Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının İstanbul'un tarihsel isimleri ve anlamları hakkında bilgi verdiği eğitici bir içeriktir.
- Konuşmacı, İstanbul'un tarihsel olarak kullandığı çeşitli isimleri (Konstantinopolis, Konstantiniyye, Darüş Saltana, Darül Hilafe, Dersaadet, İslambol) detaylı şekilde anlatmaktadır. İstanbul'un isminin kökeni, Konstantin'in kurduğu şehrin Bizans'tan Konstantinopolis'e dönüşümü ve Osmanlı dönemindeki kullanım şekilleri açıklanmaktadır. Ayrıca, İttihat ve Terakki döneminde Konstantiniyye kelimesinin yasaklanması ve Cumhuriyet sonrası İstanbul isminin yaygınlaşması gibi tarihsel süreçler de ele alınmaktadır.
- İstanbul'un Farklı İsimleri
- İstanbul, tarihte çok sayıda isimle anılmıştır: Konstantinopolis, Konstantiniyye, Darüş Saltana, Darül Hilafe, Dersaadet, İslambol ve Asihane.
- İstanbul, Bizans isminde bir Yunanlı denizcinin kurduğu şehirden sonra Konstantin tarafından "Nea Roma" (Yeni Roma) adıyla kurulmuş ve Konstantinopolis olarak adlandırılmıştır.
- Romalılarda bir imparator veya meşhur kimse bir şehir kurduğunda onun ismiyle anılması adettir, örneğin Ermenek şehri German Polostur, Edirne Hadriano Polis'tir.
- 01:36İstanbul'un İsim Kökeni
- Bazıları İstanbul'un Rumların "Steam Polis" (şehir) kelimesinden geldiğini iddia etse de, bu doğru değildir.
- Bazı bilim adamları, İstanbul'un Konstantinopolis'ten bozulduğunu ve Hadrianopolis'in Edirne, Germanopolis'in Ermenek, Hiyeropolis'in Hayrabolu gibi isimlerin de benzer şekilde bozulduğunu savunmaktadır.
- Osmanlılar, Konstantinopolis kelimesini ecnebiler tarafından kullanıldığını ve kendilerinin İstanbul'a Konstantiniyye demeyi tercih ettiğini belirtmektedir.
- 02:37Osmanlı Döneminde İstanbul'un İsimleri
- Hz. Peygamber'in "Letuftehannel Konstantiniyye" (Konstantiniyye elbette mutlaka bir gün fethedilecektir) hadisi, Osmanlılar tarafından Konstantiniyye isminin tercih edilmesine neden olmuştur.
- Fatih Sultan Mehmet'e Fatih ünvanı verilmiştir ve Osmanlı paralarında "Duri ve fi Konstantiniyye" (Konstantiniyye'de basılmıştır) yazmıştır.
- Osmanlı tarihinde bazı zamanlarda paralarda "İslambol" ve "Dersaadet" yazıldığı da vaki olmuştur.
- 03:47İstanbul'un İsim Kullanımı
- Halk arasında İstanbul çok kullanılmış, resmi vesikalarda ise Konstantiniyye ve İstanbul isimleri tercih edilmiştir.
- Hususi yazışmalarda Ali'ye, Darül Hilafe, Darüs Saltana, Asihane ve Dersaadet isimleri de geçmiştir.
- Sultan III. Mustafa zamanında bir ara fermanlarda İslambol kelimesinin kullanılması istenmiş, ancak İstanbul'un ismi İslam olmadı, İstanbul'da hiçbir zaman İslam olmadı.
- 05:36Cumhuriyet Döneminde İstanbul'un İsimleri
- İttihat ve Terakki zamanında Konstantiniyye kelimesinin kullanılması yasaklandı ve Darül-Hilafetil Aliyye (Yüce Hilafet Merkezi) ismi kullanıldı.
- Cumhuriyetten sonra İstanbul ismi kullanılırken, 1929 senesinde Cumhuriyet hükümeti Dünya Posta Birliği'ne müracaat ederek İstanbul'a Konstantinopolis yazılmasın diye ilan etti.
- 1930'lu yıllarda çıkarılan bir kanunla üzerinde Konstantinopol yazan mektupların ve paketlerin kabul edilmeyeceği, geri gönderileceği belirlenmiştir.
- 07:10İstanbul'un İsim Hassasiyeti
- Avrupalıların çoğu İstanbul'u Konstantinopol veya Konstantinopolis olarak bilir.
- 1950'li yıllarda meşhur bir müzik grubu The Matt, "İstanbul'un Konstantinopol" adlı bir şarkı yapmıştır.
- Osmanlılar şehir isimlerini hiç bir kompleks duymamış, fethettikleri yere hemen yeni bir isim vermemişlerdir.