Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Türk Dili ve Edebiyatı ana bilim dalında doktora eğitimi alan Dilek'in tez izleme komitesi tarafından hazırladığı üçüncü raporu sunumudur. Sunum, Prof. Dr. Atabey Kılıççı'nın başkanlığında, Prof. Dr. Önder Çağlayan ve Doç. Dr. Muntaz Sırtçe'nin de katıldığı bir teleme komitesi tarafından değerlendirilmektedir.
- Videoda Dilek, Ankara Milli Kütüphanesi'nde bulunan "Mecmu-i İlâhiyat" adlı yazma üzerinde yaptığı tez çalışmasını anlatmaktadır. Mecmu-i İlâhiyat, 208 varaktan oluşan, ilahiler ve müzik bilgileri içeren bir eserdir. Dilek, bu eserin sadece ilahi mecmua değil, aynı zamanda güfte mecmuası olduğunu belirterek, eserin tertip ve nizamını, makam bilgilerini, şair bilgilerini, usul bilgilerini ve bestekar bilgilerini tespit etme sürecini paylaşıyor.
- Sunumda ayrıca 19. yüzyıl edebi zevki üzerine yapılan araştırmalar, kaynak taramaları, fişlemeler ve müzik-aruz usul bilgisi üzerindeki çalışmaların devam ettiği belirtilmektedir. Dilek, sözcük çalışmasının tamamlanacağını, 19. yüzyıl edebi zevkinde o dönemde tutulan ilahiler, şairler, makamlar ve bestekarlar hakkında bilgilerin tespit edileceğini ve ilmi neşir çalışmaları üzerinden tenkitli neşirlerin inceleneceğini ifade etmektedir.
- Doktora Tez İzleme Raporu Tanıtımı
- Konuşmacı, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı'nda doktora eğitimini almakta ve Prof. Dr. Atabey Kılıççı'nın danışmanlığında tez aşamasında olduğunu belirtiyor.
- İzleme komitesi başkanlığını Prof. Dr. Atabey Kılıççı yaparken, Prof. Dr. Önder Çağlayan ve Doç. Dr. Muntaz Sırtçe de komite üyelerinden biri olarak yer alıyor.
- Konuşmacı, enstitünün talep ettiği altı ayda bir izleme raporunun üçüncü bölümünü paylaşmak için burada bulunuyor.
- 01:14Mecmu-i İlahiyat Yazması Hakkında Genel Bilgi
- Ankara Milli Kütüphanesi'nde bulunan Mecmu-i İlahiyat yazması üzerine bir tez çalışması yapılıyor.
- Mecmu-i İlahiyat isimli yazma, ilahiler ve müzik bilgileri (makam, usul, bestekar bilgileri) içeren bir ilahi mecmuası ve güfte mecmuası olarak tanımlanıyor.
- Yazma 208 varaktan oluşmakta olup, bunların 150 kadarı dolu durumda ve mecmu ilahi ölümlerinden meydana geliyor.
- 02:36Mecmu-i İlahiyat'ın Yapısı ve Özellikleri
- Mecmu, zahriye kısmından sonra cetvelle bir tablo ile başlıyor ve 27 makam ismi (rat, rehave, mahur, neva gibi) içeren başlıklar bulunuyor.
- Mecmu'da toplam 34 bölüm ve fihrist bulunuyor, son kısımlarda salt usul ilahileri, tesbihler, mersiyeler ve kıtalar yer alıyor.
- Mecmu, tertip ve nizamı özenle yapılmış bir eser olarak değerlendiriliyor, cetvellerin kenarlarında yaldızlar ve her başlık çerçevelenmiş, kırmızı mürekkeple süslenmiş durumda.
- 05:04Mecmu-i İlahiyat'ın İçeriği ve Düzeni
- Mecmu, geleneğe uygun olarak makamların annesi olarak bilinen ras makamıyla başlıyor ve ilahilerin bestekar isimleri, usulleri ve makamları ayrıntılı şekilde belirtiliyor.
- Bazı ilahilerin farklı makamlarda bestelendiği durumlar da not edilmiş durumda.
- Bölüm sonlarında boş varaklar bulunuyor ve sonradan farklı kalemlerle ilahilerin eklendiği görülmekte, bu da eserin sonradan eklemeler yapıldığını gösteriyor.
- 07:05Tez Çalışmasında Yapılan Çalışmalar
- Her bölüm ayrı ayrı incelenmiş, makam, şair, usul, bestekar ve vezin bilgileri tespit edilmiş ve notlar halinde alınmış.
- Mecmu'un okuma kısmı tamamlanmış, bilgisayara aktarım işlemi de tamamlanmış durumda, ancak içindeki Arapça ve Farsça şiirlerin çevirisi henüz tamamlanmamış.
- Sözlük çalışması da devam etmekte olup, ilahilerin tasavvufi yönünden dolayı bazı tasavvufi terimlerin Arapça olduğu gözlemlenmiş.
- 08:58Mecmu-i İlahiyat'ın İçeriğindeki Tespitler
- Mecmu, sadece edebi değil aynı zamanda müzik yönüne sahip olup, farklı makamlar ve imla özellikleri içermekte.
- Mecmu'da 13. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar olan tüm yüzyıllarda şairlerin 588 ilahisi yer alıyor ve bunlar arasında divan şairlerinin ilahileri de bulunuyor.
- Aynı ilahinin farklı kelimelerle ve ses özellikleriyle farklı makamlarda tekrar edildiği gözlemlenmiş, bu da makamla gramer unsurları arasında bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir.
- 11:06Tez Çalışmasının Gelecek Planları
- Kaynak taraması çalışmalarına yoğunlaşılacak ve daha fazla kaynak incelemesi yapılacak.
- Mecmu için tenkitli bir metin ortaya koymaya çalışılacak ve metnin daha sağlam ve hatasız bir şekilde tamamlanması planlanıyor.
- Eserin tasavvufi yönü bulunmakta ve farklı tarikatlardan kişilerin ilahilerine yer verildiği gözlemlenmiş, bu da bir musikişinas'ın notları olabileceği ihtimalini güçlü kılıyor.
- 12:25Çalışmaların Durumu ve Gelecek Planları
- Mecmuali bu dönem içerisinde kaynak taramaları ve fişlemeler devam etmektedir.
- Müzik ve aruz-usul bilgisi üzerine yapılan araştırmalar ve kaynakça taramaları, okumalar devam etmektedir.
- Önümüzdeki süreçte bu çalışmaların daha yoğunlaşacağı ve sözcük çalışmasının tamamlanacağı planlanmaktadır.
- 12:5819. Yüzyıl Edebiyatı Çalışmaları
- 19. yüzyılın edebi zevkleri, o dönemde tutulan ilahiler, hangi şairlerin ve makamların ön planda olduğu gibi bilgilerin tespit edilmesi hedeflenmektedir.
- Çalışmalarda tenkitli yapılmış ilmi neşir çalışmaları dikkate alınarak ilerlemesi planlanmaktadır.
- Tüm bu çalışmalar önceki dönemde olduğu gibi bu dönemde de benzer şekilde ilerleyerek devam etmektedir.