Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İğdır ilinin coğrafi özelliklerini detaylı şekilde anlatan bir bilgilendirme içeriğidir.
- Video, İğdır'ın coğrafi konumu, komşu ülkeleri ve yüzölçümü ile başlayıp, ilin fiziki coğrafya özellikleri, iklim koşulları, bitki örtüsü ve yerleşim tarihi hakkında bilgiler sunmaktadır. Özellikle Sürmeli Çukurluğu, Büyük Ağrı Dağı ve Aras Irmağı gibi önemli coğrafi unsurlar detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca İğdır'ın turizm potansiyeli ve ekonomik yapısı hakkında da bilgiler verilmektedir.
- 00:06İğdır İlinin Coğrafi Konumu ve Özellikleri
- İğdır, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars bölümünde yer almaktadır.
- Kuzey ve kuzeydoğusunda Ermenistan, doğusunda Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Azerbaycan ve İran devletleri ile komşu olan İğdır, güneyden Ağrı, batı ve kuzeybatıdan Kars illeri ile çevrelenmiştir.
- Ülkemizde üç ülke ile ortak sınırı olan tek il olan İğdır, yaklaşık 3.539 km² yüzölçümüne sahiptir.
- 00:54İğdır'ın Turizm Potansiyeli
- İğdır, turizm değerleri bakımından zengin potansiyele sahiptir.
- Ancak gerek alt yapı gerekse de tanıtım yetersizlikleri nedeniyle bu potansiyeli henüz istenilen düzeyde değerlendirilememiştir.
- 01:13İğdır'ın Fiziki Coğrafya Özellikleri
- İğdır, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars bölümü sınırları içerisinde Aras Irmağı tarafından birbirine bağlanan çöküntü sahalarının Türkiye sınırları içerisinde yer alanlarından en doğuda bulunanıdır.
- Sürmeli Çukuru olarak da bilinen bu çöküntü sahası Aras Irmağı tarafından hemen hemen iki eşit parçaya bölünmektedir.
- Türkiye sınırları içerisinde kalan bölümü Sürmeli Çukurluğu, Ermenistan sınırları içerisinde kalan bölümü ise Saat Çukurluğu olarak bilinmektedir.
- 01:55İğdır'ın Ovaları ve Dağları
- İğdır'ın il sınırları içerisindeki ovaları genel olarak Sürmeli Çukurluğu içerisinde yer alan Uğdur Ovası oluşturmaktadır.
- İğdır Ovası ortalama olarak 800 ila 900 metreler arasında değişen yükselti değerine sahiptir ve 922 km² alana sahiptir.
- İğdır'ın il sınırları içerisindeki diğer yeryüzü şekillerini oluşturan dağlar genelde ovanın güneyinde kabaca doğu-batı doğrultusunda uzanan, Orta Torosların doğudaki uzantısı olan ve Munzur Dağları ile başlayıp Karasu-Aras Dağları ile devam eden dağlık kütlenin doğudaki bölümlerini oluşturmaktadır.
- Büyük Ağrı Dağı 5.137 metre ile Türkiye'nin en yüksek noktasını oluşturuyor.
- 03:22İğdır'ın İklim Özellikleri
- İğdır yöresi sahip olduğu özel konumdan dolayı bulunduğu bölgeye oranla kışları daha ılıman, yazları daha sıcak ve yağış miktarı daha az olan bir karasal iklime sahiptir.
- İğdır ilinde genel olarak depresyon alanının alçak kesimlerinde görülen yarı kurak iklim koşulları, kuzey-güney doğrultuda yükseltinin artmasına bağlı olarak kademeli bir şekilde yarı nemli-soğuk iklim koşullarına geçiş özelliği göstermektedir.
- Çöküntü alanında bozkır bitki örtüsü olan step vejetasyonu, yüksek kesimlerde dağ step ve alpin çayırlar mevcuttur.
- Aras Irmağı ve bu ırmağa katılan akarsuların kıyılarında elverişli yetişme ortamı bulan söğüt ve yabani iğde ağaçları görülmektedir.
- İğdır ili toprakları ekonomik anlamda orman zenginliğinden büyük ölçüde yoksundur, sadece Büyük Ağrı ve Küçük Ağrı Dağlarının kuzey yamaçlarında huş ağaçlarından oluşan küçük koruluklar bulunmaktadır.
- 05:00İğdır'ın Akarsuları ve Tarihi
- Yörenin en önemli akarsuyu Aras Irmağı ve bu ırmağa yine bu yöreden katılan küçük boylu akarsular Gaziler Çayı, Buruksu Çayı ve Karasu Çayıdır.
- İğdır Ovası'nda bulunan obsidiyen taş aletler, Mezolitik yontma taş devrin bölgede de yaşandığını göstermektedir.
- Yörenin sahip olduğu elverişli iklim şartları, toprak, su ve sulama şartları yanında Orta Asya'dan Anadolu'ya göç eden kavimlerin geçiş yolları üzerinde bulunması nedeniyle Anadolu ve Mezopotamya için yerleşme tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen MÖ 7.000 ile 6.000 yıllarına kadar uzanacağı tahmin edilebilir.
- 05:54Ağrı Dağı'nın Coğrafi Özellikleri
- Ağrı Dağı, Türkiye, Ermenistan, Azerbaycan ve İran devlet sınırlarının kesişme noktası yakınında yer almaktadır.
- Türkiye'nin en yüksek noktası olan bu dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Erzurum-Kars Yaylası kesimini Murat Havzasından ayıran Merkezi Sırt Karasu-Aras Dağları'nın doğu ucunda yükselen büyük bir volkan kolisidir.
- Dağın %65'lik kesimi İğdır ilinde, %35'lik kesimi ise Ağrı ili topraklarında kalır.
- Ağrı Dağı, çevresi 128 km, yüzölçümü 1.188 km² kadar olan geniş bir tavan üstünde yükselen volkanik kökenli bir kütledir.
- Aslında bu tek bir kütle değil, Büyük Ağrı 5.137 metre ve Küçük Ağrı 3.896 metre adı verilen iki koni biçimindedir ve bu iki kütle birbirinin yükseltisi 2.700 metreyi bulan Serdar Bulak Geçidi adlı boyun noktası ile ayrılır.
- Ağrı Dağı'nın kuzeyinde, ortasından Aras Irmağının geçtiği İğdır-Erivan Ovası uzanır ve dağın kuzeyinde ise Doğubayazıt Ovası yer alır.