Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Divan-ı Lügati Türk'ün yeniden hayata geçirilme sürecini anlatan tarihsel bir anlatımdır. Ali Emiri Efendi, Talat Paşa, Kilisli Rıfat Efendi, Mustafa Kemal Atatürk ve dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip gibi önemli tarihi şahsiyetlerin rolleri ele alınmaktadır.
- Video, Divan-ı Lügati Türk'ün basımını engelleyen Ali Emiri Efendi'nin şartını kabul etmesi, Kilisli Rıfat Efendi'nin eseri yeniden tercüme etmesi ve Cumhuriyet'in ilanından sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün esere olan ilgisini anlatmaktadır. Anlatım, Türk kültürünün önemli bir eseri olan Divan-ı Lügati Türk'ün Latin harfleriyle Türkçeye kazandırılması sürecini ve bu eserin Atatürk'ün harf devrimiyle olan bağlantısını vurgulamaktadır.
- Divan-ı Lügati Türk'ün Yayınlanması İçin Mücadele
- Ali Emiri Efendi'nin Divan-ı Lügati Türk kitabını basması için sadece Sadrazam Talat Paşa'nın ikna etmesi gerekiyordu.
- Kilisli Rıfat Efendi ve Ziya Gökalp, Talat Paşa ile Ali Emiri Efendi'yi bir araya getirerek kitabın yayınlanması için bir plan yaparlar.
- Talat Paşa, Ali Emiri Efendi'den Divan-ı Lügati Türk hakkında bilgi ister ve kitabın yayınlanması gerektiğini söyleyerek izin vermesini ister.
- 00:57Ali Emiri Efendi'nin Şartları ve Vatanseverliği
- Ali Emiri Efendi, kitabın yayına Kilisli Rıfat Efendi'nin hazırlayacağı şartıyla ricayı kabul eder.
- Talat Paşa, Ali Emiri Efendi'ye vatana milli hizmet karşılığı 300 altın armağan gönderir, ancak Ali Emiri Efendi bu altınların fakirlere dağıtılmasını ister.
- Ali Emiri Efendi'nin bu armağanları kabul etmemesi, milli değerleri için kendi menfaatlerini hiçe sayan bir vatansever olduğunun en önemli göstergesidir.
- 02:32Divan-ı Lügati Türk'ün Yeniden Tercüme Edilmesi
- Kilisli Rıfat Efendi'nin çalışmalarının ardından Divan-ı Lügati Türk'ün yeniden tercüme edilip edilmemesi mecliste tartışma konusu haline gelir.
- Dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip, Kilisli Rıfat Efendi'den eserin günün Türkçesine uygun biçimde yeniden düzenlenmesini ister.
- Kilisli Rıfat Efendi, basım işlemlerinden sonra eserin Türkçe tercümesini yapar ve 22 defter tutan çeviriyi Maarif Vekaletine teslim eder.
- 04:03Cumhuriyet Dönemi ve Divan-ı Lügati Türk
- Cumhuriyet ilan edildikten sonra Mustafa Kemal, Divan-ı Lügati Türk'ün zaman kaybetmeden çevirisinin yapılmasını ister.
- Mustafa Kemal Atatürk, Divan-ı Lügati Türk'ten oldukça etkilendiği ve kitaba hayran kaldığı dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından dile getirilir.
- Kaşgarlı Mahmud'un Divan-ı Lügati Türk'ü yazmasıyla Mustafa Kemal Atatürk'ün 1928 yılında gerçekleştirdiği harf devrimi'nin altında yatan amaç aynıdır.
- 05:33Divan-ı Lügati Türk'ün Önemi
- Kaşgarlı Mahmud'un Türk dünyasına miras bıraktığı Türk dilinin ana eseri, Türk edebiyatının ve folklörünün en değerli hazinesi Divan-ı Lügati Türk'tür.
- Divan-ı Lügati Türk'ün Latin harfleriyle Türkçeye kazandırılması, Mustafa Kemal Atatürk'ün Türkiye Cumhuriyeti'ne vermiş olduğu en değerli armağanlardan biridir.