Buradasın
Evrim Teorisi ve Yaratılış İnancı Üzerine Bilimsel Bir İnceleme
youtube.com/watch?v=dYzBPTcuqDwYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Gerçeği Bul" adlı programın bir bölümü olan bu video, bir konuşmacının evrim teorisi ve yaratılış inancı arasındaki ilişkiyi bilimsel bir bakış açısıyla incelediği eğitici bir içeriktir.
- Video, evrim teorisinin kökenlerinden başlayarak kronolojik bir anlatım sunmaktadır. İlk bölümde evrim teorisinin tarihsel gelişimi, Charles Darwin'in rolü ve çeşitli evrim teorileri ele alınırken, ikinci bölümde Homo sapiens'in evrimi ve yaratılış inancının tarihsel kökeni incelenmektedir. Son bölümde ise evrim ve yaratılış arasındaki çelişkiler tartışılmakta ve bu iki görüşün nasıl bir arada değerlendirilebileceği tartışılmaktadır.
- Konuşmacı, hem inançlı hem de bilimsel bakış açılarını birleştirerek, Kur'an'daki bilimsel kanunları vurgulayarak yaratılış inancının evrim teorisini reddetmesinin mantıksız olduğunu savunmaktadır. Video, izleyicilere kendi yollarını geliştirmeleri tavsiyesiyle sonlanmaktadır.
- Yaratılış Tartışmasının Kökeni
- "Atanız maymun mu yoksa Hz. Adem mi?" sorusu, insanları sığ bir kalıba sokarak tartışmaya sürüklemektedir.
- Bilim ve inanç tarafında yıllar boyunca televizyonlarda cebimizi doldurup boş boş tartışanlar bulunmaktadır.
- Bu videoda, insanlığın en büyük sorusuna yaratılış serisinin son bölümünde birlikte bir yanıt aranacaktır.
- 02:19Evrim Fikrinin Kökeni
- Evrim denildiği an herkesin aklına Charles Darwin gelir, ancak bu büyük bir yanlıştır; Darwin evrimi başlatan değil, devasa ağaçtaki bir daldır.
- Evrimi anlamak için önce onun kökenlerine ve gelişimine bakmak gerekir.
- Kadim Hindistan'da binlerce yıllık Sanskrit metinlerde yaratılıştaki her şeyin bir değişim ve dönüşüm içinde tekrar ettiği felsefesi anlatılır.
- 03:09Antik Yunan'da Evrim Çalışmaları
- Sistematik evrim çalışmaları antik Yunan'da başlamıştır; MÖ 610 yılında Anaksimandros, yaşamın sudan başladığını ve canlıların zamanla değiştiğini öne sürmüştür.
- Empedokles, doğadaki canlı çeşitliliğini doğal seçilim benzeri bir fikirle açıklamış ve doğada sadece çevresine uyum sağlayan canlıların hayatta kaldığını söylemiştir.
- Aristoteles, canlıları basit formlardan karmaşık formlara doğru sıralayan doğa merdiveni fikrini öne sürerek ilk kez canlıların bir düzen içinde sınıflandırması tekniğini geliştirmiştir.
- 03:52Doğu Medeniyetlerinde Evrim
- Batı'nın bize dayattığı eğitim kitaplarında adının bile anılmadığı önemli bir kişi daha vardır: M.S. 776 yılında yaşamış büyük alim El-Cahiz.
- El-Cahiz, yedi ciltlik "Kitab- el-Hayvan" (Hayvanlar) kitabında Darwin'den neredeyse bin yıl önce doğal seçilim ve çevresel etkenlerin hayvanların değişimi sürecinde kritik bir rol oynadığını kaleme almıştır.
- Rönesans döneminde Avrupa kilisenin baskısından kurtulup eski bilgiye yeni araştırmalar ile yeniden ulaşınca, George Leclerc ve Erasmus Darwin gibi kişiler, canlıların ortak atadan türediği ve çevresel etkenler sonucu değişime uğradığı fikirlerini tekrar Batı dünyasına sunmaya başlamışlardır.
- 04:54Charles Darwin'in Önemi
- Charles Darwin'in önemi, 1959 yılında yayımladığı "Türlerin Kökeni" kitabında tarihe yayılmış metinleri ve teorileri sistematik şekilde gözlemleyip not alıp bu değişimi bize göstermesidir.
- Darwin'in gözlemi temelde Galapagos adasındaki İspinoz kuşlarının gaga şekillerinin farklı adalarda şartlara göre değişimini göstermekteydi.
- Batılı olmak ile medeni olmak tamamen farklı şeylerdir; medeni olmak için özünüze saygı ile medenileşmek gerekir, batılılaşmak değil.
- 06:03Evrim Kanunu ve Teorisi
- Aradan geçen binlerce senede felsefecilerin, ilk bilim insanlarının ve modern çağ araştırmacılarının yaptıkları gözlem, deney ve araştırmalar adına evrim kanunu dediğimiz bilimsel kanunun oluşmasına vesile olmuştur.
- Evrim kanunu ile evrim teorisi ayrı şeylerdir; evrim kanunu modern çağlarda yapılan arkeolojik kazılarda bulunan fosiller ile ve laboratuvar ortamında yapılan deneyler ile gerçekliği kanıtlanmış bir kanundur.
- Evrimde canlının yaşadığı değişimin DNA'yı etkilemesi ve sonraki nesillere aktarılabilmesi şarttır; bu süreklilik varsa evrim de var demektir.
- 08:20Evrim Teorileri
- Evrim kanunu bize canlıların ortak bir kökten değişerek geliştiğini ispatlıyor, ama bunun tam olarak nasıl olduğu sorusunun cevabını bize evrim teorileri veriyor.
- Günümüzde en genel geçer kabul edilen evrim teorisi doğal seçilim teorisidir, ancak bunun dışında Mendel genetiği teorisi, genetik sürüklenme teorisi, nötr teorisi ve kesintili denge teorisi gibi çeşitli evrim teorileri mevcuttur.
- Evrim kanununu açıklayabilmek için bu teorilerin hepsinden az ya da fazla olarak yararlanıp yeni teoriler de geliştirilmektedir.
- 10:38Homo Sapiens'in Doğayla Uyumsuzluğu
- Homo sapiens, yaklaşık 400 bin yıl önce ortaya çıkmış ve son selefinden farklı arzularla donatılmış bir türdür.
- İnsanlar doğayla uyumsuz bir şekilde yaşar; etraftaki her şeyi kontrol etme, sahip olma ve kendi türdaşını yok etme hırsına sahiptir.
- Dünya üzerindeki neredeyse tüm canlılar gezegenle uyum içindedir ve kendi hayatlarının dengesine bağlı olduğunu bilirler.
- 11:45İnsanın Evrimsel Süreci
- İki ayak üzerinde yürümeye başlayan ilk gelişmiş primat örnekleri, 6 milyon yıl önce Kenya'da yaşamış olan Orrorin tugenesis'tir.
- Lucy gibi fosil örnekleri, maymunumsu türlerin gitgide daha iyi iki ayak üzerinde yürümeye başladığını ve beyin hacminin arttığını göstermektedir.
- Homo habilis, tarihte ilk kez taş aletler kullanan insanımsı türdür ve beyin hacmi 500-700 cm³'e ulaşmıştır.
- 13:15Homo Sapiens'in Farklılığı
- Homo sapiens'in büyük bir sırçama neden olduğu, beyin hacminden ziyade beynin bağlantı sayısındaki artış ve soyut düşünce kapasitesinin gelişmesinden kaynaklanmaktadır.
- Evrimsel süreç adaptasyon ve hayatta kalma gibi temel güdüleri takip ederken, Homo sapiens'de hayal kurma, zamanı takip etme ve konuşma gibi yetenekler sıçrama yapmıştır.
- Bu ilginç farklılıkların ani yükselişi, Homo sapiens'in doğal evrimin bir sonucu olup olmadığı sorusunu gündeme getirmektedir.
- 14:26Yaratılış İnancı Hakkında Yanlış Anlayışlar
- İnsanların aklına hemen gelen yaratılış inancı, 6000 yıl önce Allah'ın her şeyi yarattığı ve insanın pat diye ortaya çıktığı gibi akıl almaz düzeyde yanlış bir inanıştır.
- Göbeklitepe'nin 12 bin yıllık olması, radikal dinci yaratılış teorisinin çöp olmasına yetmektedir.
- Yaratılış, sadece İbrahimi dinlerin değil, diğer pek çok kadim inanç sisteminin de katkıda bulunduğu ve benimsediği bir kavramdır.
- 15:47Yaratılış İnançının Kökeni
- 1581 yılında İrlandalı piskopos James Aşır, Tevrat'ı okuyarak Adem'in M.Ö. 4040 tarihinde dünyanın yaratılması ile hayata geldiğine inanmıştır.
- Bu iddia, Vatikan'ın baskıcı yönetimi ile yayılır ve Yahudi inancındaki "dünya altı günde yaratıldı" fikriyle birleşince kalıp haline gelir.
- Dünya yaklaşık 4,5 milyar yaşındadır ve 6000 yıllık yaratılış inancı, Yahudi mistisizmi Kabala'da da sembolik anlamlar içeren bir olaydır.
- 17:11Gerçek Yaratılış İnancı
- Yaratılış inancı, tüm dinlerin ortak paydasında yaratıcının bir düzeni yarattığı gerçeğini içerir.
- Varoluş daha hiçlik durumundayken yaratıcı evreni bir anda var eder ve bu düzenden zaman içinde fizik kanunları, madde, canlılar ve insan ortaya çıkar.
- Her şey bir düzen içerisinde yaratıcının isteği ile kanunlar çerçevesinde oluşmakta ve yok olmaktadır ve bu 14 milyar yıldır devam etmektedir.
- 18:31Teistik Evrim Görüşü
- İnsan genom projesi başkanı Francis Collins'in biyolog olarak bilinen teistik evrim görüşü, yaratıcının sistemi kurduğunu ve her şeyin zamanla onun planına göre olması gerektiği şekilde olduğunu söyler.
- Francis Collins, insanın diğer alt türlerden farklı olarak geliştiğini ve ahlaki ve manevi duygu sistemlerinin yaratıcının bir lütfu olduğuna inanır.
- Yaratılışı savunan bir kesimin iddia ettiği gibi Allah canlıları yarattı ve onlar bir daha hiç değişmedi düşüncesi, insanın maymundan geldiği düşüncesine karşı çıkılmasından ötürü ortaya çıkan bir alt yaratılış inancıdır.
- 19:51Evrim ve İnanç Arasındaki İlişki
- İbrahimi dinlerde Allah tek isim altında anılırken, tarihe ve mitolojiye baktığımızda farklı boyutlara gider ve akıllar karışır.
- Evrenin ve her şeyin Allah tarafından yaratıldığını savunanlar, fizik, kimya, biyoloji ve matematik kanunlarının da Allah tarafından yaratıldığını kabul etmelidir.
- Kur'an'da "her şeyi bir ölçüye göre yarattık" ve "göklerde ve yerde ne varsa hepsi ona aittir" gibi ayetler, bilime inanmanın emirleridir.
- 21:19Evrim Teorisinin İnançla Uyumluluğu
- Allah sisteme inanın diyor, o zaman onun yaratımı olan biyoloji kanunlarına inanmak neden bir kesime zor geliyor?
- Evrim de bir evrensel kanun olup, Allah her şeyi var ettiğinde dünya gezegeninin oluşacağını, içinde yaşamın başlayacağını ve evrimsel kanunlarla insanın şekilleneceğini planlamış olabilir.
- Kutsal kitaplarda insanın spesifik olarak yaratıldığına dair bilgiler olsa da, evrimsel ayrılık insanı dünya ile daha uyumlu yaşayan bir türden, kontrolsüzce sömürmeye çalışan ve kendi dışındaki canlıları yok etmeye çalışan bir türe dönüştürmüştür.
- 22:45Evrim Teorisinin Bilimsel Açıklaması
- Bilimsel olarak bakıldığında, beynin duygu işleme kapasitesini arttıran bir gen öne çıkarak, daha zayıf fiziki özellikleri olan ama daha zeki insanlar türedi.
- Yaratılışsal açıdan bakıldığında iki seçenek karşımıza çıkıyor: ya yaratıcı insanı doğal sürecin bir parçası olmadan yarattı, ya da yukarıdan bir ırk geldi, atalarımızın genetik malzemelerini aldı ve modern insanı tasarladı.
- İnsanlar cahillikten dolayı bu canlıları esas yaratıcı zannettiler.
- 24:50Evrimin Bilimsel Kanıtı
- Maymundan doğal olarak evrilmeyi saçma görenler olabilir, bir yaratıcının insan gibi aşırı kusurlu bir canlıyı tasarlamış olmasını saçma görenler olabilir.
- Bilimsel olarak baktığımızda evrimin bir kanun olarak işlediğini biliyoruz, ateist de olsanız, bir dine mensup da olsanız bu gerçek değişmez.
- Yaratılış inancı da evrimi kabul eden bir yaklaşım olup, her şey Allah'tan geliyorsa bu kanun da onun parçası olmalıdır.
- 25:56Evrim Teorisinin Boşlukları
- İnsanlığın Neandertal sonrası diğer ara türlerden sonra Homo sapiens'e sıçramasını normal evrim teorisi ile ele aldığımızda bazı boşlukların karşımıza çıkması.
- Neden fiziken daha aciz hale geldik, neden soyut şeyleri düşünme yeteneğimiz arşa çıktı ve iletişim kurma, konuşma, dil üretme gibi özelliklerimiz aşırı kompleks bir hale geldi?
- Allah yarattı insan olsa bile, evrim kanunlarının kanıtladığı üzere önceki ata türlerimiz ile hatta maymunlar ile ciddi evrimsel benzerlik ve kalıntı taşıyoruz.
- 27:39Evrim ve Yaratılışın Birleşimi
- Yaratılışı ve bilimi birleştiren fantastik iddiamız olan antik uzaylılar iddiası kulağa mantıklı geliyor.
- Yaratıcıya inanan ve kurduğu sisteme bilime de inanan biri olarak evrim ile antik uzaylıları bağlamak mantıklı geliyor.
- Bilim bize mutasyon sonucu Homo sapiens'in bu halini aldığını söylüyor ve bunu diğer türler için kanıtlıyor.
- 28:40Evrim ve Yaratılışın Geleceği
- Kitaplarda, mitlerde yazan binlerce yıllık antik uzaylı iddiaları da gerçek çıkabilir.
- Evrim ve yaratılış, at radikal inançları saymazsak iç içe geçmiş yoğun bir sarmaşık gibi.
- Evren bilimsel kanunlar ile ondört milyar yıldır var ve bu tartışmaları yapmayı bıraktığımızda da, yok olup gittiğimizde de, hatta bu dünya gezegeni dört milyar yıl sonra yok olduğunda da evren bu kanunlar ile varlığını sürdürmeye daha milyarlarca yıl devam edecek.