Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İslam tarihinde önemli bir veli olan Hz. Abdülkadir Geylani'nin (Kutbul Aktab, Gavsül Azam, Sultanü'l-Evliya olarak da bilinen) hayatını ve kerametlerini anlatan bir dini belgesel formatındadır.
- Video, Hz. Abdülkadir Geylani'nin doğumundan başlayarak hayatının kronolojik anlatımını sunmaktadır. İlk bölümde Hazretlerin Peygamber soyundan geldiği, annesi Fatıma Hatun ve babası Ebu Salih Musa hakkında bilgiler verilirken, sonraki bölümlerde Bağdat yolculuğu, şeytandan kurtulma mücadelesi, çöllerde geçirdiği zaman ve çeşitli kerametleri anlatılmaktadır. Son bölümde ise Hazretlerin Bediüzzaman Said Nursi ile olan bağlantısı ve "Fütuhu'l-Gayb" eserindeki Bediüzzaman ve Risale-i Nur'a dair işaretler ele alınmaktadır.
- Videoda kuş kerameti, tavuk kerameti, cin padişahının hürmeti, zaman yolculuğu, ölüleri diriltme, rüyada görülen babanın kurtuluşu gibi çeşitli kerametler detaylı şekilde aktarılmaktadır. Ayrıca Hazretlerin Allah'a olan bağlılığı, kıyamda durma alışkanlığı ve Hanbeli mezhebinin canlanmasına katkıları da anlatılmaktadır.
- Abdülkadir Geylani Hazretleri'nin Unvanları ve Özellikleri
- Abdülkadir Geylani Hazretleri, "Kutbul Aktab" (kutuplar kutbu) ve "Gavsül Azam" unvanlarıyla anılır.
- Kutup, her asırda Allah'ın rahmetinin cazibe merkezi olan zatlar için kullanılır ve yardım isteyenlerin imdadına koştuğu için "Gavs" veya "Gavsu'l- Azam" unvanını alır.
- Abdülkadir Geylani Hazretleri, kalbin üzerinde bulunan sır makamının sahibi olup, peygamber soyunun nurlu kahramanlarından ve Hz. Muhammed'in torunudur.
- 03:09Abdülkadir Geylani'nin Doğumu ve İlk Yaşamı
- Abdülkadir Geylani Hazretleri'nin babası Ramazan ayının birinci gecesinde rüyada Hz. Muhammed'in kendisine bir erkek evlat vereceğini haber verdiğini görür.
- Hazretleri, 470 yılında Geylan kasabasının Nif köyünde doğmuş, annesi Fatıma Hatun, babası Ebu Salih Musa'dır.
- Bebeklik döneminde Ramazan ayında süt emmezdi ve köy halkı iftar zamanının gelip gelmediğini onun süt emip emmediğini görebilmek için beklerlerdi.
- 06:03Çocukluğundaki Kerametler ve Eğitim
- Abdülkadir Geylani Hazretleri, küçük yaşta dile gelip "sen bunun için yaratılmadın" diyerek onu uyarmış ve bu olaydan sonra annesinden izin alarak ilim öğrenmek için Bağdat'a gitmeyi istemiştir.
- Hazretleri, çocuk yaşta babasını kaybederek yetim kalmış, annesinin ve dedesinin islami terbiyesi altında Kur'an-ı Kerim'i küçük yaşta ezberlemiştir.
- On bir yaşında Geylan'dan ayrılarak Bağdat'a doğru yola çıkmıştır.
- 08:04Bağdat Yolculuğu ve Doğruluk Anlatımı
- Yolculuk sırasında eşkıyalara rastlamış ve hırkanın altına dikilmiş kırk altınını saklamayıp doğrulukla söylemiştir.
- Eşkıya reisi, Hazretleri'nin doğruluğunu görünce tövbe etmiş ve emrindeki kırk eşkıyayı da tövbe ettirmiştir.
- Kafile halkından aldıkları mal ve paranın tamamını geri vermişler ve Hazretleri'nin kırk altınını da geri vermişlerdir.
- 11:55Bağdat'ta Eğitim ve İnziyarat
- Bağdat'a gelince dönemin tanınmış alimlerinden ders alarak hadis, fıkıh ve tasavvuf konusunda kendini geliştirmiştir.
- Bir gün kararla inzivaya çekilip yalnız başına kalmaya karar vermiş ve yirmi beş sene gibi uzun bir süre nefsini dünyevi zevklerden arındırmak için sahralarda dolanmaya başlamıştır.
- Bağdat'ın harabelerinde yapayalnız yaşamaya başlayan Hazretleri, Allah'ın lütfuyla bu süre boyunca takva ve makama ulaşmış, birçok sır açılmış ve insanın aklının alamayacağı kerametler göstermiştir.
- 12:43Abdülkadir Geylani'nin Zorluklarla Mücadelesi
- Zorlu zamanlarında kolaylık da olduğunu belirten İnsirah Suresi'nin 5 ve 6 ayetleri, Abdülkadir Geylani'nin yaşadığı zorlukları anlatır.
- Şeytanlar çeşitli kılıklarla toplu halde ona yaklaşarak yolundan çevirmeye çalışırlardı.
- Abdülkadir Geylani, kendisine "haramları helal kıldım" diyen bir sesin şeytandan olduğunu anlayarak onu reddetti.
- 14:36Nefsiyle Mücadelesi
- Abdülkadir Geylani tüm zamanını nefsin arzularına karşı savaşarak ve ibadet ederek geçirdi.
- Nefsine zor geldiği için her yokuşu tırmanıyor, aç kalıyor ve ibadetlerini tek ayak üstünde yaparak zorlaştırmaktaydı.
- Bu mücadeleler sonucunda Allah'ın izniyle kerametler kazandı; ağaç yaprağını helvaya dönüştürebiliyordu ve deniz suyunu tatlı suya çevirebiliyordu.
- 16:02Çölde Yaşamı ve Bağdat'a Dönüşü
- Abdülkadir Geylani on yedi sene insanlardan uzak çöllerde yaşadı.
- Bağdat'a dönme vakti geldiğini düşündüğünde Hz. Hızır tarafından durduruldu ve yedi yıl daha beklemesi emredildi.
- Bu süre sonunda "artık serbestsin" diyen bir ses işitince Bağdat'a döndü.
- 16:51Bağdat'taki Eserleri
- Abdülkadir Geylani birçok alim yetiştirmiştir.
- Vaaz verirken Ceddi Muhammed Mustafa'nın geldiğini görünce haya etti ve emir bekledi.
- Bir haftada üç kez (Cuma, Pazartesi ve Salı günleri) vaaz vererek kırk sene boyunca bu görevi sürdürdü.
- 18:15Hanbeli Mezhebi ve Manevi Kalbi
- Rüyasında Ahmed bin Hanbel'in isteği üzerine Hanbeli mezhebini canlandırdı ve "Muhyiddin" (dini ihya eden) unvanı aldı.
- Hanbeli mezhebinden olmasına rağmen Hanbeli ve Şafii mezhebine göre fetva verir, verdiği fetvalarla fakihleri hayran bırakırdı.
- Kalbin üzerinde "sır" makamı bulunmakta ve Abdülkadir Geylani bu makamın sahiplerindendir; tüm evliyaların üzerinde bir tasarrufu bulunmaktadır.
- 19:25Abdülkadir Geylani'nin Kerametleri
- Abdülkadir Geylani, yaşadığı asırda tüm evliyaların kendisine bağlı olduğu ve vefatından sonra da sonraki evliyaların kutupları olmuştur.
- Hıristiyanlar bile İslam'ı kabul etmese de Abdülkadir Geylani'yi reddetmediklerini söylemişlerdir.
- Abdülkadir Geylani'nin annesine yardım eden bir kuş, o kuşun aslında daha doğmadan önce rahmindeyken kendisi olduğunu açıklamıştır.
- 21:08Ahdet ve Keramet
- Abdülkadir Geylani "Allah yedirmeden yemeyeceğim, içirmeden içmeyeceğim" diyerek kırk gün aç kaldı.
- Tasavvuf büyüklerinden biri gelip onu evine götürerek yedirmiş ve marifet yolunun hırkasını giydirmiştir.
- Abdülkadir Geylani, bir meçhul adamla sohbet ederken, o adam ona "Bağdat'a git, seni orada müslümanlar bekliyor" demiştir.
- 23:31Tavuk Kerameti
- Abdülkadir Geylani'nin medresesinde fakir bir talebesi vardı, annesi onu ziyaret edince kuru ekmek ve zeytinle yetindiğini görmüştü.
- Annesi, şeyhin tavuk yediğini görünce sitem etti, Abdülkadir Geylani tavuğu "İznillah" diyerek diriltti.
- Şeyh, talebenin ruhunun cesede, aklinin midesine, kalbinin nefsine hakim olana kadar tavuk yiyemeyeceğini belirtmiştir.
- 25:22Cin Padişahının Hürmeti
- Gavs-ı Azam'ın bir müridi cinlerden birini öldürdüğünde, cinin babası olan cin padişahı onu öldürmek istedi.
- Mürid, "Ben Abdülkadir Geylani'nin müridiyim" dediğinde, cin padişahı onu saydı ve müride dokunmadı.
- Allah insanları ve cinleri dostların tasarrufuna verebileceğini, meleklerden üstün olan evliyalara da bu nimetin verilebileceğini vurgulamıştır.
- 26:32Nakşibend Hazretleri Hakkında
- Gavs-ı Azam, vefatından 157 sene sonra Nakşibend isimli bir zatın zuhur edeceğini ve ona bağlanmalarını buyurmuştur.
- Nakşibend Hazretleri, hac yolculuğunda Buhara'dan Bağdat'a gelince kendisine emanet edilen cübbeyi almış ve Gavs-ı Azam'ın kabrini ziyaret etmiştir.
- Peygamberlere mucize olarak verilen her şeyin ehl-i sünnete göre bir velide de keramet olarak zuhur etmesi sahihtir.
- 28:01Zaman Yolculuğu Kerameti
- Abdülkadir Geylani'nin zamanında ilim ehlinden biri, şeyhin sultanlığını inkar eder ve bazen kötüleyebilirdi.
- Şeyh, dervişlerin on-onbeş yılda yapılacak işi kısa zamanda yapabileceğini söylemiş, münkir inanmamıştı.
- Münkir abdest alırken bir pazar yerinde bulunan, çilingirlik öğrenip dört yıl çalıştıktan sonra evlendi ve iki çocuk sahibi oldu.
- 31:06Bir An Sonra Geri Dönüşü
- Münkir bir sabah dükkanına giderken aniden şadırvanda abdest alırken olduğunu ve seccadenin ağacın üstünde durduğunu gördü.
- Şeyhle mescide girdiğinde, on-onbeş yıl geçtiğini düşündüğü olayların sadece birkaç dakika sürdüğünü anladı.
- Abdülkadir Geylani, münkiri karısı ve çocuklarıyla birlikte getirtti, münkir tövbe etti ve şeyhin hizmetinden ayrılmadı.
- 33:09Aynı Zaman Farklı Yerlerde Bulunma
- Abdülkadir Geylani'nin bir Ramazan ayı, birçok yerden iftar davetleri almıştı.
- Kimseyi kırmamak için her daveti kabul etmiş, tüm şehirde kulaktan kulağa "Abdülkadir Geylani her yerde iftar yedi" haberleri yayılmıştır.
- 33:50Abdülkadir Geylani'nin Kerametleri
- Abdülkadir Geylani Hazretleri, aynı anda onlarca ayrı evde iftar yemeğine katılmıştı, ancak kerametlerini göstermekten sakındı.
- Kerametler ancak bir hayır ve hikmet için gösterilir, kerametini gizlemeyen dünyaya düşkündür.
- Allah, çok sevdiği kulları için adetini bozar, peygamberler için mucize olan şeyler veliler için keramet olarak zuhur edebilir.
- 35:08Abdülkadir Geylani'nin Menkıbeleri
- Bir köle sahibine "ne yemek, ne elbise, hangi oda, hangi iş istersen" diyerek teslim olunca, efendi onu azat etti ve yanında kalmasını istedi.
- Abdülkadir Geylani, Allah'ı tanıp ona teslim olanın irade ve ihtiyarının kalmadığını, sadece "Allah'tan onun muradı dışında bir istekte bulunmak benim neyime" demesini söyledi.
- Kervanı haramilerin eline geçtiğinde ve kurtarıldığında da "elhamdülillah" diyerek, her iki durumda da Allah'a hamd ettiğini açıkladı.
- 39:04Abdülkadir Geylani'nin Dini Etkileri
- Bir gayrimüslim, Abdülkadir Geylani'nin şık giyimine şaşırırken, Allah o adama Geylani'nin heybetini gösterdi ve Geylani kaftanını açtığında sağ tarafta cennet, sol tarafta cehennem göründü.
- Bir Hristiyan, Peygamberi'nin daha üstün olduğunu iddia edince, Geylani bir ölüyü diriltti ve Hristiyan Müslüman oldu.
- Bir genç, babasının rüyasında Geylani'den dua istemesini söyledi, Geylani hiçbir şey söylemedi, ancak gençin babasının azabı bittiğini öğrendi.
- 42:10Abdülkadir Geylani'nin Dini Tutumu
- Bir sarhoş, "Allah kadir midir?" diye üç kez sorduğunda, Geylani "kadirdir" diyerek sonunda ağlamaya başladı.
- Geylani, kıyamda durmayı kendine alıştırdığını, çünkü Allah her şeyi bilen ve her haceti yerine getiren biri olduğunu, tüm alemi aşık ve mahbuplarıyla doldurduğunu söyledi.
- Geylani, şiddetli rüzgarda uçan kuşların başlarını bedenlerinden ayırdı, sonra onları diriltti ve kanat çırparak uçmasını sağladı.
- 45:43Abdülkadir Geylani ve Bediüzzaman
- Abdülkadir Geylani, sekizyüz sene sonra gelecek olan Bediüzzaman ve talebelerine açıkça işaret etmiştir.
- Mecmuatül Ahzab adlı eserinin birinci cildinin 562. sayfasında ilgili bilgiler bulunmaktadır.
- Bu işaretlerden biri Said ismiyle açıkça ifade edilerek, geçim konusunda izzet ve saadetle geçineceği belirtilmiştir.
- 46:37Bediüzzaman'ın Gavs İlişkisi
- Bediüzzaman, küçüklüğünden itibaren minnet altına girmemeyi tercih etmiş, amcasının çorbasından yememiş ve talebelerin ihtiyaçlarının halk tarafından karşılanmasını kabul etmemiş.
- Gavs, "Vaktin Abdülkadiri ol" ifadesinin cifir hesabıyla 1326 (1908) olduğu ve bu tarihte Bediüzzaman'ın manevi mücahedeye atılacağını haber vermiş.
- Bediüzzaman, 8-9 yaşlarından itibaren etraftaki ahalinin Nakşi olmasına rağmen kendisinin Gavs'a bağlanmış, bir şey kaybı durumunda Gavs'ın yardımına yetişmesi gibi olaylar yaşamış.
- 48:08Bediüzzaman'ın Gavs'la İlişkisi
- Bediüzzaman, "Sikke-i Tasdik-i Gaybi" adlı eserinde yaşadığı harika vakaları anlatmış ve bunların Gavs-ı Azam'ın silsile-i kerametini teşkil ettiğini belirtmiş.
- Bediüzzaman, Tillo'da bulunduğu sırada Şah-ı Geylani'nin ikazıyla Miran aşiret reisi Mustafa Paşa'ya giderek hidayete davet etmiş.
- Dar'ül-Hikmet-il İslamiye üyesi olduğu sırada Gavs'ın "Fütuhu'l-Gayb" adlı eserini okurken, hasta olan birinin başkasının arayışlarına çare olamayacağı uyarısını görmüş.
- 50:26Gavs-ı Azam'ın Önemli Özellikleri
- Gavs-ı Azam'ın en önemli hususiyetlerinden biri, hiçbir şahsı merci yapmadan doğrudan doğruya Kur'an-ı Azimü'sh-Shan'dan ders almasıdır.
- Ferdiyet denilen ve çok az kişinin mazhar olduğu bu ihsan-ı ilahiye, asrımızda Kur'an-ı Kerim'in icazlı tefsiri olan Risale-i Nur ve onun müellifi Bediüzzaman Hazretleri'ne mazhar olmuştur.
- Gavs-ı Azam'in kasidesindeki 1345 (1926) tarihinde Kur'an'dan gelen bir nurla insanlar karanlıklardan aydınlığa çıkarılacağı müjdesi, Risale-i Nur'un neşre ve nurlandırmaya başladığı tarihe uygun düşmektedir.
- 51:42Gavs-ı Azam'ın Dua ve Nasiihatları
- Gavs-ı Azam'ın duası, Allah'ın insanları kendine döndürmesi, onun için, onda ve onla eylemesi, ona hizmetle bahtiyar etmesi ve insanları nefislerinden alıp kendisine ulaştırması için dilekçelidir.
- Gavs-ı Azam'ın nasihatlerine göre dinin ortadan kalkmasının dört sebebi vardır: bildiklerle amel etmemek, bilmediklerle amel etmek, bilmedikleri öğrenmeyip cahil kalmak ve diğerlerinin bilmediklerini öğrenmelerine engel olmaktır.
- Gavs-ı Azam, önce kendi nefsinle meşgul olup kendini faydalamanın, sonra başkalarıyla meşgul olmanın daha önemli olduğunu vurgulamıştır.
- 57:46Gavs-ı Azam'ın Vefatı
- Abdulkadir Geylani Hazretleri, Allah için adadığı 91 yıllık ömrünün son demlerine varınca ağır bir hastalık bedenini kaplamıştır.
- Hastalığı sorulduğunda, onu ne bir cin, ne bir insan ne de bir melek bilemediğini, kimse anlayamadığını söylemiştir.
- Oğlu Abdulcabbar'a neresinin ağrıdığını sorduğunda "Her tarafım ağrıyor ancak kalbim hariç orada ağrı yok, kalbim Allah'la beraberdir" demiştir.