Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan idari yargı teşkilatı konulu eğitim dersidir.
- Videoda idari yargı teşkilatının yapısı, temiz merci, istinaf merci ve derece mahkemeleri (idare ve vergi mahkemeleri) detaylı olarak anlatılmaktadır. Özellikle bölge idare mahkemelerinin üç temel görevi (istinaf başvuruları incelemesi, yürütmenin durdurulması kararlarına karşı itiraz incelemesi ve yargı çevresi içindeki yetki kaynaklı uyuşmazlıkları çözmek) ve nakil-tayin konusundaki yetkileri açıklanmaktadır.
- Eğitmen, yargı çevresi kavramı, istinabe yöntemi ve işbölümü kararları gibi konuları da ele almakta ve ÖSYM sınavlarında çıkan sorular üzerinden konuyu pekiştirmektedir. Video, idari yargı sistemi hakkında sınav hazırlığı yapan öğrenciler için faydalı bilgiler içermektedir.
- 00:07İdari Yargı Teşkilatı
- İdari yargı teşkilatı bölümünde temiz merci, istinaf merci ve derece mahkemeleri konusu ele alınacak.
- Temiz merci (Danıştay) bölge idare mahkemesi kararlarına karşı temyiz yürütülür.
- İstinaf mercii (bölge idare mahkemeleri) yargı çevresi içindeki ilk derece mahkemesi kararlarına karşı yapılan istinafları inceler.
- 01:12İdari Yargı Aşamaları
- İlk derece mahkemeleri idare ve vergi mahkemelerini gösterir; idare mahkemesi her türlü idari uyuşmazlığa bakmakla görevli genel görevli mahkeme statüsündedir.
- İdari yargıda aşamalar: İlk derece idare ve vergi mahkemesi, istinaf bölge idare mahkemesi, temiz Danıştay.
- İdare mahkemesi vergiden kaynaklı uyuşmazlıklar vergi mahkemelerine yönlendirir.
- 02:44Mahkeme Kurulumu ve Yargı Çevresi
- Bölge idare mahkemeleri ve ilk derece mahkemeleri coğrafi durumları göz önünde tutularak Adalet Bakanlığı tarafından kurulur ve yargı çevreleri tespit edilir.
- Mahkemelerin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi durumunda Adalet Bakanlığı'nın önerisi üzerine Hakimler-Savcılar Kurulu tarafından karar verilir.
- Yargı çevresi, bir mahkemenin yargılama yetkisinin geçerli olduğu coğrafi bölgedir; il merkezi ve ilçelerde yargı çevresi o ilin veya ilçenin mülki sınırlarının içidir.
- 05:23İşbölümü ve Bölge İdare Mahkemeleri
- Aynı yargı çevresinde birden fazla idare vergi mahkemesi faaliyette ise ihtisaslaşmayı sağlamak adına işbölümü kararını Hakimler-Savcılar Kurulu verir.
- Danıştay daireleri arasındaki işbölümü kararları Danıştay Başkanlık Kurulu'nun kararlarıdır.
- Bölge idare mahkemeleri İstanbul, Ankara, İzmir, Konya, Samsun, Erzurum, Antep ve Adana olmak üzere toplam sekiz tane bulunmaktadır.
- 06:57Bölge İdare Mahkemesi Yapısı
- Bölge idare mahkemesi başkanlık, başkanlar kurulu, daireler, BİM, adalet komisyonu ve müdürlüklerden oluşur.
- Bölge idare mahkemesi dairelerindeki başkan ve üyeleri sadece Hakimler-Savcılar Kurulu tarafından atanır.
- Bölge idare mahkemesinde en az bir idari ve bir vergi olmak üzere toplam iki daire bulunur; adalet bakanı teklifi ve HSK kararı ile daire sayıları artırılabilir veya azaltılabilir.
- 09:19Bölge İdare Mahkemesi'nin Görevleri
- Bölge İdare Mahkemesi'nin ilk görevi, ilk derece mahkemelerince verilen ve istinaf yolu açık olan nihai kararlara karşı yapılan istinaf başvurularını incelemektir.
- İkinci görevi, ilk derece mahkemelerince verilen yürütmenin durdurulması istenleri hakkında kararlara karşı yapılan itirazları incelemek ve karara bağlamaktır.
- Üçüncü görevi, yargı çevresi içerisinde bulunan ilk derece mahkemeler arasındaki görev ve yetki kaynaklı uyuşmazlıkları çözmektir.
- 11:45Nakil ve Tayin Yetkisi
- Bölge İdare Mahkemesi, fiili veya hukuki engellerde, sınır tereddüdünde veya olumlu görev uyuşmazlığında başka mahkemeye nakil veya yetkili mahkemelerin tayinine karar verme yetkisine sahiptir.
- Fiili engeller, davaya bakmanın imkansızlığı; hukuki engeller ise davaya bakacak hiçbir mahkemenin olmamasıdır.
- Sınır tereddüdü durumlarında da nakil ve tayin konusunda bölge idare mahkemesinin yetkisi vardır.
- 13:37İş Bölümü Kararı
- Gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, bölge idare mahkemeleri daireleri arasındaki iş bölümü Danıştay İdaresindeki İş Bölümü Başkanlığı Kurulu tarafından kararlaştırılır.