Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, tarih dersi formatında İkinci Meşrutiyet öncesi gelişmeleri ve ilanını anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, Birinci Meşrutiyet'in sona ermesinden sonra Osmanlı Devleti'nin yaşadığı siyasi ve askeri kayıpları (Berlin Antlaşması sonrası kaybedilen topraklar, Duynu Umumiye'nin kurulması) anlatarak başlıyor. Ardından Reval Görüşmeleri, İttihat ve Terakki'nin yükselişi ve 24 Temmuz 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilanı detaylandırılıyor. Son bölümde ise İkinci Meşrutiyet'in siyasi sonuçları, meclisin açılması ve Kanuni Esasi'deki değişiklikler (padişahın yetkilerinin azaltılması, çok partili parlamento sisteminin kurulması) açıklanıyor.
- 00:06İkinci Meşrutiyet Öncesi Gelişmeler
- Birinci Meşrutiyet, II. Abdülhamit'in Osmanlı-Rus Savaşı'nı sebep göstererek meclisi kapatmasıyla sona ermişti.
- 1878'de Berlin Antlaşmasıyla Sırbistan, Karadağ ve Romanya Osmanlı'dan ayrılıyor, ayrıca Kars, Ardahan, Batum Osmanlı'dan ayrılıyor ve Kıbrıs İngiltere'nin denetimi altına giriyor.
- Fransızlar 1881'de Tunus'u, İngilizler 1882 yılında Mısır'ı işgal ederek Osmanlı Devleti'ne Akdeniz'de büyük darbe vuruyorlar.
- 00:57Ekonomik ve Siyasi Zorluklar
- Osmanlı Devleti borçlarını ödeyemediği için Avrupalı devletler Duyunu Umumiye kuruyor, bu kurum Osmanlı'da toplanan vergileri toplayıp alacaklara veriyor.
- II. Abdülhamit meclisi kapatmasından sonra Osmanlı aydınlarının tepkileri artıyor ve II. Abdülhamit'e karşı büyük bir muhalefet ortaya çıkıyor.
- Reval Görüşmeleri (1908) sonucunda İttihat ve Terakki'nin etkisi artıyor, Niyazi ve Enver Beyler Selanik ve Manastır'da ayaklanmalar çıkarıyor.
- 02:06İkinci Meşrutiyet'in İlanı
- Makedonya'daki olaylar gittikçe büyüyor ve üç ordunun katıldığı genel bir isyana dönüşüyor.
- İttihat ve Terakki Cemiyeti 23 Temmuz 1908'de padişaha Kanuni Esasi'nin tekrar yürürlüğe konulması ve meclisin açılması isteniyor.
- II. Abdülhamit olayların büyümesini önlemek için istekleri kabul ediyor ve 24 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet ilan ediliyor.
- 02:28İkinci Meşrutiyet Dönemi
- Meşrutiyet'in duyulması üzerine mebus seçimi için hazırlıklar yapılıyor, 25 yaşını doldurmuş ve devlete vergi veren erkekler oy kullanıyor.
- 50 bin erkek nüfus adına bir mebus seçiliyor ve bu sayede olmak için 30 yaşını doldurmak, Türkçe okuma yazma bilmek şartları getiriliyor.
- 17 Aralık 1908'de Meclisi Mebusan'ın açılmasıyla siyasi hayatta yeni bir dönem başlıyor ve bu dönem İkinci Meşrutiyet dönemi veya çok partili parlamento olarak adlandırılıyor.
- 03:18Anayasal Değişiklikler
- İkinci Meşrutiyet'in ilanıyla Kanuni Esasi'de büyük değişiklikler yapılıyor, hükümet artık padişaha karşı değil, meclise karşı sorumlu tutuluyor.
- Padişahın sürgün yetkisi, mutlak ve veto yetkisi kaldırılıyor, yasa teklifi için gerekli olan padişah izni kaldırılıyor.
- Sansür yasağı kaldırılıyor, siyasi parti kurma hakkı getiriliyor ve padişah kanunları onaylama süresi sınırlandırılıyor, böylece padişahın yetkileri azaltılıyor.