Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, işletme yönetimi konusunda eğitim içeriği sunan bir ders formatındadır. Konuşmacı, işletmelerin faaliyet gösterdiği ortamı ve bu ortamla olan etkileşimini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, işletme çevresi kavramını genel sistem yaklaşımı üzerinden ele alarak, işletme çevresinin üç ana katmanını (iç çevre, sektörel çevre ve genel çevre) açıklamaktadır. Genel çevre, siyasal-yasal, ekonomik, sosyokültürel, teknolojik ve doğal çevre bileşenlerinden oluşurken, sektörel çevre rakipler, müşteriler, tedarikçiler, yasal düzenleyiciler ve işgücü piyasası gibi unsurları içermektedir. Ayrıca, işletme çevresinin belirsizliği ve değişim konuları da ele alınmakta, yöneticilerin bu değişimleri nasıl takip etmeleri gerektiği (tarama, izleme, kestirim ve değerlendirme süreçleri) açıklanmaktadır. Video, bir sonraki programda işletmelerde etik ve sosyal sorumluluk konusunun ele alınacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- 00:10İşletme Çevresi ve İşletme-Çevre Etkileşimi
- İşletmeler faaliyetlerini içinde bulundukları ortamdan bağımsız olarak sürdüremezler ve temel amaçlarını ancak ortamı dikkate alarak gerçekleştirebilirler.
- İşletme çevresi, işletmenin bağlamı veya sınırları dışında kalan her şeydir ve işletme ile çevresi arasında girdi-çıktı ilişkisi vardır.
- İşletmelerin devamlılık, kar ve sosyal sorumluluk amaçlarını gerçekleştirebilmeleri, çevreleriyle olan etkili ve verimli etkileşimlerine bağlıdır.
- 01:19Genel Sistem Yaklaşımı
- İşletme çevre etkileşiminin anlaşılabilmesi için genel sistem yaklaşımından yararlanılabilir.
- Sistem dışarıdan çeşitli girdiler alır, bu girdileri işler ve ortaya çıkanları çıktı olarak çevreye sunar.
- İşletmeler açık birer sistem olarak betimlenir ve belli alt sistemlerden oluşmuş bir bütündür.
- 02:22İşletme Çevresinin Katmanları
- İşletme çevresi içten dışa doğru sıralanmış bir yapıdadır ve en iç katmanı iç çevredir.
- İşletme çevresinin en dış seviyesinde yer alan genel çevrenin işletme üzerindeki etkisi dolaylıdır.
- Genel çevre siyasal, yasal, ekonomik, sosyokültürel, teknolojik ve doğal çevre bileşenlerinden oluşur.
- 03:59İşletme Çevresinin Bileşenleri
- Siyasal yasal çevre, işletme faaliyetlerini düzenleyen yasaların kaynağıdır.
- Ekonomik çevre, işletmelerin var olan kıt kaynakları kullanarak sonsuz insan ihtiyaçlarını karşılayabilmek için üretim yaptıkları ortamdır.
- Sosyokültürel çevre, işletme çevresindeki toplumsal yapıyı ve işletmenin faaliyet gösterdiği toplumun kültürel değerlerini içeren çevresel bileşendir.
- Teknolojik çevre, teknolojik ilerlemelerin süreklilik gösterdiği bir bağlamdır ve işletmelerin teknolojik çevreyi yakından izlemelerini zorunlu kılar.
- Doğal çevre, doğal kaynaklar, iklim koşulları, coğrafi ve jeolojik etkenlerdir ve kuruluş yeri seçimi ve işletmecilik faaliyetlerinin maliyeti açısından güçlü bir etkiye sahiptir.
- Küresel çevre, işletme çevresinin tüm katmanlarını ve bu katmanların bileşenlerini etkileme potansiyeli olan dış çevre bileşenidir.
- 05:19Sektörel Çevre
- Sektörel çevre, işletmenin iç çevresi ile genel çevresi arasında yer alan ve işletme faaliyetlerini doğrudan etkileyebilen bir yapıdır.
- İşletmelerin sektörel çevresi, rakipler ve rekabet, müşteriler, tedarikçiler ve stratejik ortaklıklar, yasal düzenleyiciler ve çıkar grupları ile işgücü piyasasından oluşur.
- Sektörel çevrenin müşteri bileşeni bireysel ve endüstriyel müşteriler şeklinde iki gruba ayrılır.
- Tedarikçiler, işletmelerin üretim süreçlerinde ihtiyaç duyacağı girdileri sağlayan kişi veya kuruluşlardır ve kaliteli mal ve hizmet üretimi için tedarikçilerle işbirliğine dayalı ilişkiler kurulmalıdır.
- İşgücü piyasası, işletmenin faaliyetleri için ihtiyaç duyduğu emeği karşılar ve işgücünün eğitim durumu, ücret, sendikaların varlığı gibi etkenler de değerlendirilirken göz önünde bulundurulmalıdır.
- Düzenleyici kurumlar, devlet tarafından kamu yararını korumak amacıyla kurulmuş resmi kuruluşlardır ve çıkar grupları ise kar amacı gütmeyen sivil toplum kuruluşlarının çatısı altında faaliyet gösteren oluşumlardır.
- 07:33İşletme İç Çevresi
- İşletme iç çevresi, işletmenin vizyonunu, misyonunu, temel yeteneğini, örgüt yapısını ve kültürünü içinde barındıran bir çeşit alt sistemler bütünüdür.
- Vizyon, işletmenin gelecekte kendini görmek istediği konumu tanımlar.
- Misyon, bir işletmenin var olma nedenidir.
- Temel yetenek, değerli, kıt, taklit edilmesi güç ve ikame edilmesi zor olan yetenekleri ifade eder.
- Örgüt yapısı, yetkinin işletme içindeki dağılımını, iletişim kanallarını ve hiyerarşik düzeni betimler.
- İşletme içinde paylaşılan değer norm ve davranış kalıpları işletmenin kültürünü oluşturur.
- 08:11Çevresel Belirsizlik ve Değişim
- İşletme çevresi çok katmanlı ve çok bileşenli bir yapıdır ve aynı zamanda işletmenin iç çevresini de kapsar.
- Katmanlar ve bileşenler arasındaki etkileşim, işletme çevresini belirsiz, dinamik ve karmaşık bir yapıya dönüştürür.
- Çevre, işletmeler için hem fırsatlar sunar hem de tehditler yaratır ve çevresel belirsizlikler yöneticilerin karar vermesini zorlaştırır.
- İşletme çevresini anlamaya çalışan bir yönetici, tarama, izleme, kestirim ve değerlendirme süreçlerini devreye sokmalıdır.
- Tarama, çevresel değişim ve eğilimlere ilişkin erken dönem uyarı sinyallerinin fark edilmesidir.
- İzleme, alınan değişim sinyallerinin anlamlandırılması faaliyetlerini içerir.
- Kestirim sürecinde, anlamlandırılan değişim ve eğilimlerin işletmeler için ne gibi sonuçları olacağı belirlenir.
- Değerlendirme sürecinde ise kestirim yoluyla ortaya konan olası sonuçların işletmeye yönelik etkilerinin şiddetinin ölçülmesi hedeflenir.