Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Hülya Yıldız tarafından sunulan Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nün "14-15. Yüzyıllar Türk Dili" ders kitabının ikinci ünitesinin özetini içermektedir.
- Video, Harezm Altınordu Türkçesinin dil özelliklerini detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte yazım özellikleri, ünlü ve ünsüz değişmeleri, çekim ekleri, sıfat ve zarf fiiller, isim ve fiil yapan ekler gibi konular açıklanmaktadır. Ayrıca, kitabın sonunda örnekli dil incelemeleri, özet, kendimizi sınayalım, yanıt anahtarı ve sıra sizde yanıt anahtarı bölümleri bulunmaktadır. Video, öğrencilere dersle ilgili diğer öğrenme kaynaklarına da atıfta bulunarak sonlanmaktadır.
- 00:26Harezm Altınordu Türkçesinin Yazım Özellikleri
- Harezm Altınordu Türkçesinde b ve p ünsüzleri tek noktalı ya da noktasız olarak yazılmakta, bazen p ünsüzünün üç noktayla da yazıldığı görülmektedir.
- C ve ç ünsüzleri tek noktalı ya da noktasız olarak yazıldığı gibi ç ünsüzü bazen üç nokta ile de yazılabilmektedir.
- Harezm Altınordu Türkçesinde ilk hecede kapalı e ve i'nin yazımı konusunda bir birlik bulunmamaktadır.
- 01:19Harezm Altınordu Türkçesindeki Ünlü ve Ünsüz Özellikleri
- Harezm Türkçesindeki ünlüler a, i, ü ünlülerinin yanı sıra kapalı olarak da sıralanabilmektedir.
- Harezm Türkçesindeki ünlü değişmeleri Arapça ve Farsça kelimeleri Türkçe ekler eklendiğinde meydana gelebilir.
- Harezm Türkçesinde kelime kök ve gövdelerinde yuvarlaklaşma, düzleşme, kalınlaşma, incelme ve ünlü düşmesi gibi ses olaylarına rastlanmaktadır.
- 03:18Harezm Altınordu Türkçesindeki Çekim Ekleri
- Harezm Altınordu Türkçesinde isim çekimi çokluk, iyilik, hal ve aitlik kategorileri altında incelenmiştir.
- Fiil çekimi şahıs zamiri ile yapılan fiil çekimleri ve iyilik ekleri ile yapılan fiil çekimleri olmak üzere ayrı ayrı ele alınmıştır.
- Zamanların birleşik çekimleri hikaye birleşik çekimleri ve rivayet birleşik çekimleri olarak sınıflandırılmaktadır.
- 05:13Harezm Altınordu Türkçesindeki Sıfat ve Zarf Fiiller
- Harezm Altınordu Türkçesindeki sıfat fiiller aısı, eu, isr, daçı, duk, gan, kan, an, ıglı- ı, glu, glu, gluk, maz, mas, mış, ur, ar- yur olarak sıralanabilir.
- Zarf fiiller a arda, urda, the erse, dukta, gach, galı, galu, kalı, alı, ganda, gın, gın, gmçe, gun, iban, uba, ban, ken, madın, mayın, mışta, u, u, yu, uçak ve y olarak sıralanabilir.
- 06:12Harezm Altınordu Türkçesindeki Ekler ve Söz Varlığı
- Isimden isim yapan ekler akan, ç, ç, çuk, daş, egü, eğer, ılık su ekleridir.
- Isimden fiil yapan ekler al, arda, i. ve sinekleridir.
- Harezm Altınordu Türkçesi söz varlığı bakımından ilginç özellikler göstermektedir; başka dönem metinlerinde olmayan karu, kedigle, sözen, gür yuz gibi şekillere rastlanmaktadır.
- 08:32Kitabın İçeriği ve Öğrenme Kaynakları
- Kitapta Nehcü'l- Feradis ve Kısasül- Enbiya metinlerinden birer bölüm alınmış, çeviri yazısı, çevirisi ve kelimelerin dilbilgisi çözümlemeleri yer almaktadır.
- Ünitenin sonunda özet, kendimizi sınayalım, yanıt anahtarı ve sıra sizde yanıt anahtarı bölümleri bulunmaktadır.
- Dersle ilgili öğrenme malzemeleri ders kitabını okumak, televizyon programlarını izlemek ve e-kampüs sistemindeki diğer öğrenme malzemelerinden yararlanmaktır.