerekir ki eli ve dili harekete geçsin.