Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Büyük Sorular" programında sunucu ve konuk Erol Mütercimler arasında geçen bu röportajda, komplo teorileri ve stratejik düşünce konuları ele alınmaktadır. Mütercimler, Deniz Kuvvetleri'den emekli bir asker, strateji uzmanı ve beş ciltlik strateji teorisi kitap serisi yazarıdır.
- Video, komplo teorilerinin tanımı, tarihsel gelişimi ve Türkiye'deki yeri üzerine kapsamlı bir analiz sunmaktadır. Aydınlanma Çağından başlayarak, Osmanlı ve Türkiye tarihindeki önemli olaylar (12 Eylül darbesi, 28 Şubat olayı, 15 Temmuz darbe girişimi) üzerinden komplo teorilerinin nasıl şekillendiği incelenmektedir. Ayrıca, komplo teorilerinin stratejik bir araç olarak nasıl kullanıldığı, medyanın bu süreçteki rolü ve coğrafyanın kader üzerindeki etkisi de ele alınmaktadır.
- Röportajda ayrıca teori ve yasa kavramları arasındaki farklar, komplo teorilerinin doğası ve nedenleri, matematik akıl kavramı ve stratejik düşünce alanındaki Doğu-Batı karşılaştırması gibi konular da tartışılmaktadır. Mütercimler, komplo teorilerinin aslında gerçeklerin çözülememiş olması sonucu ortaya çıkan korkular olduğunu ve kapitalizm sisteminin gerekliliği olarak işlediğini anlatmaktadır.
- 00:20Komplo Teorileri ve Büyük Sorular
- Program, "Büyük Sorular" adlı programda komplo teorileri konusu ele alınıyor.
- Komplo teorileri, Türkiye'de sıkça kullanılan bir tanımlama olarak karşımıza çıkıyor.
- Erol Mütercimler, programın konuğu olarak konuya ışık tutacak.
- 02:27Komplo Teorilerinin Doğası
- Komplo teorileri, stratejik düşünme, komplo teorileri ve akıl oyunu olmak üzere üç düşünme yönteminin biridir.
- Komplo teorileri, adı üstünde bir teori olduğu için olumsuz bir anlam taşımaması gerekir.
- Komplo teorileri konusuna ilgi, bilinmezlik ve merak duygularından kaynaklanmaktadır.
- 10:39Komplo Teorilerinin Tarihsel Gelişimi
- Komplo teorileri, Aydınlanma Devrimi ile birlikte 18. yüzyılda Avrupa'da konuşmaya başlanmıştır.
- 17. yüzyıl Avrupa için büyük çalkantılar getiren bir yüzyıl olmuştur; Hristiyanlığın kendi içinde büyük mezhep savaşları yaşanmış, veba Avrupa nüfusunun yarısını almıştır.
- 300 yıl süren feodalite çağı sona ermiş, burjuva sınıfı yükselmeye ve siyasete müdahale etmeye başlamıştır.
- 12:45Aydınlanma Çağının Özellikleri
- Aydınlanma çağı, eğitim-öğretme konusuna büyük önem veren, yoksul çocukların yaşadığı yerlere okul açan bir dönemdir.
- Aydınlanma hareketi, kiliseye ve tahtlara karşı tepki göstermiştir.
- Aydınlanma çağı, büyük felsefecilerin ortaya çıkmasıyla düşünce evreninin gelişmesi ve 1789 Fransız Devrimi'ni hazırlayan bir dönemdir.
- 14:23Aydınlanma Hareketine Karşı Tepki
- Kilise, aydınlanmacılara karşı büyük bir tepki göstermiş ve kendi içindeki tarikatlar (örneğin cizvitler) bu tepkiye öncü olmuştur.
- Aydınlanma hareketi, düşünme özgürlüğü ve dünya vatandaşlığı kavramlarını gündeme getirmiştir.
- Kilise ve feodal unsurlar, aydınlanmacıların kiliseyi ve monarşileri ortadan kaldıracak ve tek bir devlete götüreceklerini iddia etmiş, bu ilk komplo teorisidir.
- 16:10Komplo Teorileri ve Tehlikeleri
- Komplo teorilerinin tehlikeli kısmı, ortada komplo olmasa bile bu teorilerin yazılabilmesi ve anlatılabileceği gerçeğidir.
- John F. Kennedy cinayeti örneğinde, CIA, silah tüccarları ve diğer unsurların ortak bir operasyonla cumhurbaşkanını öldürdüğü iddia edilmiştir.
- Komplo teorilerinde genellikle gizli el bulunamaz, ancak "aparatlar" olarak Illuminati, Yahudiler veya Masonlar gibi gruplar gösterilir.
- 19:03Komplo Teorilerinin Mantığı
- Komplo teorileri, somut verileri açıklamak yerine, eksik verileri kendileri yaratarak farklı sonuçlara ulaşır.
- Komplo teorileri, farklı kişilerin farklı sonuçlara ulaşabilmesine olanak sağlar (örneğin "her kötülüğün arkasında Yahudiler var" veya "Amerika'nın işi Masonlar").
- Komplo teorileri, mağdur olanı suçlayarak durumu tersine çevirebilir, örneğin Nazi Almanyası'nın Yahudilere karşı soykırımında "Siyon Protokolleri" gibi sahte belgeler kullanılmıştır.
- 22:13Türkiye'deki Komplo Örnekleri
- Türkiye'de 12 Eylül darbesi öncesinde Kahramanmaraş, Çorum ve Sivas'ta Alevi katliamları yaşanmıştır.
- Bu katliamların öncesi, şehirlere "milli piyango şapkalı" kişilerin girdiği gözlemlenmiştir.
- 12 Eylül darbesinin meşru kılınması için hazırlık süreci, 1 Mayıs 1977 katliamından başlamıştır.
- 24:391 Mayıs 1977 Katliamı
- 1 Mayıs 1977'de Taksim'de gerçekleşen olayda 34 kişi öldü ve 200'den fazla insan yaralandı.
- Olay, Cumhurbaşkanı'nın konuşmasının sonunda bir silah sesiyle başlamış ve CIA sniperleri dahil olmak üzere beşinci kattan ateş edilmiştir.
- Olayda bir beyaz Renault aracın dolaştığı, içindeki astsubayın plakası ve Bakırköy'deki adresinin kaydedildiği ancak kimse cezalandırılmadığı belirtilmiştir.
- 25:58Komplo Teorisi ve Uygulaması
- Komplo bir düşünce olarak başlar, sonra pratikte uygulanır ve bu süreçte provokatörler, manipülatörler ve medya kullanılır.
- Komplo uygulaması karmaşık bir iş olup, CIA, MIT, İstanbul Emniyet Müdürlüğü gibi kurumlar işbirliği yaparak gerçekleştirilebilir.
- Komplo sürecinde genelkurmay başkanı, başbakan, İçişleri Bakanı gibi devlet üst düzeylerinin razı edilmesi ve içeriden işbirlikçilerin bulunması gerekir.
- 28:2312 Eylül Darbesi'nin Sebepleri
- 12 Eylül darbesi, Türkiye'de sol yükselişini engellemek ve 24 Ocak ekonomik kararlarını hayata geçirmek için yapılmıştır.
- TUSİAD, Bülent Ecevit'in aleyhinde gazetelere ilanlar vermiş ve ekonomik kararları hayata sokacak siyasal rejime ihtiyaç duyulduğu için askeri darbe gerekliliği ortaya çıkmıştır.
- Yunanistan'ın NATO'nun askeri kanadından çıkması ve Türkiye'ye Kıbrıs Barış Harekatı'nı yapması istenmesi de darbenin sebeplerinden biridir.
- 32:2928 Şubat Olayı ve Sonuçları
- 28 Şubat olayının görünen sebebi irtica hareketinin yükselişiydi, ancak sadece sekiz yıllık zorunlu Türkçe eğitimi dışında hiçbir şey uygulanamamıştır.
- Olay sonucunda Türkiye 320 milyar dolar kaybetmiş ve bankalar soyulmuştur.
- 28 Şubat olayının sonucunda İslamcı kesim yakınlığı artmış ve AK Parti'nin doğuşu bu olayla ilişkilendirilmektedir.
- 34:42Strateji Teorisi ve Ülkemle İlgili Çalışmalar
- Konuşmacı, beş cilt kitap yazdığı ve strateji teorisi üzerine çalıştığı belirtiliyor.
- Konuşmacı, strateji teorileri ve okuma yöntemlerini anlatmakla ilgili çalışmalarının tümü ülkemle ilgilidir.
- Atatürk'e kurulan komplolar ve bu topraklarda sürekli komplo kurulması sorusu soruluyor.
- 36:02Komplo Teorilerinin Çözümü
- Komplo teorilerinin çözümünün siyasal iktidar mensuplarının hırsız olmaması, ülkeyi soymaması ve ruhlarını yurtdışına satmaması, medya mensuplarının kalemini satmaması ve üniversite mensuplarının ahlaklı olması durumunda olacağını belirtiyor.
- Coğrafyanın kaderi belirlediği ve strateji belirlenirken tarih ve coğrafya birlikte değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Strateji senaryosunun bilimsel bir yöntem olduğu ve komplo teorilerinden farklı bir pozitif yaklaşım gerektirdiği ifade ediliyor.
- 38:08Coğrafya Eğitiminin Önemi
- Milli Eğitim Bakanlığı'nın okullarda coğrafya dersini seçmeli yapması eleştiriliyor.
- Coğrafyanın jeopolitik analiz için önemli olduğu ve Türk çocuklarına coğrafya biliminin öğretilemeyeceği belirtiliyor.
- Coğrafya dersinin seçmeli yapılması, Türkiye'nin geleceğine kurulmuş büyük bir komplo olarak nitelendiriliyor.
- 39:05Komplo Teorilerinin Doğası
- Komplo teorilerinin bazen farkında olarak, bazen de sonucunu bilmeden kurulduğu belirtiliyor.
- Komplo teorilerinin bazen kişinin kendi planladığı sonuca şaşırması durumunda, bazen de sonuçların çok şiddetli olabileceği örneklerle açıklanıyor.
- Türkiye'de terör örgütü kurmak gibi komplo teorilerinin nasıl işleyebileceği anlatılıyor.
- 41:14Komplo Teorilerinin Dilbilimsel Analizi
- Komplo teorilerinin önce Avrupa'da başladığı ve "komplo" sözcüğünün Fransızca kökenli olduğu belirtiliyor.
- Türkçe sözlüklerde "komplo" ve "komplo teorisi" karşılığı olmadığı, ancak "desise", "entrika", "hile", "fesat", "tertip", "düzen", "dolap" gibi kavramların bulunduğundan bahsediliyor.
- Bu kavramların entrika hariç hepsinin Arapça kökenli olduğu ve komplo kavramının Arap dünyasından alınmış olduğu sonucuna varılıyor.
- 44:29Komplo Kavramının İçeriği
- Komplonun içindeki kavramlar (fesat, fesatçılık, hile, hilekarlık) olguya dönüştüğünde ortaya çıkan farklı olayların bileşkesi komploya dönüşüyor.
- Türk dilinde "bedevi" (konar göçer) kavramı varken "anadolu" (göçer) kavramı yok, bu tuhaflıkla ilgili sosyologların bir kafa yormadığı görülüyor.
- Osmanlı'da düşünme aydınlığı olmadığı için bu tür konulara ilgi gösterilmemiş, Türkiye'de bu konulara ilgi 1908 sonrası meşrutiyet döneminden sonra başlamış.
- 46:29Hile Kavramının Kültürler Arası Farkları
- Hile kavramı Batı'nın anlayışıyla Doğu'nun anlayışı arasında fark var; Çin'deki sözlükte hile zeka anlamına gelirken, Batı'da ise son derece olumsuz bir kavramdır.
- Türkiye'de hile ve hilekarlık olumsuz, suç ve kriminal olarak görülürken, savaşlarda hile ve komplo suç olarak görülmez, zaferin veya savunmanın sonucu olarak değerlendirilir.
- Türkçede "tertip" sözcüğü gibi bazı kelimelerin anlamı kültürel birikimimizin iyi analiz edilmesi gerekiyor.
- 48:00Masonluk ve Komplolar
- Masonluk Türkiye'de en çok konuşulan ama en az bilinen konulardan biridir; Osmanlı'da masonluk ilgilenilmedi, 1723 Anderssen yasaları ile gelen masonluk 1848'de Papa tarafından yasaklandıktan sonra 10 yıl sonra Osmanlı'da da yasaklandı.
- Sultan Abdülhamid masonluk localarını kapatmamış, 1908 devrimi Selanik'teki İtalyan mason locasında örgütlendi.
- Türkiye'de yaşanan her tarihsel, siyasal, sosyal olayın mutlaka bir komplosu vardır ve bu konuda sosyologlara ve felsefecilere çok iş düşüyor.
- 50:18Komplolar ve Stratejiler
- Komplolar strateji içinde bir aparattır; devlet varsa doğal olarak her şey milli eğitim, ekonomi, dış politika, güvenlik gibi stratejileri vardır.
- Komplolar bazen devletin kendi vatandaşına, bazen dışarıya karşı uygulanır; devlet bazen başarısızlığını dış güçlerin sorumluluğuna yükler ve komplo arayışına sokar.
- Komplo teorileri genellikle büyük toplumsal hareketlerden, ihtilallerden, darbelerden ve devrimlerden sonra konuşulur.
- 51:50Tarihsel Çalkantılar ve Komplolar
- 1815 Viyana Kongresi sonrası Avrupa siyasal toparlandı, 1848-1849 burjuva devrimleri patladı ve sosyalizm, komünizm gibi felsefi akımlar ortaya çıktı.
- 1917 Ekim Devrimi sonrası cumhuriyetler kuruldu, imparatorluklar dağıldı, Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
- Türkiye 1945 sonrası soğuk savaş dönemi içinde ağır bir odak noktası oldu ve bu dönemde komplolar uygulandı.
- 53:34İşbirlikçiler ve Komplolar
- Komploların uygulanmasında içeride işbirlikçilerin varlığı önemlidir; örneğin İran'da 1953'te CIA'nın 130 bin dolar karşılığında başbakanı öldürtmesi ve şahı geri getirmesi.
- Türkiye'de 12 Eylül süreci ve PKK meselesi gibi olaylar komplo teorilerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
- NATO, Amerika ve Batı'nın etkisi devam ettiği sürece komplo teorileri ve komplolar Türkiye'de veya başka yerlerde olmaya devam edecektir.
- 55:37İdeolojik Çatışma ve Sınıf Kavgası
- Var olan egemen güç düşünce, bir ideolojik çatışma ve sınıf kavgasıdır.
- Endüstri devrimi sonucu proleterya ortaya çıkmış, kapitalizm ve emek-sermaye çelişkisi oluşmuştur.
- Fabrikalar kurulduğunda iş güvenliği ve sigorta yoktu, çalışanlar fabrikalarda ölüyor, makinalara karşı tepki göstererek sabotaj yapmışlardı.
- 56:56Sosyalizm ve Terörizm
- 1830-1848 devrimler sürecinde sosyalizm ve anarşizm ortaya çıkmıştır.
- Anarşist hareket zamanla değişerek terörizmle tanışmış, terörizm bir strateji olarak kullanılmıştır.
- Emperyalizm, kapitalizmin son aşamasıdır ve endüstri devrimini yapan güçler Afrika, Ortadoğu ve Uzak Doğu'ya acımasızca saldırmıştır.
- 57:50Sömürgecilik ve Modern Günler
- Sömürgecilik hala devam etmekte, Türkiye, Sudan, Nijerya, Afganistan, Irak ve Suriye gibi ülkelerde petrol ve doğalgaz için hükümranlık çabası sürmektedir.
- Soğuk Savaş dönemi ABD ve Sovyetler Birliği arasında iki güç arasında bir mücadele olmuştur.
- 1990'ların sonunda Berlin Duvarı yıkıldıktan sonra büyük bir karmaşa yaşanmış ve bu karmaşanın içinde komplo teorileri ortaya çıkmıştır.
- 59:06Komplo Teorileri ve İnternet
- Türkiye'de komplo teorileri 1996'dan itibaren tartışılmaya başlanmış, 2004'te ise çok çirkin kavgalar yaşanmıştır.
- Türkiye'deki komplo teorisyenleri kendi ülkelerine özgü teoriler yazmak yerine Batı'daki teorileri tercüme etmeye yönelmişlerdir.
- İnternet ortamında herkes komplo teorisi kurabildiği için bilimsel bir komplo teorisinde doğruyla yanlışı ayırt etmek zorlaşmıştır.
- 1:00:54Akıl Oyunu ve Aydınlanma
- Akıl oyunu şablonu "akıl oyunu, akıl oyununu okur, akıllı oyunu akıl oyununu bozar" şeklindedir.
- 2007'deki cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde Sabi Kanadıoğlu bir akıl oyunu koyarak durumu değiştirmeye çalışmıştır.
- Batıdaki aydınlanma hareketi dini kaldırarak akıl ve matematiği referans alarak düşünmeye başlamıştır.
- 1:03:15Illuminati ve Komplo Teorileri
- Illuminati, o dönemdeki seçkinciler tarafından kurulmuş ve eğitim-öğretimün önemini vurgulamıştır.
- Illuminati, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir eyalet kurma gibi ütopya düşünceleriyle başlamış, ancak zamanla bu hepsi etkisiz hale getirilmiştir.
- Masonlar, Illuminati, Jakobenler ve Aydınlanmacılar gibi gruplar, komplo teorilerinde sıkça bahsedilen isimlerdir.
- 1:04:53Fransız Devrimi ve Analiz Gerekliliği
- Komplo teorileri, Fransız Devrimini hazırlayan tarihsel süreci analiz etmek yerine, Mason, Illuminati, Jakobenler gibi isimlerle dolu kalır.
- 28 Şubat olayı gibi önemli tarihsel süreçleri analiz etmek, sadece sonuçları değil, ne getirdiğini ve ne sonuç çıktığını anlamak önemlidir.
- Eğitim konusunda, çocukların okula alınmamasını savunan bir öğretmen olamaz, ancak bazı durumlarda kurallar farklılık gösterebilir.
- 1:06:31İrtica ve Demokrasi
- İrtica somut olarak kanıtlanamazsa, irticanın aparatlarının peşine düşülür ve dernekler kapatılır.
- Demokrasi tarihi, siyasi partileri kapatmanın çözüm olmadığını göstermiştir; partiler kapatılırsa tabelaları değiştirip aynen devam ederler.
- Siyasi partilerin mensuplarına yasak getirilmesi de demokrasilerde kabul edilmez bir uygulamadır.
- 1:08:49Komplo Teorileri ve Medya
- Komplo teorileri, bazı ülkelerde açığa çıkartılmaması için aparatlar kullanılır.
- Gazetecilerden bazıları, yıllardır komplo teorileri için çalışmak üzere çuvalla maaş alabilirler.
- Herkesin ülkesiyle ilgili Jakoben tavır takınması beklenemez, ancak böyle bir tavrı geliştiren kişi komplocu olarak görülür.
- 1:09:56Dijital Sermaye ve Komplo Teorileri
- Günümüz dünyasında petrol ve silah, sermaye gücü, finans sektörü ve bilişim sektörü üç sermaye çatışma halindedir.
- Dijital medya, komplo teorilerinin uygulanmasını kolaylaştırır; internet sayesinde hemen anında örgütlenme ve harekete geçme imkanı sunar.
- Medya, olumlu veya olumsuz olarak kullanılabildiği gibi, komplo teorilerini yaymak için de kullanılır ve algıyı olguya dönüştürür.
- 1:13:39Stratejik Akıl
- Stratejik akıl, kendi yapacağının karşıdakinin de bildiğini bilmektir.
- Stratejik akıl, iki senaryo düşünerek karşı tarafın neyi düşünmediğini anlamayı gerektirir.
- Bu tür stratejik düşünme, siyaset yapıcılar, politika üreticileri ve karar vericilerin farkında olması gereken bir beceridir.
- 1:14:53Matematik Akıl ve Eğitim Sorunu
- Konuşmacı, matematik akıl ve eğitim sorununu ele alıyor; Türkiye'nin okullarında doğru matematik ve fizik eğitimi verilmediği için büyük sorunlar yaşanıyor.
- Matematik akıl, sayıların zafer kazanacağına inanmak değil, aydınlanmış kafayla, laik ve seküler eğitimle olur.
- Elektronik ve dijital medya yaratıcısı ABD ve Almanya gibi ülkeler, aynı medyayı kullanarak diğer ülkelerde istedikleri sonuçları elde ediyor.
- 1:18:16Komplo Teorileri ve Gelecek Perspektifi
- Konuşmacı, komplo ve komplo teorilerinin geçmişteki yaşanan olaylar üzerinden anlaşılmasını ve teknolojik gelişmelere paralel olarak geliştiğini belirtiyor.
- Gelecek perspektifi yaparken iyimser bakış açısı da var, ancak bu iyimserliği hayata geçirebilmek için önce olayın doğrusunu anlamak gerekir.
- Komplo teorileri, tarihsel bir boyut ve sınıfsal bir çatışma olarak görülmelidir.
- 1:20:23Komplo Teorilerinin Medya Üzerinden Yayılması
- Amerikalılar komplo teorileri üzerine onlarca film yapmış, bu filmlerle bir algı yaratmışlardır.
- Neo-İş hareketi, komplo ve komplo teorilerinin son basamağı olarak görülüyor.
- Mehdiye beklentisi gibi inançlar da komplo teorileriyle ilişkilendiriliyor.
- 1:22:22Daniel Pipes ve Komplo Teorileri
- Daniel Pipes adlı kişi, komplo teorileri üzerine kitap yazan ve ABD karşıtı herkesi komplocu olarak suçlayan bir şahısdır.
- Pipes, 2001 yılında Savunma Bakanlığı tarafından desteklenen bir kuruluşta çalışmış ve 2003 yılında George Bush tarafından seçilmiş.
- Pipes'in kitapları hem Batı'da hem de Türkiye'de revaç buluyor, ancak kimliği incelenmiyor ve yazdıklarına göre suçlamalar yapılmakta.
- 1:24:20Bilgi Kullanımı ve Teori Kavramı
- Bilginin nasıl kullanılması gerektiği önemli bir konudur; aynı bilgi farklı amaçlarla kullanılabilir.
- Teori kavramı, laboratuvara sokulmayan ve deneyle sonuçlanmamış bilimsel açıklamadır.
- Batı dillerinden gelen "teori" kelimesi bazen bilinmiş gibi algılanabilir, bu nedenle bazı kişiler teori kavramının yanlış kullanıldığını düşünmektedir.
- 1:25:53Strateji ve Kültür Farkları
- Batı'dan çok farklı stratejik düşüncelerin bulunduğu Çin ve Japonya gibi ülkelerde strateji konusunda 5000 yıllık bir geçmiş bulunmaktadır.
- Çin'de "Sazo'nun Savaş Sanatı" kitabı 2500 yıl önce yazılmışken, Batı'da "Michael'in Prensi" 16. yüzyılda, "Klavuzoviç'in On Boru Savaş Üstünesi" ise 19. yüzyılda yazılmıştır.
- Batı stratejik düşünce açısından çırak olsa da, uygulamalar ve siyaset açısından profesör seviyesindedir.
- 1:27:52Korkular ve Komplo Teorileri
- Korkularımız komplo teorilerinin sonucu değil, çözemediğimiz ve karşısında çaresiz kaldığımız gerçeklerdir.
- Kapitalizm sisteminde dünyanın zenginliğinin %80'ini %20'lik bir grup kontrol etmektedir.
- Korkularımızın kaynağı, komplo teorileri değil, gerçeklerdir ve bu gerçekler karşısında çaresiz kalıyoruz.
- 1:30:45Komplo Teorilerinin Doğası
- Komplo teorileri algıyı oluşturur ve algı olguya dönüşür.
- Komplo teorileri sadece Türkiye'de değil, ABD, Fransa ve diğer ülkelerde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Komplo teorileri, kapitalist sistemlerin kendilerini korumak için kullandığı bir stratejidir.
- 1:32:29Programın Kapanışı
- Konuşmacının "Aynadaki Tarih", "Siyasal Cinayetler ve Komplo Teorileri", "Akıl Oyunu ve Stratejik Düşünme" ve "İsyanlar, İhtilaller ve Darbeler" kitapları programın konusunu genişletmektedir.
- Konuşmacı 42 yıllık deneyimlerinin sonucu olarak bu kitapları yazmıştır.
- Program sonunda, teknolojik gelişmelerle birlikte komplo teorilerinin de büyüyeceği ve bu teorilerin geleceğe dair bir perspektif sağlayacağı belirtilmiştir.