Buradasın

İterli Code of Ethics ve Teknoloji Etikleri Üzerine Bir Sohbet

youtube.com/watch?v=tWUpO_td_zU

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Halil'in sunduğu bir podcast formatında olup, Serhan Hoca, Okan, Uğur ve diğer katılımcıların yer aldığı bir sohbeti içermektedir. Konuşmacılar arasında mühendislik ve bilimsel bir organizasyona dahil olan kişiler bulunmaktadır.
Video, İterli Code of Ethics (Etik Kodları) konusu etrafında şekillenmekte olup, teknolojinin gelişmesiyle birlikte mahremiyet kavramının değişimi, gizlilik kuralları ve standartları ele alınmaktadır. Sohbet, etik kodların üç ana başlık altında yeniden düzenlenmesi, teknolojinin mahremiyet üzerindeki etkileri ve Türkiye'nin modern dünya sistemine uyumu sorunu gibi konuları kapsamaktadır.
Konuşmacılar ayrıca organ nakli, yapay zeka, gen düzenleme teknolojisi (CRISPR) ve bio-hackerlar gibi bilimsel gelişmelerin etik boyutlarını da tartışmaktadır. Video, mühendislik eğitimi, sınav yöntemleri ve üniversite yaşamı hakkında pratik gözlemlerle devam ederken, Türkiye'de iftira ve söylentilerin yaygınlığı, sosyal medyanın etkisi ve vatandaşlık yükümlülükleri gibi toplumsal konulara da değinmektedir.

00:10Programın Tanıtımı: Programın yeni bölümünde Halil, Serhan, Okan ve Uğur sunuculuk yapacak.
Final haftasında, önce "ayıplı kod of etik" konusu ele alınacak, ardından seri haber bölümleri sunulacak.
Programın İngilizce adı "Iterpl Code of Fetics" olup, Türkçe'ye "etik kodları" olarak çevrildi.
01:20Etik Kodların Özellikleri: Etik kodlarda mahremiyet konusunun vurgulanması ve cinsel tercihlerde ayrımcılığın son bulması gerektiği belirtilmiştir.
Etik kodlar üç ana başlığa ayrılmış: çalışma alanındaki profesyonel erdemlik, taciz ve zarar verme yasakları, kuralların takip edilmesi.
Mahremiyet konusu, özellikle Çin'in akıllı şehirler yaparak insanların biyometrik bilgilerini toplaması ve Cambridge Analytica olayları gibi sosyal medya tartışmaları nedeniyle vurgulanmaya başlandı.
03:06Kişisel Verilerin Korunması: 5G ve üstü teknolojilerde bir kişiye ait 2000'den fazla veri aktarılabilmekte, bu verilerin bir kısmı kişinin fiziksel hareketleriyle ilişkili olabilir.
Kişisel verilerin koruma konusunda Türkiye'de KVKK, Avrupa'da GDPR gibi düzenlemeler bulunmakta.
Iterpl, kişisel verilerin korunması konusunda bir kılavuza girmesi gerektiğini düşündü ve bu vurguyu etik kodlarında belirtti.
06:50Gizlilik ve Kurallar: Konuşmacı, gizlilik ve ifşa etmeme kavramının Türkçesi ve eski IB kurallarındaki yerini vurguluyor.
Tasnif ayrılmalarının önce liste halindeyken şimdi tasnif halinde geldiği belirtiliyor.
Kurallara uymadığında başa geleceklerin açıkça belirtilmesi ve ödüllerin düzenlenmesi gerektiği savunuluyor.
07:46Gizli Projeler ve Gizlilik Sorunları: Elektrik-elektronik mühendisliği alanında kurallara uyma tavsiyesi ve uymama durumunda yaptırımla sonuçlanması belirtiliyor.
Ülkelerde yürütülen gizli projelerin pek az kişinin bildiği ve gizlilikle ilgili sorunların burada başladığı düşünülüyor.
iPhone 11 örneği verilerek bilgi alımı ve gizlilik ihlalleri eleştiriliyor.
08:28Mühendislik ve Bilimsel Organizasyonlar: Kar amacı gütmeyen bir mühendislik ve bilimsel organizasyonun kurallara tabi tutulması gerektiği vurgulanıyor.
Standartları geliştiren kişilerin dizginlenmesi ve kurallara dikkat edilmesiyle bazı sorunların engellenebileceği düşünülüyor.
Çağdaş hayatın ne kadarında bu kuralların etkisi olduğu sorgulanıyor.
09:27Mahremiyet ve Teknoloji: Kişinin kendisinden daha fazla bilgiye sahip olunan durumun endişe verici olduğu belirtiliyor.
Pencere tasarımı tartışmaları üzerinden mahremiyet kavramının değişimi ele alınıyor.
Cep telefonları ve teknolojinin dakikalar bazında nerede ne yaptığımızı göstermesiyle mahremiyet kavramının değiştiği vurgulanıyor.
11:13Sosyal Medya ve Mahremiyet: Bir kişinin kendisini "tag" etmesi ve başkalarına göstermesi durumunda mahremiyet ihlali tartışması gündeme geliyor.
Sosyal medyada "10 yıllık" akım ve yaş yaşlandırma programları gibi trendlerin sorunlara yol açtığı belirtiliyor.
"Paylaşmak istemiyorum" seçeneğinin kaldırılmasıyla sorunların kesildiği zannedilmesi, arka tarafta yasal yollardan çalışan ancak yasal yollara hizmet etmeyen algoritmaların olduğu düşünülüyor.
13:10Güvenlik ve Mahremiyet: Yüz tanıma teknolojisinin güvenlik açısından olumlu yönleri vurgulanıyor.
Takip sistemlerinin acil durumlarda kişinin yerini tespit etmesi ve kurtarma açısından faydalı olduğu belirtiliyor.
İnsanların güvenlik ve mahremiyet arasında tercih yapmaları gerektiği ve güvenlik tercih edileceği düşünülüyor.
13:54Teknolojinin Mahremiyet ve Güvenlik Arasındaki Denge: Konuşmacılar, piyasaya sürülen bazı uygulamaların kullanıcıların bilgisi olmadan operatörlerin hizmet verdiği durumları ele alıyor.
Dükkanda güvenlik kameralarının kullanımına örnek veriliyor ve bu konuda insanların hayatlarını kurtaracaksa veya bir sıkıntıya mani olacaksa bunu istediklerini belirtiyor.
Teknolojinin mahremiyete etkisi tartışılmakta ve mahremiyeti belirleyenin kişinin kendisi olduğu, teknolojinin bunu engelleyemeyeceği vurgulanıyor.
16:14Teknolojinin Güvenlik ve Mahremiyet Arasındaki Rolü: Teknolojinin insanları koruma, suçları engelleme ve suçluları yakalama konusunda önemli bir rol oynadığı belirtiliyor.
Güvenlik ve mahremiyet arasında seçim yapılırsa, herkesin önce güvenliği seçeceği ifade ediliyor.
Mahremiyet konusunda, kişinin mahrem olmayı seçtiğinde teknolojinin çok fazla yapacağı bir şey olmadığı vurgulanıyor.
18:06Toplumsal Yönetimin Teknoloji Kullanımı: Konuşmacılar, bu konuların genellikle toplumları yönetmek için kullanıldığını düşünüyor.
Gelişen yapay zeka ve chatbotların Afganistan'da veya turistlerin yoğun olduğu yerlerde normal insanlar gibi profillere sahip olarak kullanıldığı belirtiliyor.
18:32Mahremiyet ve Teknoloji İlişkisi: İnsanlar doğrudan iletilen mesajları değil, önderleri dinleyip onların söylediklerini haber alıyorlar.
Günümüzde insanlar tek tek avanak edilmesi için chatbotlar kullanılıyor.
Mahremiyetin tanımı çağdaş yaşamda değişmiş durumda, teknoloji kullandığımızda kayıtlar oluşuyor ve bunu terk etmek gerekiyor.
20:15Teknolojinin İletişim Üzerindeki Etkisi: Günümüzde cep telefonu, banka kartı ve internet gibi teknolojiler vazgeçilmez hale gelmiş durumda.
Elektronik posta gibi basit teknolojiler bile iletişimde hız kazandırmış, ancak aynı zamanda mahremiyet riskleri taşıyor.
İnsanlar teknoloji olmadan yoksunluk hissediyor, telefonu kaybettiğinde kafayı yiyor.
21:37Teknoloji Standardları ve Güvenlik: Teknoloji standartları esnek olması için geniş yapılmış, rekabet için gerekli.
Standartların esnekliği sayesinde çeşitlendirme oluşuyor, ancak bu da üçüncü partilerin kötü amaçlarla kullanmasını mümkün kılmış.
Apple gibi şirketlerin telefonlarındaki açıklar, güvenlik açığı olarak ele alınabilir.
24:26Teknoloji Geliştiricileri ve Güvenlik: Teknoloji geliştiren kişilerin kendi içindeki açıklar, teknolojinin varlığını sağlıyor.
Microsoft'un "maymuncuk anahtarı" gibi bilgilerin yanlışlıkla paylaşılması da olabiliyor.
Teknoloji gelişmeleri için bazı bilgilerin paylaşılması gerekiyor, ancak bu da güvenlik riskleri taşıyor.
25:41Teknoloji ve Ülkeler Arası Karşılaştırma: Amerika'da Android ve iOS gibi çeşitlilik sağlandığı için teknoloji şirketleri güçlü hale gelmiş.
Türkiye'de 700 megahertz band genişliği ihalesi, Google'un teklif ettiği fiyatın yüksekliği nedeniyle feshedilmiş.
Almanya ve Japonya gibi ülkeler büyük yıkımlardan sonra ayağa kalkmış, Türkiye'de ise bu tür gelişmeler yaşanmıyor.
28:07Türkiye'nin Modern Dünyaya Uyumsuzluğu: Konuşmacı, Türkiye'nin modern dünya sistemine alışamadığını ve rekabeti tadamadığını düşünüyor.
Türkiye'nin rekabet yerine kolay yollara kaçarak para kazanma ve rahat etmeyi tercih ettiğini belirtiyor.
Türkiye'nin birbirini çok etkileyen, son döneme kadar tamamen kapalı bir toplum olduğunu ve yakın dönemde internetle birlikte açıldığını vurguluyor.
30:34Sosyal Medya Kullanımı ve Etik Kodlar: Türkiye'nin en çok Twitter kullanan ülke olduğu ve sosyal medyada zaman harcayan ülkeler arasında önde geldiği belirtiliyor.
Konuşmacı, Türkiye'de insanların zamanında çalışamadığını ve kısıtlamaları saymamasını örnek vererek eleştiriyor.
Bilimsel etik kodların (yasal davranış, dürüst eleştiri, hataları kabul etmek, verilere dayalı olmak, katkıları kredilendirmek) Türkiye'de uygulanmasının zorlandığını düşünüyor.
33:30Eleştiri ve İftira Sorunu: Kötü niyetli söylentiler, iftira ve istismarları yaymaktan kaçınmak konusunda Türkiye'de sorunlar olduğu belirtiliyor.
Bilimsel çalışmalarında eleştiri kabul etmeyi ve hataları düzeltmeyi örnek veren bir hikaye anlatılıyor.
Türkiye'de insanların birbirini aşağı çekmekten çekinmediği ve iftira yayması sorunu olduğu vurgulanıyor.
36:35Sosyal Medya ve Gerçeküstü Dünyanın Etkileri: İnsanların sosyal medya üzerinden tuhaf içerikler paylaşmasının ve bununla ilgili eleştirilerin yapıldığı belirtiliyor.
Gerçeküstü bir durumun dünyaya yansıdığı ve insanların kendilerini merkez olarak gördükleri vurgulanıyor.
Özçekim teknolojisinin cebinde taşıyarak bazı insanların tehlikeli durumlara atladığı ve sosyal medya paylaşımı için yasaklanan yerlerde fotoğraf çektikleri eleştiriliyor.
38:06Paylaşım ve Mahremiyet Tartışması: Konuşmacılar, paylaşımın hem mutluluğu hem de acıyı paylaşmak için kullanılması gerektiğini vurguluyor.
İnsanların görüşlerini paylaşmaları gerektiğini ancak bunu fütursuzca kullanmamaları gerektiğini belirtiyorlar.
Mahremiyet kavramının farklı insanlar için farklı şekilde tanımlanabileceğini ve bu konuda değişkenlik olabileceğini ifade ediyorlar.
40:25İhbar Etik Kodları: Etik kodlarda dürüstlük, çıkar çatışması, iftira atmama, teknolojiyi doğru anlama ve anlatma gibi vurgular bulunuyor.
İhlalli bildiren kişilere misilleme yapılmaması gerektiği belirtiliyor.
İhlal ifadesinin Türkiye'de çelişkili olduğu ve çeşitli şikayet mekanizmalarının bulunduğu söyleniyor.
42:01Sınavlar ve Kopya Çekme Tartışması: Konuşmacılar, sınav haftasında ders bırakmamak ve sınav haftasını uzatmamak gerektiğini tavsiye ediyorlar.
Mühendislik fakültesinde kopya çekenlere yönelik uyarıların en çok kopya çekilen alanlarda yerleştirildiği belirtiliyor.
Tehdit altında kopya çekenlerin okuldan uzaklaştırıldığında parasının ödenmesi gerektiği vurgulanıyor.
45:35Sınav Soruları ve Eğitim Yöntemleri: Sınav sorularını hazırlamak ve mühendislik öğrencisinin bilgi birikimini sınamak zor bir şey olduğu belirtiliyor.
Öğrencilerin sentez yapabilmesi gerektiği, analizin ise ezbere yakın olduğu vurgulanıyor.
Bazı sınavların çok sıkıcı ve zor olduğu, özellikle matematiksel hesaplamaların yapay zeka ile kolayca çözülebileceği endişesi dile getiriliyor.
48:21Sınav Sorularının Gerçek Hayatla Bağlantısı: Konuşmacı, podcast konusunda sorular hazırlarken kendi yaşadığı deneyimleri sorulara yansıttığını belirtiyor.
Mühendislikte bir mühendise "bu unsuru A ve B calculus bilgisini kullanarak çöz" diyerek iş yaptırmadığını, gerçek hayatta fiziksel olgular ve süreçlerle çalışıldığını vurguluyor.
Sınav sorularında gerçek hayattaki durumları emüle etmeye çalıştığını, ancak bu yaklaşımın tepki aldığını ifade ediyor.
49:30Dersler Arası Bağlantıların Önemi: Konuşmacı, matrisi roditional forma sokmanın anlamsız olduğunu, derslerin aynı fikirde olmadığını belirtiyor.
Kendisinin yaşadığı bir anıda, haberleşme kuramında karşılaştığı diyot karakteristiğinin devre kuramında hayat kurtaracağını fark ettiğini anlatıyor.
Derslere böyle bakmanın önemini vurguluyor ve derslerin uzantılarının hepsini vermek yerine öğrencilere sentez yapma fırsatı tanınması gerektiğini söylüyor.
52:12Sınav Sürelerinin Uygunluğu: Elektrik mühendisliğinde 70-90 dakikalık sınavların kabul edilebilir olmadığını, daha uzun (3-4 saat) sınavlar olması gerektiğini belirtiyor.
Konuşmacı, soru sayısını sınırlı tutmanın temel nedeninin öğrencilere düşünme zamanı vermek olduğunu açıklıyor.
Lisansüstü çalışmasında bir sınavının 3 hafta sürdüğünü ve 7 hafta boyunca sınava girdiğini ifade ediyor.
53:17Etik Kuralları ve Mahremiyet Tartışması: Konuşmacılar etik kuralları ve mahremiyet konusunu ele alıyor, özellikle mahremiyetin devre dışı bırakılmasından bahsediliyor.
Konuşmacılar, mahremiyet konusunda dikkatli olmaları gerektiğini ve dinleyicilerin merak ettiğini yorum kısmına yazabileceklerini belirtiyor.
Konuşmacılar, cast'in YouTube kanalındaki etkileşimli konuşmaların sanallaştırılmış bir sürümünün yakında hayata geçirileceğini söylüyor.
54:45Kendini Temizleyen Robotlar: Kendini temizleyen robotlar hakkında bilgi veriliyor, bu robotların lider kullanmadan veya kullanarak materyaller hakkında bilgi edinebilecekleri belirtiliyor.
Mikrodalga ile karakter tespiti yapılan bir çalışma hakkında bilgi veriliyor, bu sayede insanın görmesine gerek kalmadan bilgisayara doğrudan bilgi aktarılması mümkün.
Yapay zeka ve makine öğrenmesi ile yapılmış, bir hatayı bir daha yapmayan robot temizlik robotu hakkında bilgi paylaşılmıyor.
56:20Türler Arası Organ Nakli ve Kimera Çalışmaları: Türler arası organ nakli ve türlerin genetik olarak kombinasyonları hakkında bilgi veriliyor.
Maymun ve domuz arasındaki kombinasyonlar, binde bir ile on binde bir arasında bir hücre oranında olduğu belirtiliyor.
Kimera kavramı, farklı canlıların kalıtsal materyalleriyle kombine edilerek yeni bir canlının ortaya çıkması olarak tanımlanıyor.
57:47Domuzdan İnsan Organ Nakli: Domuzdan insan organ nakli konusundaki gelişmelerden bahsediliyor, bu işlemin adı türler arası naklinin adı transplation olarak geçiyor.
İnsan immün sisteminin domuz organlarına müsaade edip etmeyeceğinin tartışılacağı belirtiliyor, çünkü organ naklinin çoğunlukla reddedildiği ve organın ölümüyle sonuçlandığı söyleniyor.
1960 yılından beri şempanzelerden insanlara organ aktarımı yapıldığı, ancak şempanzelerin uyumsuzluğu ve türlerinin tükenmesi tehlikesi nedeniyle bu uygulamaya karşı yasaların çıkarıldığı belirtiliyor.
59:40Domuzun Seçilme Nedenleri ve Organ Nakli Sorunları: Domuzun insana olan uyumluluğu, sayıca olan çokluğu ve hücrelerinin boyutlarının insanların hücrelerine benzerliği nedeniyle bu uygulamada tercih edildiği belirtiliyor.
Amerika'da domuzdan insana organ nakli bekleyenlerin 250 binden fazla olduğu ve organ nakli olmadığı için hayatını kaybedenlerin sayısının verildiği belirtiliyor.
Vefat eden kişinin organlarının zorunlu olarak alınması gibi bir uygulama olmadığı, organların sağlandığı ve vücut bütünlüğünün korunması gerektiği vurgulanıyor.
1:01:31Anatomi Çalışmaları ve Kadavra Kullanımı: Anatomi çalışmalarına izin vermemenin duygusal sebeplerden kaynaklandığı belirtiliyor.
Türkiye'de kadavraların dışarıdan alınması ve bunun ahlaki-dini nedenlerden dolayı sıcak bakılmadığı vurgulanıyor.
Kadavraların saklanması için formaldehit kullanıldığı, ancak elektrik kesintisi veya regülatör sorunları nedeniyle onlarca kadavra kaybedildiği belirtiliyor.
1:03:09Organ Nakliye Teknolojisi: Organ nakliyesi için özel bir makine geliştirilmiş, bu makine ile karaciğer vücut dışında bir haftaya kadar tutulabilir.
Bu makinenin amacı, alınan karaciğerin gerekli kişiye ulaştırılmadan önce korunması ve bozulma ihtimalinin azaltılmasıdır.
1:03:47Domuz Beyni Deneyleri: Öldürülen bir domuzun beyninden alınan hücrelerin hücresel aktiviteleri laboratuvar ortamında yeniden başlatılmış.
Bilincin başlaması endişesiyle deneyler belirli bir seviyeye kadar tutulmuş, daha ileri gidilmediği iddia ediliyor.
Deneylerin etik sorunları nedeniyle sınırlı tutulduğu belirtiliyor.
1:04:27Yapay Zeka ve Bilimsel Çalışmalar: Yapay zekaların kendi aralarında dil geliştirdikleri iddia ediliyor, ancak bunun clickbait (tıklama çeker) içerik olduğu düşünülüyor.
Bilimsel makalelerde neden belirli seviyede durulduğu ve daha ileri gidilmediği etik nedenlerle açıklanıyor.
Bilimsel çalışmaların hangilerinin kamuoyuna açık, hangilerinin gizli tutulacağı kategoriler halinde sınıflandırıldığı belirtiliyor.
1:05:38Gen Düzenleme ve Bio-Hackerlar: Çin'in gen düzenleme çalışmaları ve aldığı cezalar hakkında bilgiler paylaşıldı.
Kendilerini "bio-hacker" olarak adlandıran kişilerin gen düzenleme teknolojisi ile hayata başlamış insanlar olduğunu iddia ettiği belirtiliyor.
Bilimsel çalışmaların etik kurallar çerçevesinde yapıldığı, ancak bilgilerin dışarıya aktarımı sınırlı tutulduğu düşünülüyor.
1:06:40Kişisel Verilerin Korunması: Kişisel verilerin korunması konusunda sansür uygulamaları yapıldığı, haberlerdeki kişilerin yüzlerinin bulutlarla kapatıldığı belirtiliyor.
Google Maps'ın ilk Street View teknolojisinde plaka görüntüleme sorunları yaşandığı ve daha sonra bu sorunun çözüldüğü anlatılıyor.
Konuşmacılar etik kodlar, sınavlar ve bilimsel gelişmeler hakkında uzun süre konuşmuşlar.

İterli Code of Ethics ve Teknoloji Etikleri Üzerine Bir Sohbet

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir