Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan mantık dersinin bir bölümüdür. Eğitmen, kıyas türlerini detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
- Video, kıyas türlerini kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. Önce basit kıyaslar (yüklemli kesin kıyas ve koşullu kesin kıyas) açıklanmakta, ardından birleşik kıyaslar (zincirleme kıyas, solid ve karma kıyas) anlatılmaktadır. Son olarak düzensiz kıyaslar (en kısaltılmış kıyas, delilli kıyas ve safsata) örneklerle açıklanmaktadır. Her kıyas türü için örnekler verilerek konu somutlaştırılmaktadır.
- 00:19Basit Kıyaslar
- Basit kıyaslar, iki öncül önermeden ve bir sonuç önermesinden oluşan kıyaslardır.
- Yüklemli kesin kıyas, koşullu olmayan tek yüklemli önermelerden yapılır (örneğin: Tüm bitkiler solunum yapar, gül bitkidir, o halde gül solunum yapar).
- Koşullu kesin kıyas, en az bir öncülünün koşullu olacak şekilde ve sonuç önermesinin aynısı veya karşıtı ölçülerde bulunacak şekilde oluşur.
- 01:50Koşullu Kesin Kıyas Türleri
- Bitişik koşullu seçmeli kıyas, koşula bağlanmış bir öncülden oluşur (örneğin: Çok test çözersen sınavı kazanırsın, çok test çözdüm, o halde sınavı kazanırsın).
- Ayrık koşullu seçmeli kıyas, ayrık koşullu eklemler (ya, veya, ya da) içeren öncüllerden oluşur (örneğin: Ayşe ya evdedir ya okulda, Ayşe evde değil, o halde Ayşe okuldadır).
- 05:08Birleşik Kıyaslar
- Birleşik kıyaslar, iki öncülüden oluşan kıyaslardır ve üç türlü kendini gösterir.
- Zincirleme kıyas, birden çok kıyas birleşmesiyle meydana gelir ve bir kıyasın sonucu ikinci kıyasın öncülü olur (örneğin: Kedi hayvandır, hayvan canlıdır, kedi canlıdır, canlılar ölümlüdür, o halde kedi ölümlüdür).
- Solid, zincirleme kıyasla tekrar eden önermeler kaldırılırsa elde edilir (örneğin: Bir çivi nal at asker ordu vatan kurtarır).
- 08:29Karma ve Diğer Kıyas Türleri
- Karma kıyas, bir kıyasla bir yargının karşıt halinin imkansızlığı gösterilerek doğruluğunu kanıtlamak için kullanılır ve bir kesin kıyasla bir koşullu seçmeli kıyasın birleşmesinden oluşur.
- Düzensiz kıyaslar, kıyas kurallarına uymayan düzensiz ve kuralsız kıyaslardır.
- Delilli kıyas, öncüllerin içerisinde neden nedenselliği, delilleri ve kanıtları gösteren ifadeler içeren kıyaslardır.
- Safsata, öncüler doğru olabilir ya da yanlış olabilir ama hep yanlış sonuçlar çıkaran geçersiz çıkarımlardır.