Buradasın
Genel Muhasebe Dersi: Muhasebede Kullanılan Defter ve Belgeler
youtube.com/watch?v=qf3d6kf-eD8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir muhasebe öğretmeninin sunduğu eğitim dersi formatında olup, genel muhasebe konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır.
- Video, muhasebede kullanılan defter ve belgeler konusunu merkeze almaktadır. İlk olarak hesap türleri ve işleyiş kuralları anlatılmakta, ardından kar-zarar hesabının önemi ve hesap kapatma işlemleri gösterilmektedir. Daha sonra ticari belgeler (fatura, sevk irsaliyesi, perakende satış belgeleri, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, ücret bordrosu, yolcu listesi, günlük müşteri listesi, çek ve senet) detaylı olarak açıklanmakta ve son olarak yasal defterler (yevmiye defteri) ve bilanço esası ile işletme hesabı esası arasındaki farklar anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca bir metin ticaret işletmesi örneği üzerinden muhasebe kayıtlarının nasıl yapılacağı, işlemlerin deftere nasıl kaydedileceği ve hesapların nasıl kapatılacağı pratik örneklerle gösterilmektedir. Bilanço esasına göre tutulan birinci sınıf tüccarlar ile işletme hesabı esasına göre tutulan ikinci sınıf tüccarlar arasındaki farklar da açıklanmaktadır.
- 00:01Genel Muhasebe Dersinin Konusu
- Bu derste muhasebede kullanılan defter ve belgeler konusu ele alınacaktır.
- Önce belgeler incelenecek, sonra defterlere geçilecek.
- Geçen derste hesapların işleyiş kuralları öğrenilmiş ve bir çalışma sorusu ödev olarak verilmiştir.
- 00:46Dersin İçeriği
- Dersin başında hesapların işleyiş kuralları kısa tekrar edilecek.
- Ödev olarak verilen çalışma sorusu birlikte çözülecek.
- Yeni konuda muhasebenin kullandığı yasal belgeler ve bu belgelere dayalı defterler incelenecek.
- 02:51Hesap Türleri
- Muhasebenin iki temel tablosu vardır: bilanço ve gelir tablosu.
- Bilanço hesapları aktif ve pasif hesaplar olarak ikiye ayrılır.
- Gelir tablosu hesapları (sonuç hesapları) gelir hesapları ve gider hesapları olarak ikiye ayrılır.
- 05:19Hesap İşleyiş Kuralları
- Hesaplara kayıt yaparken artış kayıtları hesabın mali tablolarda bulunduğu tarafa göre yapılır.
- Aktif hesapların artışları borcuna, pasif hesapların artışları alacak tarafına yazılır.
- Gider hesapları aktif hesaplara benzer şekilde borcuna, gelir hesapları pasif hesaplara benzer şekilde alacak tarafına yazılır.
- 08:43Gelir ve Gider Hesaplarının Özel Durumu
- Gelir ve gider hesapları dönem sonunda kar-zarar hesabına devredilerek kapatılır.
- Dönem içinde gider hesapları sürekli borçlandırılır, gelir hesapları sürekli alacaklandırılır.
- Kar-zarar hesabında toplanan gelir ve giderler, kar veya zarar sonucunu oluşturur.
- 10:54Kar-Zarar Hesabının Özellikleri
- Kar-zarar hesabı bilançoda yer alan ve muhasebedeki tek iki taraflı kalan veren hesaptır.
- Borç kalanı verdiğinde işletmenin zarar ettiğini, alacak kalanı verdiğinde ise kar sonucunu gösterir.
- Muhasebenin temel kurallarından biri olarak, kar-zarar hesabının borç tarafında giderler, alacak tarafında ise gelirler yer alır.
- 11:36Kar-Zarar Hesabının Düzenlenmesi
- Dönem sonunda gider hesapları kapatılırken, giderlerin toplamı alacak tarafına yazılır ve kar-zarar hesabına borç kaydı yapılır.
- Gelir hesapları kapatılırken, gelirlerin toplamı borç tarafına yazılır ve kar-zarar hesabına alacak kaydı yapılır.
- Bu işlem sonunda gelir ve gider hesapları görevlerini tamamlar ve tüm gelir-giderler kar-zarar hesabında toplanır.
- 14:36T-Hesapları Örneği
- Bir metin ticaret işletmesi kuruluşu için kasa, bankalar ve ticari mallar hesapları borçlandırılır, karşılığında sermaye hesabına alacak kaydı yapılır.
- Demirbaş alımı için demirbaşlar hesabı borçlandırılır, karşılığında senetli borçlar hesabına alacak kaydı yapılır.
- Ticari mal satın alımı için kasa ve satıcılar hesapları alacaklandırılır, karşılığında ticari mallar hesabı borçlandırılır.
- 19:06Diğer İşlemler
- Kırtasiye gideri için genel giderler hesabı borçlandırılır, karşılığında kasa hesabına alacak kaydı yapılır.
- Senet ödemesi için kasa hesabına alacak kaydı yapılır, karşılığında borç senetleri hesabına borç kaydı yapılır.
- Tüm işlemlerde muhasebe eşitliği korunur: bir hesap alacaklıysa diğer hesap borçlu olur ve tutarlar eşittir.
- 21:04Mal Satışı İşlemi
- Altıncı işlem, mal satışını iki yönden kaydetmektedir: gelir yönü ve gider yönü.
- Satış geliri için "Satışlar" adlı bir gelir hesabı açılır ve satış miktarı (30.000 TL) alacak tarafına kaydedilir.
- Satışın yarısı peşin olarak tahsil edildiğinde kasa hesabına borç kaydedilir, diğer yarısı kredili olduğu için alıcılar hesabına borç kaydedilir.
- 23:40Satışın Gider Yönü
- Satılan malın maliyeti (17.500 TL) bir gider olarak kaydedilir çünkü ticari mal tükendi.
- Satılan malın maliyeti hesabı açılır ve borç tarafına kaydedilir.
- Ticari mal hesabı azaldığı için alacak tarafına kaydedilir.
- 25:55Ticari Mal Satın Alma İşlemi
- Veresiye olarak 10.000 TL ticari mal satın alındığında, ticari mal hesabı borç tarafına, satıcılar hesabı alacak tarafına kaydedilir.
- Satıcıya 5.000 TL borcun senetli hale getirilmesi durumunda, satıcılar hesabı borç tarafına, borç senetleri hesabı alacak tarafına kaydedilir.
- 28:00Diğer İşlemler
- Müşteriden 7.500 TL alacak tahsil edildiğinde, alıcılar hesabı alacak tarafına, kasa hesabı borç tarafına kaydedilir.
- Satıcıya 5.000 TL borç ödendiğinde, kasa hesabı alacak tarafına, satıcılar hesabı borç tarafına kaydedilir.
- Elektrik ve telefon gideri olarak 2.000 TL ödenildiğinde, genel giderler hesabı borç tarafına, kasa hesabı alacak tarafına kaydedilir.
- 30:07Banka İşlemleri
- Müşteri işletmenin banka hesabına 5.000 TL ödeme yapmışsa, alıcılar hesabı alacak tarafına, bankalar hesabı borç tarafına kaydedilir.
- Bankadaki hesaptan 8.000 TL para çekildiğinde, kasa hesabı borç tarafına, bankalar hesabı alacak tarafına kaydedilir.
- 31:44Hesap Kapanışı
- Dönem sonunda gelir ve gider hesapları kapatılır, kar-zarar hesabına devredilir.
- Kapatılacak hesaplar: satışlar hesabı (gelir), genel giderler ve satılan malın maliyeti (gider) hesaplarıdır.
- 33:43Hesap Kapanış İşlemleri
- Genel giderler hesabı borç kalanı vermiş, bu hesap kapatmak için 3.500 lira alacağına yazarak iki tarafı eşitliyoruz.
- Satılan malın maliyeti hesabına (bir gider hesabı) borç kalanı vermiş, bu hesap kapatmak için 17.500 lira alacak tarafına yazıyoruz.
- Satışlar hesabı (bir gelir hesabı) alacak kalanı vermiş, bu hesap kapatmak için 30.000 lira borç tarafına yazıyoruz.
- 35:16Kar-Zarar Hesabı ve Bilanço Hazırlama
- Giderler hesabın sol tarafında kar-zarar hesabının borç tarafında toplandı, gelir hesapları ise alacak tarafında toplandı.
- Kar-zarar hesabının alacak tarafında 30.000 lira, borç tarafında 21.000 lira toplandı, alacak tarafı büyük olduğu için işletme 9.000 lira kar etmiştir.
- Bilanço hazırlamak için hesapların kalanlarını buluyoruz; aktif hesaplar aktif tarafa, pasif hesaplar pasif tarafa yazılır.
- 37:26Bilanço ve Gelir Tablosu
- Bilançonun aktif toplamı 124.500 TL, pasif toplamı da 124.500 TL olarak eşit olduğundan bilanço dengeli hale geldi.
- Gelir tablosu brüt satışlardan başlar, net satışlardan satılan malın maliyeti düşülür ve satış karı bulunur.
- Faaliyet giderleri düşüldükten sonra dönem karı 9.000 TL olarak bulunmuş, bu rakam bilançoda kar zarar hesabının kalanıyla da aynıdır.
- 40:29Muhasebede Belgeler ve Defterler
- Muhasebede belgelendirme kavramı, kayıtların gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş belgelere dayandırılması gerektiğini ifade eder.
- Muhasebede belgesi olmayan işlemler kaydedilemez, her ticari işlem bir belge ile ispat edilmek zorundadır.
- Türkiye'de ticari işlemleri belgeleyen belgelere "ticari belgeler" denir ve bunlar Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'nda tanımlanmıştır.
- 45:33Fatura
- Fatura, mal alım satımında satıcı tarafından düzenlenen, satılan malların, fiyatların ve alıcının bilgilerini içeren bir belgedir.
- Faturada en az bulunması gereken bilgiler: düzenleme tarihi, seri ve sıra numarası, satıcı ve müşteri bilgileri, satılan malların detayları ve teslim tarihi/irsaliye numarasıdır.
- 2020 yılı için fatura düzenleme zorunluluğu 1400 TL'dir; bu tutarın altında olan satışlar için perakende satış fişleri düzenlenebilir.
- 48:02Açık ve Kapalı Fatura
- Faturanın üst kısmına mühür basılıp imzalandığında "açık fatura" olarak adlandırılır ve bu, bedelin henüz tahsil edilmemiş olduğunu gösterir.
- Faturanın alt kısmına mühür basılıp imzalandığında "kapalı fatura" olarak adlandırılır ve bu, bedelin tahsil edildiğini ve hesabın kapatıldığını gösterir.
- Açık ve kapalı fatura ibareleri yasalarla düzenlenmemiş olsa da ticari hayatın bir geleneği haline gelmiş ve mahkemelerde delil olarak kabul edilebilir.
- 49:16Sevk İrsaliyesi
- Sevk irsaliyesi, bir malın bir yerden başka bir yere nakledilirken kullanılan, hangi malın, miktarının, cinsinin ve tutarının gösterildiği bir belgedir.
- Sevk irsaliyesinde fiilen sevk edildiği tarih, teslim eden ve teslim alanın bilgileri yer alır.
- Son tüketiciye satılıyorsa sevk irsaliyesi düzenlenmez, fiş veya fatura verilir.
- 50:52Fatura ve İrsaliyenin Önemi
- Sevk irsaliyesi ile bir teslim yapıldığında, mal teslim edilmiş ve ticaret gerçekleşmiş olur, böylece fatura kesilebilir hale gelir.
- Yasalarımız faturanın teslimden itibaren yedi gün içinde, aynı ayın içinde kesilmesi gerektiğini belirtir.
- Türkiye'de artık gereksiz belge düzenlemesini önlemek için irsaliyeli fatura kullanılmaktadır.
- 52:04İrsaliyeli Fatura
- İrsaliyeli fatura, fatura ve sevk irsaliyesinin tek bir belge olarak düzenlenmesidir.
- İrsaliyeli fatura hem irsaliyenin hem de faturanın tüm bilgilerini içerir ve teslim eden-teslim alan bilgilerini de gösterir.
- İrsaliyeli fatura düzenlendiğinde hem mal teslim edilmiş hem de fatura düzenlenmiş olur.
- 53:05Perakende Satış Belgeleri
- Perakende satış belgeleri, tüketiciye tanesi tek tek satışlarda düzenlenen belgelerdir ve fatura yerine geçen belgelerdir.
- En yaygın perakende satış belgesi makinalı kasaların kayıt ruloları olan fişlerdir.
- Yolcu taşıma bileti ve giriş biletleri de bir çeşit perakende satış belgesidir.
- 54:28Fatura ve Perakende Satış Belgeleri Arasındaki Fark
- 1400 TL'nin altındaki satışlarda perakende satış belgeleri düzenlenir, 1400 TL'nin üzerindeki satışlarda ise fatura düzenlenmek zorunludur.
- Perakende satış belgeleri en az nüsha olmalıdır, yani birisi alıcıda bir de satıcıda olmalıdır.
- Fatura vermek isteyenler 1400 TL'nin altında olan satışlarda bile fatura düzenleyebilir.
- 55:38Gider Pusulası
- Gider pusulası, karşı tarafın fatura verememesi durumunda işletme tarafından düzenlenen, harcamaları belgelemek için kullanılan bir belgedir.
- Gider pusulasında karşı tarafın adı, soyadı, TC kimlik numarası ve imzası alınarak ödeme miktarı belgelendirilir.
- Gider pusulası, tamirci gibi vergi mükellefi olmayan kişilerden yapılan harcamaları belgelemek için kullanılır.
- 57:37Gider Pusulasının Diğer Kullanımları
- Gider pusulası, mal veya hizmeti alan tacir tarafından düzenlenir.
- Tüketiciler için, alışveriş merkezlerinde iade işlemleri sırasında imzalanan belge aslında gider pusulasıdır.
- İade edilen ürün için işletme gelir olarak yazdığı tutarı, gider pusulası ile gider olarak yazarak gelirden düşmektedir.
- 58:40Muhasebe Belgeleri
- Müstahsil makbuzu, vergi mükellefi olmayan çiftçiden tarımsal ürün aldığımızda düzenlediğimiz bir belgedir.
- Serbest meslek makbuzu, avukatlar, doktorlar, diş hekimleri gibi serbest meslek erbabından hizmet satın aldığımızda düzenledikleri belgedir.
- Ücret bordrosu, işletmelerin çalışanlarına her ay ödedikleri ücreti gösteren ve personel giderlerini belgeleyen yasal bir belgedir.
- 1:03:34Diğer Belgeler
- Yolcu listesi, şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan firmaların yolcuları ve hasılatlarını gösteren belgedir.
- Günlük müşteri listesi, otel, motel ve pansiyon gibi konaklama işletmelerinde müşterileri ve hasılatlarını gösteren belgedir.
- Çek, görüldüğü anda ödenmesi gereken bir kıymetli evrak olup, üç taraf (keşideci, lehtar ve banka) içerir.
- 1:07:06Senet ve Defterler
- Senet, borçlu tarafından imzalanarak alacaklıya verilen, üzerinde ileri tarihli bir ödeme belirtilen vadeli bir borcu gösteren belgedir.
- İşletmeler belgeye dayalı işlemlerini yasayla belirlenmiş defterlere kaydetmek zorundadır.
- Türkiye'de işletmeler, faaliyetlerinin büyüklüğüne göre birinci sınıf (büyük işletmeler) ve ikinci sınıf (küçük işletmeler) olarak ayrılır.
- Birinci sınıf işletmeler bilanço esasına göre, ikinci sınıf işletmeler ise işletme hesabı esasına göre defter tutar.
- 1:12:29Tüccar Sınıflandırması ve Defter Tutma Esasları
- 2020 yılı için geçerli ölçü alışları 280 bin TL'den büyük ve satışları 390 bin TL'den büyük olan işletmeler birinci sınıf tüccar olarak kabul edilir ve bilanço esasına göre defter tutmalıdır.
- Alış ve satışları bu sınırların altında olan işletmeler ikinci sınıf tüccar olarak kabul edilir ve basit bir defter olan işletme hesabı defteriyle defter tutabilir.
- İkinci sınıf tüccar olan birisi isterse bilanço esasına göre de defter tutabilir, ancak bilanço esasına göre defter tutması gereken birisi işletme hesabına göre defter tutamaz.
- 1:13:59Defterlerin Türleri
- Bilanço esasına göre defter tutanlar üç zorunlu defter kullanır: yevmiye defteri, büyük defter ve envanter defteri.
- İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar tek bir defter kullanır.
- Evinanter defteri, dönem başları ve sonlarındaki envanter bilgilerini kaydettiğimiz defterdir.
- 1:15:28Yevmiye Defterinin Önemi
- Yevmiye defteri, işletmelerde meydana gelen ticari işlemlerin tarih sırasına göre maddeler halinde kaydedildiği defterdir.
- Her işlem ayrı bir madde olarak kaydedilir, böylece her işlem diğerlerinden bağımsız olarak ve tarih sırasına göre kaydedilir.
- Yevmiye defteri muhasebenin kaydetme fonksiyonunu yerine getirir ve belgesi olan tüm işlemlerin ilk kayıt yeri olur.
- 1:22:45Yevmiye Defterinin Yapısı
- Yevmiye defteri sayfası beş sütundan oluşur: bağlantı numarası, madde numarası, tarih, işlem ve tutar sütunları.
- Birinci sütun (bağlantı numarası) günümüzde bilgisayarlarla yapılan işlemlerde kullanılmamaktadır.
- İkinci sütunda madde numarası yazılır ve dönem başında birden başlayıp dönem sonuna kadar ara vermeden gider.