Buradasın
Fırçasız Doğru Akım Motoru ve Diğer Motor Türleri İncelemesi
youtube.com/watch?v=y4XktVHx9p8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı ve Salih Karabey Hoca'nın fırçasız doğru akım motorunun (senkron asi motor olarak da bilinen) yapısını ve çalışma prensibini detaylı şekilde anlattığı bir içeriktir.
- Videoda öncelikle fırçasız doğru akım motorunun fiziksel özellikleri, stator ve rotor bölümleri, balatalı frenleme mekanizması ve geri dönüş elemanları açıklanmakta, ardından motorun sökülmesi gösterilmekte ve iç yapısı incelenmektedir. Daha sonra tork moment motoru, step motorlar ve sıralı bobine enerji verme prensibi gibi farklı motor türleri ve çalışma mantıkları ele alınmaktadır.
- Video, motorların konumlandırma mekanizmaları, manyetik alanların rolleri ve çeşitli motor türlerinin avantajları ile dezavantajları hakkında teknik bilgiler içermektedir.
- 00:10Fırçasız Doğru Akım Motoru Tanıtımı
- Bu videoda fırçasız doğru akım motorunun içini açarak içerisindeki parçaları ve elemanları inceleyeceğiz.
- Fırçasız doğru akım motoru, Türkçe literatüre "senkron asi motor" olarak geçmiştir.
- Servo motor kavramı, RC hobi elektronik oyuncaklarda kullanılan motorları ifade ederken, endüstriyel anlamda servo bir kontrol sistemi olabilir (hidrolik, pnömatik veya elektrik motorunda).
- 01:32Fırçasız Doğru Akım ve Senkron Asi Motorları Arasındaki Farklar
- Fırçasız doğru akım motorlar bilgisayar fanlarında ve CD-ROM sürücülerinde kullanılır, bobinlere sıralı anahtarlama yapılır ve kare dalga şeklindedir.
- Senkron asi motorlarda, sargılara sinüse benzetilmiş ama frekansı ile oynanmış PWM gerilim darbeleri verilir ve hassas konum kontrolü yapılabilir.
- Fırçasız motorların gövdesi uzun ve çap olarak küçüktür; rotorun eylemsizlik momentini en aza indirmek için çapı küçültülürken, manyetik alanı elde etmek için gövde boyu uzatılır.
- 03:45Motorun Fiziksel Özellikleri ve Bağlantı Noktaları
- Motorun üstünde iki adet soket vardır: biri güç soketi, diğeri geri dönüş elemanı (resolver veya encoder) için bağlantı noktalarıdır.
- Motorun içerisinde genellikle üç adet sargı bobini, bir adet yıldız noktası ve topraklama için dört adet konnektör vardır.
- Balatalı frenleme sistemi varsa, iki adet daha konnektör bulunur.
- 04:41Motorun Fiziksel Yapısı ve Sökülmesi
- Fırçasız doğru akım motor üç kısımdan oluşur: stator-rotor gövdesi, balatalı frenleme mekanizması ve geri dönüş elemanı (resolver veya encoder) kısmı.
- Motor sökülürken arka kapağı önce açılır, çünkü ön kapağı düşürdüğümüzde mıknatıslı rotor stator gövdesine yapışacaktır.
- Siemens fırçasız DC motorunun konstrüksiyonu servis dostu olarak tasarlanmış, sökülmesi kolaydır.
- 07:19Frenleme Mekanizması ve Çalışma Prensibi
- Motorlarda dinamik frenleme ile tutma momentini sağlamak için sargılara verilen akım değeri artması gerekir, bu da motor sargılarını ısınarak yaratabilir.
- Balatalı frenleme, düşük devirlerde veya dinamik frenleme sırasında motor sargılarının ısınmasını önlemek için kullanılır.
- Fırçasız doğru akım motorunun temel yapısı stator ve rotor olmak üzere iki kısımdan oluşur.
- 08:38Stator ve Rotor Yapısı
- Stator kısmında normal asenkron motorda olduğu gibi oluklar ve oluklara sarılmış bobin grupları bulunur.
- Rotor kısmında kısa devre çubuklarından ziyade sabit mıknatıslar vardır.
- Rotorun sabit mıknatısları, statorda oluşan döner alanı takip ederek motorun dönmesini sağlar.
- 12:07Motorun Çalıştırılması ve Redüktör Dezavantajları
- Motor, üç faz 380 volt şebekeye bağlanarak çalıştırılır ve motor sürücüsü ile yumuşak başlangıç sağlanır.
- Redüktörün dezavantajlarından biri, dişliler arasındaki boşluğun servo sistemin hassasiyetini bozmasıdır.
- Yüksek momentlerde motorun milini uygun çap ve sağlamaları veya gövde üstlerinden su dolaştıran soğutma pompaları kullanılması gerekir.
- 14:04Motorlarda Kutup ve Rotor Yapısı
- Motorda her bir sargı kutup oluşturacak şekilde sarılmıştır.
- Motorun rotor kısmı tork moment motorudur.
- Rotorun dışındaki parçalar sabit mıknatıslardır.
- 14:36Fırçasız Doğru Akım Motorlarının Çalışma Prensibi
- Fırçasız doğru akım motorları sıralı bobine enerji verme prensibine dayanır.
- Motorun içerisinde genellikle üç tane hal elemanı bulunur.
- Rotorun dönmesi esnasında manyetik alanı hal elemanlarını etkiler ve bobin gruplarına enerji verilir.
- Rotorun devrini ayarlamak için sıralı anahtarlamayı 500 milisaniyede veya 50 milisaniyede verebilirsiniz.
- 15:47Step Motorların Çalışma Prensibi
- Step motorlarda bobinlerin iki bobin arasındaki bileşke manyetikalar motorun konumunu belirler.
- Gerilim kuvvetli olan bobin yönüne doğru step motor hareket eder.
- A bobinine 10 volt, D bobinine 1 volt verildiğinde manyetik alanın artmasıyla bileşke manyetik alan A bobini tarafına doğru ilerler.
- 16:50Fırçasız Motor Türleri
- Step motorlu parçalara bakılmıştır.
- Senkron ASİ adı verilen bir fırçasız doğru akım motoru incelenmiştir.
- Tak söktük motorları da incelenmiş ve motorlar biraz hırpalandığı belirtilmiştir.