Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan immünoloji konulu eğitim dersidir. Eğitmen, konuyu tablo üzerinden anlatarak daha kolay anlaşılabileceğini belirtmektedir.
- Video, immünolojinin temel kurallarını ve mekanizmalarını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte doğal yanıt ve kazanılmış yanıt kavramları, hücresel ve hümoral yanıt elemanları, T-lenfositlerin (CD4 ve CD8) rolleri, B-lenfositlerin aktive olması ve farklı immünglobulin türleri (IgM, IgG, IgA) üretmesi detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Video ayrıca "sonra gelen önce gelenden daima üstündür" kuralı, nötrofil ve makrofajların rolleri, NK hücrelerin işlevleri, MHC moleküllerinin önemi ve "al gülüm ver gülüm" etkileşimi gibi temel immünoloji kavramlarını içermektedir. Ayrıca tüberküloz ve hiper immünglobulin sendromu gibi klinik durumlar üzerinden konular pekiştirilmekte ve çıkmış sınav sorularına değinilmektedir.
- Immünoloji Genel Kuralları
- Bu derste immünoloji genel bir özet ve tekrar yapılacak, farklı kaynaklardan çalışılan bilgileri tablo üzerinden özetleyerek daha kolay anlaşılması sağlanacak.
- Immünolojide "sonra gelen önce gelenden daima üstündür" kuralı geçerlidir, örneğin kemotaksiye en duyarlı olan nötrofiller olay yerine ilk göç eder ve ortalama iki ila üç günde yerini makrofajlara bırakır.
- Nötrofil tek mottosu "konuşma, yemeğini ye" şeklindedir, sitokin salmaz, antijen sunmaz, tek ve en önemli işlemi fagositoz yapmaktır.
- 01:15Makrofaj Türleri ve İşlevleri
- Makrofaj, nötrofilin bir üst modeli olarak düşünülebilir, fagositoz yaparken antijen sunar ve sitokin salıverir.
- İki tip makrofaj vardır: klasik yolaktan aktive olan M1 tipi makrofaj ve alternatif yoldan aktive olan M2 tipi makrofaj.
- M1 tipi makrofaj enflamatuar süreçte görev alırken, M2 tipi makrofaj anti-enflamatuar süreçte görev alır, örneğin doku onarımı.
- 02:22Mikroorganizma Savunması Süreci
- Mikroorganizma vücuda girdiğinde nötrofil gelir, tut-yut-parçala şeklinde mikroorganizmayı öldürür, üstesinden gelemezse iki ila üç günde yerini makrofajlara bırakır.
- Makrofaj da tut-yut-parçala şeklinde mikroorganizmayı öldürür, üstesinden gelemezse "al gülüm ver gülüm" etkileşimi meydana gelir.
- Makrofaj üretmiş olduğu interleukin-12, 15 ve 18 aracılığıyla doğal katil hücreleri uyarır, doğal katil hücreler üretmiş oldukları interferon gama aracılığıyla makrofajı klasik yolaktan aktive ederler.
- 03:53Immün Yanıt Türleri
- Immün yanıt iki grupta değerlendirilir: doğal yanıt (halihazırda bulunan yanıt) ve kazanılmış yanıt (sonradan gelen profesyonellerden oluşan yanıt).
- Kazanılmış yanıt kendi içerisinde iki büyük grupta değerlendirilir: hücresel yanıt ve hümoral yanıt.
- Hücresel yanıt T-lenfositler, hümoral yanıt ise B-lenfositler ve bunların aktive formu olan plazma hücrelerinin üretmiş olduğu antikorlar tarafından sağlanır.
- 04:58Hücresel ve Hümoral Yanıt Arasındaki Farklar
- Hümoral yanıtın (B-lenfosit ve antikorların) hücre içerisine girmiş toksin ya da mikroorganizmaya karşı etkinliği söz konusu değildir.
- Makrofaj ve T-lenfosit, tüberküloz başta olmak üzere hücre içilere karşı savunmada en önemli immun sistem elemanlarıdır.
- Kızamık, makrofaj yüzeyindeki CD46 reseptörüne bağlanarak makrofajdan interleukin-12 salınımını bloke eder, bu da al gülüm ver gülüm etkileşimini aksatır ve hücresel yanıtın supresyonu (enerji) meydana gelir.
- 07:31T-Lenfositler ve İşlevleri
- T-lenfositler %95 oranında ya yardımcı olurlar (CD4 T-lenfositler) ya da öldürürler (CD8 T-lenfositler).
- CD4 T-lenfositler kendileri öldürmüyor ama başka immun yanıt elemanları aracılığıyla öldürme ya da nötralize etme işlevini meydana getiriyorlar.
- CD4 T-lenfositler kendi içerisinde iki grupta değerlendirilir: T1 hücreler hücresel yanıt verirken, T2 hücreler hümoral yanıta (B-lenfosit) el verir.
- 08:38T-Lenfosit Aktivasyonu
- T-helper 1 hücre üretmiş olduğu interferon gama aracılığıyla makrofaja el verir, klasik yolaktan aktive eder.
- T-lenfosit aktivasyonu içinde ko-simülatör etkileşime ihtiyaç vardır, T-lenfosit ya da B-lenfositin aktive olabilmesi için hem primer hem de sekonder ses sinyaline ihtiyaç vardır.
- Sekonder ses sinyali oluşabilmesi için antijen sunan hücre (makrofaj) yüzeyindeki B7 ile T-helper 1 hücre yüzeyindeki CD28 etkileşimi meydana gelir, sonuç olarak T-lenfosit aktive olur ve interleukin-2 salıverilir.
- 10:02Doğal ve Kazanılmış Yanıt Karşılaştırması
- Immün yanıt temelde iki grupta değerlendirilir: doğal yanıt (halihazırda bulunan yanıt) ve kazanılmış yanıt (sonradan gelen yanıt).
- Doğal yanıt sadece "bu bendendir, bu benden değildir" sorusunu bilir, "bu kimdir" ve "bu kimdi" sorularına yanıt veremez.
- Kazanılmış yanıt spesifitesi yüksek olan, antijeni tanıyan ve bellek hücreleri oluşturan yanıttır, bellek B lenfositi ve bellek lenfositi söz konusudur fakat bellek nötrofili ve bellek makrofajı söz konusu değildir.
- 11:43Hücresel Yanıt ve Al Gülüm Ver Gülüm Etkileşimi
- Mikroorganizmayı öldüremeyen makrofaj, al gülüm ver gülüm etkileşimi için NK hücreye ihtiyaç duyar.
- Makrofaj, ürettiği interleukin-12, 15 ve 18 aracılığıyla NK hücreyi aktive ederken, NK hücre de ürettiği interferon gama aracılığıyla makrofajı aktive eder.
- Makrofaj ve T-helper 1 hücre arasında da al gülüm ver gülüm etkileşimi meydana gelir; makrofaj interleukin-12, 15 ve 18 aracılığıyla T-helper 1'i aktive ederken, T-helper 1 de interferon gama aracılığıyla makrofajı aktive eder.
- 12:36T-Lenfositlerin Rolü
- T-helper 1 hücresel yanıta, T-helper 2 ise hümoral yanıta el verir.
- T-helper 1 hücresinin aktive olması için interleukin-2'nin salıverilmesi gerekir ve bunun için antijen sunan hücre yüzeyindeki B7 ile T-helper 1 hücre yüzeyindeki CD28 etkileşimi gereklidir.
- T-helper 1 hücresinin aktive olması sonucunda T hücre proliferasyonu meydana gelir.
- 13:23NK Hücre ve CD8 T-Lenfositlerin Öldürme Mekanizması
- NK hücre ve CD8 T-lenfositler benzer öldürme mekanizmasına sahiptir; hedef hücre yüzeyinde perforin aracılığıyla por oluşturur, içeri granzimlerini gönderir ve hedef hücrede apoptoz yanıtı meydana getirir.
- NK hücre, MHC-1 sinyali azalan hücreleri non-spesifik bir şekilde tanır ve öldürür.
- CD8 T-lenfosit, MHC-1 molekülü aracılığıyla peptit yapıdaki antijeni CD8 T-lenfosit hücreye sunar, CD8 T-lenfosit antijeni tanır, perforinle deler ve granzimlerini göndererek apoptoz yanıtı meydana getirir.
- 16:49Hümoral Yanıt ve B-Lenfositler
- Hücrenin dışında olan mikroorganizmalar için hümoral yanıt elemanları el atar.
- B-lenfosit ve plazma hücreleri, etrafı saçtıkları antikorlarla hümoral yanıtı meydana getirir.
- B-lenfositin aktive olması için CD40-CD40 ligand etkileşimi gereklidir.
- 17:34Antikor Üretimi ve Hiper İmmünglobulin Sendromu
- B-lenfosit tek başına immünglobulin M tipi antikorların üretimi için yeterlidir.
- Diğer antikorların (immünglobulin E, A, G) üretilebilmesi için T-helper 2 hücrelerinin B-lenfositlere yardımcı olması gerekir.
- CD40-CD40 ligand etkileşimde kusur olduğunda B-lenfositler sadece IgM tipi antikorlar üretir ve hiper immünglobulin sendromu meydana gelir.
- 18:45İmmün Yanıtın Genel Özeti
- Doğal yanıt var, kazanılmış yanıt var; kazanılmış yanıt daima üstündür.
- Nötrofiller kemo taksiye en duyarlı hücrelerdir ve 2-3 günde ortalama yeni makrofajlara bırakılır.
- Makrofaj, nötrofilin bir üst modelidir; hem fagositoz yapar, hem antijen sunar ve hem de sitokin salıverir.
- 22:13Hümoral Yanıt ve B Lenfositler
- Hücrenin dışında devreye giren hümoral yanıt, B lenfosit ve plazma hücrelerinin üretip etrafa saçtığı antikorlarla gerçekleşir.
- B lenfosit tek başına sadece IgM tipi antikor üretmeye yeter, diğer antikorlar (IgA, IgG) üretilebilmesi için sekonder ses sinyaline ihtiyaç vardır.
- B lenfosit için sekonder ses sinyali, T hücresinin yüzeyindeki CD41 ve B lenfositin yüzeyindeki CD40'ın etkileşimi sonucu meydana gelir.
- 23:01Hiper İmmünglobulin Sendromu
- CD40-CD40 ligand etkileşiminde kusur meydana gelirse, B lenfosit sadece IgM üretir ve hiper immünglobulin sendromu meydana gelir.
- Hiper immünglobulin sendromunda temel kusur CD40-CD40 ligand etkileşimindedir.