Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Adem Hoca tarafından sunulan, KPSS ÖABT Türkçe öğretmenliği sınavına hazırlık amacıyla hazırlanmış bir eğitim içeriğidir. Öğretmen, 20 yıllık deneyime sahip olduğunu belirtmektedir.
- Videoda 2019-2020 yılları arasında KPSS ÖABT Türkçe öğretmenliği testinde çıkan sorular çözülmektedir. İçerik, Türkçe dilbilgisi konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır: ekler (fiilimsiler, yapım ekleri, çekim ekleri, kepekler), zarf türleri, zamirler, ses bilgisi (ünsüz yumuşaması, ünlü düşmesi, ünlü daralması), tamlamalar, kelime grupları, özne, nesne ve cümle yapıları gibi konular örneklerle açıklanmaktadır.
- Öğretmen, soruları çözerken püf noktalar paylaşmakta ve ÖSYM'nin son zamanlarda sorduğu yeni nesil soru tarzları hakkında bilgi vermektedir. Ayrıca Goethe'nin "Fausi" eseri ve Yakup Kadri'nin eserleri gibi edebi eserlerden örnekler verilerek dil bilgisi kuralları uygulamalı olarak gösterilmektedir.
- Videonun Tanıtımı
- Adem Hoca, 16 adet 2020-2019 KPSS ÖABT Türkçe öğretmenliği sınavında çıkmış soruyu çözeceğini belirtiyor.
- Çözümlerini "Adem Hoca, kısa notlar, püf noktalar, öğrencinin öğretmeni fulleten bakışıyla" sunacağını vurguluyor.
- Soruların bazıları kolay olabilir, ancak genelde iyi ve seçici sorular olduğunu belirtiyor.
- 00:59İlk Soru - Eklerle İlgili
- İlk soru, 2020 ÖABT Türkçe öğretmeni sınavında çıkmış ve eklerle ilgili sorudur.
- Fiilimsilerin her zaman fiilden isim yapım ekidir ve çekim eki de vardır.
- Cığlıksız ekler her zaman isimden isim yapım ekidir (evli, evlilik, evci, evsiz gibi).
- 03:39İkinci Soru - Kip Ekleri
- Türkçede dokuz tane kip eki vardır ve hepsi çekim ekidir.
- Kip ekleri fiilden fiil çekim eki olarak kullanılır.
- Kip ekleri yapım ekleri gibi kullanılarak yeni sözcükler türetilebilir.
- 05:30Üçüncü Soru - Isim Kökünden Türetilen Sözcükler
- Üçüncü soru, isim kökünden türemiş sözcükleri bulmayı gerektirir.
- "Kesmekten kesit" ve "dönmekten dön" örnekleri fiil köklerinden türemiştir.
- "Ara" kelimesinin kökü isimdir ve "s" kaynaştırma iyelik eki, "n" kaynaştırma dehaldir.
- 06:12Dördüncü Soru - Sözcük Türleri
- Dördüncü soru, sözcük türleri konusundadır ve "hangisi yoktur?" şeklinde sorulmuştur.
- İmzalanan sözcük türleri: işaret adı, durum zarfı, miktar zarfı ve kişi adıdır.
- 06:20İronik Kavramı ve Zarflar
- İronik kavramı ilk defa antik çağda Sokrates tarafından kullanılmış, Platon ve Aristoteles tarafından aşam aşama gelişim göstermiştir.
- "Adeta", "asla", "hiç", "daima", "mutlaka", "kesinlikle", "bari" gibi kelimeler durum zarfıdır.
- "Hiç" kelimesi durum zarfı, "hep" kelimesi zaman zarfıdır.
- 08:04Sözcük Türleri ve İsim Tamlamaları
- "Ben" kişi zamir, "şey" belgisiz zamir, "bir şey" belgisiz sıfat olarak kullanılır.
- Miktar zarfı (çok, ne kadar gibi) bu cümlede yoktur.
- "Onu" kelimesi kişi işaretçisidir.
- 09:03Ses Bilgisi Sorusu
- Ünsüz değişiminin diğer adı ünsüz yumuşamasıdır.
- Ünlü düşmesi (beyni, ağzı, fikri gibi) ve ünlü daralması (diye, sonra, niye, yiyor gibi) ses bilgisi kavramlarıdır.
- 2017'de çıkmış soruya göre artık ünlü düşmesi (soğuk idi, koşuyor imiş gibi) kabul edilir.
- 11:09Tamlama Sorusu
- "Şehrin alışveriş yeri" belirtili isim tamlaması olarak kabul edilmiş, ancak normalde zincirleme isim tamlaması olabilir.
- "İstanbul'un mekanları" belirtili isim tamlamasıdır.
- "Seyyar satıcıların kalabalığı" sıfat tamlamasıdır, belirtili isim tamlaması değildir.
- "Ayakta bekleyen insanlar" sıfat-fiil grubundan oluşan sıfat tamlamasıdır.
- 15:07Geçişli Fiil ve Belirtisiz Nesne
- Geçişli fiil, "onu" kelimesini alan veya nesne alabilen bir fiildir.
- "Yansıtmak" geçişli fiildir, nesne almıştır veya alabilir özelliği vardır.
- "Yansıtan kim" sorusu özneden sonra "ne" sorusuyla sorulur, bu belirtisiz nesne anlamına gelir.
- 15:58Türkçe Dilbilgisi Soruları ve Çözümleri
- Goethe'nin başyapıtı, yazılması bir ömre yayılan, felsefi tesiri ve derinliği olan evrensel bir eser olarak tanımlanmaktadır.
- Dilbilgisi sorularında öge tespiti yaparken, isim tamlaması, sıfat tamlaması ve karma tamlama gibi yapılar dikkate alınmalıdır.
- Türkçe'de dokuz tane yer tamlayıcısı vardır: kim, ne, kime, kimde, kimden, neye, ney, neyden, nereye, nerede, nereden.
- 17:08Dilbilgisi Örnekleri ve Çözümleri
- "Üst üste konan taşlarla inşa edilen muazzam bir piramit gibi yükselir" cümlesinde "üst üste konan taşlarla" zarf tamlayıcısıdır.
- "Yakup Kadri'nin bütün eserlerinin ilk adımı olarak yayımlanan bu kitap" cümlesinde "Yakup Kadri'nin bütün eserlerinin ilk adımı olarak" isim ve sıfat tamlamasından oluşan bir öznedir.
- "Sımsıcacık sesi ve enfes diliyle" ifadesi zarf tamlayıcısıdır ve "nasıl" sorusunun cevabını verir.
- 19:21Dilbilgisi Kavramları
- "Ne ile" sorusunun cevabı edat tümleci olabilir, ancak seçeneklerde yoksa zarf tamlayıcısı kabul edilir.
- Edat tümleci örnekleri: "kime göre", "neye göre", "kiminle" gibi ifadelerdir.
- Zarf tümleci örnekleri: "seni görmek için geldi" gibi ifadelerdir.
- 20:15Türkçe Dilbilgisi Konuları
- Antik Yunan'da güneşin her sene aynı yerlerden doğup battığı, bu cümlede sertleşme ve yumuşama örnekleri bulunmaktadır.
- "Oluş" fiilinde sertleşme, "açtığı" fiilinde ise yumuşama vardır.
- Nisan ayında "filizlerin" kelimesinde ufak bir ünsüz düşmesi vardır.
- 21:07Türkçede Ekler ve Zamanlar
- "İdi", "imiş" ve "ise" ile biten kelimelerde ünlü düşmesi kabul edilir, örneğin "izliyor" kelimesinde "izliyor" şeklinde yazılabilir.
- "Ağzı", "burnu", "beyni" gibi kelimelerde ünlü düşmesi sorulabilir.
- Türkçede ünlü daralması yoktur, ünlü düşmesi ise "ve" ile birlikte sorulabilir.
- 22:56KPSS Türkçe Soruları
- "Tarihin modernize tarafından kuşatılmış olduğu" cümlesinde "kuşatılmış olduğu" sıfat fiil eki vardır.
- "Gezdiğimiz tarihi" cümlesinde "gezdiğimiz" niteleme sıfatıdır.
- "İyiymiş" ve "işi" bileşik zamanlı eylem ekleridir, ancak "okuyordur" ve "gelmiştir" gibi "dir" ekini kabul etmez.
- 24:17Fiil Eki Türleri
- "Hakikattir" cümlesinde "dir" ek eylemin geniş zamanıdır.
- "Ben iyi bir öğretmenim" cümlesinde "im" ek eylemin geniş zamanıdır.
- "Bileşik fiil" sorusunda "yapmak" ve "mumkun olmak" bileşik fiillerdir.
- 25:24Yapım ve Çekim Ekleri
- "Aynı anda davranan elektronik sistemler" cümlesinde "davranan" sıfat fiil, "davranmak" fiilimsi, "davranmak" yapım eki, "davranmak" fiilimsi ve "davranmak" yapım eki vardır.
- "Geliştirme" kelimesinde "maşmak" fiilimsi, "gelmekten" geliştirmek, "geliştirmek" için yapım ekleridir.
- "Bellek" kelimesinde "bellemek" anlamak, bilmek, bellemek ve "bellek" depolama alanı anlamına gelir.
- 27:56Fiil Ekleri ve Yeni Nesil Sorular
- "Kaynak" kelimesi "kaynamaktan" kaynak, "su kaynağı" anlamına gelir.
- "Soğuk", "uzak", "ıslak", "yumuşak" gibi kelimelerde "k" sesi önemli bir özelliktedir.
- Yeni nesil ÖSYM sorularında tür bakımından birbirinden farklı olan sözcükler sorulmaktadır.
- 28:12Kelime Grupları ve Yapıları
- "Ayak" kelimesi farklı yapılar içinde farklı anlamlara gelebilir; "ayak kırık" ifadesinde "ayak" isim, "ayak at" ifadesinde ise isim olarak kullanılmıştır.
- "Çeviri üzerine okuduğum yazılar yazılış nedenleri bakımından iki grupta toplayabilirim" cümlesinde "bakımından" zarf olarak kullanılmıştır.
- "Çocukların bakımı" ifadesinde "bakımı" bir tamlama oluştururken, "gelmemesinden" ifadesinde "den" zarf olarak kullanılmıştır.
- 30:14Söz Grupları ve Öbekler
- Söz grupları arasında edat grubu, sıfat grubu, zarf grubu, isim-fiil grubu ve ayrılma grubu bulunmaktadır.
- Edat tek başına kullanılmaz, mutlaka bir ögeyle birleşmek zorundadır.
- Sıfat-fiil grubu (geçenler), isim-fiil grubu (girilmemesi) ve zarf-fiil grubu (alınmadan) öbekler oluşturur.
- 34:08Cümle Analizi Soruları
- "On dört yüzyıl" ifadesinde "on dört" sıfat tamlaması oluşturur ve sıfat tamlaması bir kelime grubudur.
- "Artık" kelimesi zaman zarfı olarak kullanılır ve "gelindiğinde" ifadesi ayrı bir zarf tamlayıcısıdır.
- "De" bağlacı her zaman önceki ögeye bağlıdır ve ögeye dahildir.
- 37:44Nesne Tespiti
- Nesne tespiti için "neyi", "kimi" ve "ne" soruları sorulabilir.
- "Onu" kelimesi geçişli bir nesne alır (onu tutmuştu, onu etkilemişti).
- Cümlede nesne olup olmadığına karar verirken, fiilin nesne alıp alamayacağına dikkat edilmelidir.
- 39:33KPSS Soru Çözümü ve Motivasyon
- Konuşmacı hafif grip hissiyle karşılaşmasına rağmen 16 soru çözüme devam etmektedir.
- Konuşmacı, KPSS adaylarına başarılar diliyor ve her zaman yanlarında olacağını belirtiyor.
- Konuşmacı, soruları sınavdan sonra da çözmeye devam edeceğini ve izleyicilerin desteklerini beklediğini ifade ediyor.
- 40:14Tamlama Sorusu Çözümü
- Son soru olarak karma tamlama ve yeni nesil bir soru çözülmeye başlanıyor.
- Soruda "merasimlerin icra keyfiyeti" ifadesi inceleniyor ve tamlananın belirtisiz olduğu belirtiliyor.
- Konuşmacı, bazı kaynaklarda farklı tanımlar olduğunu ve KPSS'de bu tür soruların çıkabileceğini belirtiyor.
- 42:06Tamlama Türleri Hakkında Açıklamalar
- Bir kelime grubuna veya kelimeye "neyin" ve "kimin" soruları sorulduğunda o bir tamlanandır.
- Tamlanan eki "noktalarındaki" kelimesinde olduğu gibi düşmüş olabilir.
- "Öğretmenimi seviyorum, fikirlerine saygılıyım" örneğinde "öğretmenimin fikirleri" ifadesi inceleniyor.
- 43:14Sıfat Tamlaması ve İsim Tamlaması
- "Görkemli töreninde" ifadesinde "görkemli" sıfat tamlaması olarak değerlendiriliyor.
- "Osmanlı devleti'nin özeli düzenlediği merasimler" örneğinde "özeli düzenlediği" sıfat-fiil grubu olan sıfat tamlaması olarak tanımlanıyor.
- "Şehzadenin doğumunun sonrası" ifadesinde belirtisiz at tamlaması olduğu belirtiliyor.
- 45:42Video Kapanışı
- Konuşmacı, soruları bitirdiğini ve izleyicilere başarılar dilediğini belirtiyor.
- İzleyicilerden videoları beğenmelerini, yorum yapmalarını, kaydetmelerini ve paylaşmalarını istiyor.
- Konuşmacı, izleyicilere "sağlıcakla kalın" diyerek videoyu sonlandırıyor.