Buradasın

İnönü Döneminde Paralarda Atatürk'ün Resminin Yerini İnönü'nün Resmine Değiştirme

Yapay zekadan makale özeti

Bu video, Türkiye'nin tarihsel bir konusunu ele alan bir anlatım formatındadır. Konuşmacı, İnönü'nün Cumhurbaşkanı olduğu dönemde paralarda Atatürk'ün resminin yerini İnönü'nün resmine değiştirme konusunu inceliyor.
Video, 1938'de Atatürk'ün ölümünden sonra İnönü'nün paralara kendi resmini koyarak Atatürk'ün yerinin boş kalmadığını göstermek istediğini anlatıyor. Bu uygulamanın hukuki temelleri, 1925 ve 1927'de yapılan kanunlarla açıklanıyor. Ayrıca, bu uygulamanın 1950'lerde Demokrat Parti'nin iktidara gelmesiyle sona erdiği ve sadece Atatürk'ün resminin paralarda yer alması için yeni bir kanun çıkarıldığı belirtiliyor.

00:07İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı Dönemi ve Para Resimleri: İnönü'nün cumhurbaşkanı olduğu dönem 1938 sonu ve bir yıl sonra II. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla karakterize edilir.
İnönü'nün anılarında ve Haldun Derin'in anılarında, Atatürk'ün ölümünden sonra kendisinin resmini paralara ve devlet dairelerine yerleştirmesinin, Atatürk'ün yerinin boş kalmadığını göstermek için yapıldığı belirtiliyor.
Türkiye'nin okuryazarlık oranının %30 altı olduğu düşünüldüğünde, paralara ve devlet dairelerine yerleştirilen resimlerin rejimin ve liderinin devam ettiğini halka anlatmak için kullanıldığı yorumlanabilir.
01:04Hukuki Çerçeve ve Tartışmalar: Paralara İnönü'nün resminin yer alması, 1925 yılında yapılan paralarla ilgili hukuki düzenleme ve 1927'deki emisyon paralarının yasal düzenlemesinde "reisi cumhur hazretlerinin resminin paralarda yer alması" şeklinde ifade edilmiştir.
İnönü'nün resminin Atatürk'ün yerini alması, dönemin konjonktürü gereği Atatürk'ün yerine geçtiğini göstermek için yapıldığı söylenirken, bazıları bunu İnönü'nün ikinci adam kompleksine bağlamaktadır.
Bu tartışmalar 1950'lerin başında Demokrat Parti'nin iktidara gelmesiyle sona ermiş, kanun değiştirilerek sadece Atatürk'ün resminin paralarda yer alması sağlanmış ve İnönü'nün resmi paralardan çıkarılmıştır.