Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan eğitim psikolojisi dersi formatındadır. Konuşmacı, gelişim psikolojisinin son konusu olan fiziksel ve psikomotor gelişim konusunu ele almaktadır.
- Video, doğum öncesi dönemden başlayarak ilk çocukluk dönemi (2-6 yaş) kadar uzanan gelişim süreçlerini kapsamlı şekilde incelemektedir. İçerikte fiziksel gelişimin bedensel yapıdaki değişiklikleri, psikomotor gelişimin ise hareket becerilerindeki gelişimleri ele alınmakta, ayrıca bebeklik döneminde gözlenen ilkel refleksler (Babinski, Moro, Palmer, Plantar, Tonik Boyun, Ruting Arama, Emme ve Adımlama refleksleri) detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Videoda her dönemdeki gelişim görevleri de Robert Evie'nin gelişim görevleri modeline dayanarak anlatılmaktadır. Bebeklik döneminde yürüme, katı yiyecek tüketme ve sosyal çevreyle etkileşim kurma; ilk çocukluk döneminde ise tuvalet alışkanlığı, cinsiyet ayrımı, dil kullanımı, okuma-yazma hazırlığı ve doğru-yanlış ayrımı gibi gelişim görevleri ele alınmaktadır. Video, sınav hazırlığı yapanlar için faydalı bilgiler içermektedir.
- 00:14Fiziksel ve Psikomotor Gelişimin Tanımı
- Fiziksel ve psikomotor gelişim, gelişim psikolojisi alanındaki son konu olup, fiziksel gelişim (bedensel yapıdaki değişiklikler) ve psikomotor gelişim (hareket becerilerindeki değişiklikler) olmak üzere iki farklı alandır.
- Bu iki alan birbiriyle bağlantılı olduğu için hep birlikte ele alınır.
- Gelişim psikolojisi alanında üzerinde durulan dönemler doğum öncesi dönemden yaşlılığa kadar kapsanır.
- 01:37Doğum Öncesi Dönem
- Doğum öncesi dönem, döllenme ile başlayıp doğum anına kadar devam eden ve yaşam boyu gelişimin en hızlı olduğu dönemdir.
- Bu dönem üç evrede ele alınır: dönüt evresi (döllenmeden sonraki ilk iki hafta), embriyo evresi (iki hafta ile sekiz hafta arası) ve fetüs evresi (sekiz haftadan doğuma kadar).
- Döllenmeden sonraki ilk iki haftalık dönüt evresinde döllenmiş yumurta (zigot) anne rahmine yerleşir ve tutunur.
- 05:07Embriyo ve Fetüs Evresi
- Embriyo evresi (iki haftanın sonundan sekiz haftanın sonuna kadar) organların ve vücut sistemlerinin oluşup şekillenmeye başladığı süreçtir.
- Doğum öncesi dönemin özellikle ilk üç aylık kısmı (embriyo evresini büyük ölçüde kapsayan) kritik dönem olarak nitelendirilir çünkü bu dönemde annenin olumsuz yaşantıları çocukta ciddi kalıcı problemlere yol açabilir.
- Fetüs evresi (sekiz haftadan doğuma kadar) organizmanın yavaş yavaş insan şeklini alması ve doğduğunda yaşamını dış dünyada sürdürebilecek yeterlilikleri kazanması sürecidir.
- 08:23Bebeklik Dönemi
- Doğumdan sonra yaşamın ilk iki yılı bebeklik dönemi olarak nitelendirilir.
- Bebeklik döneminde fiziksel gelişim oldukça hızlı devam eder, özellikle ilk yılında yirmi-yirmibeş santim boy artışı gözlenebilir.
- Bebekler doğduklarında vücut sistemleri, organları gelişmiştir ve işlev görür, ancak tam fonksiyonel değildir; bu sistemler gelişimini tempolu bir şekilde sürdürüyor.
- Bebekler doğduklarında kırk'tan fazla refleksif tepkiye sahiptir, ancak bunların çoğu ilkel refleks olarak nitelendirilir ve yaşamın ilk yılında ortadan kalkar.
- 12:52Yenidoğan Bebeklerde İlkel Refleksler
- Babinski refleksi, bebeğin ayak tabanı uyarıldığında ayak parmaklarını yelpaze şeklinde açmasıdır ve doğumdan kısa süre sonra ortadan kalkar.
- Moro refleksi, bebeğin ani bir ses veya sarsıntı karşısında kollarını ve bacaklarını gererek bir yerlere tutunacakmış gibi yapmasıdır.
- Palmer veya yakalama refleksi, bebeğin avuç içi uyarıldığında uyarıcıyı sıkıca yakalamasıdır ve yeni doğan bebeklerde son derece güçlüdür.
- 15:24Diğer İlkel Refleksler
- Plantar refleksi, bebeğin ayak parmaklarının kökü uyarıldığında ayak parmaklarını büzmesidir.
- Tonik boyun refleksi, bebeğin kafası bir tarafa çevrildiğinde o taraftaki kolunu ve bacağını döndüğü yöne doğru uzatmasıdır.
- Ruting veya arama refleksi, bebeğin yanağı uyarıldığında kafasını uyarlan tarafa çevirerek uyarıcı aramasıdır.
- 17:32Emme ve Adımlama Refleksleri
- Emme refleksi, bebeğin dudakları uyarıldığında uyarıcıyı emmeye çalışmasıdır ve doğuştan refleks olarak mevcuttur.
- Adımlama refleksi, bebeğin ayakları bir zemine değdirildiğinde adım atacakmış gibi öne doğru hamle yapmasıdır.
- Yenidoğan bebeklerde kırk'tan fazla ilkel refleks vardır, ancak bahsedilenler temel ilkel reflekslerdir.
- 19:17Gelişim Görevleri
- Gelişim görevi, bir dönemde ortaya çıkması beklenen temel özelliklerdir.
- Robert Evie'nin gelişim görevleri modelinde bebeklik yıllarına denk düşen üç gelişim görevi vardır: yürümek, katı yiyecekleri tüketebilmek ve sosyal çevreyle etkileşim kurmak.
- Bebeklik döneminde (0-2 yaş) sağlıklı bir insanın yürümesi, katı yiyecekleri tüketebilmesi ve aile üyeleriyle etkileşimi beklenir.
- 23:28İlk Çocukluk Dönemi
- İlk çocukluk dönemi veya okul öncesi dönem, iki yaşından altı yaşına kadar geçen süreçtir.
- Bu dönemde fiziksel gelişim bebekliğe göre daha yavaş olmakla birlikte genel açıdan tempolu şekilde devam eder.
- Dönemin ilk yılında çocuklarda yaklaşık on iki santim boy artışı gözlenebilir ve vücut sistemleri, kemikleri, kasları, cildi, dişleri ve bedensel yapı birçok yönüyle oldukça tempolu şekilde gelişimini sürdürüyor.
- 25:10İlk Çocukluk Döneminde Psikomotor Gelişimi
- İlk çocukluk döneminde büyük kasların gelişmesiyle çocuk kaba motor becerilerini rahatlıkla yapacak hale gelir.
- Kaba motor becerileri, koşmak, atlamak, itmek, çekmek, tutmak ve atmak gibi ince işçilik istemeyen hareketleri içerir.
- Çocuk henüz elleri ve parmakları aktif olarak kullanmayı gerektiren ince motor becerileri yapamayabilir.
- 26:23İlk Çocukluk Dönemindeki Gelişim Görevleri
- İlk çocukluk döneminde tuvalet alışkanlığını kazanma, cinsiyet ayrımını öğrenme ve dili etkin şekilde kullanma gibi gelişim görevleri vardır.
- Okuma-yazmaya hazır hale gelme ve doğru-yanlış ayrımını fark etmeye başlama da bu dönemin gelişim görevlerinden biridir.
- Bu dönemde tuvalet alışkanlığı üç yaşına kadar, cinsiyet ayrımı altı yaşına kadar öğrenilmelidir.
- Altı yaşındaki bir çocuk neredeyse yetişkin düzeyinde dili kullanacak hale gelir ve okuma-yazmaya hazırlık süreci başlar.