Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Yetkin Sohbetler" programında, Dijital CEO olarak tanıtılan Soner Canköy ile bir sunucu arasında geçen bir röportaj ve sunum formatındaki bir video. Soner Canköy, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu, ekonomi doktoru ve teknoloji sektöründe 30 yıllık tecrübeye sahip bir girişimcidir.
- Video, Soner Canköy'ün kariyer yolculuğu, kurum içi girişimcilik deneyimleri ve dijital dönüşüm konusundaki bilgilerini içermektedir. İçerik, dijitalleşme zorunluluğu, finansal teknolojiler (fintech), blockchain teknolojisi ve açık bankacılık gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca, Türkiye'deki dijitalleşme süreci, pandemi dönemindeki bankacılık sektöründeki dönüşüm ve gençlere dijital okuryazarlık sağlama girişimleri de ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Çin ve Hindistan'daki finansallaştırma örnekleri, nakitsiz ekonomi, dijital para sistemleri ve dezavantajlı gruplara teknoloji erişiminin sağlanması gibi konular da tartışılmaktadır. Programın sonunda izleyicilerden gelen sorular yanıtlanmakta ve dijital okuryazarlık dersinin önemi vurgulanmaktadır.
- 00:04Programın Tanıtımı
- Programda dijital CEO Soner Canko misafir olarak konuk edildi.
- Soner Canko'nun ilginç bir hikayesi olduğu ve dijital dönüşüm konusunda sunumu olacağı belirtildi.
- Programda önce sunum olacak, sonra soru-cevap bölümüne geçileceği ve izleyicilerin YouTube üzerinden sorular sorabileceği açıklanıyor.
- 02:22Konuk ile Tanışma
- Konuşmacı, Soner Canko'yu Ergin aracılığıyla tanıştığını ve ilk başta isminin sahne ismi mi diye düşündüğünü anlatıyor.
- Soner Canko'nun kurum içi girişimcilik konusunda uzman olduğunu ve bu alanda Türkiye'de nadir kişilerden biri olduğunu belirtiyor.
- Soner Canko'nun 2017 ve 2018 zirvelerinde öğrencilerin en beğendiği konuşmacılardan biri olduğu söyleniyor.
- 03:32Soner Canko'nun Girişimciliği
- Soner Canko'nun sadece kendi kurumunun içinden çıkarmaya çalışmakla kalmayıp başkaları için ne yapabileceğini sorduğu proaktif bir CEO olduğu belirtiliyor.
- Ceylanlar kitabı örneği verilerek, kitabın basım sürecinde fiyat sorunları yaşanması ve Soner Canko'nun toptan alım yaparak kitabın fiyatı düşürdüğünü anlatıyor.
- Soner Canko'nun gençler ve toplum için ne yapabileceğini düşünen, toplum için bir şeyler yapmaya çalışan insanlar için ne yapabileceğini sorduğu bir kafaya sahip olduğu vurgulanıyor.
- 05:45Eğitim ve Kariyer Başlangıcı
- Konuşmacı İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olup, sosyal bilimler eğitimli olduğunu belirtiyor.
- Lisans eğitiminin son yılında teknoloji eğitiminin eksikliğini hissetmiş ve bu eksikliği doldurmak için bir bankanın lise mezunu sistem operatörü pozisyonuna başvurmuş.
- Sosyal bilimler eğitimli olmasına rağmen teknoloji sektörüne girmiş ve bu arada muazzam bir iletişimsizlik olduğunu fark etmiş.
- 09:28Akademik ve Mesleki Gelişimi
- Ekonomi yüksek lisansı ve doktorasını tamamlamış.
- Prag City Bank, HP, First Data gibi büyük teknoloji şirketlerinde çalışmış.
- Ziraat Bankası'na geçişini, sıradan bankacılık yerine ödeme sistemleri alanında topluma daha büyük katkıda bulunabileceğini düşünmesiyle açıklıyor.
- 11:40Ödeme Sistemleri ve Toplumsal Katkı
- Ödeme sistemlerinin toplumda çok önemli bir aracılık görevi yaptığını ve kendisini bu işte mutlu hissettiğini belirtiyor.
- Türkiye'de günde on milyon adet kart ödeme işlemi yapıldığını ve bu işlemlerin bir saniye kısılması topluma on milyon saniye tasarruf sağladığını açıklıyor.
- Nakitsiz topluma geçiş, ekonomiyi kayıt altına alma ve vergi alımı gibi önemli konuları ele alıyor.
- 14:51Girişimcilik ve Sosyal Fayda
- Kendi kurumunun içinde girişimcilik tetiklemek için çaba gösterdiğini belirtiyor.
- Şirketin sadece kendi kazancı ve ekonomiye katkıda bulunmadığını, aynı zamanda faydalı eğitim aktiviteleri ve etkinlikler yaparak topluma katkıda bulunduğunu vurguluyor.
- Gençlere, elde ettikleri kaynakları toplum için değerli projelere yönlendirmeleri gerektiğini ve güçlerini kendi hedeflerine kullanmaları gerektiğini tavsiye ediyor.
- 17:59Dijital Çağın Yeni Kahramanları
- Konuşmacı, dijital çağın yeni kahramanları olarak yetenlerin her birinin kahraman olması gerektiğini vurguluyor.
- Konuşmacı dört başlıkta toplanmış bir sunum yapacağını belirtiyor: dijitalleşme, fintech (finansal teknolojiler), blockchain teknolojisi ve kişisel reçeteler.
- Konuşmacı, otuz senelik iş tecrübesi boyunca birçok şirketde çalıştığını ve hiçbirinde gereğinden fazla bağlılık yapmadığını, işi yaparak öğrendikten sonra hoşçakalın demeyi bildiğini ifade ediyor.
- 19:57Dijitalleşme Dalgası
- Konuşmacı, kariyerine başladığı 1990'ların başında başlayan muazzam bir dijitalleşme dalgasını yaşadığını belirtiyor.
- Dijitalleşme önce müzik, fotoğraf, video, yazılı medya, finans sektöründe, sağlıkta ve otomobilde başladı ve 2020'de eğitim sektöründe başlıyor.
- Dijitalleşme, on bin yıllık medeniyetler tarihinde son yirmibeş senedir yaşanıyor ve son beş senede akıllı telefon kullanımı ve internet erişiminde dünya genelinde muazzam bir büyüme yaşanıyor.
- 22:21Mobilite ve Dijital Bağımlılık
- Konuşmacı, akıllı telefon olmadan ne kadar sabredilebileceğimiz konusunda bir anket yaparak, katılımcıların çoğunun sekiz saatten fazla dayanabileceğini gösteriyor.
- Dünya genelinde "Mobility" adlı bir araştırma şirketi, cep telefonu olmadan bir tek gün bile geçirememekle ilgili bir araştırma yayınlamış.
- Günümüzde insanlar, telefonları yanlarında olmadığı, internet bağlantısı olmadığı veya enerji kaybettiği zaman ciddi sıkıntılar yaşıyor, dijitalleşmek artık bir zorunluluk haline geliyor.
- 26:44Şirketlerin Hayatta Kalma Süresi
- Amerika'nın Fortune 500 listesinde şirketlerin hayatta kalma süresi elli sene önce yaklaşık otuz-beş seneyken, bugün on-onbeş seneye kadar düşmüş.
- Dijitalleşmek konusunda zorlaştıkça şirketler potadan yarıştan çok daha hızlı düşüyor.
- Bir on sene önce kullandığımız telefon markaları bugün yok olabilir ve bugün kullandığımız markalar da beş sene sonra başka markalara bırakabilir.
- 28:06Fintech ve Finansal Teknolojiler
- Über, Airbnb, WhatsApp, Netflix, Spotify gibi markalar hayatımıza beş-on seneye kadar yeni girmiş olmasına rağmen, yüzlerce yıllık sektörleri etkiliyor.
- Finans sektörü de ciddi bir dönüşüm içerisinde ve bu dönüşümün adı "fintech" (finansal teknoloji şirketleri).
- Fintech'ler, dünyada sekiz milyar insanın üçte birinin hala finansal sektöre katılımı olmadığını belirterek, yenilikçi ürünler yaparak ve daha iyi hizmet sunarak finans sektörünü ön yüzlere kavuşturmayı amaçlıyorlar.
- 29:53Fintech'lerin Odaklanma Alanları
- Fintech'lerin odaklandığı en önemli alanlardan biri ödemeler, çünkü ödeme artık hayatımızın her alanına giriyor.
- Fintech'ler, dijital ödemeleri, anında kredi isteme, varlık yönetimi ve uluslararası para transferleri gibi konulara odaklanıyor.
- Fintech'ler rekabeti faydalı kılarak ve kayıt dışılığın engellenmesi için çalışıyor.
- 30:40Fintech Sektörünün Gelişimi
- Fintech alanında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ciddi hareketlilik görülüyor, özellikle Hindistan, Çin ve Brezilya gibi nüfuslu ülkelerde yükselen trendler ve şirketler var.
- Türkiye'de de finans teknolojisi sektöründe gelecek vaat eden hareketlilikler var, 2019 yılında sekiz şirket exit yaptı ve 17 fin yatırımı gerçekleşti.
- 2020'de ekonomideki virüs etkisine rağmen fintech trendi hız kesmeden büyüme eğiliminde.
- 32:29Açık Bankacılık ve Gelecekteki Finans Sektörü
- Gelecekte finans sektöründe açık bankacılık önemli bir etki yaratacak, müşteriler artık hangi bankanın müşterisi olduklarından ziyade hangi uygulamaları kullandıklarından daha fazla önem verecekler.
- Açık bankacılık sadece bankalar tarafından değil, perakendeciler, chat uygulamaları veya müzik uygulamaları gibi farklı oyuncular tarafından da gerçekleştirilebilir.
- Türkiye'de de açık bankacılıkla ilgili yasalar, düzenlemeler ve planlamalar yapılmaktadır.
- 33:35Dijital Paralar ve Blockchain
- Dijital paralar 2008 sonrası Bitcoin ile gündemimize girmiş, Ethereum gibi birçok kripto para devreye girmiş ve nakit paranın karşılığı olan stable coinler hayatımıza girmiştir.
- Merkez bankası dijital paraları (CBDC) ve dört ana kategorideki stable coinler (banka destekli, konsorsiyum destekli ve özel girişim destekli) dijitalleşmenin finans sektöründeki etkisini göstermektedir.
- Blockchain, Bitcoin'in temelini oluşturan teknoloji olup, dağıtık bir veritabanı, dijital güvenlik, değiştirilemez kayıtlar ve şeffaf işlemler sunmaktadır.
- 39:33Blockchain Teknolojisinin Önemi
- Blockchain, dijital verilerin merkezi olmayan, güvenli, değiştirilemez ve şeffaf bir şekilde tutulmasını sağlayan bir teknolojidir.
- Blockchain, veresiye defteri örneğinde olduğu gibi tarafların kendilerinde dağıtık veritabanları tutarak güven sağlayan bir sistemdir.
- Blockchain, geleceğin internetten sonraki ikinci versiyon teknolojisi olarak adlandırılır ve tüm sektörlerde, özellikle finans alanında ciddi ilgi ve yatırım görmektedir.
- 41:40Blockchain Türkiye Platformu
- Konunun doğru algılanması için Türkiye Bilişim Vakfı çatısı altında "Blockchain Türkiye" adında bir platform kurulmuştur.
- Platform, tüm paydaşlara ve ilgilenenlere açık olup, işbirlikleri yapıp raporlar ve içerik üretmektedir.
- Bu konunun tüketilmeden önce tartışılarak ve anlaşılması gerektiği vurgulanmaktadır.
- 42:49Dijital Çağda Kahraman Olma Reçetesi
- Dijital çağda kahraman olmak için yeteneklere, eleştirel düşünceye ve duygusal zekaya önem verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
- Herhangi bir iş modelinde kullanıcı odaklı olunması önerilmektedir.
- Birbirini yargılamadan dinleyerek çözüm üretmeye bakılması ve yaratıcı olunması tavsiye edilmektedir.
- 44:12Fintech Sektöründeki Gelişmeler
- Fintech sektöründe Brezilya, Çin ve Hindistan'ın öneminden bahsedilmiştir.
- Türkiye'deki fintech sektörünün tahminlerin ötesinde aktif olduğu belirtilmiştir.
- Açık bankacılığın hızla arttığı ve bu Türkiye için umut verici bir mesaj olduğu vurgulanmıştır.
- 45:18Kripto Para Tavsiyesi
- Kripto para alırken "on dolar alırım, bin dolara satarım" düşüncesi yerine, alındığında takip edilmesi önerilmektedir.
- Kripto para satın almanın, finans sektörünü öğrenmek için bir yol olabileceği belirtilmiştir.
- Türkiye Girişimi'nin faydalanılmalı bir kaynak olduğu vurgulanmıştır.
- 47:16Soner'in Geleceği Hakkında
- Soner, BKM'den ayrıldıktan sonra birçok kişi tarafından desteklenmesi ve mesaj almasıyla ilgili keyif ve gurur duymasını ifade etmiştir.
- Gelecekte daha çok gençlere katkıda bulunabilecek şartlara yoğunlaşacağını belirtmiştir.
- Zamanını küçük parçalara bölüp daha çok faydalı olabileceği işlere odaklanacağını söylemiştir.
- 50:40Çin'in Finansallaştırma Modeli
- 2010 yılında Çin'de banka hesabı olan insanlar ayrıcalıklıydı, ancak Çin'de banka hesabı açmadan finansallaştırma yapıldı.
- WeChat, sadece bir sohbet uygulaması değil, içinde ödeme sistemi olan bir hayat arkadaşı haline geldi.
- Alibaba ve Ali Bey uygulamaları, 1,40 milyar Çinli için tek finansal kullanım aracı haline geldi ve en zenginsiz Çinli bile bu uygulamadan tasarruf yapabiliyor.
- 52:40Hindistan'ın Devlet Stratejisi
- Hindistan, Çin'deki Ali Bey'i yapan Jack Ma gibi bir girişimci olmadığı için, nakitsiz ekonomi ve dijital kimlik uygulamalarını merkez bankası eline geçirdi.
- Batıda Apple, Facebook, Amazon gibi dev teknoloji şirketleri ile Çin'de devletin girişimcilerle işbirliği yaptığı model ve Hindistan'ın devlet tarafından yapılan uygulamalar arasında bir ayrım var.
- Türkiye de özel sektör yerine kamu eliyle finansallaşma konusunda gelişim gösteriyor ve Hindistan modeline doğru bir eğilim gösteriyor.
- 55:12Bir Şirkette Kalma ve Ayrılma
- Bir işçi olarak sözleşmenin hakkını vermek için gayret gösterirken, sadece maaş bordrosu beklemek yerine kabul, saygı ve gelişim ortamı bekler.
- Eğer işveren sadece yüklü bir bordro öneriyorsa ama bireyin gelişimine önem vermese, işten ayrılmanın zamanı gelmiş demektir.
- Bir şirketten ayrılma genellikle ciddi bir fikir ayrılığı veya işten kovulma değil, kabul, saygı ve gelişim imkanlarının eksikliği gibi soft sinyallerden kaynaklanır.
- 57:26Blockchain ve Türkiye'deki Ödeme Sistemleri
- Blockchain'e gereğinden fazla önem atfedilmemeli, ancak öğrenmeye başlanması tavsiye ediliyor.
- Türkiye kolay bir pazar değil, verilerin Türkiye'de tutulması gerekliliği küresel oyuncular için engel oluşturuyor.
- PayPal gibi küresel oyuncuların Türkiye'de olması, ülkeyi dünya standartlarıyla aynı düzende olmamız açısından önemlidir.
- 59:19Gençlere Katkı ve Kişisel Marka
- Konuşmacı gençleri seviyor ve onlardan çok şey öğreniyor, özellikle dijital CEO fikrini oğlu Ege sayesinde edindi.
- Kişisel marka, pazarlama dehası olarak değil, içten gelen bir şekilde oluşturuldu.
- İçerik üretmenin öneminden bahsediliyor, teknolojiyi sadece tüketmek yerine üretmek vurgulanıyor.
- 1:06:04Libra ve Uluslararası İşbirliği
- Konuşmacı, Libra'nın hayata geçmesinin daha iyi örneklere vesile olması ve ilham vermesi konusunda önem veriyor.
- Çin başta olmak üzere herkesin yaptığı daha iyi örnekler için uluslararası işbirliği yapmanın önemini vurguluyor.
- Körü körüne hiçbir şeyi sevmemek veya nefret etmemek gerektiğini belirtiyor.
- 1:06:49Pandemi Sürecinde Dijital Dönüşüm
- Pandemi sürecinde bankacılık sektöründe dijital dönüşüm, beyaz yaka çalışanlar için çalışma hayatını zorlaştırdı.
- Ofis çalışanları için çalışma saatleri belirsiz hale geldi ve iş-çevre ayrımı kayboldu.
- Şube çalışanları gibi sahada çalışanlar için hayat daha da zorlaştı çünkü fiziksel mekanlarda olmaları gerekiyor.
- 1:08:12Pandemi Deneyiminin Değerlendirilmesi
- Konuşmacı, pandemi sürecini olumsuz değil, tecrübe edinme fırsatı olarak görüyor.
- Bu tür salgınların gelecekte tekrarlanabileceğini ve bu deneyimlerin unutulmaması gerektiğini vurguluyor.
- Salgınlar her 3-5 yılda bir gerçekleşiyor ancak bu kadar öldürücü veya hızlı yayılmayan salgınlar olduğu için dikkat çekmiyor.
- 1:09:12Dijital Erişim Eşitliği
- Türkiye'de birçok öğrencinin internet bağlantısı olmadığı için eğitimine ulaşamadığı belirtiliyor.
- Dijital erişim eşitliği sağlanması için gençlerin çabuk harekete geçmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Gelecekte programların dünyanın dört bir yanından farklı dillerde izlenebilmesi için eşit erişim sağlanması gerektiği belirtiliyor.
- 1:11:27Dünya Ekonomisi ve Kapitalizm
- Konuşmacı, kapitalizmin sonuna geldiğimiz konusunda kötümser olmadığını belirtiyor.
- Pandemi sürecinde para birimlerinin değerini sorguladığımız bir dönem yaşadığımızı ifade ediyor.
- Gelecekteki para birimi ne olursa olsun, önemli olan yetkinlik ve becerilerin olması gerektiği vurgulanıyor.
- 1:13:35Dayanıklılık ve Yetkinlikler
- Pandemi sürecinden çıkardığı en önemli dersin dayanıklılık (resilience) ve yılmazlık olduğunu belirtiyor.
- Emeğe değer veren ve becerileri olan kişilerin gelecekte daha avantajlı olacağı vurgulanıyor.
- Konuşmacı, pandemi sürecinde evde yemek yapma gibi temel becerileri geliştirdiğini belirtiyor.
- 1:15:03Teknoloji Şirketlerinin Finans Sektörüne Giriş
- Büyük teknoloji şirketlerinin finansal kartlara ve finans sektörüne ilgi göstermesi tartışılmaktadır.
- Starbucks'ın Amerika'da en büyük vadesiz tasarruf mevduat havuzuna sahip olduğu belirtiliyor.
- Büyük şirketlerin ana odaklarını kaybetmeden başarılı olmaları gerektiği, ana odaklarını kaybeden şirketlerin başarısız olduğunu vurguluyor.
- 1:18:30Dezavantajlı Bireyler İçin Teknoloji Erişimi
- Türkiye'de birçok sosyal girişimci, dezavantajlı bireyler için teknolojiye erişim sağlama çalışmalarını gerçekleştiriyor.
- Zafer Elçik'in Otsimo uygulaması, tüm dünyada yayılan ve otizm vakaları için teknolojik çözümler sunan bir proje.
- Dezavantajlı arkadaşların teknolojiye ulaşması için büyük teknoloji firmalarından değil, herkesin kendisinin harekete geçmesi gerekiyor.
- 1:19:56Yetkin ve Yega Projesi
- Yetkin ve Yega'nın bilim seferberliği, dezavantajlı bölgelerdeki çocuklara teknolojiyi öğretmeyi amaçlıyor.
- Yetken'in 250 gönüllüsü, her biri üç adet TW seti satın alacak ve bunları dezavantajlı bölgelerdeki çocuklara Maker hareketine entegre edecek.
- Hindistan'da ilk proje Band'da başladı ve çocuklarla teknolojiyi buluşturmaya yönelik yollar var, ancak bunun sivil toplumdan geçmesi gerekiyor.
- 1:23:50İsim Seçimi Tavsiyesi
- Yurtdışında yaşamayı düşünen ailelere, çocuklarına İngilizce'de anlaşılır isimler verme tavsiyesi yapılıyor.
- İsim seçerken, İngilizce'de nasıl söylen geleceği düşünülmeli.
- 1:24:17Okuryazarlık Dersleri
- Bilgi okuryazarlığı, medya okuryazarlığı, dijital okuryazarlık ve finansal okuryazarlık dersleri veriliyor.
- Dijital okuryazarlık dersi son derste anlatılacak ve katılımcılara tavsiye ediliyor.
- 1:25:34Toplantının Kapanışı
- Mehmet Zorlu Vakfı ve MEF Üniversitesi'ne teşekkür ediliyor.
- Yetkin Gençler ile yapılan toplantıda 250 arkadaşla bilgi paylaşımının, 250 bin lira değerinde katkı sağlayacağı belirtiliyor.
- Soner Canköy, Medium'da "Bağışını Yap, İletişimi Başlat" yazısında, bağış karşılığında sorulara cevap verme imkanı sunuyor.