Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan eğitim öğretimde etik dersinin son bölümünü içeren eğitim içeriğidir. Videoda Etra Bey olarak hitap edilen bir öğretmenle diyalog halinde konu anlatılmaktadır.
- Video, öğretmenlik mesleğinde etik dışı davranışların türlerini (ayrımcılık, kayırma, zimmet, yolsuzluk, rüşvet, istismar, mobbing, ihmal, profesyonellik, mesleki bağlılık, bencillik, taciz, dedikodu, görev ve yetkiyi kötüye kullanma) ve bunların nedenlerini (hırslar, değer sisteminin çökmesi, yaptırımların yeterli olmaması, etik eğitimi yetersizliği, rekabetçi yapı, baskı ve zorlama, psikolojik bozukluklar) detaylı şekilde ele almaktadır. Ayrıca etik dışı davranışların gerekçeleri ve etik karar verme aşamaları da açıklanmaktadır.
- Videoda etik değerlerin önemi vurgulanmakta ve mesleklerde etik dışı davranışların normalleştirilmesinin tehlikeleri anlatılmaktadır. Video, öğretmenlik mesleğinin önemli bir parçası olan öğretmen andının on bir maddesinin detaylı okunmasıyla sona ermektedir.
- 00:06Eğitim Öğretimde Etik Dersinin Son Videosu
- Eğitim öğretimde etik dersinin son videosunda etik dışı davranışlar, nedenleri ve etik karar alma aşamaları ele alınacaktır.
- Etik dışı davranışlar konusu soru gelme ihtimali olan önemli bir başlıktır.
- 01:12Ayrımcılık ve Kayırma Kavramları
- Ayrımcılık ve kayırma kavramları karıştırılabilir, ancak ayrımında manevi bağların varlığı veya yokluğu önemlidir.
- Kayırma, manevi bağların olduğu akrabalar, konu komşular, aile üyeleri veya canciğer dostların çocuklarına ayrıcalık tanımaktır.
- Ayrımcılık ise manevi bağların olmadığı kişilere siyasi görüş, takım, fiziki görünüş, zeka, kılık kıyafet veya dil gibi sebeplerle diğerlerinden farklı davranmaktır.
- 04:02Zimmet ve Yolsuzluk
- Zimmet, kamu malını cebimize katıp götürmektir; örneğin okul kağıtlarını, mürekkepleri veya fotokopi makinesindeki tonerleri alıp eve götürmek.
- Yolsuzluk, zimmetten farklı olarak yetki kullanımı içerir.
- Yolsuzluk, devletin malını, kamunun malını, yetimin ve öksüzün hakkını cebimize katıp kendimiz için harcamaktır.
- 06:40Yolsuzluk ve Zimmet
- Yolsuzluk, imza yetkisi, idareci yetkisi veya öğretmenin verdiği yetkiyi kendi çıkarlarım doğrultusunda kullanmaktır.
- Zimmet ise kamunun malını kendim için kullanmaktır; arabayı kendim için kullanmak, lojmanı akrabalarım için kullanmak, tonerini alıp eve götürmek gibi.
- Yolsuzluk, yetkileri kendi çıkarlarımı sağlamak ve korumak için kullanmaktır, zimmet ise kamunun malını kendim için kullanmaktır.
- 10:15Rüşvet ve İstismar
- Rüşvet, birilerinin işini bir şeylerin karşılığında yapmaktır; para olmak zorunda değildir, makam mevki de olabilir.
- İstismar, kendi işlerim için başkalarını kullanmaktır; öğrencileri kendi işim için kullanmak, öğrencileri kendi hamalı yapmak gibi.
- İstismarda sadece hamallığını yaptırırken, rüşvette parayı öğrenci verir.
- 14:23Mobbing ve İhmal
- Mobbing, öğretmenlik mesleğini bıraksın diye veya okuldan gitsin diye öğretmenlere psikolojik baskı uygulamaktır.
- İhmal, öğretmenin üzerine düşen görev ve sorumlulukları yerine getirmemesidir.
- Mesleki bağlılık, öğretmenin mesleğini gerçekten sevmesi ve tutkusudur; sürekli gelişim ise alandaki yeni gelişmeleri takip ederek kendini sürekli yenilemesidir.
- 17:18Bencillik ve Taciz
- Bencillik, diğer meslektaşları zarar görecek olsa da sadece kendi istekleri için kendi çıkarlarına davranmaktır.
- Taciz, bedensel ve sözlü olabilir.
- 18:00Etik Dışı Davranışlar ve Dedikodu
- Taciz, sosyal medyadan veya fiziki temasla bedensel olarak gerçekleştirilebilir.
- Dedikodu, gerçekliği ispat edilmemiş konular hakkında ileri geri konuşmaktır ve öğretmenler odasında yaygın bir sorundur.
- Görev ve yetkiyi kötüye kullanmak, rüşvet almak, zimmet yapmak, yolsuzluk yapmak veya istismar etmek gibi davranışlardır.
- 19:10Yetki ve Ehliyet Sorunu
- Ülkede "yetkisi olanın ehliyeti yok, ehliyeti olanın da yetkisi yok" durumu büyük bir sorundur.
- Fikri olan ve ehliyeti olan kişilere yetki verilmiyor veya verilen yetkilerin etkisi yoktur.
- 19:41Etik Dışı Davranışların Sebepleri
- Etik dışı davranışlar, makam, mevki ve çok kazanma hırsı gibi bastırılamayan hırslardan kaynaklanabilir.
- Değer sisteminin çökmesi, cesaret, yardımseverlik, dürüstlük gibi değerlerin toplumda değerini kaybetmesi etik dışı davranışları normal kabul edilmesine neden olur.
- Yaptırımların yeterli olmaması ve denetim yetersizliği etik dışı davranışları teşvik eder.
- 21:37Diğer Etik Dışı Davranışların Sebepleri
- Meslek kuruluşlarında etik eğitimi yetersizdir ve birçok iş yerinde etik önemli değildir.
- Rekabetçi yapı, özellikle özel sektörde ve dershane/kurs öğretmenliğinde etik değerleri yok edebilir.
- Baskı ve zorlama, psikolojik bozukluklar da etik dışı davranışlara yol açabilir.
- 23:24Etik Dışı Davranışların Gerekçeleri
- Etik dışı davranışlar yapıldığında "bu benim mesleğimin bir parçası" gibi gerekçeler öne sürülür.
- Avukatlık mesleğinde davayı kazanmak için müvekkilin kusurlarını örtmeye çalışmak gibi etik dışı davranışlar mesleğin bir parçası olarak görülür.
- 24:09Etik Dışı Davranışların Gerekçeleri
- Avukatlık mesleğinde yalan söylemek ve karşı tarafı suçlu çıkarmak etik dışı bir davranış olarak değerlendirilmelidir.
- "Herkes yapıyor" mantığı, etik dışı davranışlara yol açabilir; örneğin kurumda yemek çıkarıp eve götürmek.
- "Benim bundan bir çıkarım yok" bahanesi, akrabaları indirimli kurslara kaydettirmek gibi etik dışı davranışlara neden olabilir.
- 26:21Etik Dışı Davranışların Diğer Gerekçeleri
- "Hak ettiğimi alamıyorum" mantığı, yemek, mürekkep, kalem gibi eşyaları eve götürmek gibi etik dışı davranışlara yol açabilir.
- "Ben işimi seviyorum" mantığı, yeterli maaş alındığında etik dışı davranışlara neden olabilir.
- "Bu benim için değil, senin için yaptım" mantığı, etik dışı davranışlara uydurulan bir gerekçedir.
- 28:00Gereklilik ve Etik İlişkisi
- "Eğer gerekli ise aynı zamanda etiktir" mantığı, gerçek gereklilik ve sahte gereklilik arasında ayrım yapmayı gerektirir.
- Avukatlık mesleğinde yalan söylemek mesleğin bir gerekliliği değildir, bu bir sahte gerekliliktir.
- Annelik rolü gibi gerçek bir gereklilik, etik dışı davranışlara neden olmamalıdır.
- 30:35Yasalar ve Etik
- "Yasalar izin veriyorsa uygundur" mantığı, etik dışı davranışlara yol açabilir.
- Öğretmenlik okumayan birinin öğretmenlik yapması etik değildir, ancak yasa bunu izin veriyorsa bu durum etik dışı olmaz.
- Etik karar verirken doğru aşamaları takip etmek önemlidir.
- 31:44Etik Karar Verme Aşamaları
- Etik karar verme sürecinde önce harekete geçmeden önce sakin bir şekilde düşünmek gerekir.
- Sorunların ve amaçların tanımlanması, problemin teşhisi ve kaynağının saptanması aşamasıdır.
- Gerçekleri bilme, problemin sebeplerini ve gerekçelerini tespit etme aşamasıdır.
- 33:12Çözüm Yolları ve Değerlendirme
- Seçenekler geliştirmek, etik olabilecek farklı çözüm yollarını düşünmek aşamasıdır.
- Hipotezleri test etme aşamasında her bir seçeneğin avantajı ve dezavantajı değerlendirilir.
- Uygulanan çözümün sonuçları değerlendirilip kaydedilmelidir.
- 35:21Öğretmenlik Andı
- Etik dersin son konusu tamamlandıktan sonra öğretmenlik için çabalayanlara öğretmen andı hatırlatılıyor.
- Öğretmen andı, hiçbir öğrencisine zarar vermeyeceğini, insanlığı yüceltmek için eğitim öğretim yapacağını ve öğrencilerini koruyup kollayacağını belirtiyor.
- And, öğrencilerin ihtiyaçlarını ön planda tutacağını, iyi gelişmesi için gereken yatırımların azaltılmasına direnç göstereceğini ve en iyi öğrenme kaynaklarından yararlanmasını sağlayacağını vurguluyor.
- 36:25Öğretmenlik Andının Devamı
- And, öğrencilerin sağlıklı ve güvenli bir çevrede bulunması için çaba göstereceğini ve saygılı, nazik ve coşkuyla öğretmenlik yapacağını ifade ediyor.
- Öğrencilerin gereksinimlerinin karşılanması için çaba göstereceğini ve çevresindeki iyi insanları öğretmen olmaya teşvik edeceğini belirtiyor.
- Son olarak, öğretme aşkını kaybederse meslekten ayrılacağını söylüyor.