Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İsparta'nın Keçibolu ilçesinde çekilmiş bir belgesel formatında olup, sunucu çeşitli yerlerde röportajlar yaparak bölgenin doğal kaynaklarını ve uygulamalı bilimleri tanıtmaktadır. Videoda Nilüfer Anne, Mehmet Bey, Mustafa amca, Prof. Dr. Gökhan Aydın, Doçent Dr. Ali Kemal Birgül ve İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi rektörü İbrahim Diler gibi karakterler yer almaktadır.
- Video, beş ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde gül reçeli ve gül suyu yapımı gösterilirken, ikinci bölümde gül bahçeleri ve turizm konuları ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Böcek Müzesi'nde böcekler hakkında bilgilendirici bir röportaj yapılmakta, dördüncü bölümde müze koleksiyonları tanıtılırken, beşinci bölümde arıcılık ve müzik performansı konuları işlenmektedir. Son bölümde ise üniversitenin uygulamalı eğitim modeli ve çeşitli bölümleri tanıtılmaktadır.
- Videoda ayrıca geleneksel Türk mutfağı, aile ilişkileri, böceklerin hayatımızdaki önemi, arıcılık ve bal üretimi gibi konular da ele alınmaktadır. İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nde öğrencilerin tarla bitkileri, zootekni, tavukçuluk, ördekçilik ve Anadolu çoban köpeği gibi çeşitli alanlarda uygulamalı eğitim aldıkları gösterilmektedir.
- 00:10Gül Reçeli Yapımı
- Konuşmacı, İsparta'da gül reçeli yapımını izlemek için bulunuyor.
- Nilüfer Anne, koca kara kazanda odun ateşinde gül reçeli yapmaktadır.
- Gül reçeli yapımında gül, şeker ve limon kullanılmaktadır.
- 01:46Gül Reçeli Yapım Süreci
- Nilüfer Anne, güllerin köklerini ayırdıktan sonra sarı kısımlarını çıkarıp pembe kısımlarını kullanmaktadır.
- Gülleri yıkadıktan sonra limon ve şeker ekleyerek mayalama işlemi yapmaktadır.
- Mayalanmış gül suyu, saklama kaplarına konularak buzdolabında bir sene boyunca saklanabilmektedir.
- 03:51Gül Reçeli Yapımının Son Aşaması
- Şeker ve su karışımı kaynatılıp kıvam alır, sonra mayalanmış gül suyu eklenir.
- Kırmızı gül suyu eklenerek reçelin rengi daha koyu pembe hale getirilir.
- 25 kilo suya 20 kilo şeker ve göz kararı gül kullanılarak reçel yapılır.
- 06:27Gül Suyu Yapımı
- İsparta'da gülün her şekli ve halini görmek mümkündür.
- Gül suyu yapımında güller suyun üzerine konulup kaynatma işlemi yapılır.
- Güller yaklaşık üç saat kaynatıldıktan sonra sahaf yağı alınmamış gül suyu elde edilir.
- 08:32Gül Suyu Yapım Süreci
- İşçiler sabah beşte gün ışımadan bahçelere giderek gülleri saat on civarında toplar.
- Güllerin havanın nemini koruduğu için daha fazla rekolte ve yoğun kalite elde edilir.
- Gül suyu yapımında gül ve su oranı 1'e 3'tür, bu oran yağın ve suyun kalitesini etkiler.
- 10:55Mustafa Amca'nın Evlilik Beklentileri
- Mustafa Amca, kızı için eş arayışında bulunmak istiyor ve talipler bekliyor.
- İdeal eş olarak gül bahçelerine ilgi gösteren, bahçeyle ilgilenebilen ve yanlarında olması yeterli olan biri istiyor.
- Mustafa'nın annesi, oğlunun her türlü arkasındaymış ve eş olarak kabul edilebilecek herkese karşı açık olduklarını belirtiyor.
- 12:50Gül Suyu Üretimi
- Gül suyu, bakır kazanda doğal bir şekilde üretiliyor ve Osmanlı döneminden gelen bir uygulamadır.
- Yağı almadan üretilen gül suyu, üç saat sonra yağlı gül suyu olarak elde ediliyor.
- Yağlı gül suyu, doğallığı, uzun süreli kokusu ve gıda olarak kullanılabilirliği gibi avantajları olan, ateş düşürücü özellikte bir üründür.
- 14:16Güllü Gözleme Deneyimi
- Mustafa ailesi, turistlerin denemesiyle öğrenerek güllü gözleme yapmaya başlamış.
- Güllü gözleme, hazır yufkaya keçiborlu peyniri ve gül konularak hazırlanıyor.
- Aile, güllü gözleme için patent başvurusu yapmaya çalıştıklarını belirtiyor.
- 16:38Fatma Anne ve Gözleme Yapımı
- Fatma Anne, gözleme yapımında deneyimli olduğunu ve hamur açmayı bildiğini söylüyor.
- Gözleme, çiçek yağıyla pişiriliyor ve kuru pişmez, kızarır ve tadı güzel olmaz.
- Fatma Anne, eski kadınların hamur açıp içine peynir ve gül koyup yapardıklarını, yeni gelinlerin ise tembellik yaptıklarını belirtiyor.
- 18:25Aile İlişkileri ve Evlilik Görüşleri
- Mehmet, gelinin annesine hazır yufkadan gözleme yapması durumunda hoşuna gideceğini söylüyor.
- Mehmet, ailesiyle beraber yaşayacağını ve gelinin annesinin isteklerinin önemli olduğunu belirtiyor.
- Mehmet, sevdiği bir kızı alıp gelme konusunda annesinin isteklerinin önemli olduğunu vurguluyor.
- 20:34Böcek Müzesi Ziyareti
- İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Böcek Müzesi'nde, çeşitli böcek türleri sergilenmektedir.
- Prof. Dr. Gökhan Aydın, böceklerin tanımlanmış 1.700.000 türünden 1 milyonunun böcek olduğunu ve insanın sadece 1 tür olduğunu belirtmektedir.
- Böcek, altı bacağa sahip olan her canlıdır; örümcekler sekiz, kabuklular ise on bacağa sahiptir.
- 21:54Böceklerin Hayatımızdaki Önemi
- Böcekler soframızdaki sebzelerin ve meyvelerin oluşmasında %99'luk etkiye sahiptir.
- Dışkı böceği gibi böcekler toprağı gübre haline getirirken, arılar ve sinekler tozlaşma sağlar.
- Tarımda zararlı böceklerle mücadele için çeşitli yöntemler vardır: kültürel mücadele, karantina, biyoteknik metotlar ve biyolojik savaş.
- 22:34İlaçlama ve Böceklerin Dayanıklılığı
- Üreticilerin kolaylığı için ilaçlama tercih edilir, ancak bu yöntem böceklerin bağışıklık kazanmasına neden olur.
- İlaç dozları arttıkça, zararlı böcekler ilaca dayanıklılık kazanır ve ölüme dayanır.
- Yararlı böceklerin %99'u ilaçlarla ölmüş olsa da, zararlıların %1'i bağışıklık kazanarak hayatta kalır.
- 23:24Endemik Kum Kriketi
- 1800'lü yılların sonunda keşfedilen ve Türkiye'den sadece bir birey ile tanımlanan bir böcek vardır.
- Bu böcek, gündüz yaklaşık bir metre derinlikte kumun altında saklanıp, güneş battığında yuvasından çıkıp avlanmaya başlar.
- Endemik Kum Kriketi, sadece Adana ve Mersin'de bulunan, kumul alanda yaşayan ve korunan alanlarda yaşayabilen Türkiye'ye özgü bir türdür.
- 25:13Böcek Toplama ve Biyolojik Çeşitlilik
- Böceklerin yakalanması için her türün farklı bir yakalama metodu vardır.
- Füze kelebekleri gibi dünyada en hızlı uçan böcekler (saatte 60 km'den fazla) için ışık tuzağı kurmak gerekir.
- Türkiye'de ilk böceklerle ilgili biyolojik çeşitlilik çalışmasını yapan kişi, konuşmacı Prof. Dr. Gökhan Aydın'dır.
- 26:04Böceklerin Tanınması ve Korku
- Dünyada tanımlanmış 1 milyon böcek türü vardır ve tahmin edilen tür sayısı 10 ile 100 milyon arasındadır.
- Böceklerin toplanması sırasında bazen onları öldürmek zorunda kalınır, ancak bunun habitatlarını korumak ve daha iyi öğrenmek için gerekli olduğu belirtilmektedir.
- Einstein'ın dediği gibi, sadece arıların bir kısmının kaybolması insanlığın sadece 2-3 yıl yaşamasıyla sınırlıdır.
- 27:42Böcek Fobisi ve Uğur Böceği
- İnsanlar böceklerden korkmasının nedeni bilgisizliktir; karanlıktan korkma gibi, bilmediği şeylerden korkar.
- Böceklerin çoğu zehirsizdir, ancak insanlar onları ısıracak veya sokacak düşüncesiyle korkar.
- Uğur böceği, üreticilere uğur getirir çünkü yaprak biti gibi zararlı organizmaları yer.
- 29:48Böcek Müzesi ve Amacı
- Müze 2012 yılında 26 Kasım'da kurulmuş olup, 19 yıldır İsparta ve çevresinden böcekler toplanmaktadır.
- Müze bilimsel amaçlı sergileme yanı sıra İsparta ve yöresindeki ilkokul, anaokul ve ortaokul öğrencilerine haftalık eğitimler sunmaktadır.
- Amacları, böcekleri tanıtarak çocukların doğayı ve biyolojik çeşitliliği anlayışını geliştirmektir.
- 30:41Müzede Bulunan Böcekler
- Müzede bazı böceklerin madde döngüsünde önemli rol oynadığı belirtilmektedir.
- Müzede 11 ayrı takıma ait 100 familyadan yaklaşık 30.000 örnek ve 1.500 ayrı tür tanımlı böcek bulunmaktadır.
- Müzeyi korumak için böceklerden koruma amacıyla naftalin kullanılmaktadır.
- 32:35Müze Sorumlusu'nun Deneyimi
- Müze sorumlusu, 19 yıllık birikimin korunması ve her gün kontrol etmek zorunda olduğunu belirtmektedir.
- Öğrencilere eğitim vermekten büyük haz aldığını ve bu sayede mutlulukla eve dönebildiğini ifade etmektedir.
- 33:27Müzisyen Dımbıllan'ın Hikayesi
- Dımbıllan adlı bir karakter, kiraz bahçesinde yemek yiyorduğunda bir kiraz ağacının konuşmasına tanık olur.
- Dımbıllan'ın isminin kökeni, annesinin çalgıcı olduğu ve kendisinin 12 yaşında darbukayla çalmaya başladığından gelmektedir.
- Dımbıllan, kendini müzik aşığı olarak tanımlamakta ve doğuştan manyetik bir müzik hastası olduğunu belirtmektedir.
- 38:41Arıcılık Hakkında Sohbet
- Konuşmacı, Damladada belediyede yirmi sene çalıştığını ve şimdi arıcılık yaptığını belirtiyor.
- Arıları çiçekle beslediğini, şeker verme konusunda da belirli zamanlarda (örneğin Nisan ayında) şerbet verdiğini söylüyor.
- On beş kovanı olduğunu ve bir kovanda seksen bin ila iki yüz bin arı bulunduğunu belirtiyor.
- 39:45Arılar Hakkında Bilgiler
- Arıların senede bir sefer bal yaptığını, Muğla Milas tarafına götürüldüğünde ikinci bal alınabileceğini söylüyor.
- Arıların kovandan çıkıp yedi kilometre uzaklığa gidip geri dönebildiklerini ve kovanlarını karıştırmadıklarını belirtiyor.
- Arının yüz doksan dokuz gözü olduğu ve uçmaya başladıktan sonra bıyıkları pervanelere dönüştüğünü anlatıyor.
- 41:05Evliliği Hakkında Anılar
- Konuşmacı, eşiyle evlendiğini ancak eşi ayaklarından rahatsız olduğunu belirtiyor.
- Altmış beş yaşındaymış ve on altı yaşında evlenmiş.
- Eşini bir düğünde tanımış, çalgıcı olarak çalarken onu beğendiğini anlatıyor.
- 43:44Düğün Anısından Şarkı
- Konuşmacı, düğünde çaldığı "Yazık Bomboş" şarkısını söylüyor.
- Şarkıda "Geldi geçti en güzel yıllar" sözleriyle başlayan bir şarkı söyleniyor.
- Düğünde çalgıcı olarak oynadığını ve eşiyle tanıştığını anlatıyor.
- 48:06Müzik ve Sohbet
- Konuşmacı, düğünde çaldığı şarkıları ve aşık olduğu bir kızla olan deneyimlerini anlatıyor.
- Kızın kendisini beğendiğini ancak kendisinin yeni nişanlandığını ve bu nedenle kızın ona yaklaşamadığını söylüyor.
- Konuşmacı, darbuka çalarken ve şarkı söylerken eğlenceli bir anlatım yaparak sohbetini sürdürüyor.
- 51:06Müzik ve Aile İlişkileri
- Konuşmacı, evde şarkı söylediğinde annesinin "yeter" dediğini, ancak eşinin bunu sevdiğini belirtiyor.
- Konuşmacı, çocukların da müzikten hoşlandığını ve annesinin "figüranlarına seslenme" dediğini anlatıyor.
- Konuşmacı, müzisyen olduğunu ve müzikin ruhun gıdası olduğunu, kendisini yaşattığını ifade ediyor.
- 52:40Sağlık Durumu
- Konuşmacı, kalp hastası olduğunu ve bypass ameliyatı yapılamadığını, ince damar nedeniyle ameliyat edilemediğini belirtiyor.
- Doktorların onun için altı ay ömür kestirdiğini, ancak sekiz ay geçtiğini söylüyor.
- Müzikin kendisini yaşattığını ve ruhun gıdası olduğunu tekrar vurguluyor.
- 54:14İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziyareti
- İsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde rektör İbrahim Diler ile bir röportaj yapılıyor.
- Üniversitede son sınıfa gelen öğrencilere kendi alanlarında bir dönem işyeri eğitimine gönderildikleri belirtiliyor.
- Öğrenciler tarla bitkileri, zootekni, tavuk, civciv, ördek üretiminde masabaşı eğitimi alıyorlar.
- 55:32Üniversitedeki Hayvanlar ve Uygulamalar
- Öğrenciler doğa ile baş başa balıkçılık, orman, ziraat, hayvancılık, tavukçuluk ve kanatlı besleme konularında hem teorik hem de uygulamalı eğitim alıyorlar.
- Üniversitede rengarenk tavus kuşları, Denizli horozu, ördekler ve Anadolu çoban köpeği (Sivas Kangal) bulunuyor.
- Üniversitede beşyüz dekarlık alanda elma, kiraz, vişne, gül, tavuk, kaz, ördek gibi ürünler uygulamalı olarak gösteriliyor.
- 57:49Rektörle Sohbet
- Konuşmacı, rektörle röportaj yapmak yerine doğa ve hayvanlarla ilgili sohbet ettiğini ve bunun için mutlu olduğunu belirtiyor.
- Rektörden paylaştığı bilgiler için teşekkür ediyor ve "güller ve göller diyarına" her zaman beklediklerini söylüyor.
- Video, çeşitli müzikal performanslarla sona eriyor.