Buradasın

İmam Gazali'nin "Ter Yolu" Dördüncü Bölümü: Tevekkül ve İbadet Üzerine Dini Sohbet

youtube.com/watch?v=n28rsahopjM

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, "Sesli Terapi Tasavvuf" kanalı için seslendirilen İmam Gazali'nin "Ter Yolu" eserinin dördüncü bölümünü içeren dini bir sohbet formatındadır. Konuşmacı, "Saadet Yolcusu" olarak hitap ettiği dinleyicilere hitap etmektedir.
Video, ibadetin engelleri, özellikle "rızık ve geçim derdi" olarak adlandırılan konuyu ele alarak başlar ve tevekkül kavramının detaylı açıklamasına geçer. Tevekkülün (Allah'a güven) anlamı, özellikleri ve uygulanma alanları Kur'an ayetleri ve hadislerle desteklenerek anlatılır. Ayrıca kadere rıza gösterme, Allah'a işi havale etme ve musibetlere sabır gösterme konuları da ele alınır.
Videoda tevekkülün ibadet ve dünyevi işlerdeki önemi, rızık konusundaki Allah'ın kefaleti, sabırın on bir faydası ve kadere rıza göstermenin iki faydası gibi konular detaylı olarak açıklanmaktadır. Konuşmacı, Allah'ın kainatın sahibi olduğunu, her şeyi bilen ve merhametli bir varlık olduğunu vurgulayarak, insanın ona güvenmesi ve işlerini ona havale etmesi gerektiğini anlatmaktadır.

00:15İbadet Yolunda Engeller: Allah'a ibadet etmekten alıkoyan ve hedefe ulaşmayı önleyen dört sebep vardır.
İlk sebep rızık ve geçim derdinin ortadan kaldırılmasıdır.
Maişet konusunda tevekkül etmek iki büyük fayda sağlar.
00:51Tevekkülün İlk Faydası: Tevekkül, kişinin zamanını çalışmakta veya kazanç düşünmekle değil, ibadet etmekle geçirmesini sağlar.
İbadet makbul olabilmek için hem beden hem kalp başka bir şeyle meşgul olmamalıdır.
Maişet konusunda tevekkülü yerleştiremeyenler daima tereddüt halindedir ve hakkıyla ibadet edemezler.
01:34Tevekkül ve Muvaffakiyet: Ustadımız Ebu Ahmet'e göre dünyada iki kişi muvaffak olabilir: bir tevekkül eden, iki gözü pek olan.
Gözü pek olan korkusuzca işine girişir ve kuvvetine güvenir, engel tanımaz.
Tevekkül sahibi de kendi kuvvetiyle işe girişirken Allah'ın iradesini göz önünde bulundurur ve hedefine ulaşır.
02:37İrade ve Başarı: İradesini bir hususa bağlamayan kimse daima tereddüt halindedir ve ne tevekkül ederek ibadet edebilir, ne de fütursuzluk göstererek dünya işinde muvaffak olabilir.
Büyük ve hayırlı işlere girişecek irade ve hikmetten mahrum olan kişi başarısızlığa uğrar.
Dünyayı çok seven ehl-i himmet ve gayrette olanların, mal, can ve evlat sevgisini kalplerinden çıkarmadıkça muvaffak olamazlar.
02:56Farklı Sosyolojik Gruplar: Hükümdarlar ve kumandanlar, mülk kazanmak için can sevgisini bir kenara atarak düşmanlarına harp açarlar.
Ticaret ehli, büyük kazançlar sağlamak için mallarını, canlarını tehlikeye atarak karada, denizde dolaşır.
Çarşı-pazar ehlini teşkil eden küçük esnaf, mal, can ve evlat sevgisinden kurtulamaz ve büyük işlerde muvaffak olamazlar.
04:03Ahiret ve Tevekkül: Ahireti düşünmeyenlerin sermayesi, tevekkül ve ibadete engel olan şeyleri sevmekten kalbi korumaktır.
Maişet konusunda tevekkül edebilenler, ibadet etme fırsatını bulabilirler ve yeryüzünde korkusuzca dolaşabilirler.
Tevekkül sahipleri Allah'ın kuvvetli kullarıdır, diledikleri yere giderler, diledikleri yerde otururlar ve hiçbir engel görmezler.
04:53Peygamberimizin Tebliği: Peygamberimiz, insanların en kuvvetlisi olmak isteyenin Allah'a tevekkül etmesi gerektiğini, en sevimli olmak isteyenin takva sahibi olmasının ve en zengin olmak isteyenin kendi elindekinden çok Allah'ın yanındakine itimat etmesi gerektiğini belirtmiştir.
Süleyman Havvası'na göre bir kimse hakikaten Allah'a tevekkül etse, hükümdarlar bile ona muhtaç olur.
İbrahim Havvas'ın anlattığı çöldeki genç, azıksız Mekke'ye gidebilmiş ve "Allah'tan başka kimseyi sevme" diyerek ebedi seyahati etmiştir.
06:11Hatem Mesam'ın Azımları: Hatem Mesam, azıksız diyar diyar gezebilmek için dört şeyi azım etmiştir: dünya ve ahireti Allah'ın memleketi olarak görmek, bütün mahlukatı onun kulları olarak tanımak, rızıkların Allah'ın kudretinden geçtiğine inanmak ve mülk sahibinin kendi mülkünde hükmünün geçtiğini kabul etmek.
Allah'ın seçkin kulları rahat ve huzur içindedir, hiçbir dünya sıkıntısı çekmezler.
07:01Tevekkülün İkinci Faydası: Tevekkülün ikinci faydası, kişinin maişet konusunda tevekkül etmemesinin tehlikeli olmasından kaynaklanır.
Kur'an'da Allah'ın yarattıktan sonra rızıklandırdığı, rızkın yalnız Allah'tan olduğu belirtilmiştir.
Allah'ın verdiği söze itibar etmeyen, vaadine inanmayan kimsenin hali büyük bir musibettir.
08:28Tevekkülün Önemi: Peygamberimiz, Allah'ın maişe konusundaki teminatına tam inanmayıp bir senelik rızık kaygısına düşenlerin arasında kalmamayı tavsiye etmiştir.
Hasan-ı Basri, Allah'ın yeminle haber verdiği bir şeyi tasdik etmeyene lanet etmiştir.
Tevekkül, Allah'ın rızkı tekeffül ettiğine emin olmak ve vücudu ibadet etmeye müsait bir hale getirmektir.
09:53Tevekkül ve İman: Maişe konusunda tevekkülsüz kalplere öğüt fayda vermez.
Bestami, rızık konusunda tevekkül edemeyişlerin ölülerin yüzlerini kıbleden çevirdiğini söylemiştir.
Takva sahibi birine imanından emin olup olmadığı sorulduğunda, "Yalnız rızık konusunda tevekkül edenler imanından emin olabilirler" cevabını vermiştir.
10:55Tevekkül Kavramı ve Anlamı: Tevekkül kelimesi vekalet aslından gelir ve birisini vekil yaparak işini ona bırakmak anlamına gelir.
Tevekkül, kalbin Allah'a dayanması, O'na güvenmesi ve O'ndan başkasından umut kesmesidir.
Tevekkül, vücudu devam ettirmenin ve her türlü ihtiyacın Allah'ın takdiriyle temin edildiğini kesin olarak kabul etmektir.
12:59Rızık Türleri ve Tevekkül: Rızık dört kısımdır: vücudu kıvamına yetecek miktarda olan rızıklar, ezelde taksim edilen rızıklar, takva sahibi olmaları şartıyla Allah'ın kullarına ihsan ettiği dünya malları ve kulun kendisinin malik olması veya muhtaçlara vermesi için Allah'ın ihsan ettiği dünya malları.
Tevekkül, sadece vücudu kıvamına yetecek miktarda olan rızıkta farzdır.
Allah, kulun vücudu kıvamına yetecek miktarda olan rızık için kefil olup, bu rızıkta tevekkül etmek farzdır.
17:27Tevekkül ve Rızık Arayışı: Allah'ın kefaleti altında bulunan birinci kısım rızık (vücudu kıvamına yetecek miktarda olan rızık) aranamaz, çünkü her ne şekilde olursa olsun Allah'ın işidir.
Ezelde taksim edilen fazladan rızıkların talebinin mübah olduğuna delalet edilebilir.
Allah'ın kefaleti altında bulunan birinci kısım rızık kazanılmasında sebebe başvurmanın gerekli olmadığı söylenir.
19:22Çalışma ve Rızık İlişkisi: Rızıklar Levh-i Mahfuz'da yazılıdır, miktarları tayin edilmiştir ve bu miktarlar sonradan değiştirilemez.
Sevap ve cezalar, kulun fiiline bağlıdır, rızık ve ecel ise kulun fiiline bağlı değildir.
Çalışanların genellikle bolluk içinde yaşaması, çalışmayanların ise fakirlik içinde bulunması Allah'ın takdirine bağlıdır.
23:35Tevekkül ve Çöllerde Yolculuk: Eğer kişinin kalbi pürüzsüz olarak Allah'a bağlıysa, yani itimadı tamsa çöllerde azıksız yola çıkılabilir.
Ebu'l-Meali'nin söylediği gibi, bir kimse Allah'a karşı insanların adetince muamele yaparsa, Allah da ona insanların adetince muamele yapar.
24:02Yolculukta Azık Almak ve Tevekkül: Allah sefer sırasında yetecek kadar azı tanının, azının en hayırlısı takvadır buyurmuş, bu ayetin manası iki şekilde açıklanır.
Bir açıklama göre azıktan murat, ahiret yolculuğu için hazırlıktır; ikinci açıklama göre ise İslam'ın doğuşu zamanında bazı kişiler yolda halkın vereceği yiyeceklere güvenirken, yiyecek alarak çıkmanın daha iyi olduğu hatırlatılmıştır.
Tevekkül sahibi olanlar çok kere azı kalmalıdır, fakat kalpleri daima Allah'a bağlıdır ve aza güvenmezler.
26:09Peygamber ve Sahabelerin Tevekkülü: Yola çıkarken azık almak mübahtır, haram olan bütün güvenini aza bağlayarak tevekkülü terk etmektir.
Peygamber, dünyaya asla iltifat etmemiş, yeryüzünün bütün hazinelerine sahip olabilecek durumda olduğu halde en ufak bir meyil göstermemişti.
Onun ve sahabenin yola çıkarken azı kalmaları tevekkülsüzlükten değil, iyi niyetlerden dolayıydı.
27:03Azık Almak ve Almamak: Yola çıkarken azı kalmak mı daha iyi almamak mı duruma ve niyete göre değişir.
Eğer kişinin azık almaktan gayesi müslümanlara yardım etmek veya yolda kalmışların imdadına yetişmekse almak daha iyidir.
Alınan azık ibadet etmesine mani olacaksa almaması daha iyidir.
27:41Allah'a Havale Etmenin Faydaları: İşin sonunu Allah'a bırakmanın iki faydası vardır: birincisi gönül huzura kavuşmasıdır.
İkinci faydası ise işin istikbalde hayırla neticelenmesidir.
Görünüşte hayır olan nice şerler olduğu gibi, sureti haşer olan nice hayırlar da vardır; bu nedenle işleri Allah'a havale etmek önemlidir.
30:56İşini Allah'a Havale Etmek: İşini Allah'a havale eden şahıs, Allah'ın yardımına mazhar olmakta ve düşmanlarının elinden kurtarılmaktadır.
İşini Allah'a havale etmek, sonunun hayır mı şer mi olduğunu bilmeyen, mübahlar ve nafileler gibi fiillerde olur.
Sonunda tehlike ihtimali bulunan her şeyi kainatın mutlak sahibi olan ve kullarının menfaatini daha iyi bilen Allah'a bırakmak, işini ona havale etmek demektir.
33:34Tama ve İşini Allah'a Havale Etmek: Tamma allah'a havale etmenin zıttıdır; bir kimse tama ediyorsa, işini Allah'a havale etmiyor demektir.
Tama iki türlüdür: temenni mahiyetinde olan iyi bir şey ve dinimizce yasak olan şey.
Dinimizce yasak olan tama, şüpheli bir şeye meyil göstermek veya tehlike ihtimali bulunan bir şeyi mutlaka olmasını istemektir.
35:01İşin Sonunda Tehlike ihtimali: İki tehlike bizi işimizi Allah'a ısmarlamamızı gerektirir: şüphelerden doğan tehlike ve sonunda tehlike ihtimali bulunan işler.
Bazılarına göre günah olma ihtimali bulunan her şey bir tehlikedir, bu durumda böyle bir işi Allah'a ısmarlamalı.
Diğer bazılarına göre, beklenmedik bir hadise olur da birinciyi bırakıp ikinciyi yapmak gerekirse tehlike ihtimali var demektir.
36:47Farz İbadetlerde Niyet: Allah'ın farz kıldığı her ibadet mutlaka kulun yararındadır.
Namaz vakti geçmek üzereyken birisi namaza dursa, tam o anda diğer biri yanmak veya boğulmak tehlikesine düşerse, o kimse kurtarılabilecek durumdaysa hemen namazı bırakıp yardımına koşması gerekir.
Sonradan ortaya çıkan ikinci farz daha mühimdir ve buna koşmakta mazurdur, hatta daha fazla sevap kazanır.
37:59Allah'a Teslimiyet ve Sonuç: Allah'a teslim olan kişinin işi umumiyete iyi bir şekilde sonuçlanır, nadir olarak kötü tecelli edebilir.
Bazılarına göre Allah'a teslimiyeti tam olan kişinin işi mutlaka iyi bir şekilde sonuçlanır.
Allah'a teslimiyet gösteren bir kimsenin işini en iyi şekilde sonuçlandırmak Allah üzerine vacip değildir.
40:01Allah'ın Kazasına Razı Olmak: Felaketlerin getirdiği sıkıntılardan kurtulup gönül huzuruna kavuşmanın tek çaresi Allah'ın kazasına razı olmaktır.
Allah'ın kazasına razı olmak iki fayda sağlar: ibadet etme fırsatı bulunabilir ve Allah'ın öfkesine uğramaktan kurtulur.
Peygamberlerden biri şikayet edince Allah ona peygamberliği geri alıp cehenneme atacağını söylemiştir.
42:51Kaza ve Kadere Razı Olma: Maruz kalınan felaketlerden dolayı Allah'a kırgınlık duymamak ve kaza ve kadere razı olmak gerekir.
Razı olunması gereken Allah'ın takdiri ve hükmüdür, takdir ve hüküm şer değildir, şer olan yapılan kötülüğün kendisidir.
Allah'ın insanlar için takdir ettiği dört şey vardır: nimet, zahmet, hayır ve şer. Her bir durumda Allah'a ve takdire razı olmak vaciptir.
44:59İbadete Mani Olan Dört Sebep: İbadete engel olan dört sebep vardır: maruz kalınan musibetler ve çekilen zahmetlerdir.
Musibetlerin getireceği ruhi perişanlıktan kurtulmanın çaresi sabretmektir.
İbadet edebilmek ve onun faydalı olabilmesi için sabırlı olmak gerekir çünkü hemen hemen bütün ibadetlerin temeli sabırlı olmaya ve meşakkatlere tahammül etmeye bağlıdır.
45:15Musibetlere Sabretmenin Önemi: İki önemli sebep bizi felaketlere sabretmeye sevk eder: ibadet edebilmek ve onun faydalı olabilmesi için sabırlı olmak gerekir.
Bu dünya zahmet ve meşakkat alemidir, ona gelen mutlaka felaketlere ve musibetlere maruz kalacaktır.
Ahiretini dünyasına satmayanlar daha çok mihnet ve meşakkate uğrarlar, Allah'a en yakın olan en çok belalara maruz kalır.
49:20Sabırın Dünyevi ve Ahiretî Faydaları: Sabırlı olmanın dünya ve ahiret hayatı için birçok faydaları vardır: sıkıntılardan kurtulur, düşmanlarına karşı muzaffer olur, muradına erer.
Sabırlı olanlar insanlara önder olur, Allah'ın övgüsüne nail olur, cennette yüksek dereceler verilir.
Felaketlere sabredip metanet gösterenlere hudutsuz ecir ve sevap verilir, Allah bir sözüyle sabırdan daha hayırlı bir nimet verilmediğini belirtmiştir.
53:14Sabırın Tanımı ve Önemi: Sabır kelime olarak "haps" manasına gelir, şer'i olarak sabır, felaketler karşısında ıstırabı hatıra getirmemektir.
Sabırı kendine şiar edinebilmek için felaket anında ıstırapları hatırlamanın felaketi gideremeyeceğini düşünmelidir.
Sabra alışmak için daha tesirli bir çare, Allah'ın sabırlı ve metin olanlara vereceği nimetleri hatırlamaktır.
54:01İbadete Mani Olan Dört Sebep: İbadete mani olan dört sebebi bertaraf etmek gerekiyor, bunlar ibadet yerine geçer.
Bu dört şeyin en zor bertaraf edilmesi gerekeni rızık (geçim) derdidir.
Geçim derdi avam tabakasını ızdıraba sokar, gönüllerini meşgul eder, kederlerini artırır ve darlığa düşürür.
55:05Allah'ın Teminatı ve İnsanların Tepkisi: Allah, kulunun rızkını tekeffül ettiğini ayetlerle beyan etmiş, peygamberler ve alimler doğru yolu açıklamıştır.
İnsanlar Allah'ın teminatını tasmin etmemiş, gittikçe kabaran bir hırsla maişet derdine düşmüşlerdir.
Bu durumun sebebi, Allah'ın kitabı ve mahlukatı üzerinde derin düşünmemeleri ve peygamberlerin hadislerini bir kenara itmeleridir.
56:03Rızık Konusundaki Doğru Yaklaşım: Basiretli ve çalışkan kişiler her şeyden önce kalplerini Allah'a bağlarlar.
Onlar için sebepler her şey değildir, Allah'ın takdiri olmadıkça sebepler bir şeye ulaşmaya kafi gelmez.
Allah'ın teminatı onları tatmin eder ve maişet hususunda onun öğütlediği şekilde hareket ederler.
56:46İbrahim Ethem'in Hakkında Bir Hikaye: İbrahim Ethem haccetmeye niyetlendiğinde azı kalmamıştı ve şeytan ona çölü azıksız nasıl geçeceğini sordu.
O azı kalmamaya ve her bir mil yürüyüşünde bin rekat namaz kılmaya karar verdi ve çölü oniki senede geçti.
Hacca giden Harun Reşit onu namaz kılarken gördüğünde, "Dinimizden kestik, dünyamıza yamadık. Fakat ne dinimiz kaldı ne de yamadığımız dünya" cevabını verdi.
57:35Başka İki Hikaye: Bir salih sahralarda yolculuğa çıkarırken şeytan ona azıksız yola çıkmamasını söyledi, o da az kalmamaya ve yoldan gitmeyip tenhalardan gitmeye karar verdi.
Yolda kafirlerle karşılaştığında, onlar ona yağ ve bal vermek istediler, o da şeytanla aralarındaki anlaşmayı anlattı.
Başka bir hikayede, bir Müslüman şeytanın vesvesesine karşı koyarak gecelemek üzere uzak bir mescide gitti ve Allah'ın helvasıyla doydu.
59:51Rızık Meselesinin Önemi: Allah bir rızkı kim için takdir ettiyse o yalnız ona nasip olur, başkasına gitmez.
Rızık, maişet ve tevekkül meselesi gerçekten mühim bir konudur ve şeytan çeşitli hilelerle vesvese verebilir.
Erenlerin tek başarı sebebi ciddi çalışmalardır, onların varlıkları da herkes gibi et, kemik ve kandan ibaret olsa da manevi derecelere yükselirler.
1:01:43Allah'a İtimatsızlık ve Rızık: Allah'ın rızkını tekeffül ettiğini Kur'an'da haber verdiğine dikkat edilmelidir.
Allah'ın vaadine itimat etmemek, kainatın mutlak sahibi olan Allah'ın sözüne güvenmemek büyük bir rezalettir.
Rızık hususunda Allah'a itimatsızlık bir şüpheyle başlayıp imansızlığa kadar gidebilir.
1:03:24Rızıkların Ezelde Taksim Edilmesi: Rızıkların ezelde taksim edildiği ve bu taksimatın sonradan değişmeyeceğine dair Kur'an'da ve hadislerde açıkça söylenmektedir.
Rızıkların ezelde taksim edilmediğini söylemek veya bu taksimatın değişebileceğini iddia etmek küfürdür.
Peygamberimiz, balık ve öküzün sırtında filan kişinin rızkı olduğunu ifade etmiştir.
1:04:13Rızık ve Hayat: Rızık hayattakilerin yaşaması ve geçimi için, ölülere rızık gerekmediği bilinmektedir.
İnsanın hayatı Allah'ın elindedir ve ne kadar yaşayacağı bilinmez.
Rızık da Allah'ın elindedir; dilerse verir, dilerse vermez.
1:04:48Rızık ve İbadet: Allah vücudun ibadet etmesine kuvvet kazandıracak kadar rızkın tekeffül etmektedir.
Allah, kulun ibadet etmesi ve hayırlı işte bulunması için vücuda gerekli kudreti temin edecek miktarda rızka kefil olmaktadır.
Bazı kişiler uzun süre yemeden dayanabilir, bazıları kum veya çamurla gıdalanabilir.
1:08:13Tevekkül ve İbadet: Rızka vesile olan sebepler olmadan da Allah kuluna kuvvet ve kudreti verebilir, yeter ki karşılıksız tevekkül edilsin.
Tevekkül bahsinde sözü çok uzattık çünkü ibadet hususunda tevekkül çok mühimdir.
Allah'ı tanıyan, dünyasının yanında ahiretini de mamur eden alimler, bütün işlerinde tevekkülü elden bırakmazlar.
1:09:16İşin Allah'a İsmarlanması: Bir meselede doğru olanı seçebilmek için o meselenin içini, dışını, şimdiki halini, akıbetini iyice bilmek gerekiyor.
Kainat, her şeyiyle bir pırlantadır ve bunu bütün incelikleriyle yalnız Allah bilir.
Zamanın en bilgili, en kuvvetli, en merhametli, en dürüst ve en vefalı birisi Allah'tır, ona işinizi ısmarlamalısınız.
1:12:54Kadere Rıza Göstermenin Faydaları: Allah'ın takdirine razı olmayan bir kimsenin kalbi devamlı o hadise ile meşgul olur ve kederlenir.
Resulullah, İbni Mesud'a "Uğradığın ve uğrayacağın musibetler yüzünden tasalanma, takdir edilen şey olur, takdir edilmediyse sana hiçbir şeyi isabet etmez" demiştir.
Kadere rıza göstermenin ikinci faydası, Allah'ın hoşnutluğu ve büyük sevap kazandırır.
1:14:24Kadere Rıza Göstermeme Tehlikeleri: Kadere rıza göstermeyip öfkelenmek küfre kadar gidebilir.
Allah, Resulullah'ın hükmüne gönül hoşluğuyla rıza göstermeyerek öfkelenenleri imansızlıkla itham etmektedir.
Allah kudsi hadiste, "Kim benim hükmüme ve takdirime razı olmaz, belalara sabretmez, nimetlerime şükretmezse kendine başka bir ilah seçsin" buyurmuştur.
1:15:34Sabır ve Kulluk: Rablik, Allah'ın hükmetme ve takdir etme hakkıdır, kulun rıza gösterip itaat etmesi gerekir.
Sabır acı bir ilaç ve kötü kokulu bir şerbettir, ancak her menfaati albeder ve bütün mazaraları def eder.
Sabır dört hususta olur: Allah'a itaatte, günaha girmekte, dünya zevkine dalmakta ve musibetlere karşı.
1:17:18Sabırsızlığın Tehlikeleri: Sabırsız kimse dünyada sabırsızlığın getirdiği kasvet ve huzursuzluğa maruz kalır, ahirette de ayrıca azap görür.
Sabırsız kimse Allah'ın kanunlarına uymakta dayanamaz, Allah'a itaat edemez ve yüksek derecelere erişmekten mahrum kalır.
Sabırsız kimse nefsini kolay kolay gemleyemez, günaha girer veya ömrünü beyhude geçirir.
1:18:12Musibetlere Sabretmek: Sabırsız kimse maruz kaldığı musibetlere tahammül edemez, ahuzar ederek muradına eremediği gibi sabır sevabından da mahrum kalarak çifte musibete uğrar.
Musibet anında sabretmemek, yani figan etmek musibeti önlemez, kaybedilen şeyin geri getirmez.
Hazreti Ali, "Mukadder olan şey başa gelir. Eğer sabredersen ecrini görürsün, sabretmez figan edersen günaha girmiş olursun" demiştir.
1:19:36Allah'ın Şefkatli Olduğu: Allah'ın bir şeyi esirgesi, insanın menfaati içindir çünkü O her şeyi bilir ve her şeyin faydasına ve zararına vakıftır.
Allah fakir değildir, aciz değildir, cimri ve zalim değildir, bilakis hudutsuz derecede cömert ve şefkatlidir.
Allah, her şeyi insanın faydası için yaratmıştır ve kendini tanıtma gibi en büyük nimet vermiştir.
1:22:06Allah'ın Merhameti ve Musibetlerin Gerçek Anlamı: Allah, kullarının her haline vakıftır ve son derece merhametlidir; Allah'ın kollarındaki merhamet, şefkatli annenin çocuğuna olan merhametinden çok daha fazladır.
Görünüşte ağır olan musibet ve sıkıntılar hakikatte kulun yararındadır, ancak insanlar cehaletlerinden dolayı bunu anlayamazlar.
Allah sevdiklerini daha çok sıkıntılara maruz bırakır ve en çok musibete müptela olanlar sırasıyla peygamberler ve şehitlerdir.
1:23:08Allah'ın Kullarına Bakışı ve Tevfiğin Kaynağı: Allah yolunda ve dürüst çalışıp fazla dünyalık elde edemeyen veya musibetlere maruz kalıp üzülenlere, Allah'ın yanında değeri ve şefkatin yüksek olduğunu hatırlatmak gerekir.
Allah, kullarının erenlerin yoluna sevk etmek için onları görmekte ve her haline vakıf bulunmaktadır.
Tevfiğin kaynağı yalnız Allah'tır ve kulun Allah'ın nimetini bilip şükretmesi gerekmektedir.
1:24:14Allah'a Dayanmanın Önemi: Allah'ın vadinin doğru olduğuna inanmalı, güvenmeli ve ondan başka hiçbir varlığa dayanmamalısınız.
İnsanı kurtarabilecek gibi gözüken fani varlıklar ve sebepler hakiki kurtarıcı olamazlar, insanın işi ancak Allah'ın yardımıyla kolaylaşır.
Rabbiniz sizi yedirir, içirir, aldığınız gıdalardan kuvvet verir ve işe yaramazları uzaklaştırır.
1:25:12Allah'a Tevekkül Etme: İşinizi üzerine düşeni yaptıktan sonra gerisinin Allah'a bırakmalısınız.
İlminizin ve fikrinizin yetmediği şeylere dalarak kendinizi sıkıntılara sokmamalısınız.
Olacak ve olmayacak şeyler üzerinde Allah'ın takdiri ve hükmü ezelde tayin edilmiştir, bu konuda vakit öldürmek lüzumsuzdur.
1:26:22Allah'a Tevekkül Etmenin Yolları: Allah'ın yazdığı sadece O'na isabet eder, O sizin malikiniz, rabbiniz ve kafinizdir.
Allah sonsuz kudret sahibidir, kainatta hükmetme hakkı yalnız onundur ve merhametinin hududu yoktur.
Allah'ın hakkındaki takdiri ve hükmüne razı olmalısınız, karar vermek ve hükmetmek Allah'ın şanındandır.
1:27:30Musibetlere Karşı Tutum: Musibete maruz kaldığınızda sızlanmak, öfkelenmek ve hayret etmek hiçbir şeyi değiştirmez, faydasızdır.
Musibetlere sabretmek sevap almanızı sağlar, belalar rahmet getiren bulutlara benzer, gelip geçerler.
Allah'ın olgun kulları, Allah'ın yapacağını bekler ve musibetlerde tasalanmazlar.
1:29:28İbadetin Engellerini Aşma: Bu düşünceleri benimsediğinizde ibadet etmenizi önleyen dört büyük engeli aşmış olursunuz.
Felaketlere sabırlı, Allah'ın hükmüne razı olan, mütevekkil bir insan olursunuz.
Dünya ve ahirette mutlu olursunuz, engelleri tepeleyip istediklerinizi yapabilirsiniz.

İmam Gazali'nin "Ter Yolu" Dördüncü Bölümü: Tevekkül ve İbadet Üzerine Dini Sohbet

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir