Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Prof. Dr. Nevzat Tarhan'ın yer aldığı "Evlilik Okulu" adlı bir radyo programıdır. Programda evlilikte işbirliği kavramı ve mükemmeliyetçilik ele alınmaktadır.
- Video, evlilikte işbirliğinin önemi, üç temel unsuru (normal sözel aktarım, duygusal aktarım ve davranışsal aktarım) ve iyi işbirliğinin temel prensipleri üzerine odaklanmaktadır. Ayrıca mükemmeliyetçilik kavramı, obsesif davranışlar ve bunların evlilikte yarattığı sorunlar detaylı şekilde incelenmektedir. Program, dinleyicilerden gelen soruların yanıtlanması ve aile içi ilişkilerde iç-dış gerçeklik kavramları gibi konularla devam etmektedir.
- Programda ayrıca Allah'ın insanlara verdiği dört duygu (cemal, kemal, celal ve beka), önyargılar, zihinsel körlük ve insanın kendini bilmesinin önemi gibi konular da ele alınmaktadır. Mükemmeliyetçi kişilerle ilişki kurmanın zorlukları ve bu kişilerin mental esneklik kazanması için gerekli olan farkındalık, özyönetim, sosyal bilim ve ilişki yönetimi çalışmaları da anlatılmaktadır.
- 00:17Evlilik Okulu Programı
- Evlilik Okulu programında her hafta Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile önemli konular ele alınmaktadır.
- Programda dinleyicilere sevgi, saygı ve hürmetler sunulmaktadır.
- 00:45Evlilikte İşbirliği Kavramı
- Evlilikte işbirliği, monolog değil diyalog demektir; monologda bir taraf emir verirken diğer taraf dinler.
- Diyalogda her iki taraf da fikirlerini ve karşı görüşlerini paylaşır, bu sayede işbirliğinin ilk adımları atılır.
- İşbirliğinde iletişimin üç ayağı vardır: sözel aktarım, duygusal aktarım ve davranışsal aktarım.
- İnsan ilişkilerinde sözel aktarım sadece yüzde beş ile on arasındadır.
- 01:55İlişkilerde Bilgi ve Duygusal Aktarım
- İlişkilerde bilgi aktarımı sadece sözlü değil, duygusal ve davranışsal aktarım da önemlidir; söz vurguları, ses tonu, beden dili ve davranışlar birlikte ilişkide ifade biçimini oluşturur.
- İlişki tebliğ etmek değil, yaşamaktır; iyi ve güzeli anlatmak en önemli yöntemi iyi ve güzeli temsil etmekten geçer.
- Bir insan davranış diline ve duygu diline yansımazsa, söyledikleri tebliğci olur ve etkisi üretmez.
- 03:19Mizah ve İletişim
- Nasrettin Hoca'nın çocuk ve babasına ders vermesi gibi, mizah dilini kullanarak hem davranış diliyle hem söz diliyle hem de duygu diliyle gerçekliği anlatmak önemlidir.
- İnsan ilişkilerinde işbirliği kurmak isteyen bir kimse sadece kumandan gibi davranırsa işbirliği kuramaz.
- Ego çağında, buyurgan tarzında yaklaşmak yerine "ben dilini" kullanmak önemlidir; örneğin "sen ne biçim insansın" yerine "niye böyle dedim" diyerek karşı tarafta pişmanlık ve saygı uyandırabilirsiniz.
- 06:49Güvenli Davranış ve Dürüstlük
- İnsan ilişkilerinde güvenli davranış uyandırabilmek için karşı tarafı suçlayıcı ve yargılayıcı bir ilişki kurmamak gerekir.
- Yalancılık güvenli davranışın oluşmamasına neden olur; güvenli davranışın olmadığı yerde sağlıklı bir ilişki oluşmaz.
- Çocuklarda savunma yalanı olur, ancak doğru olmayan bir şey söylediğinde etiketlemek yerine "tabağı kırmaktan daha büyük bir hata yaptın" diyerek doğruyu yüceltmek önemlidir.
- 09:27Dürüstlüğün Önemi
- Yalanın kapısını açar, doğruluk kapısını açar; iletişim teknolojileri sayesinde hilenin ve entrikanın yaygınlaştığı bir zamanda dürüstlük meziyet haline gelmiştir.
- Dürüstlüğün onaylanmadığı bir ortamda kötülükler hızla yayılır, virüs gibi yayılır.
- İyilikler için özel bir çaba gerekir; iyilik yapmaktan vazgeçtiğinizde kötülük kendiliğinden gelir, bu nedenle iyiliği artırmak ve devamlı çaba göstermek önemlidir.
- 12:12İşbirliği ve Kaybeden Olmayan İlişkiler
- Güvenli ilişkide bencil olmamak önemlidir; karar verirken "bu ailemin iyiliği için çözüm nedir" diye düşünmek gerekir.
- Ego savaşları (ben haklıyım, sen haklısın) olduğu için işbirliği kurulamaz.
- İlişkilerde kaybedeni olmayan bir ilişki kurmak için kazan-kazan ilişkisi gerekir; "ben kazanayım, eşim kaybetsin" düşüncesi uzun vadeli bir ilişki için yanlış ve sağlıksızdır.
- 14:11İletişim Becerileri ve Aile İçi İlişkiler
- Hayır deme bir iletişim becerisidir ve her şeye fedakarlık etmek yerine kendi sınırlarını bilmek önemlidir.
- Aile içi ilişkilerde iç gerçeklikte (ev düzeni gibi) son kararı kadın, dış gerçeklikte (para kullanımı gibi) son kararı erkek vermelidir.
- Bu durum aile içerisindeki demokratik işleyiş olarak adlandırılır ve demokrasi aileden başlar.
- 15:31İslam Kültürü ve Demokrasi
- İslam kültüründe şura (işişare) kültürü vardır ve bu demokrasinin oluşmasında önemli bir rol oynamıştır.
- Batı, İslam'dan istişare etmeyi öğrenmiş ancak referans vermediği için kendine mal etmiştir.
- İslam kültürü empati, eleştiri ve muhalefetin olduğu bir kültürdür.
- 16:20Hesap Verebilir İlişkiler
- İnsan ilişkilerinde hesap verebilirlik çok önemlidir, aksi takdirde işbirliği ortaya çıkmaz ve güven oluşmaz.
- Açık ve şeffaf olmak, cep telefonunu eve gelince kapatmak gibi davranışlar güveni sarsar.
- İyi işbirliği kurabilmek ustalık, bilgelik ve kendini geliştirmek gerektirir.
- 17:19Evlilik ve İşbirliği
- Eşiyle iyi ilişki kurmayı başaramayan bir kimse sosyal alanda da başaramaz.
- Evlilik kolayca söküp atılacak bir kurum değildir, hemen pes etmemek gerekir.
- Programın ilk bölümünde Prof. Dr. Nevzat Tarhan'ın evlilikte işbirliği üzerine analizleri dinlenmiştir.
- 23:26Obsesif Kişiler ve İlişkiler
- Obsesif kişilerin en büyük özelliği karar verememeleridir ve mükemmeliyetçi oldukları için sıfır hata beklentisi içindedirler.
- Obsesif kişiler iki uçlu düşünce (siyah-beyaz) yaparlar ve gri alanları kabul etmezler.
- Mükemmeliyetçilik kavramı bu dünyaya ait değildir ve insanda cemal (güzellik), celal (güç), kemal (kemaliyet) ve beka (bekâ) konularında mükemmellikle ilgili bir arzu vardır.
- 25:24Allah'ın Dört Duygu ve Mükemmeliyetçilik
- Allah insanlara cemal, kemal, celal ve beka duygularıyla ilgili sevgi vermiştir.
- Mükemmeliyetçilik, mükemmel olana karşı olgun muhabbet ve sonsuz olana karşı muhabbet olarak tanımlanır.
- Bu dünyada mutlak cemal, kemal, celal ve beka Allah katındadır, biz elimizdekileri en mükemmele ve sonsuza bağlantı kuracak şekilde yapmaya çabalayacağız.
- 26:12Mükemmeliyetçilik ve Güç Sınırları
- Gücümüzün sınırlarını iyi bileceğiz ve yettiği sınırlarda çalışmalıyız, aksi takdirde acı çekeriz ve sorumluluk alanımızın dışına çıktığımız için ilişkiyi bozmak gibi sonuçlar ortaya çıkar.
- Mükemmellik, en mükemmeli yapmak değil, elindeki imkanları en mükemmel şekilde kullanmaktır.
- Kalite standartları, müşterilerin açtığı bir şey beklemek değil, o kişilerin elindeki imkanları en mükemmel yapmak gibi bir görevdir.
- 27:36Obsesif İnsanların Özellikleri
- Obsesif insanlar mükemmeliyetçilik arayışı vardır ve siyah beyaz düşünürler.
- Bu kişiler, karşı tarafın artıları ve eksilerini bilerek onunla arkadaşlık yapmalıdır, aksi takdirde gri alanları göremezler.
- Obsesif kişilerin en büyük hatası hiçbir şey hata yapmama hatasıdır, siyah beyaz düşündükleri için ya tam yapacaklar ya hiçbir şey yapmıyorlar.
- 28:55Obsesif Kişilerin Sorunları
- Obsesif kişilerde evlenmek veya bir arada yaşamak gibi durumlarda, kişileri değiştirmeye çalışmak çatlamaya neden olur.
- Bu kişiler tanımlanmış görevleri çok iyi yaparlar ama esnek işlerde sık sık karar vermek gereken durumlarda bunalıma girerler.
- Obsesif kişiler inatçıdır ve bu kişilerle yaşamak zordur, onlara mental esneklik öğretmek gerekiyor.
- 30:13Obsesif Kişilerin Eğitim Alanları
- Mükemmeliyetçi kişilerin sınıfta kalma sebeplerinden biri, "ben sekiz-dokuz alamayacağım" diyerek hiç imtihana girmemeleridir.
- Bu kişiler ayrıntıcıdır, iş yaparken büyük fotoğrafı görmezler, ormandaki bir ağaca takılıp kalırlar.
- Altı yönlü düşünce (güçlü yönler, zayıf yönler, imkanlar, fırsatlar, geçmiş ve gelecek algısı) çalışması yapılır.
- 31:07Obsesif Kişilerin Algı Sorunları
- Obsesif kişiler algı yönetimini yanlış yaparlar, gerçek farklı, algı farklı olduğundan herkes kötü ve düşman görürler.
- Her hükümetin, her insanın mükemmel yönleri ve zayıf yönleri vardır, bütünü gördüğünüzde yüzde ellibir ile hesaba çekilir.
- Mükemmeliyetçi insanlar hep yalnız kalırlar çünkü kimse onlarla uzun vadeli ilişki kuramazlar çünkü çatlatırlar.
- 32:29Obsesif Kişilere Eğitim Yöntemleri
- Obsesif kişilere önce kendini yönetme (özbilinç) çalışması yapılır.
- İkinci aşamada özyönetim, kendini yönetme çalışması yapılır.
- Üçüncü aşamada sosyal bilim çalışması yapılır, toplumu tanı ve sen de toplumun bir parçasısın gör.
- 33:17Obsesif Kişilerle İlişki Kurma
- Obsesif bir kişiyle hayatı birleştirmek risklidir, bu yönlerini kabullenip işbirliği, sevgi ve baskınsa yapılabiliyor.
- Sevgi varsa o kişiye o kişinin değişmeyi istemesini öğretmek gerekiyor.
- İki tarafta da sevgi varsa ilişki kurulabilir, ama zora talip olduğunu bilmek gerekir.
- 33:48Şeytanın Desiseleri ve Önyargılar
- Şeytanın en önemli desiselerinden biri, insan üzerinde küçük bir şeyle çok büyük bir şeyler örtmesidir.
- Önyargılar, zihinsel körlük veya realite körlüğü olarak adlandırılır ve insanın gerçek durumu görmesini engeller.
- Kendini bilen kimse ancak Rabbini bilebilir, çünkü Rabb kelimesi "terbiye eden" anlamına gelir ve Allah kendini bilmeyi sağlayarak bizi terbiye eder.
- 35:59Rab Sıfatı ve Terbiye
- Rab sıfatının en büyük kullanım alanı kendi kendimizi eğitmekten, tanımaktan geçer ve her an var, her an sürüyor.
- Allah, insanın hata yaptığında hatasını düzeltir, uyarır ve iyi şeylere sevdirir.
- İnsan, "Rabbim odur" diyerek yaratıcının terbiye edici olduğunu anladığında, hataya karşı kendini koruyabilir ve iyi şeyler yapmaya çalışabilir.
- 38:08Mükemmeliyetçilik ve Evlilik
- Obsesif kişilerde mükemmeliyetçilik, evlenememelerine engel olabilir.
- Mükemmeliyetçi bir kişi, eşinin küçük bir kusurunu görüp evliliği sonlandırabilir, bu da büyük bir tehlike oluşturabilir.
- Evlilik, cerrahın ameliyata başlaması gibi bir süreçtir; zorluklar karşısında vazgeçmek yerine onları aşmaya çalışmak gerekir.
- 41:10Aile ve İş Birliği
- Ailede işbölümü bir dayanışma ve gücün ifadesidir.
- Aile yükü aile bireyleri tarafından ne kadar paylaşılırsa o kadar tatlı bir kaynaşma ve uzun ömürlü bir sevgi iklimi oluşur.
- Anne babaya, baba da anneye yardım etmelidir, ancak birbirlerinin yerine geçmemelidir.