Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan endokrinoloji konulu eğitim içeriğidir. Soru-cevap formatında hazırlanmış olup, endokrinoloji alanındaki önemli konuları ele almaktadır.
- Video, hormon etkisinin esası ve fizyolojisi ile başlayıp, gen mutasyonları, hormon kimyasal yapıları ve dinamik endokrin testler gibi temel konuları kapsamaktadır. Daha sonra hipofiz hormonları, büyüme hormonu eksikliği, Laron sendromu, primer ve sekonder adrenal yetmezlik ile hipopituitarizmin en sık görülen klinik durumu olan hipogonadizm (pan hipopituitarizm) detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Video, testosteron-LH ilişkisi, prolaktin etkileri, somatostatin, IGF-1 gibi hormonların salınım mekanizmaları ve laboratuvar bulguları hakkında bilgiler içermektedir. Endokrinoloji alanında sınav hazırlığı yapan veya bu konuda bilgi edinmek isteyen kişiler için faydalı bir kaynak niteliğindedir.
- 00:12Endokrinoloji Temel Bilgileri
- Endokrinoloji spotları hormon etkisinin esası ve fizyolojisi ile başlıyor.
- M1 ve M2 gen mutasyonları, M1'de gelişiminden sorumlu genin mutasyonu, M2'de ise red protoonkojenin over ekspresyonu ile oluşur.
- Testosteron düzeyi düşük, LH düzeyi yüksekse, bu durum konaklarda sentez bozukluğuna bağlı primer gonadal disponsiyon olarak adlandırılır.
- 01:22Endokrin Testler ve Hormonlar
- Dinamik endokrin testlerde supresyon testleri hiperfonksiyon durumlarında, stimülasyon testleri ise hipofonksiyon durumlarında kullanılır.
- Hormonlar çeşitli kimyasal yapılara sahiptir; serotonin, dopamin, katekolaminler ve tiroid hormonları tirozinden kaynaklanır.
- Yüksek serum HCG seviyesi, glikoprotein yapıları nedeniyle TSH reseptörlerini uyarabilir ve hiperemezis gravidaroom gibi durumlarda TSH düzeyi yüksek olabilir.
- 02:52Tiroid ve Steroid Hormonları
- Bazı tümörlerde paranoplastik sendrom olarak hipoglisemi görülür ve bu durumun nedeni IGF-2'dir.
- Steroid sentezinin ana düzenleyicisi SF-1'dir ve aktive olduktan sonra steroiddojenik faktör bir açılımı sonucunda steroid sentezi başlar.
- Pro-hormonlar biyolojik olarak aktif olan hormonlardır; T3, T4 ve dihidrotestosteron gibi bazı hormonlar pro-hormon olarak salgılanıp daha sonra aktif forma dönüşür.
- 03:58Nükleer Reseptörler ve Hipofiz
- Sitoplazmada bulunan nükleer reseptörler glukokortikoidler, mineralokortikoidler ve progesteronlardır; bunlara tip bir nükleer reseptörler denir.
- Pit bir transkripsi faktörü ile gelişen anterior hipofiz hücreleri somatotrop, lakto-trop ve tiro-trop hücrelerdir.
- Fetal dönemde en erken oluşan anterior hipofiz hücreleri kortikotrop hücrelerdir ve altıncı haftada oluşmaya başlarlar.
- 05:15Hipofiz Hücreleri ve Kontrol Mekanizmaları
- Somatotrop hücreler growth hormon salınımından sorumludur ve hipofiz bezi hasara uğradığında en erken eksikliği gelişen form growth hormonu olur.
- Prolaktin salınımına etki eden hormonlar arasında tirotropin releasing hormon (TRH) ve vazo intestinal polipeptit (VIP) bulunur.
- Prolaktin sentezini tiroid hormon ve glukokortikoidler hafif depresyona sebep olur çünkü TRH aktive eder.
- 06:46Pro-Melano Cortin ve Prolaktin Etkileri
- Hipotalamik GR (tropin releasing hormon) salınımını düzenleyen faktör kispeptin'dir ve menarşın başlamasında en önemli rolü oynayan hormondur.
- Pro-melano cortin'den adrenokortikotropik hormon (ACTH), beta lipotropin, beta-endorfin, mete kefalin, alfa-melano kortin ve klip adı verilen pek çok farklı hormon oluşur.
- Prolaktin overlerde folikül oluşumunu bloke ederek hipo-östrojenizme neden olur ve gloza hücrelerinde aromataz aktivitesini inhibe eder.
- 08:17Somatostatin ve Growth Hormonu
- Somatostatin reseptörleri SSD adı verilir ve SSD-2 ve SSD-5 büyüme hormonu ve TSH inhibisyonunda rol oynar.
- Dolaşımdaki insülin benzeri growth faktör bir'in (IGF-1) en önemli kaynağı karaciğerdir.
- Growth hormon hipofizden salınır, karaciğerde etki ederek reseptörlerine bağlanarak IGF-1 üretilmesini sağlar.
- 09:15FSH ve TSH Salınımları
- Folikül stimüle edici hormon (FSH) sentezini düzenleyen hormonlar temel olarak GNRH tarafından düzenlenir ve bu etki otokridir.
- TSH salınımını uyaran temel olarak TRH'dir, ancak feedback inhibisyon yani tiroid hormonları tarafından bloke edilir.
- Dopamin, somatostatin ve glukokortikoidler de TSH salınımını baskılar.
- 10:22Endokrin Sendromlar ve Hipofiz Hasarı
- Brother Willis sendromunda hipogon tropik hipogonadizm, hiperfaji, obezite, tip 2 diyabet melits, kronik kas hipotonisi ve mental retardasyon mevcuttur.
- Hipofiz kompresi veya hasara uğradığında ilk gelişen hormon büyüme hormonudur.
- Hipofiz hasarı durumunda genellikle bir sıra takibi görülür: önce büyüme hormonu azalır, daha sonra FSH, LH, TSH ve en son ACTH azalır.
- 11:16Hipofiz Yetmezliği ve Risk Faktörleri
- Kraliyet ışınlama sonrası en sık gelişen eksiklik büyüme hormonudur.
- Peter applex'in petter içerisinde ani kanama meydana gelmesi bir acil durumdur ve hastalar şoka girebilir.
- Adenom, postpartum dönem, diyabet, hipertansiyon, metabolik risk faktörleri ve orak hücre hastalığı apolixye neden olabilir.
- 12:01Growth Hormon Rezervi Değerlendirmesi
- Growth hormon rezervini değerlendirmek için insülin tolerans testi (insülin hipoglisemi testi) altın standarttır.
- GHR testi, protomonu simüle eder ve GHR, el arjinin ve el-dopa testleri de rezervi değerlendiren stimülasyon testleridir.
- Eksiklikten şüphelendiğimiz durumlarda bu testler yapılır.
- 12:39Growth Hormon Yetersizliğinin Vücut Etkileri
- Growth hormon yetersizliği vücut kompozisyonunda değişikliklere neden olur ve erken dönemde tanının gecikmesine sebep olabilir.
- Vücut yağ kütlesinde artma, santral yağ depolanmasında artma, bel-kalça oranında artma ve yağsız vücut kitlesinde azalma görülür.
- 13:14Laron Sendromu
- Büyüme hormonu reseptöründeki homozigot ve heterozigot mutasyonlarla oluşan hastalığın ismi Laron sendromudur.
- Hastalarda büyüme hormonu üretimi yeterlidir ancak periferde hormonun etkisine direnç vardır.
- Laron sendromunda büyüme hormonu yüksektir, IGF-1 ve growth hormon bing proteinleri düşüktür.
- 14:12Primer ve Sekonder Adrenal Yetmezliği
- Primer ve sekonder adrenal yetmezlikte pek çok bulgu ortak olsa da önemli farklılıklar vardır.
- Sekonder adrenal yetmezlikte kuşun özellikleri olabilir, ancak primer adrenal yetmezlikte aldosteron da eksiktir.
- Primer adrenal yetmezlikte hiperkalemi, metabolik asidoz, volüm defisti, kreatinin yükselmesi, hipotansiyon ve idrardan ciddi derecede tuz kaybı görülür.
- 15:29Erişkin Hipotiroidizm
- Erişkin hipotiroidizmin en sık prezentasyon özelliği hipogonadizmdir.
- Pan hipopituitarizm hastalarında en sık olarak hipogonadizmle presente olurlar.
- Hipogonadizm tropik hipogonadizmdir ve FSH ve LH seviyeleri düşük olur.