Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, iş hukuku konusunda eğitim amaçlı hazırlanmış bir ders anlatımıdır. Konuşmacı, iş uyuşmazlıklarının türleri ve çözüm süreçleri hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, iş uyuşmazlıklarının tanımı ve türleriyle başlayıp, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kullanılan barışçı ve mücadeleci yolları açıklamaktadır. Barışçı çözüm yolları olarak uzlaştırma, arabuluculuk ve hakem süreçleri, mücadeleci çözüm yolları olarak ise grev ve lokavt ele alınmaktadır. Ayrıca, grev ve lokavtın yasaklanması, ertelenmesi ve sona ermesi süreçleri, kanun dışı grev ve lokavt durumları hakkında bilgiler verilmektedir. Video, çalışma ilişkileri ders kitabının sekizinci ünitesindeki konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi için referans sunmaktadır.
- 00:10İş Uyuşmazlıklarının Tanımı ve Önemi
- İş hukukunun gelişiminde iş uyuşmazlıklarının önemli bir rol oynadığı ileri sürülebilir.
- İş uyuşmazlığı, işçiler veya işçi sendikaları ile işverenler veya işveren sendikaları arasında çalışma koşullarının belirlenmesi, uygulanması, yorumlanması, değiştirilmesi ya da geliştirilmesiyle ilgili olarak ortaya çıkan uyuşmazlıklardır.
- İş uyuşmazlıklarının ortaya çıkması, bu uyuşmazlıkların çözümünde uygulanan farklı yöntemleri de beraberinde getirmiştir.
- 03:54İş Uyuşmazlıklarının Sınıflandırılması
- İş uyuşmazlıkları genel olarak iki şekilde sınıflandırılabilir: taraflarına göre bireysel ve toplu iş uyuşmazlıkları, niteliği açısından ise hak ve menfaat uyuşmazlıkları olmak üzere ikiye ayrılır.
- Bireysel iş uyuşmazlığı, işçi ile işveren arasında bireysel iş ilişkisini ilgilendiren konularda ortaya çıkan uyuşmazlıklardır.
- Toplu iş uyuşmazlığı ise toplu iş ilişkisi alanına giren konularda doğan uyuşmazlıktır ve taraflardan biri yetkili sendika, diğeri ise işveren veya işveren sendikasıdır.
- 05:12Barışçı Çözüm Yolları
- Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kural olarak taraflara grev ve lokavt yapma olanağı tanınmıştır, ancak bunlara başvurmadan önce barışçı yolların denenmesi uygun görülmektedir.
- Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kullanılan üç barışçı yol vardır: uzlaştırma, arabuluculuk ve hakem.
- Türk iş hukuku sisteminde barışçı çözüm yolları olarak arabuluculuk ve hakem süreci kabul edilmiştir.
- 06:20Mücadeleci Çözüm Yolları
- Mücadeleci çözüm yolları, toplu iş uyuşmazlıklarında anlaşmayı sağlamak amacıyla işçi sendikası ile işveren sendikasının veya sendika üyesi olmayan işverenin diğer tarafı zorlamasını veya zor durumda bırakmasını sağlayan çözüm yollarıdır.
- İşçiler açısından grev, işverenler açısından ise lokavt en önemli mücadeleci çözüm yollarıdır.
- Taraflar arasındaki toplum menfaat uyuşmazlığının barışçı yollarla çözümü sağlanamamışsa ve uyuşmazlığa konu olan iş ve işyeri grev ve lokaft yasakları kapsamı dışındaysa, işçi sendikası grev kararı almakta serbesttir.
- 07:15Grev ve Lokavt Süreçleri
- 6356 sayılı kanuna göre toplu görüşme ve arabuluculuk aşamalarının anlaşma sağlanamadan tamamlanması halinde, arabulucunun hazırladığı uyuşmazlık tutanağını alan görevli makamın uyuşmazlık tutanağını taraflara tebliğ etmesinden itibaren altı iş günü geçtikten sonraki altı iş günü içinde işçi sendikası grev kararı alması gerekir.
- Alınan grev ve lokavt kararlarının kanunda belirlenen azami süre içerisinde ve karşı tarafa önceden haber verilerek kullanılması gerekir.
- 6356 sayılı kanuna göre grev ve lokavt, kararın karşı tarafa tebliğinden itibaren altmış gün içinde ve karşı tarafa noter aracılığı ile altı iş günü önceden bildirilecek tarihte uygulanmaya başlayabilir.
- 08:17Grev ve Lokavt Yasakları
- Anayasa prensip olarak toplu iş uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde grev ve lokavt serbestisini benimsemekle birlikte, özellikle toplumsal hayatı felce uğratacak bazı durumlarda ve işlerde grev ve lokavtın yasaklanabilmesine veya ertelenebilmesine de olanak tanımıştır.
- 6356 sayılı kanun'da grev ve lokavt yasakları sürekli yasaklar ve geçici yasaklar olarak iki şekilde sınıflandırılmıştır.
- Geçici grev ve lokavt yasakları, yasak durumunu ortaya çıkaran durum ya da olayın devam ettiği sürece devam eder ve bu süre içerisinde grev kararı alınamaz, uygulamaya konamaz veya devam edemez.
- 09:35Kanun Dışı Grev ve Lokavt
- 6356 sayılı kanuna göre kanuni bir grev ve lokavt için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan grev ve lokavta kanun dışı grev ve lokavt denir.
- Siyasi genel dayanışma grev ve lokavtları ile devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne, milli egemenliğe, cumhuriyet'e, milli güvenliğe aykırı amaçla yapılan grev ve lokhaftlar ile işyeri işgallerini düşürme gibi diğer direnişler kanun dışı sayılmıştır.
- Kanun dışı grev yapılması halinde işveren, böyle bir grevin yapılması kararını veren, böyle bir greve katılan veya böyle bir greve katılmaya veya devam etmeye teşvik eden işçilerin hizmet akitlerini fesih ihbarinat ödemek zorunda olmaksızın feshedebilir.