Buradasın
Ideal Kent ve Kentlerin Sürdürülebilirliği Üzerine Akademik Sohbet
youtube.com/watch?v=2P7VUk3OIcQYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir online buluşma formatında gerçekleşen, kent sürdürülebilirliği konusunda uzman akademisyenlerin katıldığı bir sohbet programıdır. Programda Nuran Hanım moderatörlük yaparken, Dr. Cihan Erçetin, Emir Osmanoğlu, Ebru Özal, Burcu Özdemir Sarı, Murat Balamir, Profesör İlhan Tekeli ve diğer akademisyenler konuk olarak yer almaktadır.
- Programın ana konusu "ideal kent ve kentlerin sürdürülebilirliği" olup, teorik bilginin pratik uygulamalara aktarılması, belediye hizmet rehberleri projesi, bisikletli ulaşım, kentsel eşitsizlik ve yürünebilirlik gibi konular ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'deki kentleşme süreci, belediye meclislerinin yapısı ve sürdürülebilir kentlerin önündeki engeller hakkında görüşlerini paylaşmaktadır.
- Sohbette ayrıca "Belediyeler İçin Hizmet Rehberleri" projesi, Ankara'daki bisiklet master planı, SAMP ve GMP gibi sürdürülebilir kent projeleri, Amsterdam ve Ankara arasındaki kentsel planlama farklılıkları, metro inşaatları ve scooter kullanımının sürdürülebilirliği gibi konular da tartışılmaktadır. Video, Kent Araştırmaları Enstitüsü'nün 2022-2023 yılında düzenleyeceği "Kent Araştırmalarında Metodoloji" adlı 20 programlık seminer serisi duyurusuyla sonlanmaktadır.
- 00:24Giriş ve Konuşmacılar Tanıtımı
- Program, "İdeal Kent ve Kentlerin Sürdürülebilirliği" başlığı altında Dr. Cihan Erçetin ve Emir Osmanoğlu ile birlikte gerçekleşiyor.
- Dr. Cihan Erçetin, ODTÜ'de şehir bölge planlaması lisans ve yüksek lisansını, kentsel politika planlaması ve yerel yönetimler anabilim dalında bisikletli ulaşım politikaları üzerine tamamlamış, doktorasını ise hareket kısıtlı olan bireylerin erişilebilirliğini anlamak üzerine yapmıştır.
- Emir Osmanoğlu, kamuoyu araştırmacısı olup, İdeal Kent Dergisi ve Kent Araştırmaları Enstitüsü'nün kurucusu ve direktörüdür.
- 02:21Kent Araştırmaları Enstitüsü'nün Misyonu
- Kent Araştırmaları Enstitüsü'nün temel misyonu, karmaşık nedenlerin ortaya çıkarmış olduğu kentsel sorunların tespit edilmesini ve çözüm önerileri geliştirilmesini sağlamaktır.
- Enstitünün çalışmalarında sürdürülebilirlik kavramı merkezi bir yer tutmaktadır.
- Program yaklaşık 40-45 dakika sürecektir ve sonrasında katılımcılar 15 dakika boyunca soru sorabilirler.
- 03:18İdeal Kent Dergisi'nin Kuruluşu ve Amacı
- Emir Osmanoğlu, 20 yıllık araştırma tecrübesiyle Türkiye genelinde birçok ilde ve ilçede araştırma yapmıştır.
- İdeal Kent Dergisi, 1998 yılında yerel yönetim araştırmaları çalışmalarına ve sahada olmaya bağlı olarak kurulmuştur.
- Dergi, akademik bilgiyi saha bilgisine entegre etmeyi amaçlamış, belediye başkanlarına, belediyelere ve belediye personellerine ulaşmayı hedeflemektedir.
- 08:34İdeal Kent Dergisi'nin Başarıları
- İdeal Kent Dergisi 12 yıldır kentleşme alanında yazı yazan ve fikir üreten insanlara katkı sağlamaktadır.
- Dergi yaklaşık 900 yazar, 550 makale ve 1200 hakemlik yapmıştır.
- Derginin temel amacı, kentlerde üretilen hizmetin daha az maliyetle geleceği yakalamasıdır ve sürdürülebilirlik ilkesi sürdürülebilir kentlerin inşasında düğümlendiği noktadır.
- 11:15Teorik ve Pratik Arasındaki İlişki
- Konular sahanın pratiklerine ve sorunlarına göre belirleniyor, her sayı bir dosya olarak hazırlanıyor ve bu dosyanın sahada önemli işlevlere sahip olduğu vurgulanıyor.
- Teoride konuşulanların pratikte ne işe yaradığı, nasıl uygulandığı ve gündelik yaşamı nasıl etkilediği konusu çok önemlidir.
- ODTÜ'de teorik altyapı çok güçlü olsa da, mezun olduktan sonra sahada farklı bir Türkiye ile karşılaşıldığı ve bu Türkiye'nin sosyolojik ve sosyo-demografik koşullarının bilinmesi gerektiği belirtiliyor.
- 13:52Araştırma ve Teori İlişkisi
- Burdio'nun "teori tamam güzel ama araştırma saha olmayan teori aslında kördür" sözü aktarılıyor ve araştırma bir araç gibi düşünülmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Teorik yazılar da yayınlanırken, daha çok araştırma temelli yazılara daha fazla ilgi gösteriliyor çünkü küçük bir mekan bağlamında yapılmış bir araştırma bile çok kıymetli geliyor.
- Okulun mekanı etkisini araştıran bir makale, son elli yıllık literatürü derleyip sunan bir makaleden daha heyecan verici bulunuyor.
- 15:24Belediyeler İçin Hizmet Rehberleri Projesi
- Belediyeler için hizmet rehberleri projesi, belediye başkanlarının belediyecilikle ilgili pratikte eksiklikler olduğunu fark ederek ortaya çıkmıştır.
- 2009 seçimlerinden önce 223 belediye başkanına eğitim verilmiş ve her adayla saha pratiği yapılarak araştırma raporuyla birlikte öneri paketi inşa edilmiştir.
- Belediye başkanlığı için aday olanların çoğunlukla müteahhitlik, avukatlık, esnaf ve muhasebe gibi belli meslek gruplarına sıkıştığı belirtiliyor.
- 18:26Rehberlerin İçeriği ve Uygulanması
- Proje kapsamında 21 tane rehber üretilmiş ve 1400-1397 belediyeye (belde, ilçe ve il büyükşehir dahil) gönderilmiş.
- Eskişehir, İstanbul, Ankara gibi büyükşehir belediye başkanları teşekkür mektupları göndererek rehberlerin hem uzman personel açısından hem kendileri açısından değerli olduğunu ifade etmişlerdir.
- Rehberler kentlerin sürdürülebilir etkisini düşünecek şekilde hazırlanmış ve temel taban sürdürülebilirlik üzerine kurulmuştur.
- 21:12Rehberlerin Hazırlık Süreci
- Rehber hazırlık süreçleri sadece literatürden hareketle yapılmamış, her rehber için dört toplantı yapılmıştır.
- Toplam 800 kişiden görüş alınmış, bu toplantılar pandemi başlangıcında kritik bir zamanda gerçekleşmiştir.
- Toplantılara Maçoğlu, Tunceli Belediye Başkanı, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı gibi çeşitli profilli üst düzey isimler katılmıştır.
- 22:13Belediye Hizmet Rehberleri ve Eğitim Modeli
- İkinci etap belediye hizmet rehberlerinin hazırlığı yapılıyor ve sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda bir müfredat hazırlanmış.
- Bu eğitim modeli, belediyelerin en az maliyetle en yüksek seviyede hizmet üretmesini sağlayacak ve belediye personeline ve uzmanlarına verilecek.
- İller Bankası hazırlık aşamasında ciddi katkı sunarken, ilerleyen süreçte belediyelerin taleplerine göre eğitimler verilecek.
- 24:54Kent Dergisi ve Yayınları
- Kent dergisi 2018'den beri açık dergi (open access) olarak yayın yapmakta ve yaklaşık 900 bin makale indirimi almış.
- İlet Yayınları'nın yaklaşık 30'a yakın kitabı bulunmakta ve sürdürülebilirlik temasına uygun çalışmalar yapılmaktadır.
- "Otomobil Virüsü" adlı kitap, otomobilin topluma ve bireye fiziksel, ruhsal ve toplumsal olarak açtığı maliyetleri felsefi bir dille anlatmaktadır.
- 28:01Kentlerin Sürdürülebilirlik Sorunları
- Kentlerin sürdürülebilir ve yaşam kalitesi doğrultusunda yaşanabilirliğini etkileyen en önemli problemlerden biri ulaşım meselesidir.
- Konut meselesi de önemli bir konu olup, son dönemde iki kitap hazırlanmış ve yakında yayınlanacak.
- İnsanın günümüzde üzerinde durduğu temel kavramlar barınma, barınma yeri ile çalışma yeri arasındaki ulaşım ve çalıştığı yerdir.
- 30:06Ulaşım ve Sürdürülebilirlik Çalışmaları
- Konuşmacı, kendi gündelik hayatını bisikletle idare ettiğini ve ortaokul-lise yıllarında bisikletle gitmeye başladığını belirtiyor.
- Yüksek lisans seviyesinde ulaşım konularına merakını sürdürmüş ve bisiklet politikaları, bisiklet paylaşım sistemleri üzerine çalışmalar yapmıştır.
- Türkiye'de bisiklet paylaşım sistemleri varken, scooter'lar da yaygınlaşmış durumdadır.
- 31:06Ankara Bisiklet Master Planı Projesi
- Konuşmacı, doktora sonrası Avrupa Birliği ve FCDU projelerine katılmış ve Global Future Cities programı ile UN Habitat ile ortak bir firmada Ankara Bisiklet Master Planı projesini gerçekleştirmiştir.
- Projenin hazırlanmasında konuşmacı, bir haftada bin kilometre bisiklet yolu gezerek röportajlar yapmış, sahada ölçümler ve gece ışıklandırma, kentsel güvenlik ölçümleri gerçekleştirmiştir.
- Hazırlanan plan, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşım daire başkanının evinde yer almış ve Batıkent'te bisiklet pilot projesi uygulanmıştır.
- 32:41Bisiklet Yolu Uygulaması ve Teorik İdealden Pratik Uygulamaya Geçiş
- Hollanda'daki uzmanlarla yapılan çalışmalarda, sürdürülebilir bisiklet yolu için güvenliği öncelikle yol seviyesinden ayırmak ve kaldırımla aynı seviyede olması gerektiği belirtilmiştir.
- Batıkent'teki bisiklet yolu uygulamasında, yolun bir şeridi ayrılıp çizgi çekip bariyerlerle oluşturulmuş, ancak teorik idealden pratik uygulamaya geçişte bazı sorunlar yaşanmıştır.
- Teoriden pratiğe geçişte ideal kent olabilme felsefesinden kopuş değil, uygulamada daha sağlam ve bağımlı politikalar üretme gereği ortaya çıkmıştır.
- 34:28Sürdürülebilir Kentler ve Türkiye'deki Gelişmeler
- Avrupa'da kentler kontrolsüz gelişmeye başlayınca, sürdürülebilir kent olma fikri ortaya çıkmış ve smart growth (akıllı büyüme), transport oriented development (ulaşım odaklı gelişim) gibi kavramlar geliştirilmiştir.
- Sürdürülebilir kalkınma amaçları ve net sıfır hedefleri çerçevesinde SAMP (Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları) projeleri Türkiye'de hızla ilerlemektedir.
- Green City Action Plan (Yeşil Şehir Eylem Planları) ve SEKAP (Sürdürülebilir Enerji ve İklim Değişikliği Eylem Planları) gibi farklı başlıklarda sürdürülebilirlik politikaları üretilmektedir.
- 37:15Sürdürülebilirlik Projelerinde Tıkanma Noktaları
- Konuşmacı, bisikletli ulaşım, engellilerin erişilebilirliği ve sosyal idareye fiziksel problemler gibi projelerde uygulamada tıkanma olduğunu belirtmiştir.
- Türkiye'de kentlerin inşasında, hizmetlerin sağlanmasında ve büyük kentlerin büyümesinde sorun olmadığını, sorunun davranış değişikliğinde odaklandığını düşünmektedir.
- Kentlerin sürdürülebilir şekilde geleceğe adım atması için hem yöneticiler hem bireylerde davranış değişikliğinin sağlanması gerektiği vurgulanmıştır.
- 40:09Kentleşme ve Sürdürülebilirlik
- Türkiye'de kentleşme konusunda ilerleme kaydedilirken, Avrupa, Uzakdoğu ve dünyanın farklı yerlerinde daha inovatif uygulamalar bulunmaktadır.
- Belediyelerin Avrupa şehirlerini ziyaret etmesi ve bilgi transferi yapması önemlidir, ancak bu süreç hızlı olmamaktadır.
- Kentlerle ilgili sürdürülebilirliğin önündeki temel engellerden biri belediye meclislerinin profili ve yapısıdır.
- 41:38Belediye Meclislerinin Yapısı ve Sorunları
- Belediye meclisleri farklı partilerden oluşan bir mekanizma olarak görülürken, belli konularda çok daha hızlı ve farklı bağlamlarda oy ulaşmanın sağlandığı bir yerdir.
- Belediye meclislerinin yapısı kentteki akışların ve yönlendirmelerin belli noktalara doğru sıkışmasını beraberinde getirmektedir.
- İmar değişiklikleri konusunda farklı parti üyelerinin en rahat oylaştığı konulardan biridir ve bu konuda rant ve karşılıklı çıkar meselesi bulunmaktadır.
- 43:16Belediye Meclislerinin Yapısı İçin Öneriler
- Siyasal partiler kanunuyla eşgüdümlü bir şekilde belediye meclislerinin oluşumuna ilişkin yeni perspektifler üretilmesi gerekmektedir.
- Belediye meclisinde öğretmen, akademisyen, sanatçı gibi farklı meslek gruplarının olması gerekir, aksi takdirde belli meslek grupları kentin kaderine hükmetme konusunda zorbalığa doğru götürüyorlar süreçleri.
- Kentlerin sürdürülebilir bir zemin oluşturmak için davranış değişikliğini örgütlemek ve belediye meclislerinin yapısı ile ilgili hayati bir değişiklik yapmak gerekmektedir.
- 46:19Sürdürülebilir Kent ve Ideal Kent
- Sürdürülebilir kentlerin idealize edilen kente bağlı olarak değişir, ancak ideal kavramı akılda ulaşılması gereken değil, yaklaşabileceğimiz olan olarak tutulmalıdır.
- Ideal kent ve sürdürülebilirlik birbiriyle çok yakın kavramlardır.
- Sürdürülebilir kentlerden öykündüğümüz kentler vardır; örneğin Norveç'in elektrikli araçlarla ilgili hedefleri ve Suudi Arabistan'daki Neom dikey kenti ideal kent örnekleridir.
- 49:32Kentsel Gündem ve Toplumsal Algı
- Kentsel yaşam kalitesinin ülke gündeminde yeterince yer alamaması ve gündeme gelen konuların konut gibi konulardan bağımsız olarak arz edilmesi sorunudur.
- Türkiye'de her ay gündem araştırması yapılmakta ve kentsel yaşam kalitesi bölümünde belli başlıklar ele alınmaktadır.
- Kentsel yaşam kalitesi toplum olarak siyasal konularda tartışmaların dominantına kurban gidiyor ve siyasal gündem neredeyse bütün bireyin hayatını kaplamış durumdadır.
- 51:41Seçimlerin Kentsel Yaşam Kalitesine Etkisi
- Her seçim tarihin en önemli seçim olarak görülüyor ve en az iki sene öncesinden konuşulmaya başlanıyor.
- Politikalar seçimlere göre planlanıyor ve bu durum kentsel yaşam kalitesi ile ilgili meseleleri gündeme alamayışımızın arkasında yatıyor.
- Vatandaşlar kendi sorunlarını, sokağın sorunlarını ve mahallelerine ait meseleleri konuşmuyor, bu da kentsel yaşam kalitesi meselesinin ulusal ve yerel gündem açısından göz önüne alınmasını engelliyor.
- 53:41Scooterların Ulaşım Sistemindeki Rolü
- Son iki senede scooterlar hayatımıza çok fazla girmiş, ancak bu scooterların ulaşımda sürdürülebilir bir çözüm olup olmadığı sorgulanıyor.
- Scooter'lar bisikletlere göre dezavantajlı konumda çünkü tek elle kullanılamıyor ve sağa dönerken kolunuza gideceğiniz yönü işaret etme imkanı yok.
- Beş yılda bir farklı yönetimler değişince planlama ve pratik bilgisi açısından direnç göstermek gerekiyor.
- 54:42Kent Boyutu ve Ulaşım Sistemleri
- Amsterdam ve Ankara'nın nüfus ve coğrafi büyüklükleri karşılaştırıldığında, Amsterdam'ın nüfusu 740 bin iken Ankara'nın nüfusu muhtemelen 7 milyon civarında.
- Kentteki yerleşim, insanların nerede yaşadıkları, çalıştıkları ve eğlendikleri yerler ulaşım sistemlerini etkiliyor.
- Yaşam Kenti'nde metro hattı uzatılıyor ancak nüfus yoğunluğu ve coğrafi büyüklük gibi faktörler ulaşım sistemlerini etkiliyor.
- 56:30Planlama ve Seçim Sistemi
- Neom gibi maliyetli metro inşaatları yapılıyor ancak metro kullanacak insan yokken herkesin otomobili var.
- Dar bölge seçim sistemi ve devlet planlama teşkilatı gibi teşkilatın varlığı çözüm için önemli.
- Amsterdam'daki bisiklet yolu sistemi Ankara'ya uygulanamayacak kadar farklı, eğim haritasına bakılarak bisiklet yolları planlanıyor.
- 58:51Yürünebilirlik ve Kentsel Eşitsizlik
- Yürünebilirlik meselesini daha fazla konuşmak gerekiyor ve bunun olması için kentsel balondaki eşitsizlikleri ortadan kaldırmak gerekiyor.
- Yaşanılan yerle çalışılan yer arasındaki mesafe uzadıkça hem şehre hem bireye maliyeti çok yüksek oluyor.
- Pandemi sonrası Türkiye'de kentsel eşitsizlik ve kentsel yarılma meselesi daha da derinleşmiş durumda ve bu eşitsizliği sağlamadan yürünebilirlik ve şehir yaşam kalitesini artırmak zor.
- 1:00:14Kentsel Eşitsizlik ve Yürünebilirlik
- Kentte hizmetleri eşit düzeyde götürmek zor çünkü baskı gruplarının etkisi farklı bölgelerde farklı şekillerde hissediliyor.
- Kentsel eşitsizlik meselesi kentsel hizmetlerin zemininde önemli bir konu olarak görülüyor.
- Yürünebilirlik kavramı revaçta olup, Paris belediye başkanı "onbeş dakikalık kent" fikrini savunuyor.
- 1:02:56Kentlerin Sürdürülebilirliği
- Kentlerin kendini yenileyebilmesi ve sürekli değişen ihtiyaçlara uyum sağlayabilmesi için sürdürülebilirlik felsefesi önemlidir.
- Pandemi sonrası kent coğrafyası değişiyor, örneğin sahil kentleri ana kentler haline geliyor.
- Sürdürülebilir kentler için dinamik yapıyı gözeten iyi örnekler Avrupa'da bulunuyor.
- 1:04:02Sürdürülebilir Kent Örnekleri
- Türkiye'de sürdürülebilirlik açısından örnek verilebilecek yerler olabilir, örneğin yürünebilirlik meselesini gündemine alan "site slow kentleri".
- Almanya'daki kentler demografik olarak ülkeye yayılımı, sanayileşme ile sosyal ihtiyaçları bir arada düşünme bakımından dengeli.
- İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya gibi Kuzey Avrupa ülkeleri sürdürülebilir kentleşme konusunda öne çıkıyor.
- 1:08:34Kent Araştırmaları Enstitüsü'nün Yeni Programı
- Kent Araştırmaları Enstitüsü 2022-2023 yılında "Kent Araştırmalarında Metodoloji" adlı seminer serisine başlıyor.
- Seri yaklaşık yirmi programlık olup önce kapalı devre enstitünün merkezinde, sonra YouTube'dan yayınlanacak.
- Programın amacı, kentleşme disiplini ile ilgilenen farklı akademik disiplinler arasında metodolojik geçişkenlik ve birbirini anlama gayreti oluşturmak.
- 1:10:45Araştırma ve Metodoloji Projesi
- Profesör İlhan Tekeli, araştırma ve metodolojinin işlevleri ve karşılıklı ilişkileri hakkında konuşuyor.
- Yirmi programlık bir proje kısa süre içerisinde ilan edilecek ve bu proje katılımcıları heyecanlandırıyor.
- Kentleşme ile ilgili bir akademik araştırma metodolojisi kitabı en sonunda çıkartmayı amaçlıyorlar.
- 1:11:44Toplantının Kapanışı
- ANKON toplantıları sosyal sorumluluk bağlamında devam eden, her ayın tematik başlığıyla belli bir konsepte devam eden toplantı serisi çevrimiçi yapılıyor.
- Katılımcılardan kameralarını açmaları ve birbirlerini selamlayarak programı kapatmaları rica ediliyor.
- Konuşmacılar, şehirlerin sadece seçimlerle değişen yönetimlerle değil, insan odaklı, huzur dolu ve sürdürülebilir olacak şekilde tasarlanması gerektiğini vurguluyor.