Buradasın
Cumhuriyet Döneminde Misak-ı Milli ve Atatürk'ün Son Yılları
youtube.com/watch?v=5KpLfXkKHr8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan İnkılap Tarihi dersi formatındadır.
- Video, Cumhuriyet döneminde Misak-ı Milli doğrultusunda yapılan işleri ele almaktadır. İlk bölümde 1936-1939 yılları arasında Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması ve Hatay'ın anavatana katılması süreci anlatılırken, ikinci bölümde Hatay sorununun çözümü, Atatürk'ün son dönemleri, rahatsızlığı, vefatı ve vasiyeti hakkında bilgiler verilmektedir.
- Ders ayrıca Türkiye'nin Balkan Paktı, Antantı, Sadabat Paktı gibi uluslararası anlaşmalara katılması ve İngiltere ile yakınlaşması gibi dış politika konularını da içermektedir. Video, Atatürk'ün mirasının Türkiye Cumhuriyeti olduğunu ve maddi mirasının halka paylaştırıldığını vurgulayarak sona ermektedir.
- 00:07Misak-ı Milli Doğrultusunda Yapılan İşler
- Cumhuriyet döneminde Misak-ı Milli doğrultusunda en çok işlerin yapıldığı tarih aralığı 1936-1939'dur.
- Cumhuriyet döneminde Misak-ı Milli doğrultusunda en çok işlerin yapıldığı diğer tarih aralığı 1920-1923 savaş yıllarıdır.
- Bu dönem olağanüstü bir dönemdir ve savaşçılarla doludur.
- 01:06Montrö Boğazlar Sözleşmesi
- 1933'te Hitler Almanya'da başa geçti, Nazi Almanya'sını kurdu, Milletler Cemiyeti'nden çıktı ve Versay'ı tanımadığını duyurdu.
- 1935'te İtalya Habeşistan'ı işgal etti, Milletler Cemiyeti'nden çıktı ve Büyük Roma hayalini kurdu.
- Türkiye Cumhuriyeti, Tevfik Rüştü Aras'ın liderliğinde Boğazlar sorununu Milletler Cemiyeti'ne taşıdı ve revizyonist devletlerin politikalarının varlığını tehdit ettiğini belirtti.
- 03:34Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin Sonuçları
- Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile komisyon kalktı ve Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki tam egemenliği sağlandı.
- Türkiye'nin iki dünya savaşı tehdidi karşısında aldığı tedbirler arasında Balkan Paktı, Antantı, Sadabat Paktı ve en önemlisi Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Boğazlarda tam egemenliği sağlaması bulunmaktadır.
- Lozan'daki statü değişti, Misak-ı Milli gerçekleşti ve İstanbul'un güvenliği sağlanmış oldu.
- 04:40Boğazların Statüsü
- Boğazlar ticaret gemilerine açık oldu, Karadeniz'e kıyısı olan devletlerin donanmaları Akdeniz'e geçebilirken, Karadeniz'e kıyısı olmayan devletlerin donanması Akdeniz'e geçemez.
- Amerika'nın Boğazlar'a geçmesi Türkiye'nin iznine bağlıdır ve tonajları 15.000-20.000 gross ton arasında olmalıdır.
- Savaş durumunda Türkiye tarafsa istediği gibi Boğazları kullanabilir, taraf değilse taraf olan devletlerin donanmasının geçmesi Türkiye'nin izine bağlıdır.
- 05:49Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin İmzalanması
- Bu antlaşma 20 yılda bir yenilenir ve Türkiye Avrupa'dan koparsa Avrupalı devletler bu antlaşma yeniden gündeme getirebilirler.
- Antlaşmanın imzalanma döneminde Türkiye'ye en çok desteği veren devlet İngiltere olmuştur.
- Bu antlaşmayı en son imzalayan devlet İtalya olmuştur ve Mussolini hareketi Montrö'den rahatsız olmuştur.
- 06:35Rusya ve İngiltere İlişkileri
- Sovyet Rusya'nın Montrö'da Türkiye'yi desteklemesi gibi herhangi bir durum söz konusu olmamıştır.
- Lozan Antlaşması'nda Rusya Türkiye'yi destekledi, Boğazlar konusunda İngiltere desteklemedi.
- Montrö'da İngiltere Türkiye'yi destekledi, Rusya'nın Boğazlardan üs istemesi ise daha çok iki dünya savaşı yılları ve sonrasına, Stalin döneminde sonrasına denk gelecektir.
- 07:53Hatay Sorunu
- 1936-1939 yılları arasında Misak-ı Milli doğrultusunda yapılan ikinci iş Hatay'ın anavatana katılmasıdır.
- 1921 Ankara Antlaşması'nda Hatay'ın Suriye sınırı çizildi, güney cephesi kapandı ve Hatay'da İskenderun Sancağı'nın kurulmasına karar verildi.
- 1922'de Hatay idari statüsü oluştu ve 1923'te Atatürk "Kırk asırlık Türk yurdu düşman eline bırakılamaz" dedi.
- 09:43Hatay Sorununun Gelişimi
- 1936'da Türkiye Fransa'dan Hatay'ın kurulmasını istedi fakat Fransa bunu kabul etmedi.
- 1936'da Hatay sorunu Milletler Cemiyeti'ne götürüldü ve Milletler Cemiyeti raportörü Santler bir rapor hazırladı.
- Santler raporu çerçevesinde İskenderun Sancağı'nın kurulmasına karar verildi, Fransa'nın itirazına rağmen.
- 10:51Fransa'nın Kararı ve Türkiye'nin Tepkisi
- Fransa Santler raporuna uymadı ve Türkiye 1938'de Fransa'dan Hatay Devleti'nin kurulmasını ve Hatay'ın bağımsızlığının tanınmasını istedi.
- 1938'de Almanya Avusturya topraklarına işgal etti.
- 12:04Hatay Sorunu ve Çözümü
- Almanya'nın Avusturya topraklarını işgal etmesi Avrupa'da ciddi bir Alman tehdidi ortaya çıkardığı için Fransa tırstı.
- Türkiye, Fransa'dan Hatay'da bir devlet kurmasını ve bağımsızlığının tanınmasını istedi.
- Mustafa Kemal Atatürk Mersin'e asker kaydırdı ve Hatay'daki durumu Mersin'den izlemeye başladı.
- 13:10Hatay Cumhuriyeti'nin Kuruluşu
- Fransa seçimlere izin verdi ve 2 Eylül 1938'de Hatay Cumhuriyeti kuruldu.
- Hatay Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı Atatürk'ün yakın arkadaşı Tayfur Sökmen, başbakanı ise Abdurrahman Melek oldu.
- Hatay kendi iradesiyle 1939'da referanduma gitti ve Türk oylarının çokluğu sonucu Türkiye Cumhuriyeti'ne katıldı.
- 14:31Türkiye'nin Son Katılan Toprakları
- Bize katılan son toprak Hatay'dır, referandumla bize katılan topraklar ise Batı Trakya'dır.
- Kars ve Ardahan savaşarak alındı, Batum ise kabul edilmedi.
- Hatay'ın bize katılmasıyla Suriye sınırı çizilmiştir ve çizilen son sınırımız Suriye güney sınırı olacaktır.
- 15:33Atatürk'ün Son Dönemleri
- Atatürk 1938'de son dönemlerinde daha çok Yalova'da vaktini geçirir ve Savarona yatında Marmara ve Ege Denizi'nde vakit geçirir.
- Atatürk'ün rahatsızlığının ilk teşhisini Nihat Reşat Belger adlı bir doktor koyar ve daha sonra Avrupa'dan gelen doktorlar da teşhisini onaylar.
- Atatürk 10 Kasım 1938'de vefat eder ve cenazesi önce Dolmabahçe'de, sonra Ankara Etnografya Müzesi'nde kalır.
- 17:43Atatürk'ün Mirası
- Atatürk mirasını Türk halkına bağışlamıştır; orman çiftliğini, İS Bankası'ndaki hisselerini, Türk Hava Kurumu'na, Türk Dil Kurumu'na, Türk Tarih Kurumu'na, Bursa Belediyesi'ne ve Ankara Belediyesi'ne bağışlamıştır.
- Atatürk'ün en büyük mirası Türkiye Cumhuriyeti'dir, bu devlet Misak-ı Milli sınırları içerisinde kurulmuştur.
- Atatürk kendisini bu halka adamış, bu halk için çalışmış bir liderdir ve onun bıraktığı mirasa sahip çıkmak gerekir.