Buradasın
Hava Kirliliği ve Kontrol Dersi: Hava Kirletici Etkenlerin Bitkilere Etkileri
youtube.com/watch?v=sy0kEC0J5EkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, hava kirliliği ve kontrol dersinin on ikinci haftası olup, bir eğitim dersi formatında sunulmaktadır.
- Ders, hava kirletici etmenlerin bitkilere olan etkilerini, asit yağmurlarının etkilerini ve sülfür bileşiklerinin zararlarını ele almaktadır. İçerikte hava kirliliğinin bitki üzerindeki toksik etkileri, asit yağmurlarının yaprak, kök, gövde ve dallara verdiği zararlar detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca kükürt dioksit gibi sülfür bileşiklerinin bitkilere akut ve kronik olarak nasıl zarar verdiği ve bunların sebepleri de anlatılmaktadır.
- 00:14Hava Kirliliği ve Bitkiler
- Bu ders, hava kirletici etmenlerin bitkilere etkileri, asit yağmurlarının etkileri ve sülfür bileşiklerinin zararları konularını ele alacaktır.
- Dünya nüfus artışına paralel olarak şehirleşme ve sanayileşme giderek artmakta, özellikle endüstri kuruluşlarının yoğun olduğu bölgelerde hava, su ve toprak sanayi atıkları neticesinde kirletilmektedir.
- Sanayiden kaynaklanan atık maddeler hava, kara ve suların fiziksel, kimyasal ve biyolojik karakterlerini değiştirmekte ve bu değişim canlı hayatına zararlı etki yapmaktadır.
- 01:20Hava Kirleticilerin Bitkilere Etkileri
- Hava kirleticilerin bitkiler üzerindeki toksik etkisi, kirletici türü ve konsantrasyonuna, bitki türü ve gelişme dönemine, ışık ve sıcaklık gibi çevresel faktörlere göre değişmektedir.
- Kirletici gazlar yüksek konsantrasyonlarda kısa süre içerisinde bitkilerde akut zararlar meydana getirirken, düşük konsantrasyonlarda uzun sürede kronik zararlara sebep olmaktadır.
- Kış mevsimi boyunca düşük sıcaklık ve bağıl nem koşullarında yüksek kirletici konsantrasyonları bitkiler üzerinde az etkili olabilirken, ilkbahar ve yaz aylarında düşük konsantrasyonları bile daha etkili olabilmektedir.
- 02:25Asit Yağmurlarının Etkileri
- Havada bulunan katalizleyici maddeler kükürt dioksit ve azot oksitleri asit yağmurlarına dönüşmek suretiyle bitki ve toprak sağlığını tehdit etmektedir.
- Normal yağmur suyunun pH değeri minimum 5,60 olup, daha düşük pH'a sahip olan yağmurlar asit yağmuru olarak kabul edilmektedir.
- Asit yağmurları yaprak kimyasını ve morfolojisini, hücre pH dengesini, karbon paylaşımını, kloroplast zarlarını olumsuz yönde etkilemek suretiyle fotosentezin azalmasına, dolayısıyla bitkilerde verim ve kalite kayıplarına neden olmaktadır.
- 03:25Asit Yağmurlarının Toprak Üzerindeki Etkileri
- Toprağa ulaşan asit yağmurları toprak asitliğine yol açmaktadır.
- Bu tip asit topraklarda toprak minerallerindeki alüminyum ve manganez iyonları çözünerek köklere toksik etki yapmakta, böylece kökler ve bu köklerle ortak yaşam kurmuş olan bakteri ve mantar türleri zarar görmektedir.
- Azot dioksit ve kükürt dioksitin sis ve yağmurla oluşturduğu asitler toprağa ulaştığı zaman bitki beslenmesinde hayati öneme sahip olan magnezyum, kalsiyum, potasyum ve fosforun alınması güçleşmekte ve bitkilerde beslenme bozuklukları meydana gelmektedir.
- 04:00Asit Yağmurlarının Ormanlara Etkisi
- Avrupa'da son 15-20 yıldan beri ormanlar asit yağmurlarının etkisi altında bulunmaktadır.
- Avusturya ormanlarının %50'si, Almanya'daki ormanların ise %34'ü değişik seviyelerde olmak üzere hastadır.
- Bitkilerde köklerde oluşan zararlar: kök kütlesi azalır, köklerin besin maddesi alımı engellenir, köklerde çürüme oluşur, kök-gövde oranı değişir.
- 04:38Sülfür Bileşiklerinin Etkileri
- Sülfür bileşikleri hava kirleticiler içerisinde zarar derecesi, miktarı, yayılış alanının genişliği ve bitkiler üzerindeki toksik etkisi bakımından başta gelmektedir.
- Özellikle kükürt dioksitin sebep olduğu maddi zarar diğer bütün kirleticilerin yaptığı zararın yarısı kadar olup, asit yağmurlarına sebep olmak suretiyle de bitkiler üzerinde etkili olmaktadır.
- Kükürt dioksitin %90'ı fosil yakıtların yakılması neticesinde atmosfere karışmaktadır, ayrıca maden işleme tesisleri, kimyasal madde fabrikaları ve rafineriler atmosfere karışan kükürt dioksit miktarının artmasına neden olmaktadır.
- 05:28Kükürt Dioksitin Bitkilere Etkileri
- Kükürt dioksit bitkilere akut ve kronik olmak üzere iki şekilde etki eder.
- Akut etkide damarlar arasında ya da yaprakların kenarlarında açıkça kendini gösteren ölü bölgeler belirgin durumda görülür.
- Kronik zararlar ise düşük konsantrasyonlarda uzun süreli temaslar sonucunda oluşur ve bitkilerin yapraklarında kahverengi, kırmızı ya da beyaz lekeler görülür.
- Kükürt dioksit stomaların kapanmasını engellemekte ve bunun sonucunda bitkilerin fazla miktarda su kaybederek fizyolojik kuraklıkla karşı karşıya kalmalarına neden olmaktadır.