Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Beyhan ve 82 yaşındaki psikolog Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu arasında geçen bir röportajdır. Doğan Cüceloğlu, İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü mezunu, yirmi kitabın yazarı ve "Damdan Düşen" adlı kitabın yazarıdır.
- Röportajda Doğan Cüceloğlu'nun yaşam hikayesi, Amerika'daki bilimsel deneyimleri ve psikolojik görüşleri ele alınmaktadır. Konuşmada özellikle Amerika'daki doktora programındaki zorluklar, 10 yaşındayken annesini kaybetmesi, oğlu Timur'un basketbol deneyimleri ve "büyük resim" kavramı üzerinde durulmaktadır. Doğan Hoca, günümüzdeki karmaşık dünyada gençlerin kendi kimliklerini ve değerlerini nasıl keşfetmeleri gerektiği konusunda görüşlerini paylaşmaktadır.
- Röportajda ayrıca Doğan Hoca'nın Amerika'daki deneyimlerinin kişisel ve bilimsel gelişimindeki önemi, çevrelerine değil kendi temel değerlerine (gerçeğe saygı, hakkaniyet, işbirliği, sorumluluk, saygı, sevgi gibi) bağlı kalmanın önemi vurgulanmaktadır. Video, Doğan Hoca'nın kitaplarının önerisiyle sona ermektedir.
- Doğan Cüceloğlu ile Karşılaşma
- Sunucu, Doğan Cüceloğlu ile özel bir anı paylaşacağını belirtiyor.
- Sunucu, lise yıllarında okul kütüphanesinde "Yeniden İnsan" adlı kitabını okuyarak psikoloji mesleğini seçtiğini anlatıyor.
- Doğan Cüceloğlu, Türkiye'de psikolojiyi bilinen ve sevilen hale getiren kişi olarak tanıtılıyor.
- 01:50Doğan Cüceloğlu'nun Hayatı ve Deneyimleri
- Doğan Cüceloğlu 82 yaşında ve yakında 20. kitabını yayınlayacak.
- Hem üreten hem okuyan bir hayat tarzı sürdürüyor ve uluslararası bir hayat tecrübesi var.
- En önemli öğrendiği hayat dersi "kişinin kendi tanıklığını keşfetmesi" olarak belirtiyor.
- 02:46Timur'un Basketbol Deneyimi
- Doğan Cüceloğlu'nun üç çocuğu var: Ayşen, Elif ve Timur.
- Timur, Amerika'da büyüyerek lise ikinci sınıfında basketbol oynamaya karar verdi.
- Timur sabahın erken saatlerinde kalkıp okula gider, beden eğitimi dersleri için 6-7:30 arasında çalışır ve sonra yeniden okula dönerdi.
- 04:00Bölge Şampiyonluğu ve Maç Sonucu
- Timur, Passedina ve Alhambra'nın bölge şampiyonluğunda oynuyordu.
- Maç sonunda Passedina 61-60 Alhambra'ya galip geldi.
- Timur'un attığı top potada döndü ve dışarı çıktı, böylece Passedina maçı kazandı.
- 04:52Baba-Oğul İlişkisi
- Maçtan sonra Timur, babasına bakmadan eve gitti ve arabaya bindi.
- Yolda Timur, babasına "Biliyorum benden utanıyorsun, özür dilerim" dedi.
- Doğan Cüceloğlu, oğluna "Benden utanmıyorum, sana" diyerek sorular sordu: "Elinden gelenin en iyisini yapmaya gayret ettin mi?" ve "Şevkli miydin?"
- 06:47Akıllı İnsanın Bilgisi
- Doğan Cüceloğlu, oğluna "Akıllı insan bilir ki ancak iki şeye gücü yeter: şevk ve gayret" dedi.
- Oğluna "Elinden gelenin en iyisini yap, yaparken şevkle yap, eninde sonunda o top girer" diyerek öğüt verdi.
- Yedi yıl sonra Timur, Stanford Üniversitesi'nden yüksek makine mühendisi olarak mezun oldu.
- 07:35Oğlunun Teşekkürleri
- Mezuniyet törenine giderken Timur, babasına "Çok iyi bir babasın" dedi.
- Timur, o maç günü babasının kendisine özgürlük verdiğini ve bir pusula verdiğini anlattı.
- Oğlunun keşfettiği şey: "Esas önemli olan benim niyetim, benim gayretim, benim emeğim" ve "İş hayatında da aynı şeyi yapacağım" dedi.
- 08:58Amerika'da Doktora Programında Yaşanan Zorluklar
- Konuşmacı, Amerika'da doktora programına başladığında yanlışlıkla üç ders yerine tek bir ders alması gerektiğine dair hatasını anlatıyor.
- Üniversite, Villinoi'de bilinmiş ve yoğun bir program olan ilk on üniversiteye giren bir yerdi.
- Haftada altıyüz sayfa okumak zorunda kaldığını fark edince, İngilizce bilmediği için bir saatte sadece bir buçuk sayfa okuyabildiğini ve bu durumun onu paniğe kapladığını belirtiyor.
- 10:36İntihar Düşüncesi ve Dönüm Noktası
- Konuşmacı, kendini bırakıp gitmek veya intihar etmek gibi ciddi düşüncelere kapıldı.
- İntihar etmeyi düşündüğünde, köyündeki insanların ona ne diyeceklerini düşünerek bu fikirden vazgeçti.
- Annesinin sesini duyduğunu ve "sen kendini öldüreceksin, salak mısın sen lan? Seni atıncaya kadar gitmeyeceksin, öğrenilebilecek kadar İngilizce ve bilim öğreneceksin" dediğini anlatıyor.
- 12:59İngilizce Öğrenme Süreci
- Konuşmacı, üç sözlük kullanarak İngilizce'yi öğrendiğini ve kelimelerin kökenlerini anlamaya çalıştığını belirtiyor.
- İki hafta sonra bir sayfayı bir buçuk saatte okuyabildiğini ve bir ay sonra yirmi bir sayfa okuyabildiğini söylüyor.
- Sömestr bittiğinde iki dersin ikisinden B, bir tanesinden A notu aldığını ve "iyi ki kendimi öldürmedim" dediğini ifade ediyor.
- 14:35Büyük Resim ve Kişisel Güç
- Konuşmacı, kişinin kendi tanıklığını keşfetmesi ve gücünün farkına varmasını önemli bulduğunu belirtiyor.
- Büyük resim kavramını "nereye doğru gidiyorsunuz" ve "sorumlu olduğunuz nasıl bir gelecek var" şeklinde tanımlıyor.
- Kendisinin büyük resminin Türkiye'de doğan çocukların olabileceği en iyi insan olmalarıyla ilgili olduğunu ve anne babaların olabilecekleri en iyi anne-baba olmaları ile ilgili olduğunu anlatıyor.
- 16:40Büyük Resim ve Kişisel İyileşme
- Büyük resim keşfedildiğinde, yıllara, aylara, haftalara, günler ve saatlere anlam verildiğini ve sorumluluk duygusu geldiğini belirtiyor.
- İyiyi keşfettiğinde beyinin ödüllendirildiğini, dopamin salgıldığını ve iyi hissettiğini söylüyor.
- Bu durumda kendinle ilişkinde huzur, sıcaklık ve sevgi geldiğini ve bağışıklık sisteminin güçlendiğini ifade ediyor.
- 20:01Akademik Yolculuk
- Konuşmacı, liseden mezun olduktan sonra psikoloji bölümüne girdi ve mezun olduktan sonra asistan olarak çalışmaya başladı.
- Charles Osgood adlı Amerikan Psikoloji Cemiyeti başkanı, cross culture araştırma yapmak için konuşmacıyı seçti.
- Amerikan Psikoloji Cemiyeti uluslararası psikoloji kongresi için Türkiye'den genç bir psikolog istemiş, konuşmacı bu konuda seçilmiş ve Yugoslav ve Dubrovnik'teki bir toplantıya gitmiş.
- 21:28Amerika'daki Yeni Başlangıç
- Konuşmacıya, Amerika'da doktora öğrencisi olmak için seçildiği ve Charles Osgood'un öğrencisi olabileceği teklif edildi.
- Profesör Mümtaz Turhan'ın tavsiyesiyle bu teklifi kabul etti ve Amerika'ya gitti.
- Amerika'da yeni bir denize girdiğini ve orada evvelki denizini öğrenmeye başladığını ifade etti.
- 22:39Doktora Sınavı Deneyimi
- Kasım 1964'te ilk doktora sınavına girdiğinde, profesör sınavı dağıttıktan sonra odasına çekildi ve öğrencilerin kendileri sınavlarını tamamlamasını istedi.
- Bu durum konuşmacıyı şaşırttı ve arkadaşına anlattığında, arkadaşının "gözcü mü konmalıydı" yorumu üzerine depresyona girdi.
- 26 yaşına kadar dürüst ve güvenilir bir insan olarak görülmediğini, Amerika'da ilk kez bu deneyimi yaşadığını belirtti.
- 24:41Amerika'da Kişisel Değişim
- Amerika'da okul ortamında garibanlık çektiğini ve diğer öğrencilerden farklı olduğunu hissettiğini anlattı.
- Bir gün, bir kız ona yaklaşıp "Türkiye'den birisini ilk defa görüyorum, dokunabilir miyim?" dedi.
- Bu deneyimden sonra, insan kadın ve insan erkek arasında normal bir iletişim kurulabileceğini keşfettiğini ifade etti.
- 27:58İnsan İlişkileri Hakkında Düşünceler
- 26 yaşında olmasına rağmen ilk keşfettiği şeyin "insan kadın, insan erkek insan insana konuşabiliyor" olması çok önemli olduğunu vurguladı.
- Sosyal kimlikle öz kimlik arasındaki farkın önemli olduğunu belirtti.
- İnsan insana konuşamayan bir toplumun hiçbir zaman uygar bir toplum olamayacağını düşündüğünü ifade etti.
- 28:572000'li Yıllardan Sonra Yaşanan Değişim
- Konuşmacı, davranış, sosyal kimlik ve özün gelişimine yönelik aile ve eğitim ortamının önemini vurguluyor.
- 2000'li yıllardan itibaren insanların dünyasındaki çeşitlilik artmış, internet ve sosyal medya girmiş, standart bir kot pantolona beş yüz seçenek, kariyerde binlerce seçenek olmuş.
- İnsanlar ilerlemek için yolunu kaybedebiliyor ve potansiyel enerjisi olan gençlerin güzelliklerinin heba olmasına sebep olabiliyor.
- 30:08Hayatı Kendi Yönlendirmek
- Hayatı yönlendiren temel güçün kendimiz mi olacağını, yoksa çevremiz mi olacağını karar vermek çok önemli.
- Çevre hayatımızı yönlendirdiğinde mutlu olmak mümkün değil, sadece başkalarına para kazandıran bir müşteri oluruz.
- Kendimizi ifade eden temel değerleri keşfettiğimizde, bu değerler çerçevesinde kendi tanıklığımızı keşfettiğimizde, çevreyle etkileşim içindesek bile o çevreye anlam katırız.
- 31:30Temel Değerler ve Güvenilirlik
- Temel değerler arasında gerçeğe saygı, hakkaniyet, halden anlama, işbirliği, sorumluluk, saygı ve sevgi bulunuyor.
- Bu temel değerlerin içinde kendi gözümüzün hesabına verdiğimizde güvenilir insan haline geliyoruz.
- Başkalarının adına yaşayan insanlar daha az güvenilir bulunurken, kendi adına yaşayan ve tanıklığını kendinden menkul olan insanlar daha değerli ve güvenilir görülür.
- 32:28Güvenilirliğin Önemi
- Emre Kongar'ın "Güvenilir bir insan olmak bir insanın kazanabileceği en büyük payedir" sözüne katılıyor.
- Nöro-bilim açısından üç, dört, beş yaşındaki çocuk bile senin güvenilir bir insan olup olmadığını algılar.
- Gelecekte hayatta kalabilmek için güvenilir insanlar çok önemlidir ve ekibimizde kimlerin güvenilir olduğunu bilmek hayati öneme sahiptir.
- 33:24Türkiye'nin Çocuklarının Potansiyeli
- Konuşmacı, Türkiye'de doğan her çocuğun muhteşem bir potansiyel olduğunu ve büyük katkılarda bulunabileceğini hissediyor.
- Çocukların kendilerini harcamamaları, zorluklar içinde bilinmeleri ve kendilerinden vazgeçmemeleri gerektiğini vurguluyor.
- Konuşmacının "Damdan Düşen Psikolog" kitabının önerildiği ve bu kitapta konuşulan konuların daha derin şekilde anlatıldığı belirtiliyor.