Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açıksa TV'de yayınlanan bir eğitim programıdır. Programda bir öğretmen (Türkan Hoca) ve sunucu arasında fıkra türü hakkında bir sohbet gerçekleşmektedir.
- Video, fıkra türünün tanımı ve özellikleri üzerine odaklanmaktadır. Öncelikle fıkra ile halk edebiyatındaki Nasrettin Hoca ve Temel fıkraları arasındaki farklar açıklanmakta, ardından öğretici metinlerdeki fıkra türünün gazete ve dergilerde yayınlanan, güncel siyasal ve toplumsal sorunları ele alan, imzalı yazılar olduğu anlatılmaktadır. Ayrıca fıkra türünün tarihsel gelişimi, Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyet dönemindeki önemli fıkra yazarları (Şinasi, Ahmet Rasim, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Ahmet Kabaklı, Oktay Akbal) ve etkili dergiler (Ülkü, İstanbul Düşüncesi, İstanbul Türk Dili ve Hisar) hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:02Fıkra Kavramı
- Fıkra, mizah amaçlı, güldürmek ve düşündürmek için anlatılan bir türdür.
- Halk edebiyatında Nasrettin Hoca ve Temel gibi fıkralar vardır, ancak öğretici metinlerde bahsedilen fıkra farklıdır.
- Öğretici metindeki fıkra, gazete ve dergilerin belirli sütunlarında yayınlanan, güncel siyasal ve toplumsal sorunları ele alan, ayrıntılara inmeden işleyen başlıklı imzalı yazılardır.
- 01:46Fıkra Yazısının Özellikleri
- Fıkralar kalıcı yazılar değildir, güncel konularla ilgili olduğu için günübirlik yazılardır.
- Kısa ve öz olmak zorundadır, az sözle çok şey anlatırlar ve yoğun bir anlatıma sahiptirler.
- Ele alınan konular girişte söylenir, gelişmede ise detaylandırılarak açıklanır ve kanıtlama zorunluluğu yoktur.
- 02:55Fıkra Yazısının Amacı
- Fıkra, toplumsal, siyasal, kültürel gerçekleri ortaya dökmeyi ve bu yolla kamuoyu oluşturmayı hedefler.
- Yazar okuyucuyu farklı bakış açıları kazandırmaya çalışır ve yönlendirmek ister.
- Tamamen yazarın kendi görüşlerine yer verilir ve günlük konuşma dilinde yazılır.
- 03:56Fıkranın Tarihsel Gelişimi
- Fıkra, gazeteciliğin gelişmesine paralel olarak gelişimini sürdüren bir türdür ve ilk örneği 17. yüzyılda Fransa'da doğmuştur.
- Türk edebiyatında fıkra yazarlığı Şinasi'nin 1860'ta Agah Efendi ile birlikte çıkardığı Tercüman-ı Ahval'deki yazılarıyla başlamıştır.
- Gerçek anlamda fıkra kendi kıymetini ve türünü Servetifünun döneminde bulmuş, bu dönemde Ahmet Rasim, Hüseyin Cahit Yalçın ve Ahmet Haşim gibi sanatçılar fıkra türünde eserler yazmıştır.
- 05:42Cumhuriyet Dönemi Fıkrası
- Cumhuriyet döneminde fıkra yazarlığı devam etmiş ve bu dönemde Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Peyami Safa, Falih Rıfkı Atay, Yusuf Ziya Ortaç, Ahmet Kabaklı ve Yaşar Nabi Nayır fıkra yazarlığını benimsemiş kişilerdir.
- Edebi fıkra dalının gelişmesinde Ülkü dergisi, İstanbul Düşüncesi, İstanbul Türk Dili ve Hisar dergisi etkili olmuştur.
- Ahmet Kabaklı ve Oktay Akbal gibi yazarlar fıkra yazarlığını sürekli bir uğraş olarak görmüşlerdir.