Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Elektrik Dersleri" kanalında yayınlanan bu eğitim videosunda, bir eğitmen elektrik, elektronik ve ölçme dersinde kullanılan ölçü aletleri hakkında kapsamlı bilgiler vermektedir.
- Video, ölçmenin tanımıyla başlayıp ölçü aletlerinin üç ana kategorisini (yapısına göre, ölçtüğü büyüklüğü gösterme şekline göre ve kullanım yerine göre) detaylı şekilde incelemektedir. Daha sonra elektrik-elektronikte en sık kullanılan ölçü aletleri (ampermetre, voltmetre, LCR metre, wattmetre, frekansmetre, multimetre, osiloskop ve sayaç) tanıtılmakta ve bunların özellikleri açıklanmaktadır. Son bölümde ise ölçü aletlerinin hata payları, duyarlılık, sabit, ölçme sınırı, ölçme alanı, enerji sarfiyatı ve ölçü aleti seçimi gibi temel terimler ele alınmaktadır.
- Video, her bir kavram için formüller ve örnekler sunarak konunun anlaşılması kolaylaştırılmış ve özellikle ölçü aleti seçimi konusunda ölçülecek büyüklüğe uygun sınır ve alan, doğru kademe seçimi, ölçüm kısmının doğru seçimi ve ölçüme göre hassasiyetin uygun olması gibi önemli kurallar vurgulanmıştır.
- 00:08Ölçme ve Ölçü Aletleri
- Elektrik, elektronik ve ölçme dersinin ölçü aletleri ve ölçü aletlerine ait terimler konusu işlenecek.
- Ölçme, herhangi bir büyüklüğün kendi cinsinden bir birim ile karşılaştırılmasıdır.
- Elektriksel büyüklükleri ölçmekte çeşitli özellikte ölçü aletleri kullanılır.
- 03:34Yapısına Göre Ölçü Aletleri
- Analog ölçü aletleri, ölçtüğü değeri skalasında gösteren, dijital ekranı olmayan ve ibreye sahip ölçü aletleridir.
- Analog ölçü aletleri dijital olanlardan daha hassas ölçüm yapar ancak okunması dijitalden daha zordur.
- Dijital ölçü aletleri, en basit ölçü aletleridir ve ölçtüğü değeri dijital ekranında sayılarla gösterir.
- 06:35Gösterme Şekline Göre Ölçü Aletleri
- Gösteren ölçü aletleri, ölçülen değerin o anki büyüklüğünü ekranda gösteren ve başka bir ölçüm yapıldığında eski değeri silip yeni değeri gösteren aletlerdir.
- Kaydedici ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün değerini zamana bağlı olarak grafik kağıdı üzerine çizerek kaydeden aletlerdir (örneğin sismograflar, elektrokardiyograflar).
- Toplayıcı ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün değerini zamana bağlı olarak toplayan aletlerdir (en önemli örneği elektrik sayaçları).
- 13:19Kullanım Yerine Göre Ölçü Aletleri
- Taşınabilir (portatif) ölçü aletleri, atölye, laboratuvar gibi ortamlarda pratik ölçüm yapmak için kullanılan, oradan oraya taşınabilen ölçü aletleridir.
- Pano tipi ölçü aletleri, sanayi ve fabrikalarda elektriksel değerlerin sık sık değiştiği ve kontrol edilmesi istenen yerlerde kullanılan, panolara sabitlenmiş ölçü aletleridir.
- Bir ölçü aleti aynı zamanda yapısına göreden, ölçtüğü büyüklükten ve kullanım yerine göreden birine mensuptur.
- 18:33Elektrik-Elektronikte Sık Kullanılan Ölçü Aletleri
- Ampermetre, akım ölçer alettir ve devreye seri bağlanır.
- Voltmetre, gerilim ölçer alettir ve devreye paralel bağlanır.
- LCR metre, bobin (endüktans), kondansatör (kapasitans) ve direnç değerlerini ölçer, ancak gerilim altında ölçüm yapmaz.
- 21:52Güç Ölçü Aletleri
- Wattmetre, güç ölçer alettir ve içinde akım bobini ve gerilim bobini bulunmaktadır.
- Akım bobini seri, gerilim bobini paralel bağlanır.
- Frekansmetre, sadece alternatif akımda (AC) frekans ölçer ve devreye seri bağlanır.
- 24:47Multimetre ve Osiloskop
- Multimetre, birden fazla değeri ölçebilen alettir ve akım, gerilim, direnç, frekans, endüktans, kapasitans gibi değerleri ölçer.
- Osiloskop, üzerinde ekran bulunan bir ölçü alettir ve akım, gerilim, frekans, faz farkı gibi değerleri grafiksel olarak gösterir.
- Sayaçlar, alıcıların harcadığı elektrik enerjisini ölçer ve zamana bağlı olarak güç ölçümü şeklinde çalışır.
- 29:18Ölçü Aletlerinin Doğruluk ve Duyarlılık
- Doğruluk, bir ölçü aletinin bir büyüklüğü ne kadar doğru ölçtüğünü gösterir.
- Hiçbir ölçü aleti yüzde yüz doğru ölçüm yapmaz, her aletin bir hata payı vardır.
- Hata payları doğruluk derecesine göre gösterilir.
- 31:25Ölçü Aletlerinin Hata Payları
- Ölçü aletleri 1, 2, 5, 1, 1,5, 2,5 şeklinde sınıflandırılır ve hata payı ne kadar düşükse o ölçü aleti o kadar iyi ölçüm yapar.
- Hata payı düşük olan ölçü aletleri kırmızı ile, hata payı yüksek olanlar ise turuncu ile işaretlenir.
- 32:21Duyarlılık
- Duyarlılık, ölçü aletinde ölçülen büyüklüğün en küçük değişimlerinin bile göstergede ifade edilmesidir.
- Virgülden sonra en fazla sayı gösteren ölçü aleti daha duyarlıdır.
- 34:46Sabite
- Sabite, ölçme sınırı değerinin skaladaki bölüntü sayısına oranıdır.
- Sabite formülü: k = ölçme sınırı / bölüntü sayısı şeklinde ifade edilir.
- 36:52Ölçme Sınırı ve Ölçme Alanı
- Ölçme sınırı, bir ölçü aletinin ölçabileceği en büyük değerdir.
- Ölçme alanı, bir ölçü aletinin skalasındaki en düşük gösterge ile en yüksek gösterge arasındaki alandır.
- 38:46Enerji Sarfiyatı ve Ölçü Aleti Seçimi
- Enerji sarfiyatı, bir ölçü aletinin çalışması için harcadığı enerji miktarıdır.
- Ölçü aleti seçimi yaparken ölçü aletinin sınırı ve alanı ölçülecek büyüklüğe uygun olmalı, kademe seçimi doğru yapılmalı ve ölçüm kısmı doğru seçilmelidir.
- Yapılacak ölçüme göre ölçü aletinin hassasiyeti uygun olmalıdır.