Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Selçuk Bayraktar'ın Baykar Makine tarafından üretilen Kızılelma insansız savaş uçağının adının tarihsel ve kültürel anlamını anlatan bir bilgilendirme içeriğidir.
- Video, Katar merkezli medya organı El Cezeri'nin Kızılelma teriminin tarihsel kökenlerini açıklamasıyla başlayıp, bu terimin Osmanlı dönemindeki kullanımından Türk mitolojisindeki önemine kadar uzanan bir anlatım sunmaktadır. Kızılelma'nın Türk kültüründe "uzak hedeflerin sembolü" olarak, fetih için seçilen topraklara ulaşma arayışını ifade ettiği, Osmanlı döneminde özellikle Batı memleketlerine doğru yürütülen cihadın bir sembolü olduğu ve yeniçeriler arasında yaygınlaştırıldığı anlatılmaktadır. Ayrıca, kızıl ve elma sembollerinin Türk kültüründeki anlamları ve Kızılelma'nın Oğuz destanı, Göktürk kitabeleri ve Osmanlı dönemindeki kullanımından bahsedilmektedir.
- 00:22Kızılelma Teriminin Tanıtımı
- Katar merkezli medya organı El Cezeri, Selçuk Bayraktar'ın Baykar Makine üretimi olan Kızılelma'nın son halini göstermesinden sonra, bu terimin Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman ve Evliya Çelebi döneminde Osmanlı fetihlerinin ulaştığı en uzak coğrafyayı temsil ettiğini aktardı.
- Selçuk Bayraktar, Twitter'dan yaptığı paylaşımda "Üretim hattına üç buçuk yıl sonra daha büyük ve daha çevik bir balık girdi. MİUS insansız savaş uçağı Bayraktar: Kızılelma yolda geliyor. Takipte kalın" ifadelerini kullandı.
- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, piyasaya arz edildiğinde dünyanın Amerikan F-35 uçaklarına değil, Türk Kızıl Elma savaş uçağına ilgi göstereceğini söyledi.
- 01:47Kızılelma Teriminin Tarihsel Anlamı
- Kızılelma terimi, tarihsel olarak Türk boylarını ve devletlerini birleştiren uzak hedeflerin bir sembolü olarak bilinir ve fetih için seçilen topraklara ulaşma arayışını ifade eder.
- 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'un fethini, Kanuni Sultan Süleyman döneminde ise Viyana'nın, ardından da Roma'nın kontrolünü simgeliyordu.
- Evliya Çelebi'ye göre, Osmanlı dilinde Osmanlı fetihlerinin ulaştığı en uzak coğrafi noktayı ifade etmek için kullanılır.
- 02:43Kızılelma'nın Türk Mitolojisindeki Anlamı
- Kızılelma, Türk mitolojisinde Türkler ve özellikle Oğuz Türkleri için üzerinde düşünüldükçe uzaklaşan ancak uzaklaştığı oranda cazibesi artan ülküler veya düşleri simgeleyen bir ifadedir.
- Dünyada Türklük felsefesini yaymak kızılelma'nın ana hedefidir.
- Türk milliyetçiliğinin ve Türk yayılmacılığının önemli sembollerinden birisi olan kızılelma simgesi, Türk devletleri için bir hedefi ve amacı simgeler.
- 03:27Kızılelma'nın Tarihsel Gelişimi
- Kızılelma imgesinin tam olarak ne zaman, nerede ve nasıl ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte, yaygın anlayış Osmanlı ile birlikte tarihe ve edebiyata mal olduğu, Osmanlılar döneminde özellikle Batı memleketlerine doğru yürütülen cihadın bir sembolü olduğu yönündedir.
- Kızılelma ülküsü özellikle yeniçeriler arasında yaygınlaştırılmış ve onların savaşma azmini yüksek tutmak için kullanılmıştır.
- Ziya Gökalp bu imgeyi Turan ülküsü ile birleştirerek ona yeni bir anlam kazandırmıştır.
- 04:00Kızılelma'nın Türk Devlet Geleneğindeki Yeri
- Türk devlet geleneğinin bir özelliği olarak mevcut Türk devletinin dünyadaki diğer devlet ve milletleri hakimiyetini altına alarak yönetmesi fikridir.
- Sözlü edebiyattan sonra ilk defa Oğuzname ile yazılı kaynaklara geçmiştir.
- Oğuz destanı ve Göktürk kitabelerinde değinilen kut geleneği gereği Türk Kağan'ın sadece Türklerin değil, tüm dünyanın Kağan olduğuna inanılır ve fetihler bu esasa uygun olarak yapılırdı.
- 04:52Kızılelma'nın Sembolik Anlamı
- Kızıl, Türk kültüründe genellikle kıymetli sayılan bir renk.
- Elma ise mistik bir yanı bulunan, bolluk, bereket ve şifa kaynağı olarak görülen bir meyvedir.
- Kızıl elma sembolleştirilmesinin elmaya değil, eski Türklerde güneş ve ayı anlatan kızıl topa dayandığı düşünülür.
- 05:28Kızılelma'nın Türk Tarihinde Yeri
- Kızılelma imgesinin ilk kez Orta Asya Türkleri arasında doğduğu, Ergenekon destanında Ergenekon'dan dışarıya çıkma ve kaybedilmiş eski yurdu geri alma idealini simgelediği kabul edilir.
- Türkistan'dan Hazar Denizi'nin doğusuna gelen Oğuzların ise Hazar Kanunu'nun ipek çadırının üzerinde hakimiyetinin ifadesi olarak bulunan altın topu, yani kızılelma'yı ele geçirmeyi ülke edindikleri düşünülür.
- Kızılelma efsanesi İstanbul'un fethinden sonra yeniçeriler arasında yaygınlaştırılmıştır ve Osmanlı'nın Avrupa'da fethetmeyi istediği önemli şehirler kızılelma olarak anılmıştır.