Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, bir öğretmen tarafından klasik dönem divan şairlerinin ikinci grubu hakkında bilgi verilmektedir.
- Video, Lami Çelebi, Gelibolu Ali ve Bağdatlı Ruhi adlı üç önemli divan şairinin hayatları, eserleri ve sanat anlayışları hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Her şair için doğum yeri, asıl adı, önemli eserleri, nazım şekilleri ve edebi özellikleri anlatılmaktadır. Özellikle Lami Çelebi'nin çevirileri, Gelibolu Ali'nin gazelleri ve Bağdatlı Ruhi'nin sosyal olaylara duyarlı şiirleri vurgulanmaktadır.
- Klasik Dönem Divan Şairlerinin İkinci Grubu
- Bu ünitede Lami Çelebi, Gelibolu Ali ve Ruhi Bağdatlı'nın hayatları ve eserleri ele alınacaktır.
- 00:16Lami Çelebi'nin Hayatı ve Eserleri
- Lami Çelebi (asıl adı Mahmut), Bursa doğumludur ve ömrünü Bursa'da geçirmiştir; dedesi meşhur nakkaş Ali'dir.
- Şöhreti II. Bayezid döneminde duyulmaya başlamış, Yavuz Sultan Selim döneminde asıl üne kavuşmuş, Nakşibendiye mensup saygın bir kişiliktir.
- Nesri nazmına göre daha başarılıdır, velut bir şair ve yazar olup otuzdan fazla eser kaleme almıştır.
- Molla Cami'den yapmış olduğu çevirilerle "Camiyi Rum" lakabıyla anılmıştır ve alim şairlerden biridir.
- Cami Çelebi'nin divanı mükemmel ve mürettep bir divandır; Vamuka, Azra, Bis, Ramin, Sallama, Absal, Guyu, Çevgan gibi eserleri vardır.
- İki hamsi oluşturacak kadar mesnevisi vardır ve Molla Cami'den çevirdiği "Şevvahidin Nübüvve" ve "Nefahatül-Üns" eserleri uzun asırlar kaynak eser olarak kullanılmıştır.
- Çevirileri tercümeden ziyade telif mahiyettedir, birebir tercüme etmemiş ve kendisinden çok şey katmıştır.
- Divan'ın dibacesi edebiyatımızın en uzun divan dibacesi olarak karşımıza çıkar ve burada sanat anlayışı ile ilgili önemli bilgiler vermektedir.
- 02:14Gelibolu Ali
- Gelibolu Ali, şair, tarihçi ve devlet adamı olarak karşımıza çıkar; ilk zamanlarda Çeşmeyi mahlasını kullanmıştır.
- Önemli devlet görevlerinde bulunmuş, sadece İstanbul'da değil, Osmanlı coğrafyasının pek çok yerinde görev yapmış, en çok gazel yazan şairlerdendir.
- Bahrı Tabii gibi çeşitli nazım şekillerinde kullanan bir isimdir ve şiirlerinde Hafız-ı Şirazi ve Molla Cami'nin etkilerini görmek mümkündür.
- Çağdaşı pek çok şairin nazire söylemiş, Osmanlı coğrafyasından yer adları ve yerel ifadelere şiirlerine yer vermiş önemli bir isimdir.
- Manzum ve mensur elli'den fazla eser kaleme almıştır; Varidatül Enia, Layihal Hakikat isimli divanları, Mihrimah, Riyazus Salikin, Tuhfetü'l-Uşak gibi mesnevileri vardır.
- Tarih ve biyografi türündeki eserleri, Menkıbe türünde Mirka Cihat adlı eseri, nasihat üs Selahattin adlı siyasetname türünde eseri ve gazellerinden kendisinin seçtiği antolojisi Güli Sadberk adlı eseridir.
- 03:50Bağdatlı Ruhi
- Bağdatlı Ruhi, asıl adı Osman'dır; babası Bağdat'a yerleşen Rumeli bir ailedendir.
- 1585'te Bağdat'ta defterler olan Gelibolulu Ali ile kesişmiştir ve ömrünün sonunda Azmizade Halet ile çalışan Bağdatlı Ruhi Şam'da vefat etmiştir.
- En çok gazel yazan divan şairlerinden biridir; 1115 tane gazeli vardır.
- Şiirlerinde lirik bir söyleyiş tarzı ve rintçe bir eda göze çarpmaktadır; sosyal olaylara duyarlı bir isimdir ve meşhur Terkib Bent adlı eserinde sosyal olayların canlı bir şekilde ve tenkit süzgecinden geçirilerek karşımıza çıktığını görüyoruz.
- Bazı gazellerinde dini konularda işlemiştir, şiirleri sade ve mümkün olduğunca yabancı sözlerden uzaktır; söz sanatlarına fazla iltifat etmemiştir.
- Bilinen tek eseri Bağdatlı Ruhi'nin divanıdır.