Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının ISO Uluslararası Standart Organizasyonu tarafından oluşturulan teknik çizim standartlarını anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, teknik çizim standartlarının önemi ve ISO'nun makine mühendisine yönelik standartlarını açıklayarak başlıyor. Ardından ISO 3981 standartındaki yazı kuralları, çizgi standartları, eksen çizgileri, çizim kağıtlarının standartları, boyutları ve adresleme sistemi ile ölçek standartları detaylı şekilde ele alınıyor.
- Videoda özellikle makine mühendisliği alanında kullanılan çizgi tipleri (sürekli ince çizgi, sürekli kalın çizgi, kesik çizgi ve eksen çizgisi) ve bunların kullanım alanları örneklerle açıklanıyor. Ayrıca 2019 ve 2020 yıllarında yapılan güncellemeler de aktarılmaktadır.
- 00:01Teknik Çizim Standartları
- Teknik çizim, çizgiden yazıya, teknik çizimin yapıldığı kağıda ve imalatına kadar mühendisler ve teknisyenler tarafından konuşulan teknik dilin gramerini standartlar oluşturur.
- ISO Uluslararası Standart Organizasyonu tarafından oluşturulmuş standartlar, küresel üretim ağı nedeniyle tüm ülkelerdeki ilgililer tarafından aynı anlamı oluşturacak şekilde kullanılması önem kazanmaktadır.
- ISO, makine mühendisine yönelik standartları teknik ürün dokümantasyonu ve geometrik ürün özellikleri başlıkları altında sınıflandırmıştır.
- 01:21ISO Standartlarının Yapısı
- ISO tarafından oluşturulmuş standart numarasının önüne Avrupa Standardizasyon Komitesi üyesi ülkeler N ekler, onun önünde de ülke kodları yer alır (Almanya D, İngiltere BS, Türkiye TS).
- Bu sunumda teknik ürün dokümantasyonu kapsamında temel teknik çizim standartlarındaki son güncellemeler aktarılacaktır.
- 01:49Yazı Standartları
- ISO 3908-1 standardı 2015 yılında yenilenmiş ve son olarak 2020 yılında gözden geçirilerek onaylanmıştır.
- Yazı okunaklı olmalıdır, çizimde kullanılan yazılar aynı özellikte ve aynı yazı tipi kullanılmalıdır.
- Bir çizimde hem büyük harf hem de küçük harfler için aynı kalem ucu kalınlığı kullanılmalıdır ve yazı yüksekliğine göre çizgi kalınlıkları formüle edilmiştir.
- 03:14Çizgi Standartları
- Çizgi standartları 2020 yılında güncellendi ve standart numarasında yeni yaklaşım numaradan sonra tarih belirtilmesi standartlaştırılmıştır.
- Teknik çizimde belirli biçim ve kalınlıkta çok sayıda çizgi kullanılmaktadır ve her bir çizgi tip, kalınlık ve uygulama alanı olarak kodlanmıştır.
- Onbeş adet çizgi tipi belirlenip kodlanmıştır ve makine mühendisliği alanındaki teknik çizimlerde altı adet çizgi tipi kullanılmaktadır.
- 04:36Çizgi Kalınlıkları ve Kodlama Sistemi
- Çizgi kalınlıkları ince, kalın ve ekstra kalın çizgi olmak üzere üç gruba ayrılmıştır.
- Kodlama sistemi teknik şartnamelerde anlaşmazlıkların giderilmesinde önemli rol üstlenir.
- Makine mühendisliği alanında ince ve kalın olmak üzere iki çizgi kalınlığı kullanılmaktadır ve kalınlık grubuna göre çizgilerin kalınlık değerleri milimetre cinsinden standartlaştırılmıştır.
- 06:18Sürekli İnce Çizgi Uygulamaları
- Sürekli ince çizgi birçok kullanım alanı olan çizgilerden biridir; elle yapılan taslak çizimler, ara kesit çizgileri, teğet unsurların birleşim yerleri sürekli ince çizgi ile çizilir.
- Ölçü çizgileri, kaynak dikişine ilişkin referans çizgileri, ölçülendirmede oklu uzatma çizgileri ve vida diş dibi çizgileri sürekli ince çizgi ile çizilir.
- Kesilmiş gibi çizilen görünüşlerde tarama çizgileri, profil kesit kenar çizgileri, vida diş dibi çizgileri ve sürekli ince çizgi serbest el çizgisi olarak da kullanılır.
- 09:21Sürekli Kalın Çizgi ve Kesik Çizgi Uygulamaları
- Sürekli kalın çizgi, görünen kenarların ve dış hatların çiziminde kullanılır; vidalı parçalarda vida dişi gösterilmez, diş üstü dairesi ve vida bitim çizgileri sürekli kalın çizgi ile gösterilir.
- Kesik çizgi, görünmeyen kenar ve ayrıntıların çiziminde kullanılır; izdüşüm yöntemi ile çizilen parçanın görünüşlerinde görünmeyen kenarlar kesik çizgiyle belirtilir.
- Kalın kesik çizgi özel işlem görecek yüzeylerin işaret edilmesinde kullanılır; ısıl işlem uygulanacak veya kaplama yapılacak yüzeylerin belirtilmesinde kullanılır.
- 10:57Noktalı Uzun Kesik Çizgi ve Eksen Çizgisi
- Noktalı uzun kesik çizgi, çizgi ve nokta düzeni ile boyutlara ilişkin ölçüler çizgi kalınlığına göre belirlenmiştir.
- Eksen çizgisi olarak adlandırılır ve genel olarak simetri eksenlerinin çiziminde kullanılır.
- Eksen çizgileri ya da simetri eksenleri çizimdeki ana çizgileri keserek çizimin dışına taşırılır ve dişli çarkların bölüm daireleri eksen çizgisi ile çizilirler.
- 11:35Çizim Çizgileri ve Kullanım Alanları
- Plaka üzerinde dairesel eksene göre dağıtılmış deliklerin yerleşim çizgisi eksen çizgisi ile çizilir.
- Kesit görünüşlerde kesit düzlemleri eksen çizgisi ile temsil edilir ve kesit düzleminin parça içindeki kısmı ince eksen çizgisi ile çizilir.
- Kalın eksen çizgisi, parça üzerinde sertleştirme, ısıl işlem gibi yüzey kalitesine yönelik işlemlerde işlem yapılacak bölgeleri belirlemede kullanılır.
- 12:33Çift Noktalı Uzun Kesik Çizgi Kullanımı
- Çift noktalı uzun kesik çizgi, montaj çizimlerinde montajın takılacağı çizimde olmayan parçayı göstermede kullanılır.
- Bükme, katlama gibi işlemlerle oluşturulan parçalarda, parçanın bükme öncesi açının geometrisi çift noktalı eksen çizgisi ile çizilir.
- Cıvatalı bağlantıların geometrik toleranslarında, bağlantının yapılabilmesi için tolerans bölgesi referans düzleme göre ötelenir ve bu öteleme miktarı çift noktalı eksen çizgisi ile gösterilir.
- 13:49Diğer Çizim Çizgileri
- Noktalı çizgi, isıl işlem uygulanacak bir parça da işlemin uygulanmaması gereken kısımlarının belirtilmesinde kullanılır.
- Uzun kesik ve çift kısa kesik çizgi, mekanik tasarım çizimlerinde geometrik özelliklerin konu, yerleşim veya her ikisinin tanımlanabildiği durum özelliğini gösteren çizgi, yüzey ve nokta gibi referans elemanların tanımında kullanılır.
- Çizimde değişik biçim ve kalınlıktaki çizgilerin üst üste çakışması halinde öncelik sırası standart olarak belirlenmiştir.
- 15:00Çizim Kağıtları
- Çizim kağıtları 1999 yılında ISO 5457 no'lu standart ile güncellenmiş ve 2021 yılında yapılan gözden geçirme ile son halini almıştır.
- Çizim ortamı için dikdörtgen şeklinde, alanı bir metrekare olan bir kağıt hedeflenmiştir ve en büyük kağıt boyutu 1189 mm'ye 841 mm olarak belirlenmiştir.
- Makine mühendisliği alanındaki çizim kağıtları A serisi kağıt ikiye bölünerek A1, A2, A3 ve A4 olarak oluşturulmuştur.
- 16:44Çizim Alanı ve Adresleme
- Kesilmiş kağıt ölçüsünde soldan 20 dosyalama boşluğu bırakıldıktan sonra çizim alanı çerçevesi çizilir ve bu çerçevenin dışına adresleme çerçevesi çizilir.
- Kağıdın büyüklüğüne bağlı olarak belirlenmiş sayıda bölüntü oluşturulur ve kağıdın ortasını belirlemek adına dört adet bölüntü çizgisi beş içeriye doğru uzatılır.
- Adreslemenin amacı çizim üzerinden okuyucuya bazı bilgileri aktarmak içindir ve bu adresleme sayesinde birden çok çizim kağıdında çizilen kesit görünüşlerinin konumları belirtilir.