Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlık amaçlı eğitim dersinin canlı yayın formatında bir bölümüdür. Eğitmen, KPSS sınavında ölçme konusunun sayısal kısmını ele almaktadır.
- Video, çoktan seçmeli testlerde madde analizi, istatistiksel kavramlar ve sınav analizi konularını kapsamaktadır. İçerikte tablo yorumlama, madde güçlük indeksi (Pj), madde ayırt edicilik indeksi (Rj), merkezi eğilim ölçüleri (ortalama, mod, medyan), dağılım ölçüleri (standart sapma, range), çarpıklık analizi ve Z ve T puanı gibi konular detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Eğitmen, ÖSYM sınavlarında karşılaşılabilecek soru tiplerini örneklerle açıklamakta ve formüllerin nasıl hesaplanacağını göstermektedir. Video, 12 soru çözümüyle tamamlanmakta ve bir sonraki derste program geliştirme konusunun ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:39Ölçme Dersinin Sayısal Kısmına Giriş
- Geçen hafta ölçmenin sözel kısmını ele aldığımızdan sonra, bu hafta sayısal kısmına odaklanacağız.
- Ölçme dersinin sayısal kısmında, tabloların nasıl yorumlanacağı ve ZVT puanının ne işe yaradığı konuları ele alacağız.
- Ölçme dersi, KPSS için sayısal bir ders değildir; tabloları okuyup yorumlayabilme yeteneğinden sorar.
- 01:44Gelecek Programlar
- Bu haftadan itibaren YouTube kanalında program geliştirme ile ilgili videolar paylaşılacaktır.
- Ölçme ve Öğretmenlik Yeterlilik Testi (ÖYT) konuları, YouTube kanalında konu anlatımı yerine soru çözümü üzerinden ele alınacaktır.
- Program geliştirme videoları tamamlandıktan sonra, onlarla ilgili soru çözümleri yapılacaktır.
- 03:54Ölçme Dersinin Sayısal Kısmının Özellikleri
- Ölçme dersinin sayısal kısmında, yayınevlerindeki soruların önyargıyı artırmasına rağmen, aslında KPSS'de kolay çıkmaktadır.
- Ölçme dersinde, tabloları okuyup yorum yaparken ne zaman neye bakılması gerektiği bilinmesi beklenir.
- ÖSYM, seçenek analiz tablolarından en fazla soru sorar; bu tablolar bazen tablo yorumu üzerinden, bazen sözel ifadeler üzerinden sorulur.
- 05:54Çoktan Seçmeli Test Analizi
- Tablo, çoktan seçmeli bir testteki soru örneğinin analizini gösterir ve üst grup (konuyu bilen, başarılı öğrenciler) ile alt grup (konuyu bilmeyen, başarısız öğrenciler) arasındaki işaretlemeleri karşılaştırır.
- Doğru cevap belli ise, diğer seçenekler çeldiricidir ve çeldiriciler daima alt grup için yazılır.
- Üst grup (bilen öğrenciler) doğru cevaba gitmeli, alt grup (başarısız öğrenciler) ise çeldiricilere dağılmalıdır.
- 07:35Soru Analizinde Kritik Noktalar
- Doğru cevapta üst grubun sayısı alt gruptan fazla olmalıdır, aksi takdirde sorunun ayırt edicilik değeri (RC) negatif çıkar ve testten atılması gerekir.
- Çeldiricide alt gruptaki öğrenci sayısı üst gruptan fazla olmalıdır, aksi takdirde çeldirici görevini yapamamıştır ve düzeltilmeli veya değiştirilmelidir.
- Soru analizinde sadece üst grup ve alt gruba göre işlemler yapılır, toplam öğrenci sayısı bu iki gruptan oluşur.
- 13:01Şans Başarısı ve Önleme Yöntemleri
- Şans başarısı, öğrencinin atarak doğru cevaba ulaşma ihtimalidir ve seçenekli sınavlarda (çoktan seçmeli, eşleştirme, doğru-yanlış) görülür.
- Şans başarısını önlemek için kullanılan en meşhur yöntem düzeltme formülüdür ve seçenek sayısının bir eksiğine göre belirlenir.
- Şans başarısını önlemek için seçenek sayısını artırma ve açıklama isteme gibi diğer yöntemler de kullanılabilir.
- 17:10Çoktan Seçmeli Sorularda Şans Faktörünü Önleme
- Çoktan seçmeli sorularda şans faktörünü önlemek için boş bırakılan cevaplar önemli bir anahtar olabilir.
- Öğretmenler düzeltme formülü kullanarak (şu kadar yanlışın şu kadar doğru götürür) şans başarısını önlemeye çalışabilir.
- Boş bırakılan cevaplar varsa, orada şans başarısını önlemek için bir adım atılmıştır.
- 18:26Çeldirici Seçeneklerin Yorumlanması
- Bir çeldiricinin zayıf olarak kabul edilmesi, diğer seçeneklere göre daha az kişiyi kendisine çekmesidir.
- Güçlü çeldirici, en fazla insanı toplayabilen seçenektir.
- İyi çeldirici, alt grubu daha fazla çekip üst grubu az çeken seçenektir.
- Zayıf çeldirici, seçenekler arasında en az kişiyi kendine çekebilen seçenektir.
- 20:08Çeldirici Örnekleri
- Adana'da 35 kişi, Bursa'da 45 kişi, Denizli'de 3 kişi birikmiş, bu da Denizli'nin zayıf bir çeldirici olduğunu gösterir.
- En çok işaretlenen seçenek, diğer seçeneklere göre güçlü olan çeldiriciyi ifade eder ve doğru cevaba benzer çalışır.
- Seçenekler arasında en fazla işaretlenen C seçeneği doğru cevaptır.
- 22:55Madde Güçlük İndeksi (Pj)
- Madde güçlük indeksi (Pj), maddenin zorluk seviyesini gösterir ve 0 ile 1 arasında değer alır.
- Pj değeri 40'ın altında olursa soru zordur, 60'ın üzerinde olursa kolaydır, 40-60 aralığında olursa orta güçlüktedir.
- Madde güçlüğünün diğer adları: maddenin doğru cevaplanma oranı, doğru cevaplanma olasılığı ve doğru cevaplanma yüzdesidir.
- Pj hesaplamak için toplam doğru cevap veren sayısını sınava giren toplam sayısına oranlamak gerekir.
- 27:48Madde Ayırt Edicilik İndeksi (Rj)
- Madde ayırt edicilik indeksi (Rj), bir sorunun kalitesi hakkında bilgi verir ve kullanılıp kullanılmayacağı hakkında yorum yapabilirsiniz.
- Rj değeri minimum 0,30 çıkmalı, aksi takdirde soruyu düzeltmek veya testten atmak gerekir.
- Rj değeri -0,30'un altındaysa, soru bilenle bilmeyeni ayırt edemiyor demektir.
- 29:44Ayırt Edicilik Katsayısı (Rj)
- Bir sorunun kalitesi, doğru cevaplanma oranının 1'e ne kadar yakınsa o kadar yüksektir.
- Rj (ayırt edicilik katsayısı) başka bir ismiyle "madde geçerlilik katsayısı" olarak da adlandırılır.
- Rj hesaplanırken üst grubun doğru sayısından alt grubun doğru sayısı çıkarılıp, bu fark sınava girenlerin yarısına oranlanır.
- 32:22Tablo Analizi ve Ölçüm Birimleri
- Tablolarda verilerin ne işe yaradığını yanına yazarak soru çözmenin hata yapma olasılığını düşürür.
- Ortalama, merkezi eğilim ölçülerinden biridir ve grubun başarısını yorumlamak için kullanılır.
- Standart sapma ve range (ranj), merkezi dağılım ölçüleridir ve farklılaşmayı yorumlamak için kullanılır.
- 36:21Merkezi Dağılım Ölçüleri
- Farklılaşmayı yorumlarken standart sapma daha güvenilir bir veridir.
- Range güvenilir değildir çünkü en yüksek puandan en düşük puan çıkarılırken aradaki puanlar göz ardı edilir.
- İki testin ortalamaları eşit olsa da standart sapmalar ve ranjlar farklılık gösteriyorsa, grupların başarı düzeyleri eşit görünse de farklılaşmalar farklıdır.
- 38:40Testin Ortalama Güçlüğü ve Güçlük İndeksi
- Testin ortalama güçlüğü (P üzeri çizgi ile gösterilir) ve ortalama güçlük indeksi aynı şeydir.
- Testin ortalama güçlüğünü hesaplamanın iki yolu vardır: sınavın aritmetik ortalama değerini soru sayısına bölme veya madde güçlüklerini (Pj değerlerini) toplayıp soru sayısına bölme.
- İki testin ortalamaları ve soru sayıları eşitse, güçlük değerleri de birbirine eşittir.
- 41:28Puan Dağılımının Yorumlanması
- Testte ortalamanın üzerinde puan alan öğrenci sayısını belirlemek için grafiklerin çarpıklığını (sağa mı sola mı çarpık) bilmek gerekir.
- Öğrenciler arası puan farklarının az olması, standart sapmanın daha düşük olması ve puanların birbirine daha yakın olması anlamına gelir.
- Bir sınavın puan dağılımının daha sivri olması, standart sapmanın daha düşük olması ve puanların birbirine daha yakın olması anlamına gelir.
- 44:43Grafik Sivriliği ve Basıklığı
- Bir sınavın grafiğinin daha sivri olması, öğrencilerin puanlarının birbirine daha benzer ve standart sapmanın daha düşük olması anlamına gelir.
- Bir grafiğin daha basık olması, öğrencilerin puanlarının birbirinden uzak ve standart sapmanın daha yüksek olması anlamına gelir.
- Ortalamalar eşit olan testlerde, sapma değerlerine bakarak puan dağılımının sivriliği veya basıklığı hakkında yorum yapılabilir.
- 48:16Merkezi Eğilim Ölçüleri
- Aritmetik ortalama, mod ve medyan akademik anlamda merkezi eğilim ölçüsüdür ve sınavdan sonra öğrencilerin eğilim gösterdiği noktaları ifade eder.
- Bu üç ölçünün temel görevi bir sınavdan sonra grubun başarısını yorumlamaktır.
- Merkezi eğilim ölçülerinin ikinci görevi, grafiğin şekli hakkında bilgi vermektedir.
- 50:32Dağılım Türleri
- Sınavda aritmetik ortalama, mod ve medyan değerlerini karşılaştırarak normal dağılım, sağa çarpık veya sola çarpık dağılımı tespit edebilirsiniz.
- Eğer aritmetik ortalama, mod ve medyan birbirine eşitse, normal dağılım vardır ve bu en ideal grafik şeklidir.
- Eğer aritmetik ortalama, mod ve medyan birbirinden farklı ise, dağılım ya sağa çarpık ya da sola çarpıktır.
- 53:09Çarpıklık Dağılımını Belirleme Yöntemi
- Aritmetik ortalama, mod ve medyan birbirinden farklıysa çarpıklığı belirlemek için değerleri küçüklük sıralamasına koymak gerekir.
- Küçüklük sıralamasında aritmetik ortalama sağ tarafta kalırsa dağılım sağa çarpıktır, solda kalırsa dağılım sola çarpıktır.
- Sınavda aritmetik ortalama, mod ve medyan farklıysa, önce küçüklük sıralamasına koyup aritmetik ortalamanın konumuna bakarak çarpıklığı belirlemek gerekir.
- 55:59Eksi Artı Yöntemi
- Grafik yorumlamak için "eksi artı" metodu kullanılabilir: sayı doğrusuna göre eksi ve artı işaretleri konulur.
- Çocuklar ekside birikmişse grup başarısızdır, hedef davranışları kazanamamıştır ve sınav zor gelmiştir.
- Çocuklar artıda birikmişse grup daha başarılıdır, hedef davranışları kazanabilmiştir ve sınav kolay gelmiştir.
- 57:44Örnek Uygulama
- Matematik, Türkçe ve Fizik sınavlarında aritmetik ortalama sağ tarafta kaldığı için sağa çarpık dağılım vardır.
- Kimya sınavında aritmetik ortalama sol tarafta kaldığı için sola çarpık dağılım vardır.
- Biyoloji sınavında da aritmetik ortalama sağ tarafta kaldığı için sağa çarpık dağılım vardır.
- 59:58Sonuç ve Öneriler
- Matematik, Türkçe, Fizik ve Biyoloji sınavlarında çocuklar ekside birikmiş, Kimya sınavında ise artıda birikmiştir.
- Aritmetik ortalama, mod ve medyan birbirine eşitse dağılım normaldir, farklıysa küçüklük sıralamasına göre aritmetik ortalamanın konumuna bakılmalıdır.
- Eksi artı metodu her grafikte tutarlı sonuç verir ve çözemeyeceği hiçbir soru yoktur.
- 1:04:10Z ve T Puanı Kavramı
- Standart puanlar (standartlaştırılmış puanlar) Z ve T puanlarının diğer isimleridir.
- Z ve T puanları, bireysel başarı yorumlanırken öğrencilerin puanlarını standartlaştırmak için kullanılan iki puan türüdür.
- Bireysel başarı yorumlanırken "isim" veya "öğrenci" gibi kelimelerin kullanılması, sorunun bireysel başarı sorusu olduğunu gösterir.
- 1:06:44Mutlak ve Bağıl Başarı
- Öğrencilerin mutlak başarısı yorumlanırken hiçbir işlem yapılmaz, doğrudan ham puanlar incelenir.
- Öğrencilerin bağıl başarısı yorumlanırken, öğrencinin puanı standartlaştırılır (ZVT kullanılır).
- Bağıl başarı, öğrencinin sınıfa göre durumu veya grup içerisindeki durumunu gösterir.
- 1:10:24Z ve T Puanlarının Formülleri
- Z puanı formülü: Öğrencinin puanından sınavın aritmetik ortalamasını çıkarıp standart sapmaya bölünür.
- T puanı formülü: Bulunan Z puanı ile çarpılıp 50 eklenir.
- Z ve T puanlarının yorumları birebir aynıdır, ancak Z puanı -3 ile +3 arasında değer alırken, T puanı 20 ile 80 arasında değer alır.
- 1:12:27Z ve T Puanlarının Özellikleri
- Z ve T puanları normal dağılım eğrisi kullanılarak yorumlanır.
- Negatif Z puanı, öğrencinin puanının sınıf ortalamasının altında olduğunu gösterir.
- Z ve T puanları ortalamaya bağlı olarak hesaplanır ve bağıl değerlendirme ölçütü olarak kabul edilir.
- 1:15:56Z ve T Puanlarının Karşılaştırılması
- T puanına göre yapılan sıralama Z puanına göre yapılan sıralamayla aynıdır.
- Z puanı 2 olan bir birey ortalamanın 2 standart sapma üzerindedir.
- Z ve T puanları yorum olarak hiçbir farkı yoktur, eğitimde negatif puan kullanılamadığı için Z puanı T puanına çevrilir.
- 1:17:58Dersin Sonu ve Gelecek Program
- Bir sonraki derste görüşmek üzere veda ediliyor.
- Yarın saat 11'de Mehmet Bilge Yıldız ve Ahmet Karakuzu hocalarla genel anlamda bir rehberlik yapılacağı belirtiliyor.
- İzleyicileri "Allah'a emanet" ederek yayını sonlandırıyor.