Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, dilin yapısını ve türlerini açıklayan eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, dilin aile benzetmesiyle anlatımını yapmaktadır.
- Video, dilin aile benzetmesiyle başlayarak lehçeler, şiveler, ağızlar, yazı dili, beden dili, jargon ve argo gibi dil türlerini detaylı şekilde açıklamaktadır. Her bir dil türü için örnekler verilerek, dilin zaman içinde nasıl geliştiği ve farklı kullanım alanlarına göre nasıl değiştiği anlatılmaktadır.
- 00:22Dilin Aile Benzerliği
- Bir dilin yayılması ve kabul görmesiyle bir ailenin akrabalık ilişkileri arasında büyük benzerlik vardır.
- Anadil, ailenin en yaşlı üyesidir ve lehçeler, anadilden tarihi, siyasi ve coğrafi şartlara bağlı olarak kopmuş her bir koldur.
- Çuvaş, Yakut, Tuva Türkçesi ve Türkiye Türkçesi kaynakları ortaktır, ancak şekil olarak benzerlik göstermezler.
- 01:03Dilin Aile Üyeleri
- Şive, aynı lehçe içerisinde bölge farklılıklarına dayanan ve söyleyiş değişiklikleri ile belirginleşen kollardır; Azeri ve Kıbrıs şiveleri bunun örnekleridir.
- Ağız, aynı ülke sınırları içerisindeki farklı söyleyişlerdir; İstanbul, Ankara, Gaziantep ağzı bunlara örnektir.
- Yaşayan dil içerisinde farklılıkların yaşanması muhtemeldir ve bu konuşma ve yazı dilinin özelliklerinden kaynaklanır.
- 02:12Dilin Farklı Kullanım Alanları
- Yazı dili ortak kültür dili temelinde şekillenir ve resmi ve ilmi dil de bu dilden beslenir.
- Konuşma dili, duyguları yansıtan jest ve mimikler gibi beden dili işaretlerine sahiptir.
- Jargon, belirli bir meslek grubunun kendine has olarak geliştirdiği terimlerden meydana gelen üst dildir ve her meslek her ülkede bu şekilde bir jargon kümesi oluşturur.
- 03:05Argo
- Argo, dil birimlerine belli bir grubun yüklediği anlam ve değerlerden oluşan bir kullanım alanıdır.
- Argo, yeni anlam değeri taşıması bakımından dilin bir zenginliğidir ve baharatıdır.
- Filiz Bingölçe ve Hulki Aktunç gibi yazarlar argo sözlükleri hazırlamıştır.