Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir din adamının dini bir sohbet formatında kader ve cehalet konularını ele aldığı bir içeriktir. Konuşmacı, Buhari'nin Ebu Hureyre'den naklettiği hadisleri ve İbni Kesir'in tefsir kitabından alıntılar yaparak konuları açıklamaktadır.
- Video, Adem ve Musa aleyhisselam'ın kader konusundaki tartışmasıyla başlayıp, kader anlayışının farklı yönlerini ele almaktadır. Ardından İbni Kesir'in tefsiri ve tekfir meselesi, son olarak cehaletin İslam'da özür olup olmadığı tartışılıyor. Konuşmacı, kaderin Allah'ın ezeli ilmiyle belirlendiği görüşünü savunurken, cehaletin özür olduğu iddiasının dinin asıllarına ters düşeceğini vurgulamaktadır.
- Videoda ayrıca cebriyecilerin görüşleri, Ehl-i Sünnet'in kader anlayışı, insanın tevhidle mükellef olması ve beraat kavramının hakikati gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacı, cehaletin özür olduğu iddiasının dinin asıllarına, resullerin gelme gayesine ve Kur'an'ın inmesine ters düşeceğini, bu durumun herkesin cennete gideceği anlamına geleceğini belirtmektedir.
- 00:11Adem ve Musa'nın Tartışması
- Hz. Muhammed'in Buhari'nin Ebu Hureyre'den naklettiği hadiste, Adem ve Musa'nın tartıştığı anlatılmaktadır.
- Musa, Adem'i günahının sebebiyle cennetten çıkaran ve insanları bedbah eden olarak kınamıştır.
- Adem ise Musa'ya "Sen Allah'ın kelimesisin, benim daha önce kaderime yazılan bir şeyle mi beni kınıyorsun?" diye karşı çıkmıştır.
- 00:50Hadisin Değerlendirilmesi
- Bu hadis hakkında birçok farklı görüş ve rivayet bulunmaktadır.
- Hz. Muhammed, kader meselesini tartışırken Allah'ın ayetlerini birbirine çakıştırmak yerine Allah'ın kaderini tartışmamak gerektiğini belirtmiştir.
- Adem, Allah'ın yaklaşma dediği bir ağaca yaklaşıp cennetten kovulmuştur.
- 01:37Şeriatta Kınama Meselesi
- Şeriatta bir kişi günah işledikten veya tevbe ettikten sonra kınanamaz.
- Bir kişi suç işleyip tespit edildikten sonra haddi veya taziri uygulandıktan sonra onu kınamak şer'an caiz değildir.
- Kınayan kişi yerine kadı, yönetici veya bilirkişi tarafından gerekli işlemler yapılmalıdır.
- 02:39Kader Anlayışı ve Cebriyeciler
- Kaderi inkar edenler ve cebriyeciler bu hadisi inkar etmişlerdir, çünkü cebriyeciler "ne yaparsan yap bu benim kaderimdir" diyerek hırsızlık, zina gibi haramları kader olarak görürler.
- Şeriatın diğer nasları ve Kur'an'ın tamamı bu görüşe aykırıdır çünkü Allah haramları ve helalleri insanoğluna sunmaz ve bunun karşılığında bir had gerektirmezdi.
- Allah kuluna haramları ve helalleri belirlemiştir, kul razı olmadığı ameli yaparsa Allah razı olmamayla beraber kulun fiillerini yaratır.
- 06:10Kader Anlayışının Temsil Edilmesi
- Kader anlayışını sarih bir şekilde ortaya çıkarabilme adına bir tepede oturan kişi iki taraftan gelen trenlerin çarpışacağını gören bir kul olarak temsil edilebilir.
- Allah ezeli ilmiyle olacak faciaları ve biteni yazmış ve kalem kırılmıştır.
- Allah dilemezse hiçbir şeyin olmayacağına, Allah fiilleri yaratandır ve o dilemedikçe insan hiçbir şey yapamaz.
- 08:13Adem Aleyhisselam'ın Savunması
- Adem Aleyhisselam'ın kendisini savunması, işlemiş olduğu günahı kadere delil getirmedi, başına gelen musibeti delil getirdi.
- Adem Aleyhisselam günahından değil, başına gelen musibetten dolayı savunma yaptı.
- Musa Aleyhisselam'ın Adem Aleyhisselam'ı kınaması, ikisinin de cennetten çıkması nedeniyle bir tepki olarak gerçekleşti.
- 10:19Kader ve Etki-Tepki Meselesi
- Bir günah işlendiğinde had veya tazir karşılığı vardır, ancak insani olarak bir tepki de vardır.
- Allah Resulü'nün sahabeye verdiği tepki, o sahabenin su varken teyemmüm etmesi yerine gusül alması gerektiği konusunda bilgi sahibi olmaması nedeniyle gerçekleşti.
- Musa Aleyhisselam da bir günaha düştü, kuvvetli olmasından dolayı bir yumrukla adamı öldürdü.
- 13:53Adem Aleyhisselam'ın İnkarı
- İmam Ahmed'in Müsned'inde İbn-i Abbas'tan rivayet edildiğine göre, kader meselesini atladıktan sonra ilk inkar eden kişi Adem'dir.
- Allah Adem'i yarattı ve onun sülbünden kıyamete kadar doğacak olan bütün insanları avucundayken, Adem'in yüzü pırıl pırıl parlayan birini gördü ve onun Davut olduğunu öğrendi.
- Adem, Davut'a kırk yılını verdi ve ölüm vakti geldiğinde bunu inkar etti, ancak burada kasıtlı bir inkar yoktur, unutmanın kendisi Adem'den insana geliyor.
- 16:38İbni Kesir'in İbni Teymiye Hakkındaki Anlatımı
- İbni Kesir, ayetleri ve hadisleri verirken özet geçer ve tefsirini de açıkladığını belirtir.
- İbni Kesir, İbni Teymiye'nin hayatını anlatırken onu çok güzel anlatır ve İbni Teymiye'nin yüce bir ilme sahip olduğunu gösterir.
- İbni Kesir, İbni Teymiye'nin ölümünden sonra "gözlerinden öptüm, yüzü bir ay parçası gibiydi" diyerek onu övür.
- 18:42İbni Teymiye'nin İlmi ve Değerlendirmesi
- İbni Teymiye'nin muhalifleri onu "cübbeli" olarak adlandırır ve "onun ilmi aklının üzerine çıktı" derler.
- İbni Teymiye'nin muhalifleri, onun öldükten sonra onu methederler.
- İbni Kesir, İbni Teymiye'nin ölümünden sonra "gözlerinden öptüm, yüzü bir ay parçası gibiydi" diyerek onu övür.
- 19:22Tevhid ve İnsanın Fıtratı
- Resulullah, Allah'ın Adem'i yarattıktan sonra sağ eliyle sırtını sıvazladığını ve bedeninden zürriyetini çıkardığını anlatır.
- İbni Kesir, insanın tevhidle alakalı özür sahibi olmadığını, resuller gelmese dahi Allah'ın onları uluhiyeti ve rububiyeti ile alakalı mükellef kıldığını belirtir.
- İbni Kesir, Allah'ın insanın fıtratını tevhid üzere yarattığını ve her doğan fıtrat üzere doğduğunu, anası ve babası onu yahudi, hıristiyan veya mecusi yaptığını söyler.
- 21:30Tekfir Meselesi
- Kur'an'a sonradan esas olarak gelen haddi gerektiren günahlar, inkarının küfür olacağı günahlar ve namaz gibi esasla gelen amellerden bahsedilmiyor.
- Kişi resul gelmese dahi Allah'ı birlemekle ve Allah'ı birlemeyenlerden beraatini etmekle mükelleftir.
- Beraat edip tekfir etmemek, bazı gizli mürciyelerin söylediği gibi değildir.
- 23:19Tekfir Meselesinin Değerlendirilmesi
- Konuşmacı, tekbirin şer'i ve vaciptir diyen alimlerin varlığını kabul eder.
- Sonradan gelen, sonradan esasla gelen şefaat gibi, namaz gibi amellerin inkarı kafir eder.
- Konuşmacı, gizli esasçılarla alakalı dersler verdiğini ve bu kişilerin şefaati inkar eden birini ancak hüccet verdikten sonra kafir diyebileceğini belirtir.
- 24:38Beraat ve Kafirlik Meselesi
- Resul yokken Allah'ı birlemekle mükellefiz ve Allah'ı birlemeyenlerin adını ne koyacağız?
- Beraatinin hakikati tekbir değil, beri olma vardır ve bunun bir adı olması gerekir.
- Adem aleyhisselamdan beri hiçbir kavim hücresiz kalmamıştır, her kavme peygamber gönderilmiştir ve her kavmin küfrü kendi içerisinde değerlendirilerek hareket edilmelidir.
- 27:04Cehaletin Özür Olup Olmadığı Tartışması
- Konuşmacı, Nuh, Semud ve Lut aleyhisselam gibi kavimlerin dünya ahkamı ile alakalı azaptan bahsediyor.
- Cehalet özründe resul gelmedikçe azap edici olmamak, hüccetin kendisi olarak görülüyor.
- Peygamber gelmişse mesele bitmiş olur, peygamber gelmeyen veya gelecek başka bir peygamber olmadığı için tartışmanın anlamı kalmaz.
- 27:41Cehaletin Örnekleri
- Konuşmacı, yetmiş yaşında sübhaneke'yi bile bilmiyor, besmeleyi bilmiyor ve telefonunu bile bilmiyor bir adamdan bahsediyor.
- Bu adam, kendi halinde bir insanın mazlum olması ve iyi olması ayrı bir şeydir, dine hakaret etmiyorsa yardımcı olunabilir.
- Adam fetret döneminde yaşamış gibi, tesbihinde "Allahu alem" diyerek Allah'ı zikrettiğini düşünüyor.
- 29:37Cehaletin Değerlendirilmesi
- Cehalet konusunu hiçbir zaman alimlerin nakilleri ile delillendirmeye kalkmamak gerekir.
- İslam dini, alimlerin kendi vakıasında söylemiş oldukları sözleri günümüze cem etmek cahilliktir.
- Alimler cehaletin özür olup olmadığı meselesini "cahi", "meçhul" ve "mechl" üç sıfat üzerinde değerlendirirler.
- 30:29Cehaletin Özür Olup Olmadığı Kriterleri
- Cehaletin özür olup olmadığı için üç kriter vardır: cahil olan kişinin sıfatı, cahil olunan konu ve cahil olduğu ortam.
- İbni Teymiye gibi alimler, cehmileri tekbir etmemiş veya özür dilememişlerdir.
- Konuyu yerinde tespit etmek gerekir: mesele nedir, konunun adı nedir ve cahil kalan ortam darul küfür mü?
- 31:42Cehaletin Özür Olup Olmadığı Tartışmasının Sonuçları
- Allah kendisine şirk koşulmasını asla bağışlamaz, cahil olarak şirk koşulmasını bağışlamaz.
- Dinin asıllarında cehalet özür olsaydı, yaradılış gayesi, resullerin gelme gayesi, Kur'an'ın inmesi ve dört kitabın gelmesi boşa olacaktı.
- Cehalet dinin özürse herkes cennete gidecekti, bu da resullerin davetine ve yaradılış gayesine ters düşerdi.