Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Havacılığın Adresi Türkiye" serisinin bir bölümü olup, helikopterler hakkında detaylı bilgiler sunan eğitici bir içeriktir.
- Video, helikopterlerin tarihçesinden başlayarak (Leonardo da Vinci'nin çizimlerinden 1907'ye kadar), farklı tiplerini (tek pervaneli, peş peşe sıralı, ortak eksenli ve çoklu pervaneli) ve çalışma prensiplerini açıklamaktadır. Ayrıca helikopterlerin uçuş kontrol sistemi, havada asılı kalma teknikleri ve kullanım alanları anlatılmaktadır. Son bölümde Türkiye'nin yerli helikopterleri Gökbey ve Atak helikopterleri hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:01Helikopterlerin Tarihi ve Tanımı
- Helikopterler icat edildiği ilk yıllarda gyrop, gyrocopter, gyro rotor, crab rotor, kaide, irial carriage, hoverfly gibi isimlerle anılmıştır.
- Günümüzde kullanılan şekliyle helikopter ismi İngilizce helix veya çoğulu helices kelimelerinden gelmektedir ve pervanelerinin yaptığı şekilden dolayı bu şekilde adlandırılmıştır.
- Helikopterler, dikey iniş ve kalkış yapabilen, herhangi bir yöne hareket edebilen ve havada asılı kalabilen, güç aktaran rotaro monteli, bir veya daha fazla yatay pervaneye sahip hava aracıdır.
- 01:37Helikopterlerin Tarihi Gelişimi
- 15. yüzyılda Leonardo da Vinci'nin eserlerinde helikopter şeklindeki çizim bulunmaktadır, ancak bu çizimler uygulamaya konulmamıştır.
- 1843 yılında George Kley, kanat profilindeki değişikliğin kaldırma kuvvetine etkisini ölçerek hem uçakların hem de helikopterlerin uçuş mantığını keşfetmiştir.
- İlk helikopter 1907 yılından itibaren başarılı şekilde uçmaya başlamıştır ve 1946 yılında Bell-47 model helikopter sivil kullanım lisansı alan ilk helikopter olmuştur.
- 03:47Helikopterlerin Sınıflandırılması
- Helikopterler temelde dört biçimde sınıflandırılabilir: tek pervaneli helikopterler, peş peşe sıralı pervaneli helikopterler, ortak eksenli pervaneli helikopterler ve çoklu pervaneli helikopterlerdir.
- Günümüzde en yaygın kullanılan helikopter tipi tek pervaneli helikopterdir, ancak bu tip helikopterler kontrol edilmesi en zor olanıdır.
- Peş peşe sıralı pervaneli helikopterler daha simetrik olmakta ve uçuş kontrolü çok daha kolay olmaktadır, ortak eksenli helikopterler ise aerodinamik olarak simetrik olması ve kuyruk rotoruna ihtiyaç duymaması gibi avantajlar sağlamaktadır.
- 05:48Helikopterlerin Çalışma Prensibi
- Havadan ağır hava araçlarında kaldırma kuvveti oluşması Bernoulli prensibine dayanmaktadır; sıvıların veya gazların hızı artırıldığında basıncı düşmektedir.
- Sabit kanatlı hava araçlarında kanadın üstünden geçen havanın yolu uzatılarak daha hızlı hareket etmeleri ve basınçlarının düşmeleri sağlanmaktadır.
- Helikopterlerde kanat yerine helikopterin üst kısmına monte edilen pervaneler kullanılmaktadır ve pervaneler uçakların kanat yapılarına benzer şekilde imal edilmektedir.
- 07:19Helikopterlerin Uçuş Kumanda Sistemi
- Helikopterlerin kumanda edilebilmesi için pilot mahalinde anti-tork pedalları, kolektif ve cycling bulunmaktadır.
- Anti-tork pedallar helikopterin sağa veya sola dönmesini kontrol etmektedir, kolektif ana pervanenin açısını değiştirerek hızın artması veya azalmasına imkan sağlar.
- Cycling ile helikopterin havada ileri geri, sağa ya da sola gidişleri kontrol edilir ve pilotlar helikopteri havada asılı pozisyonda tutabilmek için side lee kontrolünü ortada tutarlar.
- 09:12Helikopterlerin Kullanım Alanları ve Türkiye'deki Helikopterler
- Helikopterler pist gerektirmediği ve istenilen çoğu yere inip kalkabildiği için her alanda yaygın olarak kullanım imkanına sahiptir.
- Elektrik depolama teknolojisinin gelişmesiyle elektrikli helikopterler de önemli bir artış yaşamış ve son yıllarda özellikle hava taksi konsepti ile kullanılmaya başlanmıştır.
- Türkiye'de yerli imkanlarla geliştirilip üretilen ilk genel helikopteri Gökbey, ilk uçuşunu 6 Eylül 2018 tarihinde başarılı gerçekleştirmiş olup, 2021 yılında seri üretime geçmesi planlanmaktadır.