Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan işletim sistemleri konulu eğitim dersidir. Videoda Efe adında bir kişi de yer almaktadır.
- Video, işletim sistemlerinde işlem yönetimi konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte işlem kavramı, işlem durumları (ready queue, waiting queue, running state, terminated state), multitasking, zaman paylaşımı, proses oluşturma (fork fonksiyonu), proses sonlandırma ve proses kontrol blokları gibi temel kavramlar açıklanmaktadır.
- Ayrıca, proseslerin RAM'deki yaşamları, CPU ile etkileşimleri, context switch, öncelik sıralaması, parent-child proses ilişkisi ve cascading termination gibi konular da detaylı olarak anlatılmaktadır. Video, işletim sistemlerinin birden fazla prosesin nasıl yönetildiğini ve bu süreçte karşılaşılan maliyetleri de içermektedir.
- 00:01İşletim Sistemlerinde Süreç Yönetimi
- Bu video, işletim sistemlerinde süreç yönetimi (işlem yönetimi) konusunu ele alıyor.
- İşletim sistemlerinde birden fazla programın nasıl yönetileceği, multitasking ve multiprocessing kavramları incelenecek.
- Kaynak olarak Silberschatz kitabından faydalanılıyor.
- 01:19Süreç Kavramı
- Süreç (işlem, proses) kavramı kullanıcı modu ve çekirdek modu şeklinde ayrılır.
- Batch sistemlerde işler (job) olarak değerlendirilirken, kullanıcı tarafından çalıştırılan uygulamalar (application) zaman paylaşımı yapar.
- Tek çekirdekli işlemcilerde aynı anda sadece bir süreç çalışabilir, birden fazla süreci çalıştırmak için zaman paylaşımı (time sharing) kullanılır.
- 03:27Süreç Yapısı
- Bir süreç, yazılan programın makine koduna dönüştürüldüğü ve RAM'e yüklenerek işletim sisteminde çalıştığı bir uygulamadır.
- Süreç, CPU'da sıra bekler ve çalışabilir; arka planda boş (idle) olarak da durabilir.
- Süreç içinde program counter, stack, data section, heap ve text gibi farklı veri yapıları bulunur.
- 07:40Süreç Durumları
- Süreçler farklı durumlarda olabilir; örneğin yeni üretilmiş (new) bir süreç hafızaya yüklenip çalışmaya başlar.
- Çalışma durumunda (ready) olan süreçler sırada bekler ve CPU'da çalışacak sıraya gelince çalışmaya başlar.
- 08:16İşletim Sistemlerinde Prosessizlik Durumları
- Reddique, CPU'ya gitmeye hazır olan proseslerin beklediği bir durumdur.
- Waiting Que, proseslerin kaynaklara erişim beklediği durumdur; örneğin dosyaya erişim için veya ses kartına erişim için.
- Waiting Que'da problem çözüldükten sonra prosesler reddique'ye döner ve CPU'yu beklerler.
- 09:24Prosessizlik Durumları Arasındaki Geçişler
- Reddique ile running que arasında sürekli gidip gelme durumu vardır; prosesler çalışırken kaynak beklemek zorunda kalınca running que'dan waiting que'ye atılır.
- Context switch'ler (geçişler) sırasında proseslerin durumları değişir ve farklı durumlara geçiş yaparlar.
- Prosessizlik durumları arasında geçişler yapılırken maliyet oluşur çünkü CPU zamanı yönetimi için harcanır.
- 10:32Prosessizlik Durumlarının Özellikleri
- Her prosesin bir durumu vardır ve proses id'si ile erişilebilir.
- Prosessizlik durumlarında prosesin hangi dosyalara eriştiği ve hangi kaynaklara sahip olduğu bilgileri tutulur.
- İşletim sistemi, prosesler arasında geçiş yaparken context switch yapar ve proses kontrol bloklarının yüklenmesi gerçekleşir.
- 11:57İşletim Sistemlerinde Çoklu İşlem ve Öncelikler
- Modern işletim sistemleri çoklu işlem ve çoklu iş parçacığı (thread) desteği sunar.
- İşletim sisteminde proseslerin öncelik sıralaması vardır ve bazı işlere öncelik verilebilir.
- İşletim sistemi tasarımı sırasında proseslerin CPU kullanımı ve IO işlemleri arasındaki dengeyi bulmak önemlidir.
- 14:24İşletim Sistemlerinde Proses Yönetimi
- Long term scaler'larda genellikle bilgisayarın tüm RAM'i o iş için ayrılmasına rağmen, cep telefonları ve tabletlerde çalışan prosesler arka planda çalışır çünkü kullanıcıyla etkileşim yoktur.
- İşletim sistemleri dersi sadece işletim sistemi anlatmak için değil, süreç yönetimi ve süreç oluşturma gibi konuları da kapsar.
- Fork fonksiyonu ile bir süreç oluşturulduğunda, parent proses ve child proses ayrı ayrı çalışır; child proses bitince parent proses çalışmaya devam eder.
- 16:05Proses Oluşturma ve Yönetimi
- Fork fonksiyonunda hata oluşursa eksi bir değer döner, proses oluşturulamazsa hata mesajı basılır.
- Child proses, fork fonksiyonundan sonra 0 değerini döndürürken, parent proses +1 değerini döndürür.
- Windows'ta da benzer süreç oluşturma fonksiyonları bulunur ve "aboard" kelimesi süreçleri sonlandırmak anlamına gelir.
- 17:11Süreç Sonlandırma ve İşletim Sistemleri
- Cascading termination, önce çocuk süreçlerin, sonra ebeveyn süreçlerin sonlandırılması şeklinde gerçekleşir.
- İşletim sistemlerinde çalışan ve kaldırılan süreçlerin maliyeti önemlidir.
- İşletim sistemleri, süreç kavramı, problemleri ve tasarımları hakkında bilgi verir.