Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan, ölçek geliştirme sürecinde kullanılan Delfi tekniğini anlatan eğitim formatında bir ders anlatımıdır.
- Video, Delfi tekniğinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve ölçek geliştirme sürecindeki önemini açıklamaktadır. Delfi tekniğinin iki temel kullanım amacı (maddeleri ve boyutları üretmek ile mevcut maddeleri değerlendirmek) detaylı olarak anlatılmakta, ayrıca uzmanların maddeleri puanlama süreci, çeyrek genişliği hesaplama yöntemi ve SPSS programında Kappa katsayısının hesaplanması adım adım gösterilmektedir.
- Videoda ayrıca ölçme aracı geliştirme sürecinde kaç tur yapılması gerektiği ve uzmanların tutarlılığı nasıl değerlendirileceği konuları da ele alınmaktadır. Türkiye'nin sosyal dinamikleri nedeniyle bu yöntemin ülkede ölçek geliştirme süreçlerinde uygun bir yöntem olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:01Ölçek Geliştirme Süreci ve Delphi Tekniği
- Bu akşam Delphi tekniği ile ölçek geliştirme sürecinin son kısmına değinilecek ve sonrasında analizlere geçilecek.
- Delphi tekniği, geleneksel beş-altı haftalık ölçek geliştirme sürecinden farklı bir yöntemdir.
- Delphi tekniği, bireylerin kendi gücünü göstermeye çalışması veya çekingen olup fikirlerini bildirmeme durumlarını ortadan kaldıran, uzmanların gerçek fikirlerini ortaya dökmelerine yardımcı olan bir yöntemdir.
- 02:09Delphi Tekniğinin Avantajları
- Delphi tekniği, uzmanları bir araya getirmeden, birbirlerini tanımadan ve uzman olup olmadıklarını bilmeden fikir almaya olanak sağlar.
- Bu yöntem, Türkiye'nin duygusal ve politik kararlar alındığı bir ülke olması nedeniyle, ciddi anlamda ölçeklerin gerçekten bir şeyleri ölçebilmesine yardımcı olan uygun bir yöntemdir.
- Delphi tekniği, bir tür uzmanlardan görüş alma süreci olup, uzmanlar arasındaki tutarlılığı ölçerek maddeleri seçmeye yardımcı olur.
- 04:06Delphi Tekniğinin Kullanım Alanları
- Delphi tekniği sadece ölçek geliştirmeye değil, ölçme aracı geliştirmeye, maddeleri seçmeye ve madde oluşturmaya da yardımcı olur.
- Bu yöntem, ölçme aracı geliştirilirken belirsiz kurallara göre değil, uzmanlar tarafından geliştirildiğini gösteren bir sistemle olmasına yardımcı olur.
- Delphi tekniği, aynı konuda çalışan uzmanların birbirleriyle ne kadar tutarlılık gösterdiğine dair matematiksel ve istatistiksel bilgiler sağlar.
- 05:06Delphi Tekniğinin Uygulanması
- Delphi tekniği, daha ortada hiç madde yokken uzmanlara madde yazdırmak için veya var olan maddelerin hangilerinin ölçme aracında kalmalı buna karar verebilmek için kullanılabilir.
- Uzman sayısı çok az olmamalı, mümkün olduğunca 10-15-20 gibi bir sayıda olmalı, çünkü tutarlılığı ölçerken çok az sayıda kişiyle çalışmamak gerekir.
- Uzmanlara, geliştirilecek ölçme aracının ana temasını, kapsamını tanıtan bilgiler gönderilir ve uzmanlardan boyutları ve bu boyutlarda yer alması gereken maddeleri yazmaları istenir.
- 07:49Delphi Tekniğinin Kullanım Amaçları
- Delphi tekniği, ölçme araçlarında hangi maddelerin yer alması gerektiği konusunda uzman görüşlerini toplamak için kullanılır.
- Tekniğin birinci kullanım amacı, boyutları ve maddeleri uzmanlara ürettirmektir.
- İkinci kullanım amacı ise var olan maddelere karar vermelerini sağlamaktır.
- 08:28Delphi Tekniğinin Uygulanması
- Maddeler boyutlara ayrılarak, her boyutta başlık ve maddeler belirlenir.
- Uzmanlara gönderilen formatta, maddeler "kesinlikle yer almamalıdır" ile "kesinlikle yer almalıdır" arasında beşli, üçlü veya yedili gibi ölçeklerle değerlendirilir.
- Uzmanlar her bir maddeyi puanlar ve bu puanlamalar sonucunda madde ölçeğe yerleştirilir veya çıkarılır.
- 10:09Delphi Tekniğinin İstatistiksel Analizi
- Her madde için ortalama, standart sapma, medyan ve çeyrek genişliği gibi istatistiksel değerler hesaplanır.
- Çeyrek genişliği (IQR) değeri 1.20 veya altındaysa uzlaşma büyük, üstündeyse uzlaşma küçük olarak kabul edilir.
- Uzlaşılamamış maddeler için uzmanlara açıklama gönderilerek yeni bir tur başlatılır, genellikle üç tur yeterlidir.
- 14:17Kappa Katsayısı ve Tutarlılık
- Kappa katsayısı, uzmanların değerlendirmeleri arasındaki tutarlılığı ölçer.
- SPSS programında "Analize" > "Descriptive" > "Cross Tabs" yoluyla çapraz tablo oluşturulup kappa değeri hesaplanabilir.
- Kappa değeri minimum 0, yani küçük bir değerde bile örnek sayısının azlığı nedeniyle değerler çok düşebilir.
- 16:25Delphi Tekniğinin Kullanım Alanları
- Delphi tekniği sadece uzmanların hazırladığı ölçme araçlarında değil, araştırmacıların oluşturduğu madde listelerinde de kullanılabilir.
- Teknik, doktora öğrencileri, yüksek lisans öğrencileri, araştırmacılar ve öğretim üyeleri tarafından ücretsiz olarak kullanılabilir.