Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, liseye ve üniversiteye hazırlanan gençler için hazırlanmış, Milli Eğitim Bakanlığı programına uygun bir eğitim belgeselidir.
- Video, depremlerin oluşumu, sınıflandırılması ve büyüklükleri hakkında bilgiler vererek başlıyor. Ardından gerçek deprem görüntüleri, tsunami oluşumu ve Türkiye'deki önemli depremler (1999 Marmara Depremi) gösteriliyor. Son bölümde ise deprem öncesi, anında ve sonrası yapılması gerekenler, deprem çantası hazırlama, doğru ve yanlış uygulamalar örneklerle anlatılıyor. Video, depremle yaşamayı bilen ülke olabilmek umuduyla sonlanıyor.
- 00:07Deprem Bilinci ve Önemi
- Bu video, liseye ve üniversiteye hazırlanan gençlerin derslerine yardımcı olması için hazırlanmıştır.
- Belgeselde depreme karşı korunma eğitimi, doğru ve yanlış uygulamalar örneklendirilerek verilmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı programına uygun içerik ile hazırlanmıştır.
- 01:04Deprem Oluşum Mekanizması
- Arazi kırıklarına fay adı verilir ve magma üzerinde hareket eden parçalara levha denir.
- Yer kabuğunda hareket halinde yedi ana ve çok sayıda küçük levha vardır.
- Bu levhalar birbirlerini çarpar, birbirlerinin altına girer veya yatay hareket ederler.
- 01:37Deprem Türleri
- Depremler oluş şekillerine göre volkanik, çöküntü ve tektonik depremler şeklinde sınıflandırılabilir.
- Volkanik depremler, yerin derinliklerinde erimiş maddenin yer yüzüne çıkışı sırasındaki fiziksel ve kimyasal olaylar sonucunda oluşan gazların patlamalarla meydana gelir.
- Türkiye'de aktif yanardağ olmadığı için volkanik depremler Türkiye'de olmaz.
- 03:47Tektonik ve Çöküntü Depremleri
- Tektonik depremler, şiddet ve etki alanı bakımından en önemli ve en yıkıcı olan depremlerdir.
- Türkiye'de olan depremlerde büyük çoğunlukla tektonik depremlerdir.
- Çöküntü depremleri, yeraltındaki boşlukların, kömür ocaklarında, galerilerin, tuz ve jipsli arazilerde erime sonucu oluşan boşlukların tavan blokunun çökmesi sonucu oluşan küçük depremlerdir.
- 05:17Deprem Terimleri ve Ölçümü
- Ana depremden önce meydana gelen sarsıntılara öncü deprem, ana depremden sonra meydana gelen depremlere ise artçı deprem adı verilir.
- Depremin büyüklüğünü ölçen alet sismograftır ve depremin büyüklüğü Lihta ölçeği ile ölçülür.
- Üç buçuktan küçük depremler genellikle hissedilmez, üçvirgülelli- beşvirgülkırk büyüklüğündeki depremler hissedilir ancak çok fazla hasara neden olmaz.
- 06:19Deprem Etkileri ve Bilim Dalı
- Altı eksi altıvirgüldoksan büyüklüğündeki depremler yüz km çapta net hissedilir, yedi eksi yedivirgüldoksan büyüklüğündeki depremler yüzyirmi km çapta net hissedilir.
- Sekiz ve daha büyük depremler afet depremlerdir ve yeryüzü şekillerinin değişmesine neden olur.
- Depremi inceleyen bilim dalına sismoloji, bu işle uğraşan bilim insanlarına da sismolog denir.
- 07:15Deprem ve Tsunami Örnekleri
- Altı büyüklüğünün üzerindeki depremler binaları yıkabilmektedir.
- Tsunami, okyanusun altındaki fay kırıldığı zaman okyanusta dev dalgaların oluşmasına neden olur ve saatte yaklaşık sekizyüz km s hızla şehir merkezine doğru ilerler.
- 2011 yılında Japonya'da gerçekleşen tsunami sonucunda yaklaşık onbeş bin insan hayatını kaybetmiştir.
- 13:42Türkiye'deki Deprem Tehdidi
- 1999 Marmara depremi unutulmaz acılar yaşatmıştır.
- 17 Ağustos 1999'da Gölcük merkez üssü, yedivirgülkırk büyüklüğündeki bu depremde yaklaşık onsekiz bin insan hayatını kaybetmiştir.
- Deprem sonucu ikivirgüldoksan metrelik dev dalgalar kıyı şeridinde ilerleyerek su baskınlarına yol açmıştır.
- 14:48Deprem Öncesi Tedbirler
- Binaları sağlam yapmalı, deprem testlerine tabi tutmalı ve denetim mekanizmalarını güçlendirmeliyiz.
- Ev alırken veya kiralarken depreme uygun inşa edilmiş mi, zemin ekipleri yapılmış mı gibi sorular soran vatandaşlar olmalıyız.
- Deprem eğitimine ve tatbikatlara önem vermeliyiz, evlerde tsunami dalgalarını tahliye edecek şekilde tasarlanmalı ve tatbikatlar ile bilinmelidir.
- 17:13Deprem Anında Yapılması Gerekenler
- Deprem anında panik yapmadan daha önce öğrendiklerimizi uygulamalıyız.
- Binanın giriş katlarında ya da markette isek hemen binayı terk etmeliyiz, bina içinde isek deprem odası varsa oraya, yoksa deprem çantanıza ulaşarak hayat üçgeni oluşturabileceğiniz yerlere konumlanmalıyız.
- Sokakta ya da caddede isek binalardan uzak olacak şekilde yere çömelerek konumlanmalıyız.
- 18:19Deprem Anında Yanlış Uygulamalar
- Yedi ve üzerindeki depremlerde yumuşak zemine sahip olan bölgelerde zemin sıvılaşması olmaktadır ve yumuşak zeminler depremin şiddetini arttırır.
- Deprem anında panik yaparak camdan atlayan pek çok kişi bina yıkılmadığı halde hayatını kaybetmekte veya sakat kalabilmektedir.
- Deprem anında dışarıda isek binadan uzak durmalıyız.
- 19:47Deprem Anında Farklı Durumlarda Yapılması Gerekenler
- Deprem anında dağ yolunda iseniz düşebilecek kayalardan korunmanız gerekir.
- Deprem anında yolda seyir halinde isek derhal güvenli bir yerde aracı durdurmalıyız.
- Deprem anında havuzda iseniz oluşabilecek dalgalarda boğulma riski vardır, kısa sürede kıyıya yüzüp havuzdan çıkmaya çalışınız.
- 22:56Deprem Anında İş Yerinde ve Markette Yapılması Gerekenler
- Deprem anında iş yerinde iseniz tatbikatta öğrendiklerinizi uygulayınız.
- Deprem anında markette iseniz raflardan uzak durunuz, kapıya yakın iseniz dışarı çıkarak güvenli yerde konumlanınız, asansör ve merdiven boşluklarından uzak durunuz.
- Depremden sonra cep telefonlarını gereksiz yere kullanmayınız, ilk yardım bilginiz varsa enkaz altındakilerin kurtulmasına yardımcı olabilirsiniz.
- 23:55Deprem Sonrası ve Deprem Öngörüsü
- Depremden sonra en büyük tehlike artçı depremlerdir, bu nedenle hasarlı binalara girmeyiniz.
- Deprem uzmanları faylardaki enerji birikmelerini inceleyerek depremin yerini ve olası büyüklüğünü yaklaşık olarak tahmin edebiliyor, ancak depremin ne zaman olacağını günümüz teknolojisi ile bilmek mümkün değildir.
- Hayvanlar insanlardan önce deprem dalgalarını hissedebiliyor ve Japonya'da depremi önceden haber veren erken uyarı sistemini kurmayı başardı.