Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan KPSS, önlisans ve ortaöğretim tarih deneme sınavının çözümünü içeren eğitim içeriğidir. Eğitmen, öğrencilere hitap ederek soruları adım adım açıklamaktadır.
- Video, Türk tarihi ve Osmanlı tarihi konularını kapsayan bir dizi soru çözümü sunmaktadır. İçerik, İslam öncesi Türk tarihi ile başlayıp, Osmanlı Devleti'nin Avrupa siyasetindeki etkisi, Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti dönemi, iki dünya savaşı sonrası dünya siyasetindeki önemli konulara kadar uzanmaktadır.
- Eğitmen her soru için detaylı açıklamalar yaparak doğru cevaba nasıl ulaşılacağını göstermekte, tarih sıralamasına, konu bütünlüğüne ve detaylara dikkat etmenin önemini vurgulamaktadır. Videoda Orhun yazıtları, tımar sistemi, Selim'in ıslahatları, İkinci Meşrutiyet, İzmir işgali, TBMM hükümeti, Erzurum Kongresi, Marshall Planı gibi önemli tarihsel olaylar ele alınmaktadır.
- KPSS Denemesi Tanıtımı
- KPSS, önlisans-ortaöğretim denemelerine kaldığı yerden devam ediliyor.
- Yarından itibaren ikili deneme şeklinde devam edilecek.
- Videolar "tahmin" başlığı altında gelecek.
- 00:41Orhun Yazıtları Sorusu
- Orhun yazıtları, Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı örneğidir ve Kutluk Devleti döneminde dikilmiştir.
- Yazıtlarda Türk milletinin Çin hakimiyetine girmesi, Bilge Kağan'ın faaliyetleri ve Kutlu Kağan'ın devletinin kuruluşu anlatılmaktadır.
- Türklerin ana yurttan göç etmesi ile ilgili bilgi Orhun yazıtlarında bulunmamaktadır.
- 01:58Türk İslam Devletlerinde Sağlık Kurumları
- Türk İslam devletlerinde şifahane, bimaristan, maristan ve bimarhane gibi kurumlar sağlık merkezi olarak hizmet vermiştir.
- Darüşşifa genel olarak kullanılan bir hastane ismidir.
- Ribat, Karahanlıların kervansarayına verdiği isimdir ve salgın merkezi değildir.
- 02:53Anadolu'daki Siyasi Yapı
- 1072-1178 yılları arasındaki dönemde Anadolu'daki siyasi yapıyı gösteren haritaya göre Anadolu'nun Türkleşmesi tamamlanmıştır.
- Türkler denizcilik faaliyetlerine başlamış ve Çaka Beyliği Büyük Selçuklu ile Anadolu'nun Türkleşmesinde etkili olmuştur.
- Bizans'ın Anadolu'daki siyasi varlığı devam etmiştir.
- 04:15Orhan Bey Dönemi Sancak Sistemi
- Orhan Bey döneminden itibaren şehzadelerin sancakları çıkması, şehzadelerin tecrübe kazanmaları için gönderildikleri il ve ilçelerdir.
- Sancak sistemi, taht kavgalarını sona erdirmek için değil, deneyimli padişahlar yetiştirmek için kullanılmıştır.
- Sancak sistemi kaldırılınca padişahlar başarısız olmaya başlamıştır.
- 05:12Kanuni Sultan Süleyman ve Fransa İlişkileri
- Kanuni Sultan Süleyman, Fransa Kralı Fransuva'ya gönderdiği mektupta, Fransa'nın güçlü bir devlet olduğunu belirtmiştir.
- İlk Osmanlı-Fransa ilişkileri Karlı Dövü'nde başlamıştır.
- Kanuni'nin amacı Fransa'yı kendi yanına çekerek Hristiyan Birliği'ni parçalamak ve ticareti canlandırmaktı.
- 06:28Tımar Sahiplerinin Görevleri
- Osmanlı Devleti'nde kendilerine tımar verilen tımar sahipleri askere yetiştirecek, cebel güvenliği sağlayacak ve toprağın boş kalmasını engelleyecekler.
- Tımar sahipleri asayişi sağlayacak ancak davalara bakamazlar.
- Tımar sahipleri köylünün her türlü ihtiyacını karşılayacak ve adaletsiz davranmayacaklardır.
- 07:23Vezir-i Azam (Sadrazam)
- Vezir-i Azam (Sadrazam) padişah tarafından atılır ve arz edilir, padişahın sağ koludur.
- Sadrazam padişah adına devleti yönetir ve padişahtan sonraki etkili kişidir.
- Sadrazam, Serdar-ı Ekrem sıfatıyla orduyu komuta eder, ancak fethedilen toprakların kayıtlarını tutan kişi nişancıdır.
- 08:00Osmanlı Devleti'nin Yasama Sistemi
- Divan görüşmeleri sonucunda hazırlanan ve nişancılar tarafından kaleme alınan kanunlar, sadrazam başkanlığındaki divan üyeleri tarafından padişaha arz edilirdi.
- Padişah onaylarsa kanunlar nişancı tarafından mühimme defterlerine kaydedilirdi.
- Yasama etkisi divan'a aittir ve divan danışma değil, karar çıkarma organıdır.
- 09:05Osmanlı Sadrazamı Kara Mustafa Paşa
- Osmanlı Sadrazamı Kara Mustafa Paşa, Katolik Avusturya baskısına maruz kalan Protestan Macarların yardım isteğini kabul etmiştir.
- Bazı komutanların karşı çıkmasına rağmen hazırlanan ordu ile Avusturya seferine çıkmıştır.
- 09:22Osmanlı Devleti'nin Avrupa Siyaseti
- Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, İkinci Viyana Kuşatmasının serdar-ı ekremidir.
- Avusturya baskısına maruz kalan Protestan Macarlar, Osmanlı'dan yardım talep etmişlerdir.
- Avusturya, kendi mezhebini Macar topraklarına yaymaya ve Protestanlığı zayıflatmaya çalışmıştır.
- 10:41Selim'in Yenilikleri
- Selim, yapacağı yenilikler için Türk ve yabancı uzmanları hazırladığı raporları incelemiş ve Meclis-i Meşveret oluşturarak Batı'yı örnek alan ıslahat yapma kararı almıştır.
- Islahatlar belirli bir plan ve programa göre yapılmıştır.
- Ekonomi ve yönetim alanında köklü değişikliklere gidilmiştir.
- 12:08Osmanlı'nın İngiltere'ye Ayrıcalık Tanıması
- 19. yüzyılda Osmanlı Devleti, Mısır ve Boğazlar sorunlarının çözümünde destek olması için İngiltere'ye Balta Limanı Ticaret Antlaşması'nda geniş ayrıcalık tanımıştır.
- Bu antlaşmayla İngiltere'ye geniş ayrıcalık verildiği için Osmanlı Devleti ekonomisine büyük bir darbe yemiştir.
- Mısır sorunu için Osmanlı önce Rusya'dan, sonra İngiltere'den yardım istemiştir.
- 13:44Tepedelenli Ali Paşa İsyanı
- II. Mahmut döneminde Tepedelenli Ali Paşa, Rum isyanını bastırmıştır.
- Rum isyanı başarıya ulaşmış ve Edirne Antlaşması ile Osmanlı'dan ayrılan ilk azınlık Yunanistan olmuştur.
- Bulgarlar 1908 yılında Osmanlı'dan ayrılacak, Ermeniler tarihte "Millet-i Sadıka" olarak bilinirken, Sırplar Osmanlı'ya karşı ayaklanan ilk azınlıktır.
- 14:36İkinci Meşrutiyet Dönemi
- İkinci Meşrutiyet'in ilanı (1918-1920) Osmanlı Devleti'nin dağılışını önleyemediği gibi çözülme sürecini hızlandırmıştır.
- İkinci Meşrutiyet döneminde Bulgaristan, Arnavutluk, Girit ve Bosna-Hersek bağımsız olmuştur.
- Karadağ ise 1878 Berlin Antlaşması ile Osmanlı'dan ayrılmıştı.
- 15:57Trablusgar Savaşı ve Avrupa İlişkileri
- Trablusgar Savaşı'ndan önce yapılan antlaşmada İtalya, Rusya'nın Boğazları üzerindeki çıkarlarını, Rusya da İtalya'nın Trablus üzerindeki isteklerini onaylamıştır.
- Osmanlı toprakları Avrupa ülkeleri arasında paylaşılmış ve çıkar çalışmalarına sahne olmuştur.
- Rusya'nın Boğazlara yerleşmek istediği doğru bir yorumdur.
- 17:10Birinci Dünya Savaşı Sonuçları
- Birinci Dünya Savaşı'nın sonuçlarından biri Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki varlığının sona ermesidir.
- Savaş sonrası Manda ve Himaye yönetimleri ortaya çıkmış, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalanmış ve yeni devletler kurulmuştur.
- Milletler Cemiyeti kurulmuş ve Avrupa siyasi haritası değişmiştir.
- 18:10Mondros Antlaşması Sonrası Gelişmeler
- Mondros Antlaşması imzalandıktan sonra İtilaf Devletleri yedinci maddeye göre hareket ederek Anadolu'yu yer yer işgal etmeye başlamıştır.
- Anadolu işgal edilince İstanbul Hükümeti'nin sessizliği karşısında Milli Cemiyetler başlığı altında dernekler kurulmuştur.
- Müdafaa-i Hukuk ve Redi Hak önemli milli cemiyetlerdir.
- 19:07İzmir İşgali ve İtilafların Tepkisi
- İzmir işgal edildiğinde milli cemiyetler haksızlığı dünyaya duyurmaya çalışırken, İtilaflar bunu örtbas etmeye çalışmıştır.
- İtilaflar, azınlık cemiyetlerinin çalışmalarını sınırlamak yerine destek vermiş, Kuvayi Milliyecilerin Hıristiyanlara baskı yaptığı propagandasını yaymıştır.
- İtilaflar Wilson'a karşı çıkarak maddeleri değiştirmiş, General Herbert Ermenilerin haksız olduğunu, Türklerin haklı olduğunu dile getirmiştir.
- 20:27Milli Mücadele'de İç Muhalefet
- Milli Mücadele'de Mustafa Kemal'e karşı ilk iç muhalefet Sivasspor sırasında olmuştur.
- Temsil Eti üyelerinden bazıları ABD mandasının kurtuluş yolu olarak tekrar ortaya atılmasını istemiş, Mustafa Kemal bunu "budalalık" olarak nitelendirmiştir.
- Mustafa Kemal'in Konya başkanlığına bazı engeller karşı çıkmış, bu da muhalefet olarak değerlendirilmiştir.
- 21:30TBMM Hükümetinin Otoritesini Artırmak İçin Alınan Önlemler
- TBMM hükümetinin otoritesini artırmak için müdafaa hukuk cemiyetlerinin tek çatı altında birleşmesi, ayaklanmalara karşı kanun çıkarılması ve düzenli ordu kurulması gibi önlemler alınmıştır.
- İstiklal mahkemelerinin kurularak yargı yetkisinin kullanılması ve Lozan Konferansı'na İstanbul Hükümeti'nin davet edilmesi üzerine saltanatın kaldırılması da otoriteyi güçlendirmiştir.
- Müdafaa hukuk cemiyetlerinin tek çatı altında birleşmesi TBMM dönemi değil, Temsil Eti döneminde gerçekleşmiştir.
- 23:15TBMM ile İlgili Sorular
- TBMM'nin Londra Konferansı'ndaki katılımı sırasında temsil eden hariciye nazırı kimdir sorusu sorulmuştur.
- Erzurum Kongresi toplandığı dönemde milli mücadele'nin desteklenmesi için kullanılan yerel gazeteler arasında Albayrak, Hadisat ve Lupas bulunmaktadır.
- Türkiye Cumhuriyeti'nin "imtiyazsız, sınırsız, kaynaşmış bir millet" sloganı ile kutlanması, milli birlik, beraberlik ve eşitlik ilkelerinin toplumda benimsendiğinin göstergesidir.
- 25:40Atatürk'ün Ekonomik Bağımsızlık Anlayışı
- Atatürk, siyasi ve askeri zaferlerin iktisadi zaferlerle yükseltilmezse varlıklarını sürdüremeyeceğini ve az zamanda söneceğini belirtmiştir.
- Kapitülasyonların kaldırılması, ekonomik bağımsızlığın sağlanması, yabancıların elindeki işletmelerin millileştirilmesi ve yerli sanayinin kurulmasına yönelik tedbirler bağımsız ekonomiyi güçlendirmiştir.
- Rusya'dan dış borç alınması, bağımsız ekonomik bağımsızlık ile ilgili değildir çünkü ilerleyen zamanlarda bu borçları ödemenin zorlaşacağı ve dışa bağımlı hale gelineceği belirtilmiştir.
- 26:58Atatürk Dönemi Türkiye-Fransa İlişkileri
- Adana-Mersin demiryolları sorunu Türkiye'nin millileştirmesiyle çözülmüştür.
- Bozkurt olayı Türkiye'nin haklı çıktığı bir davadır ve Mahmut Esad başarıyla tamamladığı için Bozkurt soyadını almıştır.
- Yabancı okullar, Hatay meselesi ve Suriye ile ilişkilerin bozulması Türkiye-Fransa ilişkilerini etkilemiştir.
- Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılması ilişkilerin bozulmasına sebep olmamış, aksine ilişkiler daha iyiye gitmiştir.
- 27:56SSCB'de Nova Ekonomi Politikaları
- Lenin'in "toprak, ekmek, barış" vaadine göre köylülere özgürlük verilmiş ve yabancı sermayeye yatırım yapma imkanı sunulmuştur.
- Stalin, Lenin'in politikalarını değiştirerek daha totaliter ve diktatörce tavırlar sergilemiştir.
- Stalin, bir yıllık kalkınma planını uygulamıştır.
- 28:55Paris Antlaşması ve Marshall Planı
- Paris Antlaşması'nda Rodos ve on iki ada Yunanistan'a bırakılmış, Ege adalarının askerden ve silahtan arındırılması kabul edilmiştir.
- Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılması ve yetkilerin Türkiye'ye bırakılması Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nde yer almıştır.
- Marshall Planı, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ABD'nin Avrupa'yı yeniden inşa etmek için uygulamaya koyduğu yardım programıdır.
- Truman Planı, ABD'nin çevreleme politikası adı altında Türkiye ve Yunanistan'a yaptığı yardımdır.
- Molotof, Sovyetlere bağlı uydu devletler tarafından çıkarılmıştır.
- Eisenhower Drini, ABD'nin Ortadoğu politikasıdır ve Ortadoğu ülkelerine yardım etmektedir.
- Monroe, ABD'nin yalnızlık politikasıdır.