Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan hukuk dersinin bir bölümüdür. Eğitimci, öğrencilere hitap ederek konuları anlatmaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde 2017 yılındaki değişikliklerle birlikte normlar hiyerarşisi detaylı olarak açıklanmaktadır. Anayasa, kanun, OHAL, CBK, milletlerarası anlaşmalar, yönetmelik, genelge, yönerge ve sirküler gibi normların hiyerarşik sıralaması piramit şeklinde gösterilmekte ve hangi normların birbirine eşdeğer olduğu, hangi durumlarda çatışma yaşanabileceği anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise hukukun türleri (pozitif/müspet/dogmatik, mevzu/mevzuat hukuku, ideal/doğal hukuk ve tarihi hukuk) tanımlanmakta ve bunların özellikleri açıklanmaktadır.
- 00:05Normlar Hiyerarşisi
- Normlar hiyerarşisi, 2017 yılında bazı normların eklenmesiyle değişmiştir.
- Normlar hiyerarşisinde en tepede anayasa bulunur, altında OHAL, CBK ve milletler arası anlaşmalar yer alır.
- Olağan CBK, yönetmelik, genelge, yönerge ve sirküler hiyerarşide alt seviyelerde yer alır.
- 02:02Normlar Arasındaki Eşitlik ve Çatışma
- Kanun, OHAL, CBK ve milletler arası anlaşmalar yürürlüğe girdiği zaman birbirine eşdeğerdir.
- Temel hak ve hürriyetleri ihlali ile çatışma söz konusu olduğunda milletler arası anlaşmalar üstünlük tanınır.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde temel hak ve hürriyetlerle ilgili Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi uygulanır.
- 03:36Anayasal ve Adsız Düzenleyici İşlemler
- Kanun, OHAL, CBK, yönetmelik anayasal normlardır.
- Genelge, yönerge ve sirküler hukukta adsız düzenleyici işlem olarak adlandırılır.
- Anayasada yer alan normlar anayasal norm olarak kabul edilirken, anayasada yer almayan adsız düzenleyici işlemler anayasal norm değildir.
- 05:29Hukukun Türleri
- Hukukun dört temel türü vardır: pozitif (müspet, dogmatik), mevzu (mevzuat hukuku), ideal (doğal, tabi hukuk) ve tarihi hukuk.
- Pozitif hukuk, bir ülkede yürürlükte olup uygulanan hem yazılı hem yazısız tüm hukuk kurallarıdır.
- Mevzu hukuk, bir ülkede yürürlükte olup uygulanan tüm yazılı hukuk kurallarıdır.
- 09:22Hukuk Türlerinin Tanımları
- Ideal hukuk, olması gereken hukuktur ve toplumsal ihtiyaçlara göre şekillenir.
- Tarihi hukuk, yürüten kalkmış uygulanmayan hukuka denir.
- Hukuk türlerini belirlerken "yazılı yazısız" ifadesi pozitif hukuku, "tüm hukuk kuralları" ifadesi ise mevzu hukukunu gösterir.