Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul'un vapurları ve iskeleleri hakkında bilgi veren bir belgesel formatındadır.
- Video, İstanbul'un vapurlarının şehrin gürültüsüne eşlik eden bir enstrüman olduğunu anlatarak başlar. Ardından iskelelerin tarihi ve önemi ele alınır. İskele kelimesinin Vikingler döneminde sol taraf anlamına geldiği, ancak denizcilikte sol tarafa "iskele" denmediği açıklanır. Son bölümde ise İstanbul'un önemli iskeleleri olan Fener İskelesi ve Ayvansaray İskelesi'nin tarihi, yapısı ve önemi detaylı olarak anlatılır.
- 02:36İstanbul'un Vapurları
- İstanbul'un sesi vapur sesidir ve vapurlar denizin üzerinde giden evler gibidir.
- Vapurlar gün boyu şehrin gürültüsüne eşlik eden bir enstrümandır; vapur düdükleri ve martı çığlıkları İstanbul'un orkestrasını oluşturur.
- 04:35İskeleler
- Vapurların durakları olan iskeleler, İstanbul'da yüzlerce kez ayak bastığımız ve fark etmeden geçip geçtiğimiz yerlerdir.
- Boğazdaki ve Haliç'teki semtlerin kıyısında iskele babalarıyla bir asker gibi bekleyen iskeleler yüzyıllardır hizmet vermektedir.
- 05:48İskelenin Tarihi Anlamı
- "İskele" cümlesi pek çok dilde sol taraf anlamına gelir, ancak denizcilik tarihi boyunca iskeleye hiçbir zaman sol taraf denmemiştir.
- İskele tarihte ilk kez faal olarak Vikingler tarafından kullanılmış, gemiler iskele ve limanlara sancak yani sağ taraftan yanaşmış ve sol taraftan bağlanmışlardır.
- Gemiye inme, binme, yükleme ve boşaltma işlemleri hep sol taraftan yapılmış, bu nedenle sol taraf iskele tarafıdır.
- 07:13İskelenin Teknik Anlamı
- Teknik olarak gemilerde sol tarafa "sol" denmez çünkü geminin sol tarafıyla gemi içindeki insanların sol tarafının farklı olmasıdır.
- Olası kazaların önüne geçmek için gemicilikte kesin bir kural olan "karşıdan gelen her zaman sancak taraftan geçer" kuralı geçerli olmuştur.
- 08:56Osmanlı Dönemi İskeleleri
- İstanbul'un iki yakasını birbirine bağlayan köprüler yapılmadan önce ulaşım kayıklar, sandallar, saltanat kayıkları ve sonraları buharlı gemilerle sağlanmıştır.
- Osmanlı döneminde Şirket-i Hayriye önderliğinde birbiri ardınca yapılmış iskeleler, boğazı ve Haliç'i süsleyen inci gibi dizili iskeleler tarih boyunca İstanbul'un cankurtaranı olmuştur.
- 10:02Fener İskelesi
- Haliç'in sakin sularını bekleyen Fener İskelesi, sessiz sakin küçük bir iskele ve Balat yolcularının inip bindiği iskele binasıdır.
- İstanbul'un en eski semtlerinden biri olan Fener'de 20. yüzyıl başlarında ahşaptan yapılmış iskelede bekleme salonu, çımacı odası, gişe gibi bölümler vardır.
- Balat, Eminönü, Karaköy ve Üsküdar'a gidip gelen yolcuların can simidi olan Fener İskelesi 2006 yılında restore edilmiş ve yeni haliyle Haliç'teki yolcularına hizmet vermeye devam etmektedir.
- 11:46Ayvansaray İskelesi
- Haliç'in deniz trafiğine hizmet veren başka bir tarihi iskele olan Ayvansaray İskelesi, Haliç'i karşı kıyılara bağlayan Atatürk Köprüsü'nün yamacında dimdik ayakta durmaktadır.
- Unkapanı'ndan Eyüp'e giden cadde üzerinde bulunan iskele 20. yüzyıl başlarında yapılmış, 1967 yılında hizmete kapanmış ve 1980 yılına kadar kendi haline bırakılmıştır.
- Ayvansaray İskelesi sadece şehir hatları vapurlarına değil, küçük balıkçı teknelerine de kucak açar ve yorgun balıkçı teknelerinin dinlendiği iskelenin yamacına annesine sarılır gibi sarılır.