Buradasın
Erikson ve Freud'un Kişilik Gelişim Kuramları Karşılaştırması
youtube.com/watch?v=hx_8976F_PMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından KPSS sınavına hazırlık amacıyla sunulan eğitim dersi formatındadır.
- Video, Erikson'un psikososyal kişilik gelişimi kuramını ve Freud'un psikoseksüel kuramını karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. İki kuramın ortak noktaları ve farklılıkları detaylı şekilde açıklanırken, Erikson'un sekiz farklı dönemden oluşan psikososyal kuramı ve Freud'un altı yaşına kadar şekillenen kişilik teorisi karşılaştırılmaktadır.
- Videoda ayrıca, Erikson'un her dönemde aşılması gereken bir kriz ve kazanılması gereken çekirdek duygu olduğu, Freud'un ise sadece ilk üç dönemi kritik dönem olarak kabul ettiği, Erikson'un kişiliği yaşam boyu ele aldığı ve Freud'un ise altı yaşına kadar şekillendiğini öne sürdüğü gibi temel farklılıklar vurgulanmaktadır. Bir sonraki derste Erikson'un sekiz farklı döneminin sırayla ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:09Erikson'un Psikososyal Kişilik Gelişimi Kuramı
- Erikson'un psikososyal kişilik gelişimi kuramı KPSS'de mutlaka bir soru olarak gelecektir.
- Erikson'un kuramı ile Freud'un psikoseksüel kuramı karşılaştırılacaktır.
- Soru kökünde "hangi görüş Erikson'un görüşleri arasında yer alır veya almaz?" şeklinde sorular da gelebilir.
- 01:34Erikson ve Freud'un Dönemlerinin Karşılaştırılması
- Erikson'un her döneminin Freud'un hangi döneme karşılık geldiğini bilmek önemlidir.
- Freud'un oral dönemi Erikson'da temel güvene karşı güvensizliğe, anal dönem özerkliğe karşı kuşku, fallik dönem girişimciliğe karşı suçluluğa, genital dönem ise kimlik kazanmaya karşı rol karmaşası evresiyle karşılık gelmektedir.
- Soru kökünün kime göre ve hangi kurama göre sorulduğu önemli olduğundan, paragraftan önce soru köklerini okumak gerekir.
- 03:43Erikson ve Freud'un Kişilik Gelişimi Görüşleri
- Hem Freud hem de Erikson kişiliğin kalıtım ve çevreden birlikte etkilendiğini savunurlar.
- Freud kalıtımın daha baskın olduğunu savunurken, Erikson sosyal çevrenin ve kültürün kişiliği daha fazla etkilediğini savunarak çevre faktörünü ön plana çıkarmıştır.
- Her iki kuramcı da hem kalıtımın hem de çevrenin kişiliği etkilediğini savunurlar, ancak Freud kalıtımı, Erikson ise çevreyi ve kültürü daha fazla ön plana çıkarmıştır.
- 06:01Gelişim Sürekliliği İlkesi
- Freud'un kuramına göre kişiliği onsekiz yaşına kadar ele alırken, Erikson kişiliği yaşam boyu ele alır.
- Freud gelişim süreklidir ilkesine ters düşerken, Erikson bu görüşüyle gelişim süreklidir ilkesine uygun davranır.
- Erikson'un en son evresi benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk olup yaş aralığı altmış ve sonrasıdır.
- 07:09Determinist ve Anti-Determinist Yaklaşımlar
- Freud'da saplantı (fiksasyon) kavramı vardır ve bir dönemde saplantı oluştuğu zaman bunun ilerleyen dönemlerde telafisinin mümkün olmadığını söyleyerek determinist bir anlayış öne sürmüştür.
- Erikson anti-deterministtir ve herhangi bir dönemde kazanılamayan bir becerinin ilerleyen dönemlerde telafisi mümkündür.
- Erikson'a göre kazanılmış ve sağlıklı atlatılmış bir dönemin ve o kazanılan çekirdek duygunun da ileride kaybedilme riski vardır.
- 09:05Kritik Dönem Kavramı
- Erikson kritik dönem kavramına vurgu yaparak, telafisi mümkün olsa da bu telafi o dönemde kazanılmış olan bireylere göre daha zor, daha geç ve daha güç gerçekleşecektir görüşünü eklemiştir.
- Freud determinist, Erikson ise anti-determinist bir yapıya sahiptir.
- Erikson'a göre hem kazanılamayan bir çekirdek duygunun ileride telafisi mümkündür, hem de kazanılan bir duygunun ise kaybedilme ihtimali vardır.
- 10:45Dönemlerin Önemi
- Freud sadece ilk üç dönemi (oral, anal ve fallik dönemleri) önemli görmektedir.
- Erikson'un kuramında bütün dönemlerin ayrı bir öneme sahip olduğu vurgulanmaktadır.
- Erikson'un her dönemi önemli görmesinin sebebi kişiliğin yaşam boyu devam ettiğini düşünmesi değil, her dönem kendi içerisinde farklı bir duygunun kazanılması ve farklı bir krizin atlatılması için ayrı bir öneme sahip olmasıdır.
- 13:03Freud ve Erikson'un Kişilik Gelişimi Kuramları Arasındaki Farklar
- Erikson, Freud'un sadece ilk üç döneme değer vermesine rağmen, her dönemde aşılması gereken bir krize ve kazanılması gereken bir çekirdek duyguya yer vermektedir.
- Erikson'a göre kişilik gelişimi yaşam boyu devam eder, bu da Freud'un "kişilik gelişimi yaşam boyu devam eder" seçeneğinin en çok hata yapılan seçenektir.
- Freud sadece ilk üç dönemi (oral, ana ve fallik dönemleri) kritik dönem olarak kabul ederken, Erikson her dönemin farklı bir özelliğin kazanılması açısından kritik dönem olduğunu savunur.
- 14:11Erikson'un Kritik Dönem Görüşü
- Erikson, olumlu bir benlik algısı ve kimlik açısından kimlik kazanmaya karşı rol-karmaşa evresinin kritik olduğu görüşüne yer verir.
- Güven duygusunun kazanılması için temel güven, sorumluluk bilincinin ve bağımsızlığın oluşması için özerkliğin, sosyal girişken bir birey olmak için girişimciliğin ve başarı duygusunu kazanmış bir birey olabilmek için başarıya karşı aşağılık evresinin kritik dönem olduğunu savunur.
- Erikson, kimliğin kazanılması ve kişiliğin olumlu bir benlik algısına sahip olabilmesi için kimlik kazanmaya karşı rol karmaşası evresinin kritik dönem olduğu görüşünü öne sürmektedir.
- 15:21Freud ve Erikson'un Kişilik Kuramları Arasındaki Diğer Farklar
- Freud daha çok anormal insanları ve anormal davranışları incelemiştir, Erikson ise daha çok normal davranışları ve normal insanları incelemiştir.
- Freud kişiliğe daha çok idin yön verdiğini savunurken, Erikson iradeyi (ego) biraz daha ön plana taşımaktadır.
- Freud birincil süreçleri daha fazla ön plana taşırken, Erikson ikincil süreçleri ön plana taşımaktadır.
- 16:50Erikson'un Freud'u Eleştirisi
- Erikson, Freud'un kişiliğin altı yaşına kadar büyük oranda şekillendiğini öne sürdüğü için kişiliğin oluşumunda bütün ihaleyi anne ve babaya yıktığını eleştirmiştir.
- Erikson, kişiliği yaşam boyu ele aldığı için bireyin kendi iradesinin de ilerleyen dönemlerde kendi kişiliğinin şekillenmesinde etkisinin olduğunu öne sürmektedir.
- Erikson'a göre kişilik altı yaşına kadar büyük oranda oluşan değil, yaşam boyu devam eden bir süreçtir ve her dönem farklı bir özelliğin kazanılması açısından bir kritik dönemdir.
- 17:55Erikson'un Psikososyal Kuramı
- Erikson'un psikososyal kuramında sekiz farklı dönem bulunmaktadır.
- Bu dönemler olgunlaşmaya paralel bir biçimde sırayla ortaya çıkmaktadır.
- Bir sonraki derste psikososyal kurama giriş yapılmış ve bu dönemler sırayla ele alınmıştır.