• Buradasın

    Koalia Dergisi Kurucusu Hasan Ayer ile Siyasi Felsefe Röportajı

    youtube.com/watch?v=l9moJ8hEQqQ

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir sunucu ve Koalia dergisinin kurucularından Hasan Ayer arasında geçen akademik bir röportaj formatındadır. Hasan Ayer, Kanada'da yaşayan ve analitik felsefeyi Türkiye'de tanıtmayı hedefleyen bir akademisyendir.
    • Röportaj, analitik felsefe ve kıta felsefesi arasındaki farklarla başlayıp, liberalizm kavramı, negatif ve pozitif özgürlük, Amerikan liberalizmi, Türkiye'deki siyasi kültür ve devletçilik anlayışı, toplumsal mühendislik projeleri, eğitim sistemi ve çok kültürcülük gibi konuları ele almaktadır. Video, modern devletin rolü ve meşruiyeti tartışmasıyla sonlanmaktadır.
    • Röportajda ayrıca John Rawls'un adalet teorisi, Will Kymlicka'nın çok kültürcülük teorileri, Türkiye'deki sekülerleşme süreci, imam hatip okullarının toplumsal mühendislik açısından değerlendirilmesi ve kriz dönemlerinde devletin büyümesi gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'deki siyasi yapının sorunlarını ve alternatif çözüm önerilerini de paylaşmaktadır.
    Programın Konuğu ve Corona Günleri
    • Programın konuğu, Koalia dergisinin kurucularından Hasan Ayer'dir.
    • Hasan Ayer, Kanada'da bisiklet turuna çıkabildiğini, Türkiye'de ise Corona günleri sıkıntılı geçtiğini belirtiyor.
    • Kanada'da sosyal mesafe kurallarını ihlal eden bir babaya 840 dolar ceza kesildiği, Türkiye'de ise çöp toplayan insanlara 3.150 lira ceza kesildiği örnek veriliyor.
    01:37Corona Krizinin Etkileri
    • Hasan Ayer, tarihi bir dönemi yaşadığımızı ve devletlerin ne yapacaklarını bilemediğini belirtiyor.
    • Kamu otoritelerinin efektif bir şekilde mücadele edebileceği bir durum olmadığını, ani yaşanan bir kriz anı olduğunu vurguluyor.
    • Akıl kurucu rol veren fikirlerin, ideolojilerin ve geleneksel egemen din söylemlerinin bu virüsle beraber sıkıntıya girdiğini ifade ediyor.
    03:35Koalia Dergisi Hakkında
    • Koalia dergisi, Türkiye'de analitik felsefeyi tanıtmayı hedefliyor.
    • Derginin amacı, çevrilmemiş analitik felsefe metinlerini tanıtmak, Türkçe'ye kazandırmak ve akademi ve toplumsal açıdan analitik felsefe ekolünü oluşturmaya çalışmak.
    • Türkiye'de kıta felsefesi ile ilgilenen bireylerin daha fazla olduğu, ancak analitik felsefenin gençler arasında yaygınlaşmasını istedikleri belirtiliyor.
    04:22Kıta Felsefesi ve Analitik Felsefe Arasındaki Farklar
    • Kıta felsefesinde ağırlıklı olarak metabolik ve sembolik bir dil kullanılıyor, edebiyat ve sanatla iç içe bir durum var.
    • Analitik felsefe daha sistematik olmak durumunda, kapalı metaforik bir anlatımla edebiyatla felsefe yapılabileceğini düşünmüyor.
    • Analitik felsefenin bilimle olan ilişkisi daha yakındır, ancak bilime karşı bakış farklılaşabiliyor.
    07:55Liberalizm Hakkında
    • Liberal siyaset teorisi, bireyin devlete karşı ve topluma karşı fikir, ifade, vicdan ve ekonomik özgürlüklerini korumayı amaçlayan siyasal ideolojidir.
    • Klasik liberalizm ve Amerikan liberalizmi arasında devletin yetkileri ve görevleri farklıdır.
    • Klasik liberalizmde devletin yetkisi sadece güvenliği sağlamak ve bireylerin negatif haklarını korumaktır.
    10:31Negatif ve Pozitif Özgürlük Kavramları
    • Negatif özgürlük kavramı ilk olarak liberal düşünür Each Berlin tarafından ortaya konulmuştur.
    • Negatif özgürlük, özgürlüğün negatif olma durumunu ifade eder ve özgürlüğe karşı dışarıdan bir müdahalenin olamayışı bağlamında bir negatiflik durumunu kapsar.
    • Pozitif özgürlük ise bir şeyi yapabilmeye muktedir olma durumunu betimlemek için kullanılır.
    11:30Amerikan Liberalizmi ve Pozitif Özgürlük
    • Amerikan liberalleri ve marksistler pozitif özgürlük yanlısıdır çünkü pozitif özgürlükler olmadan negatif özgürlükler olmaz.
    • Amerikan liberalleri, ekonomik özgürlüklerin bireylerin kendilerini gerçekleştirmeye elverişli olmasını sağladığını savunur.
    • Amerikan liberalleri, devletin yetkilerinden birinin ekonomik alana müdahale ve dağıtıcı adaleti desteklemek olduğunu, bu da refah devleti politikalarını desteklemek anlamına geldiğini belirtir.
    13:02Klasik Liberaller ve Libertaryenlerin Eleştirileri
    • Klasik liberaller, refah devletine karşı Amerikan liberalizminin pozitif özgürlük temelli yaklaşımını eleştirmektedir.
    • Pragmatist ve konsevantalist bir yaklaşımla refah devleti eleştirenler, devletin vergi yoluyla alınan paraları kamu harcamalarına dönüştürmesini eleştirir.
    • Deontolojik temelden hareketle eleştiri yapanlar, bireylerin cebinden alınan paraların zorla alınan paralar olduğunu ve temel hakları ihlal ettiğini savunur.
    14:35John Rawls ve Adalet Teorisi
    • Amerikan liberal geleneğinin, eşitlikçi liberal geleneğin babası John Rawls'a dikkat çekilmektedir.
    • Rawls'ın "Bir Adalet Teorisi" kitabı siyaset felsefesi geleneğine ciddi bir damga vurmuş ve analitik siyaset felsefesini başlatmıştır.
    • Kitapta dağıtıcı adaletin neden meşru olduğu, fakirlere karşı sorumlulukların ne olduğu ve bireylerin kendi komünitelerinde yaşayan diğer bireylere karşı zorunlu sorumlulukları ele alınmaktadır.
    16:18İfade Özgürlüğü ve Sınırları
    • İfade özgürlüğü negatif özgürlüklerden biridir ancak ifade özgürlüğünün sınırları tartışmalı konulardır.
    • Emre Gürsel adlı stand-upçı, Mevlana ve Atatürk üzerinden espriler yaptığı için tutuklanmıştır.
    • Konuşmacı, hoşumuza gitmeyen durumları dalga konusu yapan bireylere karşı devletin cebir gücünü kullanmanın doğru olmadığını savunmaktadır.
    18:11Siyasi İktidar ve Kamusal Tepki
    • Erdoğan'ın iktidardan indiği zaman AK Parti'nin durumu ve yeni gelecek kesimin davranışları ahlaki bir sorun oluşturuyor.
    • Liberal çözüm olarak kamusal tepki önemlidir; toplumdaki belli bir kesimin kınaması ve sert eleştirmesi etkili olabilir.
    • Kamusal tepki yerine devlete müdahale etmek, emniyet genel müdürlüğünü etiketlemek gibi hareketler sıkıntılı ve demokratik olmayan davranışlardır.
    19:33Hoşgörü ve Demokratik Değerler
    • Kimse kimsenin değerlerine saygı duymak zorunda değil, ancak hoşgörülü olmak daha iyi olur.
    • Hoşgörüsüzlüğün maliyeti çok büyük, hoşgörülü yaklaşırsak daha az maliyetli durumlarla karşılaşırız.
    • Batı ülkelerinde, kurumsallaşmış demokrasilerde, kurucu babaları eleştirmek veya mizah yapmak gibi davranışlar asla olmaz, bu bir krizdir.
    21:48Siyasi Kültür ve Devletçilik
    • Siyasi iktidarlar değişse bile siyasi kültür kalır, yasaları değiştirirseniz bile o yasalar orada kalır.
    • Türkiye'nin siyasi kültüründe devletçi bir yapı vardır, müdahaleci bir devlet aygıtının kutsanması problemli bir durumdur.
    • Kamu otoritesine verilen misyonlar büyükse (toplumu dindarlaştırmak, çağdaşlaştırmak, laikleştirmek) sosyal mühendislik yapılmış olur ve bu ciddi problemlere yol açar.
    23:43Türkiye'deki Sistematik Baskılar
    • Türkiye'de belli bir dönemde dinler muhafazakar kesimde devlet aygıtıyla yapılan sistematik baskılar yaşanmıştır.
    • Günümüzde ise sistematik bir şekilde seküler kesime ve seküler kesim kanallarına ciddi baskılar yapılmaktadır.
    • Mesele sağ-sol meselesi değil, toplum-devlet meselesidir; ne kamu otoritesi toplumu dindarlaştırmaya muktedirdir ne de medenileştirmek için misyonu vardır.
    24:40Kültürel Evrim Kuramı
    • Hayak'ın kültürel evrim kuramı tavsiye edilmektedir.
    • Hayak, batı toplumlarında bilginin kullanımı daha güzel ve faydalı olduğunu belirtmektedir.
    • Hayak'ın kültürel kuramının temelinde bilgi vardır ve batı ve doğu toplumları arasında ayrım yapmaktadır.
    25:45Batı ve Doğu Toplumları Arasındaki Farklar
    • Batı toplumlarındaki kurumsallaşmış demokrasiler ve sistemik liberal damar, doğu toplumlarına kıyasla daha iyi bir yapıya sahiptir.
    • Kurucu rasyonalist siyaset, devletlerin toplumu medenileştirme ve çağdaşlaştırma çabalarını eleştirir.
    • Toplumlar kendi kültürel dinamizmi ve tarihsel sürekliliği içerisinde gelişir, değişir ve dönüşür.
    26:37Klasik Liberalizmin Antist Kanadı
    • Klasik liberalizmin antist kanadı, Hume, Smith ve Menger geleneğini sembolize eder ve İskoç Aydınlanma geleneğine dayanır.
    • Bu akım toplumsal mühendislik yapmaz ve devlet aygıtının siyasi iktidarların asla akıllı kurulamayacağını iddia eder.
    • Toplumsal mühendislik projeleri kan ve gözyaşı getirmekten başka bir şey yaratmamıştır.
    27:2520. Yüzyıl Deneyimi ve Toplumsal Mühendislik
    • 20. yüzyıl deneyimi, devletlerin toplumları tekrar şekillendirmek gibi bir örgütlenme biçimini getirmiştir.
    • 21. yüzyılda ara kurumların (geleneklerin) çöküşü ve salt akılla toplum yaratmaya çalışma ciddi problem yaratmıştır.
    • Fransız Devrimi'nin terör döneminde Jakobenler cebir yoluyla özgürlük yaratmaya çalışmış ancak başarılı olamamıştır.
    28:18Türkiye'de Toplumsal Mühendislik
    • Devlet aygıtının Türkiye'de belli kesimlere baskı yapması veya değiştirmeye çalışması etkili olmamaktadır.
    • Türkiye toplumu sekülerleşmektedir ve gelen nesilden uzaklaşmaktadır.
    • İmam Hatip okullarında toplum mühendisliği için devletin elindeki bir aygıt olduğu iddia edilmektedir.
    29:08Ulus Devlet ve Çok Kültürcülük
    • Türkiye'deki devlet, ulus devlet profiline uygun bir homojen toplum yaratma çabasının eseri olan bir okul sistemi sunmaktadır.
    • Kanada'da camilerin ve Katolik kiliselerin kendi özel okulları vardır, bu okullar vergilerle değil, toplulukların kendi parasıyla inşa edilmiştir.
    • Will Kimliği, Kanadalı bir siyaset felsefecisi olarak çok kültürcülük üzerine çalışmakta ve Batı toplumunun daha ahlaki ve rasyonel olduğunu belirtmektedir.
    31:02Çok Kültürlü Toplumlarda Eğitim
    • Türkiye çok kültürlü bir toplum olup, Kürtler, Türkler, Ermeniler, Rumlar gibi etnik azınlıklar ve dinsel azınlıklar bulunmaktadır.
    • Çok kültürlü bir toplumda devletin sistematik olarak okullarda belli bir müfredatı, çoğunluk kültürünün benimsediği düşünce biçimlerini göstermesi ahlaki değildir.
    • Devlet toplum mühendisliğine girmemeli, kendi seçtiği şeyi insanlara dikte etmemeli ve öğrencilerin beynini yıkamamalıdır.
    32:51Siyaset Teorisi ve Çok Kültürcülük
    • Pratik siyaset bilimi ve siyaset teorisi içerisinde en temel tartışmalardan biri azınlıklar sorunu bağlamında çok kültürcülük ve devletin görevleridir.
    • Kimlik ve Cocatas gibi liberal siyaset teorisyenleri, elle tutulur kamusal ve küresel problemleri biliyor, anlamış ve çözüm getirmeye çalışmışlardır.
    • Türkiye'de sistematik Sünni İslam anlatısının okullarda dayatılmaması ve daha çok kültürcü bir yaklaşımın benimsenmesi daha ahlaki görünmektedir.
    36:19Sokağa Çıkma Yasakları
    • Türkiye'de yaşanan sokağa çıkma yasağı olaylarında millet sokaklara ve marketlere döküldü, kavgalar çıktı ve tam bir fiyasko yaşanmıştır.
    • İçişleri Bakanı istifa etti ancak istifası kabul edilmedi.
    • Konuşmacı, sokağa çıkma yasaklarına karşı liberalizmin bakış açısını ve yaklaşımını sorgulamaktadır.
    36:53Devlet ve Piyasa İlişkisi
    • Konuşmacı, klasik liberallerin devletlerin doğal afetler ve virüslerle mücadelede piyasaya göre daha yetkin ve efektif olduğunu savunduğunu belirtiyor.
    • Anarşist liberaller ise devletin bu konularda yetkin olmadığını, aksine piyasanın daha efektif bir şekilde mücadele edebileceğini savunabilirler.
    • Literatürde "market falor" kavramı, piyasanın her durumda efektif çalışmadığını gösteren önemli bir kavramdır.
    40:03Kriz Dönemlerinde Devlet
    • Siyaset biliminin inceleyeceği nokta, kriz dönemlerinde devletlerin görevleri ve kriz sonrası politikalarıdır.
    • Dünya tarihi gösteriyor ki kriz dönemlerinde devletler kendini büyütüyor ve elde ettiği yetkiler kriz bittikten sonra da devam ediyor.
    • Liberal demokrasilerin istediği minimal devlet yapısından bahsedilemiyor çünkü devlet kendini büyütmeye daha elverişli bir hükümete giriyor.
    41:07Devletin Meşruiyeti
    • Devletin meşruiyeti toplumun ne kadar vermeye razı olduğuna bağlıdır; insanlar panik olunca sığındıkları ilk şey devlet oluyor.
    • Modern devlet içsel egemenliğe sahip olup, egemenliğini halktan değil kendi içerisinden sağlıyor.
    • Popülistler toplumun istekleri doğrultusunda hareket etmeye çalışırken, muhafazakar siyaset daha ciddi anlamda toplumlara göre hareket eder.
    44:43Devletin Büyümesi ve Bireyler
    • Devletlerin büyümesi ve güçlenmesi birey açısından, bireylerin hakları ve özgürlükleri açısından bir problem gibi görünüyor.
    • Büyük bir devletle hukuk askıya alınıyor ve bireysel gücün kolektif güce aktarımı olan hukuk zayıflıyor.
    • COVID-19 süreci sonrasında modern devletten koruyacak olan şey nedir sorusu gündeme geliyor.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor