Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir müzik aleti uzmanının iklı adlı yaylı çalgıyı tanıttığı bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, iklı'nın tarihçesi, yapısı ve özellikleri hakkında bilgi vermektedir.
- Video, iklı'nın kabak kemane, kemençe, kemança ve tırnak kemanesi gibi diğer sazların genel ismi olduğunu açıklayarak başlıyor. Ardından Mahmud Rau Gazi Mihal'in 1958 yılında yayınladığı "Asya ve Anadolu Kaynaklarında İlı" kitabından iklı'nın isminin kökeni anlatılıyor. Daha sonra iklı'nın yapım süreci, tel yapısı, klavye sistemi ve kullanım özellikleri detaylı olarak gösteriliyor. Konuşmacı, iklı'nın halk müziğinin çalgılar repertuarına tekrar katılmasıyla yaylı çalgıların orkestralarda kendi çalgılarıyla karşılanması gerektiğini vurguluyor.
- 00:10İklı Sazının Tarihi ve Özellikleri
- Kabak kemane, kemençe, kemança ve tırnak kemanesi gibi sazların genel ismi iklıdır.
- İklı sazının ismi, kopuzun okla çalındığından dolayı "oklu" olarak adlandırılmış, zamanla bozularak "iklı" şekline dönüşmüştür.
- İklı sazının günümüzde halk müziğinin çalgılar repertuarına tekrar katılması için yeniden dizayn edilmiştir.
- 02:11İklı Sazının Yapımı
- İklı sazının yaprakları dilim halinde yapılır ve yaklaşık bir oyma teknede on tane yaprak tekne yapılabilir.
- Teknenin yan biçimleri oyarak, parça yapıştırılarak başlanır ve kapağı takıldıktan sonra sapın üstüne klavye konulur.
- Klavye, yayın tel üzerinde rahat dönüşünü sağlar.
- 03:04İklı Sazının Teknik Özellikleri
- İklı sazında altta iki tel var fakat bunlar birbirine yanaşık, ortada bir tel ve üstünde bir tel bulunur.
- Toplam dört telli fakat üç dizimli bir alettir; iki tel birbirine yanaşık ve aynı akorttadır.
- Perdeli bir müzik aletidir ve orta teller ahenk teli olarak kullanılır.
- 03:45İklı Sazının Kullanımı ve Önemi
- İklı sazının altosu ve çellosu da yapılmıştır.
- Beş-altı tane bir arada çalındığında batı orkestralarındaki bir keman grubunun karşılığını alabilir.
- Yaylı sazlarda olduğu gibi iklıda da yayın enstrümanın teknesine değmemesi için yan tarafında boşluk bırakılır.
- 05:13İklı Sazının Kültürel Değeri
- Anadolu'da arkeolojik kazılarda küçük seramik parçaları için trilyonluk yatırımlar yapılırken, yaşayan bir kültürün çalgısını unutturmak yanlış olur.
- Yaylı çalgı orkestralarında yaylı ihtiyacını kendi yaylı çalgılarla karşılamanın gerekliliğine inanılmaktadır.
- Evrenselliğe giderken dağarcığımızla bir şeylerle gitmek zorundayız.
- 06:15İklı Sazının Teknik Detayları
- Diğer yaylı enstrümanlarda olduğu gibi iklıda da eftl'yi göğüs tahtasını açarak sesin daha rahat dışarı çıkmasını sağlar.
- Orta yuvarlak olmasının nedeni tellerin tuşa paralel aynı paralellikte gitmesidir.
- Üst, orta ve alt tellerin perde sıralaması bağlamayla aynı biçimde gider ve perdeli bir yaylı enstrümandır.